İSTANBUL ANADOLU 9. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/66 Esas
KARAR NO: 2021/542
DAVA : Ticari Şirket (Genel Kurul Kararının İptali İstemli)
DAVA TARİHİ : 18/03/2019
KARAR TARİHİ: 07/07/2021
Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Genel Kurul Kararının İptali İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :
Davacı vekili mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; davalı şirketin ----- verildiğini, ilanda belirtilen gündemin toplantı gündeminin sırasıyla ----sırasının toplantı konusuna da şirket sermayesi artışı hk. Başlığı ile toplantı karar defterine zapta geçirildiğini,----- gündeme bağlılık kuralı mevcut olduğunu, gündem maddelerinde ekleme ve çıkarma olmayacağını, sırasının dahi değişemeyeceğini, müvekkilin de kanuna aykırı gerçekleşen toplantı kararına muhalefet şerhi verdiğini, toplantıda -----kararlarına gündeminde değerlendirmediğini, emredici hükümlere ve --- nedeniyle butlan hükmünde olduğunu, kararın iptalinin zorunlu olduğunu, ---- sermaye arttırımı görüşülüp karara bağlandığını, kanunda sermaye arttırımına gidilmesinin nedeninin sermaye ihtiyacının karşılamak için olduğunu, şirketin mevcut durumuna bakıldığından sermaye arttırımının afaki olduğunu, hiçbir somut neden de olmadığını, acil ihtiyaç da bulunmadığını, acil olmuş olsa idi ---- ayda ödenmesi hususu değil kısa süreli bir ödeme planının uygulanacağını, sermaye arttırımının iyi niyet kurallarına aykırı olduğunu, müvekkili ve diğer azınlık olan diğer ortakların imtiyazlı pay sahipliği haklarının ortadan kaldırmaya yönelik olduğunu ve diğer hususları bildirerek, davanın kabulü ile genel kurul kararının iptalini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin hali hazırda ---- borcu olduğundan ve başkaca masrafları bulunduğundan haklı olarak sermaye artışı yaptığını, müvekkili şirketin madencilik alanında faaliyet gösterdiğini, şirketin nakit varlığı yatırımı karşılamaya yetmediğinden ortaklardan alınarak mermer ocağının --- yılında devralındığını, ortaklara----- borçlu olduğunu, şirketin varlığını sürdürmesi ve borçtan kurtulmak için sermaye artışına gidildiğini, tüm gündem maddelerinin görüşülerek karara bağlandığını, kaldı ki bir kısmı maddelerin görüşülmemesinin iptal nedeni olamayacağını, davacının mevcut ---- sermaye artışına katılacağının kararda açıkça yazılı olduğunu, şirketin sermaye artışı yapmamasının tasfiye sebebi olacağını bildirerek davanın reddine, masraf ve vekalet ücretinin davacı tarafa bırakılmasını savunmuştur.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Dava, davalı şirketin ----- sermaye artırımına ilişkin kararın iptali istemine ilişkin olup,----- dayanmaktadır.
Tarafların tüm delilleri celbolunarak, dava dosyası ve davalı şirkete ait tüm ticari defter, kayıt ve dayanak belgeler üzerinde mali müşavir ve ekonomi uzmanından oluşur bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır. Alınan raporun dosyadaki verilere uygun denetime açık bulunduğu görülmekle hükme esas alınmıştır.
Davalı şirketin ---dosyasının celbolunarak yapılan incelenmesinde; davalı şirketin ---- tarihinde sicile tescil edilerek kurulduğu, şirketin kuruluş sermaye yapısının davacı ile birlikte --- olmak üzere iki ortaklı kurulduğu, daha sonrasında yapılan hisse devirleri ve sermaye artırımları sonucunda şirketin son sermaye yapısının -----olduğu görülmüştür.
Davaya konu edilen --- davetli olarak yapıldığı.... toplantıya katılanlar şirketin toplam----temsil edildiği---- çıkarılmasını ve şirket ana sözleşmesinin sermaye maddesinin aşağıdaki şekilde tadil edilmesine ve iş bu kararın ticaret sicil müdürlüğüne bildirilmesine, --- pay senetlerinin nevi: şirketin sermayesi her biri ----- tarafından muvazaadan ari olarak tamamen taahhüt edilmiştir. --- tamamı ödenmiştir. Bu defa artırılan sermayenin --- nakden artırılmıştır. Nakden artırılan sermaye en geç ---- dört maddeden ibaret genel kurul kararının tescil ve ilan edilmesine oy çokluğu ile karar verilmiştir." şeklinde düzenlendiği, davacının kararın altına alınan karara muhalif olduğunu ve yasal haklarını kullanacağını şerh düştüğü ve bu şekilde imzaladığı tespit edilmiştir.
