Noterliği'nin 20.07.2006 tarih ve 22896 yevmiye sayılı, Düzenleme Şeklinde Vasiyetnamenin İptaline ilişkin talebinin REDDİNE; 2-Davacının, tapu iptali ve tescil talebinin REDDİNE, 3-Davacının tenkis talebinin KABULÜ ile, Hesap bilirkişisi Av....'ın 03.08.2015 tarihli hesap raporuna göre, toplam:821.350,41 TL.nın; 168.379,68 TL.nın, davalı ...'den, 130.175,72 TL.nın, davalı ...'den, 229.997,72 TL.nın, davalı ...'den, 222.176,07 TL.nın, davalı ...'den ve 70.621,22 TL.nın, davalı ... ... (...)'...
Dosyanın incelenmesinde; muris tarafından davacı eşi ile düzenlenen ölüme bağlı tasarrufun iki bölüm halinde oluşturulduğu; ilk iki bölümde davacı kızı Zübeyde’nin eylem ve sözleri nedeniyle mirasçılıktan çıkardığı, üçüncü bölümde ise gayrimenkul, menkul ve bankadaki mevduatlarını davalı oğluna vasiyet ettiği görülmektedir. Mirastan ıskat, murisin tek taraflı ölüme bağlı bir tasarrufu ile gerçekleşir. Iskat, cezai (olağan) ve koruyucu olmak üzere 2 türlüdür. Mirasçı, miras bırakana ve yakınlarından birine karşı TMK.nun 510.maddesinde gösterilen ağır bir suç işler veya murisine veya ailesine karşı kanunen yerine getirmekle yükümlü olduğu aile görevlerini ifada büyük bir kusur işlerse cezai (olağan) ıskat nedenleri doğmuş olur. Koruyucu ıskat ise, tamamen iyi niyete dayalı adından anlaşılacağı üzere murisin ıskat ettiği mirasçıdan çocuklarını koruma amacına yöneliktir....
O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca sür'atle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir.”...
Tasarruf oranı aşılmış ise tasarrufun niteliğine göre icap ederse kazandırma işleminde, saklı payları zedeleme kastının bulunup bulunmadığı objektif (nesnel) ve sübjektif (öznel) unsurlar dikkate alınarak belirlenmelidir. Zira tasarruf oranını aşan her kazandırmada saklı payları zedeleme kastının varlığından söz edilemez. Mutlak olarak tenkise tabi tasarruflarda (ölüme bağlı tasarruflar veya TMK'nin 565. maddesinin 1, 2 ve 3 bentlerinde gösterilenler) veya saklı payın ihlal kastının varlığı kesin olarak anlaşılan diğerlerinde özellikle muayyen mal hakkında tenkis uygulanırken TMK'nin 570. maddesindeki sıralamaya dikkat etmek davalı mahfuz hisseli mirasçılardan ise aynı Kanunun 561. maddesinde yer alan mahfuz hisseden fazla olarak alınanla sorumluluk ilkesini gözetmek, dava konusu olup olmadığına bakılmayarak önce ölüme bağlı tasarruflarla davacının saklı payını tamamlamak, sonra sağlar arası tasarrufları dikkate almak gerekir....
CEVAP: Davalı cevap dilekçesinde özetle; Haksız ve hukuka aykırı olarak açılan vasiyetnamenin iptali ve tenkis talepli davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Finike Asliye Hukuk 19/10/2021 tarih ve 2016/302 E. 2021/642 K. sayılı ilamı ile; Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile, Fİnike Noterliğinin 06/02/2001 tarih ve 875 yevmiye numaralı Düzenleme Şeklinde Vasiyetname başlıklı vasiyetnamesinin iptali isteminin reddine, tenkis taleplerinin kabulü ile, 1.136,86 TL'nin davalıdan alınarak davacı T1 verilmesine, 10.568,43 TL'nin davalıdan alınarak davacı T2 verilmesine, 10.568,43 TL'nin davalıdan alınarak davacı T3 verilmesine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında birleştirilerek görülen tapu iptali ve tescil- tenkis davası sonunda, yerel mahkemece asıl davanın reddine, birleştirilen davada tapu iptal tescil isteminin reddine, tenkis isteminin kabulüne ilişkin olarak verilen karar davacılar tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü. -KARAR- Asıl ve birleştirilen davalar muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis istemlerine ilişkindir. Asıl davada davacılar, mirasbırakanları ...'...
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL - TAZMİNAT - TENKİS Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil - tazminat- tenkis davası sonunda, Yerel Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacılar ve asli müdahil vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 6....
nun 512/son maddesi gereğince mirasbırakanın açık bir yanılması bulunmadığından ve düzenlenmesinden ölüm tarihine kadar miras bırakanın vasiyetnameden dönmediği de anlaşılmakla vasiyetname tam olarak iptal edilemez.Şu durum karşısında TMK.'nun 512/son maddesi gereğince, mirasçılıktan çıkarmaya yönelik ölüme bağlı tasarrufun davacı mirasçının saklı payı dışında (tasarruf nisabı oranında) yerine getirilmesi gerektiği gözetilmeden mahkemece davanın reddedilmesi bozma nedenidir.Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 04/07/2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 25/10/2018 NUMARASI : 2013/117 ESAS, 2018/418 KARAR DAVA KONUSU : Ölüme Bağlı Tasarruf (Tenkis) KARAR : Davacı vekilinin istinaf başvuruları üzerine Çaycuma 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2013/117 Esas, 2018/418 Karar sayılı gerekçeli kararı incelendi....
TMK'nun 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır. Bunlar; a)Ehliyetsizlik, b)Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, c)Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlâka aykırı olması, d)Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması hâlleridir. Ölüme bağlı tasarrufun esasa ilişkin iptal sebepleri; "ehliyetsizlik", "irade sakatlığı", "hukuka aykırılık" ve "ahlaka aykırılık"tır. Şekle ilişkin iptal sebeplerine gelince; "ölüme bağlı bir tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa" iptal davasına konu olabilir. Vasiyetnamenin iptali sebepleri 4721 s. TMK' nun 557. ve 558. maddelerinde sınırlı bir şekilde gösterilmiştir....