Tenkise tâbi hem ölüme bağlı kazandırma hem de sağlararası kazandırma mevcut ise saklı pay tamamlanıncaya kadar öncelikle ölüme bağlı tasarruflar tenkis edilir. Ölüme bağlı tasarruflar, TMK’nın 563 ve 561. maddeleri uyarınca kendi içinde orantılı olarak tenkis edilir. Ölüme bağlı tasarruf yapılmamış veya ölüme bağlı tasarrufların tenkisi saklı paya tecavüzü ortadan kaldırmaya yetmemişse, sağlararası kazandırmaların tenkisine geçilir. Sağlararası işlemlerin kendi içindeki tenkis sırası da en yeni tarihlisinden en eski tarihlisine doğru olmak üzere belirlenir. Buna rağmen saklı paya tecavüz giderilememişse, kamu tüzel kişileri ile kamuya yararlı dernek ve vakıflara yapılan ölüme bağlı tasarruflar ve sağlararası kazandırmalar tenkis edilir....
Mirasçılıktan çıkartma, saklı payın temelini teşkil eden aile dayanışmasının zedelendiği hallerde, mahfuz hisseli mirasçıyı mirastan uzaklaştırma olanağını miras bırakana tanıyan ölüme bağlı bir tasarruftur. Mirasçılıktan çıkarma murisin tek taraflı ölüme bağlı bir tasarrufu ile gerçekleşir. Mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemesi, mirasbırakana veya aile üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülükleri önemli ölçüde yerine getirmemesi halinde miras bırakanın yapacağı ölüme bağlı tasarrufla saklı paylı mirasçısını mirasçılıktan çıkartabilir. Mirasçılıktan çıkarılan (ıskat edilen) kimse mirastan pay alamayacağı gibi tenkis davası da açamaz. Ölüme bağlı tasarrufta mirastan çıkarma sebebi gösterilmişse ıskat geçerlidir. Mirastan çıkarma sebebinin varlığını ispat etmek çıkarmadan yararlanan mirasçıya ait bulunmaktadır. TMK.'nun 510. maddesinde mirasçılıktan çıkarmanın ölüme bağlı tasarrufla yapılabileceği öngörülmüştür....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : None KARAR NO : 2021/168 (Kararın Kaldırılarak T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : SAMSUN 3.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 08/09/2020 NUMARASI : 2014/162 ESAS, 2020/275 KARAR DAVA KONUSU : Ölüme Bağlı Tasarruf (Mirasçılıktan Çıkarmanın İptali), Ölüme Bağlı Tasarruf (Tenkis) KARAR : Samsun 3....
Dosyada toplanan bilgi ve belgelerden, özellikle Dairenin geri çevirme kararı üzerine ...Genel Müdürlüğünün 13.04.2007 gün ve 6773 sayılı yazısı içeriğinden davalıların yöneticileri oldukları ileri sürülen vakfın ölüme bağlı tasarruf yolu ile kurulduğu ancak bu vakfın yöntemince tescil edilmediği, böylece tüzel kişilik kazanmadığı anlaşılmaktadır. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 102. maddesinin birinci fıkrasında vakıf kurma iradesinin ölüme bağlı tasarrufla açıklanacağı ve vakfın yerleşim yeri mahkemesinde tutulan sicile tescil ile tüzel kişilik kazanacağı öngörülmüştür. Maddenin üçüncü fıkrası hükmüne göre de vakıf ölüme bağlı tasarrufa dayanıyorsa ilgililerin (vakfedenin mirasçılarından birinin) veya vasiyetnameyi açan sulh hakiminin bildirimi üzerine ya da ...Genel Müdürlüğünce tescil istemi için mahkemeye başvurulur....
bağlı tasarrufla yapılan kazandırmanın tasarruf edilebilir kısmı aşıp aşmadığı ve davacının saklı payına el atılıp atılmadığının değerlendirilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi" gereğine değinilmiştir....
nun 510. maddesin de mirasçılıktan çıkarmanın ölüme bağlı tasarrufla yapılabileceği öngörülmüştür. Miras bırakan hayatta olup ancak ölüme bağlı tek taraflı tasarruf işlemi ile saklı paylı mirasçısını mirasçılıktan çıkarabileceği (ıskat edebileceği), hayatta iken yasada belirtilen ölüme bağlı tasarruflar dışında dava yoluyla mirasçılıktan çıkarma istenemeyeceğinden yasal koşulları oluşmayan davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir. (Yargıtay 14. HD.'nin (İstanbul 11. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin aynı yöndeki 2015/184 Esas 2016/235 Karar sayılı kararına ilişkin) 10.03.2021 tarih 2021/435 Esas 2021/1651 Karar sayılı ilamı). (Yargıtay 7....
