HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/1391 KARAR NO : 2022/1376 Kararın Kaldır T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ORDU 1.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2020/462 ESAS, 2022/136 KARAR DAVA KONUSU : Önalım Hakkına Dayalı Tapu İptali ve Tescil KARAR : Ordu 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/462 esas, 2022/136 karar sayılı dava dosyasında verilen önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talebinin kabulüne karşı, davacı vekili ile davalılar vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin Ulubey ilçesi kıranyağmur mahallesinde bulunan odabaşı ve köprübaşı mevki isimli 536 ada 84, hane ağlağısı mevki 544 ada 9 ve veysel havlisi mevki 549 ada l nolu taşınmazlarda paydaş olduğunu, davalıların bu taşınmazlarda paydaş olmadıkları halde...
İlk derece mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda; Davacının davasının KABULÜ ile; 1- )Adana ili Sarıçam ilçesi Eflak Mahallesi 112 ada 2 parselde davalı adına kayıtlı 4/25 hissenin davalı adına olan tapu kaydının İPTALİ ile davacının ön alım hakkına dayalı olarak davacı adına tapuya TESCİLİNE, 2- )Davacı tarafça Vakıflar Bankasına depo edilen toplam 20.400,00 TL önalım bedelinin karar kesinleştiğinde fer'ileri ile birlikte hak sahibi davalıya ödenmesine, fazla depo edilen bakiye 258,75 TL'nin davacıya iadesine, yönelik karar verilmiştir. HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Önalım Hakkından Kaynaklanan Tapu İptali Ve Tescil istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2021 tarihinden itibaren geçerli 431 sayılı İş Bölümü Kararı gereği, 4....
Şahsa kullandırıldığı, devir ve temlik edildiği davalı bankaya bildirilen 13 adet bağımsız bölüm çıkartıldığında geriye kalan 85 adet bağımsız bölümün, davalı bankanın sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi ve gerekli işlemleri yapmaması nedeniyle, TMK.716 maddesi gereği müvekkili şirkete devri için davalının icbarına ve taşınmazların davalı adına olan tapusunun iptali ile müvekkil şirket adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava, vefa (geri alım) sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir. İddianın ileri sürülüş biçimi ve dosya kapsamına göre dava, inançlı temlik hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Dava konusu taşınmazın tapu kayıtları incelendiğinde taşınmazların davacı adına kayıtlı iken davalı adına tescil gördüğü anlaşılmıştır. Dairemizin görev alanı HSK'nın 01/09/2022 tarihinden itibaren uygulanacak kararında belirtilen işlerle sınırlıdır....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/99 esas 2019/162 karar sayılı ilamının kaldırılmasını ve talepleri doğrultusunda karar verilmesini istemiştir. Dava ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil isteğinden ibarettir. HMK'nun 355.maddesi gereğince istinaf incelemesi; belirtilen istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile ilgili konularla sınırlı olarak yapılmıştır. Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir. 5403 sayılı toprak koruma ve arazi kullanım kanununun 8/i maddesi ile komşu taşınmaz malikine de ön alım hakkı tanınmıştır....
Noter aracılılığıyla bildirimde bulunulmamışsa iki yıllık hak düşürücü süre içerisinde önalım hakkına dayanılarak tapu iptali ve tescil istenebilir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 21.09.2005 tarihli, 2005/6- 358 E, 470 K. sayılı kararı da bu doğrultudadır. 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu'na 6537 sayılı Kanunla eklenen 8/İ maddesi “...Tarımsal arazilerin satılması hâlinde sınırdaş tarımsal arazi malikleri de önalım hakkına sahiptir. Tarımsal arazi, sınırdaş maliklerden birine satıldığı takdirde, diğer sınırdaş malikler önalım haklarını kullanamaz....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 29/09/2021 NUMARASI : 2021/202 ESAS (DERDEST) ARA KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Önalım Hakkından Kaynaklanan) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul İli Ataşehir İlçesi Ferhatpaşa Mah. 5095, 5101, 5102, 5103, 5105, 5106 ve 516 parselde kayıtlı arsa vasıflı toplam 6 adet taşınmazda davacıların 1/8'er oranda paydaş olduklarını, bu parsellerdeki 2/8 payın 09/03/2021 tarihinde, 4/8 payın ise 18/03/2021 tarihinde davalıya diğer paydaşlar tarafından satıldığını öğrendiklerini, toplam satış bedelinin 500.000,00 TL olduğunu, davacıların yasal ön alım haklarına dayalı olarak gayrimenkullerdeki davalıya ait payların tapu kayıtlarının iptali ile her bir davacı adına eşit olarak tescil edilmesine, dava süresince dava konusu payların 3. Kişilere devrinin önlenmesi hususunda ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir....
Hukuk Dairesi MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 19.09.2013 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan bozma ilamına uyularak duruşma sonunda; davacının davasının reddine dair verilen 24.03.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, önalım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davacı vekili, ... ili, ... ilçesi, 52 parsel sayılı taşınmazda müvekkilinin hisse maliki olduğunu, hissedarlardan ...'nun 1/8 hissesininin ve ...'un 1/8 hissesininin üçüncü kişi ...'...
Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 20.06.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir. Belli edilen günde temyiz eden davalı adına gelen olmadı, karşı taraftan davacılar vekili Av. ... geldi. Açık duruşmaya başlandı. Gelenin sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra açık duruşmanın bittiği bildirildi....
Kararı, davacı vekili istinaf etmiş, istinaf dilekçesinde özetle; Akçakale Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/307 esas 2021/86 karar sayılı ilamının kaldırılmasını ve talepleri doğrultusunda karar verilmesini istemiştir. Dava ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil isteğinden ibarettir. HMK'nun 355.maddesi gereğince istinaf incelemesi; belirtilen istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile ilgili konularla sınırlı olarak yapılmıştır. Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir. 5403 sayılı toprak koruma ve arazi kullanım kanununun 8/i maddesi ile komşu taşınmaz malikine de ön alım hakkı tanınmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Önalım hakkına dayalı tapu iptali tescil 11/04/2015 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6644 Sayılı Kanun'un 2.maddesi ile değiştirilen 2797 Sayılı Yargıtay Kanunu'nun 60.maddesi gereğince, dosya kendisine gönderilen ilgili hukuk dairesi bir ay içinde yapacağı ön inceleme soncunda iş bölümü bakımından kendisini görevli görmez ise gerekçesiyle birlikte dosyayı Hukuk İş bölümü İnceleme Kurulu'na gönderecektir. İnceleme konusu karar, önalım hakkına dayalı tapu iptali tescil istemine ilişkindir. Bu durumda; Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu İş Bölümü kararına göre, belirgin biçimde Dairemizin inceleme alanı dışında kalmakta ve niteliği bakımından Yargıtay 14. Hukuk Dairesi'nin görevi içine girmektedir....
