ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 06/07/2022 NUMARASI : 2022/34 ESAS 2022/117 KARAR DAVA KONUSU : Ölüme Bağlı Tasarruf KARAR : Silivri 1....
Ölüme bağlı tasarruf, bir kimsenin ölümünde hüküm doğurmak üzere yaptığı irade beyanıdır. Ölüme bağlı tasarruf şekillerinden biri olan vasiyetname, bir şahsın hiç kimseye yöneltmek zorunda olmaksızın ölüme bağlı arzularını açıklamak suretiyle yaptığı tek taraflı bir hukuki işlemdir. Murisin ölüme bağlı tasarruf ile mirasçıyı mirastan çıkartabilir. Ancak, mirastan ıskat edilen mirasçının murise veya yakınlarına karşı ağır bir suç işlemiş olması ya da murise veya murisin aile üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemiş olması gerekir. Ölüme bağlı tasarruflar tasarruf edenin iradesi ile ortadan kaldırılabilir. Ayrıca, ölüme bağlı tasarrufların iptali TMK’nın 557- 559.maddeleri arasında düzenlenmiştir....
Mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın ailesi üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemişse." şeklinde düzenleme bulunmaktadır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 510. maddesi gereğince mirasbırakanın mirasçılıktan çıkarma isteğini, ölüme bağlı tasarruf ile yapması gerekmektedir. Ölüme bağlı tasarrufta bulunmaksızın açılan mirasçılıktan çıkarma davası dinlenemeyeceğinden hukuki yarar yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir. Somut olayda, ilk derece mahkemesi tarafından ölüme bağlı tasarruflar dışında dava yoluyla mirasçılıktan çıkarma istenemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği, mahkemenin davanın reddi gerekçesinde belirttiği hususlar dosya kapsamına uygun ise de, Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 2022/720 Esas 2023/1833 Karar sayılı ilamı gereği davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesi gerekmektedir....
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, davalı aleyhine açılan mirasçılıktan ıskat davasının kabulü ile davalının davacı ...'in mirasçılığından çıkarılmasına karar verilmiştir. Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir. Mirasçılıktan çıkartma, saklı payın temelini teşkil eden aile dayanışmasının zedelendiği hallerde, mahfuz hisseli mirasçıyı mirastan uzaklaştırma olanağını miras bırakana tanıyan ölüme bağlı bir tasarruftur. Mirasçılıktan çıkarma murisin tek taraflı ölüme bağlı bir tasarrufu ile gerçekleşir. Mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemesi, mirasbırakana veya aile üyelerine karşı aile hukukundan ... yükümlülükleri önemli ölçüde yerine getirmemesi halinde miras bırakanın yapacağı ölüme bağlı tasarrufla saklı paylı mirasçısını mirasçılıktan çıkartabilir. Mirasçılıktan çıkarılan (ıskat edilen) kimse mirastan pay alamayacağı gibi tenkis davası da açamaz....
Dava mirasçılıktan çıkarma isteminden ibarettir. HMK'nun 355.maddesi gereğince istinaf incelemesi; belirtilen istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile ilgili konularla sınırlı olarak yapılmıştır. İlk derece mahkemesi tarafından davanın reddine karar verilmesi üzerine iş bu karar davacı tarafından istinafa konu edilmiş ise de, gerekçeli kararda da izah edildiği üzere mirasçı, miras bırakana veya yakınlarından birine karışı ağır bir suç işlemiş ise ya da miras bırakana karşı veya aile efradına karşı aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemiş ise miras bırakan yapacağı ölüme bağlı tasarrufla saklı pay mirasçısını mirasçılıktan çıkarabilir. Dolayısıyla mirasçılıktan çıkarma işlemi yasalarımızda ölüme bağlı bir tasarruf olarak düzenlenmiş olup, dava yolu ile iş bu talebin dinlenilme olanağı bulunmamaktadır....
Mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemesi, mirasbırakana veya aile üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülükleri önemli ölçüde yerine getirmemesi halinde mirasbırakanın yapacağı ölüme bağlı tasarrufla saklı paylı mirasçısını mirasçılıktan çıkartabilir. Mirasçılıktan çıkartılan (ıskat edilen) kimse mirastan pay alamayacağı gibi tenkis davası da açamaz. Ölüme bağlı tasarrufta mirastan çıkarma sebebi gösterilmişse ıskat geçerlidir. Mirastan çıkarma sebebinin varlığını ispat etmek çıkarmadan yararlanan mirasçıya ait bulunmaktadır. TMK'nın 512/3. maddesinde "Sebebin varlığı ispat edilememiş veya çıkarma sebebi tasarrufta belirtilmemişse tasarruf, mirasçının saklı payı dışında yerine getirilir; ancak, mirasbırakan bu tasarrufu çıkarma sebebi hakkında düştüğü açık bir yanılma yüzünden yapmışsa, çıkarma geçersiz olur" düzenlemesine yer verilmiştir....
Mahkemece, tapu iptali tescil ve tenkis davasının görülebilmesi için davacıların mirasçılıktan çıkarma işleminin iptaline karar verilmesi gerektiği nedeniyle HMK 46. maddesi uyarınca davaların ayrılmasına karar verilmiş, bu dava mirasçılıktan çıkarma işleminin iptali olarak görülmüş ve davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü davacılar vekili temyiz etmiştir. Mirasçılıktan çıkarma, mirasbırakan ancak buna ilişkin tasarrufunda çıkarma sebebini belirtmişse geçerlidir. Mirasçılıktan çıkarılan kimse itiraz ederse belirtilen sebebin varlığını ispat, çıkarmadan yararlanan mirasçıya veya vasiyet alacaklısına düşer. Sebebin varlığı ispat edilememiş veya çıkarma sebebi tasarrufta belirtilmemişse tasarruf mirasçının saklı payı dışında yerine getirilir; ancak mirasbırakan bu tasarrufu çıkarma sebebi hakkında düştüğü açık bir yanılma yüzünden yapmışsa, çıkarma geçersiz olur. (TMK m. 512) Bu halde mirasçının hissesi saklı payına indirilir. Mirasçılıktan çıkarmanın iptali kademelidir....
Mirasçılıktan çıkarma (ıskat), mirasbırakanın tek taraflı ölüme bağlı bir tasarrufu ile gerçekleşir. Mirasbırakan, kanunda belirtilen sebeplerin varlığı halinde, ölüme bağlı bir tasarruf ile saklı paylı mirasçısının mahfuz hisse üzerindeki haklarını tamamen veya kısmen ortadan kaldırabilir. Türk Medeni Kanunun'da, cezai (alelade) çıkarma ve koruyucu (aciz sebebiyle) çıkarma olarak iki çeşit ıskat düzenlenmiştir. Cezai çıkarma sebepleri, Türk Medeni Kanunu’nun 510. maddesinde, genel bir hüküm içinde ifade olunmuştur. Buna göre, mirasçı, mirasbırakana veya mirasbırakanın yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemişse ya da mirasbırakana veya mirasbırakanın ailesi üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemişse, mirasbırakan ölüme bağlı bir tasarrufla mirasçısını mirasçılıktan çıkarabilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ:Mirasçılıktan Çıkarma Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:Mirasçılıktan çıkarma ölüme bağlı tasarruf ile yapılır (TMK. md.510/1). Davacının usulüne uygun bir mirasçılıktan çıkarma tasarrufu yoktur. Davanın bu nedenle reddi gerkirken, ispatlanamadığından bahisle reddi usul ve yasaya aykırı ise de sonucu itibarıyla doğru olduğundan hükmün onanmasına karar vermek gerekmiştir.SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple ONANMASNA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, peşin alınan harcın mahsubuna ve 90.00 TL. temyiz başvuru harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 14.05.2012 (Pzt.)...
Bu durumda mirasçılık belgesinin iptali davasını gören mahkemece ölüme bağlı tasarruf ve mirastan çıkarma gibi diğer olguları içermeyen mirasçılık belgesinin iptaline karar verilip, yeniden mirasçılık belgesi düzenlenmelidir. Yeni mirasçılık belgesi düzenlenirken ölüme bağlı tasarruf ve mirastan çıkarma gibi diğer olguların hukuki sonuçlarının terekenin bölüştürülmesi sırasında gözetileceğine işaret edilmek suretiyle hüküm yerinde ilgili mirasçılar yönünden çıkarma ve diğer yoksunluk sebeplerinin gerçekleştiği, mirasçılıktan çıkarılan kişilerin mirasbırakanla aralarındaki soybağı ve mirasçılık sıfatları belirtilerek mirasçılık sıfatını yitiren kişilerin payının kime veya kimlere kaldığının gösterilmesi gerekmektedir....