Mahkemece; iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; vasiyetnamenin tek taraflı ölüme bağlı bir tasarruf olduğu, lehine vasiyetname düzenlenen kişi veya kurumların bu vasiyetin geçerli olması için kabul yetkisinin bulunmasına gerek olmadığından; davacının, vasiyetnamenin iptali yönündeki isteminin yerinde olmadığı; murisin, kamu yararı olmayan kazandırmalarında davacının tasarruf nisabını aşmadığı; kamu yararına yapılan kazandırmalar bakımından ise, davacı lehine tenkis koşulları gerçekleşmediği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili süresinde temyiz etmiştir. Dava; vasiyetnamenin iptali ve tenkis istemlerine ilişkindir....
TMK'nun 504. maddesinde; "Mirasbırakanın yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama etkisi altında yaptığı ölüme bağlı tasarruf geçersizdir. Ancak, mirasbırakan yanıldığını veya aldatıldığını öğrendiği ya da korkutma veya zorlamanın etkisinden kurtulduğu günden başlayarak bir yıl içinde tasarruftan dönmediği takdirde tasarruf geçerli sayılır. Ölüme bağlı tasarrufta kişinin veya şeyin belirtilmesinde açık yanılma hâlinde mirasbırakanın gerçek arzusu kesin olarak tespit edilebilirse, tasarruf bu arzuya göre düzeltilir". şeklinde, yine aynı kanunun 557. maddesinde; "Aşağıdaki sebeplerle ölüme bağlı bir tasarrufun iptali için dava açılabilir: 1. Tasarruf mirasbırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapılmışsa, 2. Tasarruf yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmışsa, 3. Tasarrufun içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka veya ahlaka aykırı ise, 4....
Katını yine torunu T4 seviyen, Şıh Köyaltı (Boğaz) mevkinde pafta 5 parsel 23- 7- 187- 326- 301- 290- 270- 281- 142, pafta 4 parsel 383- 336- 487- 491- 470- 466- 460, pafta 3 parsel 523, pafta 7 parsel 831 pafta 8 parsel 758- 749 tarlaları davalılar T5 ile T4 adına mutesaviyen hissedar olmaları şartıyla verdiğini, ölüme bağlı tasarrufta bulunanın 05/07/1927 doğumlu olduğu, vasiyetname yaptığı sırada yaşı itibari ile hukuki tasarrufun bilincinde olmadığı, birlikte aynı evde yaşadığı büyük kızının çocukları olan davalılara bu nedenle temliki tasarrufta bulundurulduğunu, ölüme bağlı tasarruf yapılırken noterliğin yaşı itibari ile rapor istediğini, Kdz Ereğli 1....
Somut olayda; saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar, miras bırakanın tasarruf edebileceği kısmı aşan tasarruflarının tenkisini dava edebilirler. (TMK.m. 560/1) Tasarruflar, tasarruf edilebilir kısım (tasarruf nisabı) dahilinde kalıyorsa, bu halde saklı payın zedelendiğinden söz edilemeyecektir. Miras bırakan tarafından sağlararası veya ölüme bağlı tasarruflarla yapılan temliklerin "tasarruf edilebilir kısım" dahilinde kalıp kalmadığının tespiti, diğer bir ifade ile "tasarruf edilebilir kısım" mirasın açıldığı andaki değerinin bilinmesiyle anlaşılabilir.(TMK.M.507/1) Miras, miras bırakanın ölümüyle açılır. Miras bırakanın sağlığında yapmış olduğu kazandırmalar terekenin ölüm anındaki durumuna göre değerlendirilir. (TMK. M. 575) Şu halde, anılan yasal düzenlemeler gereğince, tasarruf edilebilir kısım saklı paya el atma olup olmadığı, terekenin bütün olarak ölüm tarihine göre tespit edilmesiyle mümkün olabilir....
