Taraflar arasındaki ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın taraf vekillerince ayrı ayrı istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili ve fer'i müdahil vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 11/07/2014 gününde verilen dilekçe ile ön alım nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 28/04/2022 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir. Davacı vekili, İstanbul İli, Bayrampaşa İlçesi, ... Mahallesi, 17623 parsel sayılı taşınmazda müvekkilinin hissedar olduğunu, Paşa Başkiracı'nın 143/840 hissesini davalıya sattığını, ancak tapuda gösterilen bedelin gerçek bedel olmadığını iddia ederek ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptal ve tescil talebinde bulunmuştur....
KARAR : Asıl ve birleştirilen davanın kabulü Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesince İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir. İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; aslı ve birleştirilen davanın kabulüne karar verilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararı aslı ve birleştirilen davada davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 20.11.2006 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 17.03.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ön alım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Davacı ..., paydaş olduğu 1672 parsel sayılı taşınmazın dava dışı paydaşlarının paylarını davalı ...'...
Tapu İptali ve Tescili davasının paydaş olan müvekkili T3 karşı kullanılması mümkün olmadığından müvekkiline karşı yöneltilen iş bu ön alım nedeni ile tapu iptal ve tescil davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; "... davacı lehine ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil şartlarının oluştuğu ve bedelde muvazaa iddiası kanıtlanamadığından harçlandırılan bedel olan 10.000,00 TL bedel ile önalım bedeli arasındaki fark üzerinden yargılama giderleri hesaplanıp davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne, 1107 ada, 138 parselde davalı ... adına kayıtlı bulunan 1/40 hissenin tapu kaydının iptali ile 1/120 hissesinin davacı ..., 1/120 hissesinin davacı ... ve 1/120 hissesinin davacı ... adına tesciline A.A.Ü.T. uyarınca hesaplanan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine, A.A.Ü.T. Uyarınca hesaplanan 10.110,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, ..." karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A....
haklarına halel getirmeyeceğini, ayrıca yararlanma hakkına sahip olan tüm şahısların şufa (ön alım) hakkından feragat etmiş olduklarını, bu sebeple satışa konu taşınmaza ilişkin alakadarlılığının bulunmadığını, ayrıca devremülkte sadece kullanım hakkına sahip olan 650 kişi bulunduğunu, hukuki yararın olmadığı gibi bu kişilere satış ilanı tebliğ etmenin bile usul ekonomisine aykırı olacağını, ayrıca ayni hakka dayalı devreli tatil sistemlerinin, tapuya kayıtlı bir taşınmaz üzerinde bulunan tatil üniteleri veya bağımsız bölümler üzerinde Medeni Kanun’da yer alan mülkiyet ve irtifak hakkına dayalı olarak, tapu siciline tescil ile kurulan bir sistem olduğunu, ayrıca taşınmaz üzerindeki müşterek malikler arasında devre mülk maliki, paydaşın yararlanmasına katlanma yükümlülüğü altına girdiğini, cebri icra ile satışını istedikleri gayrimenkulün her ne kadar tapu müdürlüğünde müşterek paylı gibi görünse de bu payların devremülk sistemi içerisinde dağıtılmış olduğunu ve aslen bir irtifak hakkı...
Genel olarak, davanın değeri çoğu zaman davacının talep ettiği alacak veya tazminat miktarını gösterirken ve bu miktarın yüksekliği davanın kabulü halinde davacının lehine sonuç doğurur. 6. Bazı davalarda ise mahkemece belirlenen ve hüküm altına alınan dava değeri davacının değil davalının lehine olabilmektedir. Mesela, ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil davalarında, davanın kabulü halinde belirlenen değer üzerinden davalı taraf harç ve vekalet ücreti ödemek zorunda ise de, önalıma konu payın belirlenen bedelinin davalıya ödenmek üzere davacı tarafından mahkeme veznesine depo edilmesi gerekmektedir. 7. Ön alım davalarında, kural olarak davaya konu payın resmi satış senedindeki değeri ön alım bedeli olmakla birlikte, davacı resmi senetteki satış bedelinin yüksek gösterildiğini belirterek davasını kendi belirlediği daha düşük bir bedel üzerinden harç yatırmak suretiyle açabilmektedir....
Dava ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil isteğinden ibarettir. Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir. Ancak önalım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil davası açılabilmesinin ön koşulu gerçek bir satış sözleşmesinin varlığıdır. Önalım davasına konu payın ilişkin bulunduğu taşınmaz paydaşlarca özel olarak kendi aralarında taksim edilip her bir paydaş belirli bir kısmı kullanırken bunlardan biri kendisinin kullandığı yeri ve bu yere tekabül eden payı bir üçüncü şahsa satarsa, satıcı zamanında bu yerde hak iddia etmeyen davacının tapuda yapılan satış nedeniyle önalım hakkını kullanması TMK'nın 2. maddesinde yer alan dürüst davranma kuralı ile bağdaşmaz....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Önalım hakkından kaynaklanan Dava, Ön alım hakkına dayalı tapu iptali istemine ilişkindir. Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 tarih ve 28540 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren Hukuk Dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca hükmün, temyiz incelemesi Yargıtay 14 Hukuk Dairesine ait bulunduğundan, dosyanın görevli Daire Başkanlığına gönderilmesine, 02. 09. 2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