----- maddede belirtilen kişiler, kanun veya esas sözleşme hükümlerine ve özellikle dürüstlük kuralına aykırı olan genel kurul kararları aleyhine karar tarihinden itibaren üç ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yerdeki Asliye Ticaret Mahkemesinde iptal davası açabilirler." şeklinde düzenlendiği, TTK.446.maddenin de; " (1)a) Toplantıda hazır bulunup da karara olumsuz oy veren ve bu muhalefetini tutanağa geçirten b) toplantıda hazır bulunsun veya bulunmasın olumsuz oy kullanmış olsun yada olmasın; çağrının usulüne göre yapılmadığını... c) Yönetim kurulu, d)Kararların yerine getirilmesi kişisel sorumluluğuna neden olacaksa yönetim kurulu üyelerinden her biri, iptal davası açabilir." şeklinde düzenlenmiştir. İş bu yasal düzenlemelere göre somut uyuşmazlığa konu genel kurul toplantısında davacının bizzat hazır bulunduğu ve karara olumsuz oy vererek muhalefetini tutanağa geçirttiği anlaşılmakla, davacının TTK.446.maddesi uyarınca iş bu genel kararını iptali davasını açabileceği, ayrıca TTK.445. Maddesinde belirlenen üç aylık süre içerisinde -----açıldığı anlaşıldığından davanın esasına girilmiştir.
Mali bilirkişi heyeti aracılığı ile yapılan incelemede, şirket kayıtlarında ----- tarihinde sermaye artış kayıtlarının genel kurul kararı kapsamında belirlenen tutarlara göre kayıtlandığı, şirketin --- ödenmemiş sermaye hesabında taahhüt edilen sermaye tutarlarının ---- hesabında kayıtlı ortak alacaklarından ---- edilmek suretiyle sermaye ödemelerinin kayıtlarının yapıldığı, davalı şirkete ait sunulan ------ tarihi itibariyle bilanço kalemlerinin incelenmesinde; şirketin ---- olduğu, şirketin uzun ve kısa vadeli borçları toplamının --- olduğu, şirketin kayıtlı değerlere göre öz varlığının --- olduğu, buna göre ---- öz varlığının mevcut olduğu, yine şirketin ----- mevcut olduğu, şirketin kısa vadeli borçlarının dönen varlıkları ile karşılama oranına ilişkin net işletme sermayesi incelendiğinde, şirketin ----- kısmının dönen varlıkları ile karşıladığı, kalan kısmın karşılanamadığı, buna karşılık şirketin mevcutlarına ilişkin mizan dökümleri incelendiğinde, diğer stoklar olarak görülen bilanço kalemi içeriğinin gelir gider tablosuna yansıtılmamış genel üretim giderlerinin---- olduğu, bu tutarda değerlendirildiğinde davacının net işletme sermayesinin negatif yönde artacağının görüldüğü, şirketin --- tarihi itibariyle borçları incelendiğinde,----kısmının ortaklara olan borçlar olduğu, tüm borçlar içerisindeki payın --- olduğu, ortaklara borçlar hesabındaki borç dağılımının da ortak---- değerlemesi kayıtları ile oluşan tutarların sermaye ödemesi olarak---- tarihine kadar ödemeler ve kur değerleme kayıtları ile oluşan tutarın sermaye ödemesi tutarı olarak ---- değerlemesi yapılarak oluşan ---- sermaye ödemesi olarak ----- edildiği tespit edilmiştir.
Davacı tarafın davaya konu ---- ilişkin olarak ileri sürdüğü nedenlerden birincisi gündeme bağlılık ilkesine aykırı davranıldığına ilişkindir. ---- maddesinde;"Genel kurullar olağan ve olağanüstü toplanır.---- dönemi sonundan itibaren üç ay içinde yapılır. Bu toplantılarda, organların seçimine, finansal tablolara, yönetim kurulunun yıllık raporuna, kârın kullanım şekline, dağıtılacak kâr ve kazanç paylarının oranlarının belirlenmesine, yönetim kurulu üyelerinin ibraları ile faaliyet dönemini ilgilendiren ve gerekli görülen diğer konulara ilişkin müzakere yapılır, karar alınır." şeklinde düzenlenmiştir. Ayrıca esas sözleşmede öngörülmek kaydı ile TTK.409 'ncu maddesinde sayılanlar dışında hangi konuların olağan genel kurul toplantılarında görüşüleceğinin düzenleneceği ve bunun TTK.nun 340 'ncı maddesine aykırı olmayacağı kabul edilebilir. Gündeme ilişkin düzenleme TTK.nun 413 'üncü maddesinde; " (1) Gündem, genel kurulu toplantıya çağıran tarafından belirlenir. (2) Gündemde bulunmayan konular genel kurulda müzakere edilemez ve karara bağlanamaz. Kanuni istisnalar saklıdır. (3) Yönetim kurulu üyelerinin görevden alınmaları ve yenilerinin seçimi yıl sonu finansal tablolarının müzakeresi maddesiyle ilgili sayılır." şeklindedir. Dolayısıyla gündem adeta genel kurul toplantılarını bağlayan ve yönlendiren önemli bir metindir. Zira pay sahibi burada yer alan bilgiler doğrultusunda toplantıya katılacak ya da buna göre alınacak kararları belirleyecektir. Gündeme bağlılık ilkesi gündemin önceden belirlenerek açık bir şekilde pay sahiplerine bildirilmesi ve bildirilen bu gündemin genel kurul toplantısında müzakere edilecek olması zorunluluğunu ifade eder. Somut uyuşmazlıkta toplantı gündemine doğrudan aykırı bir husus olmamakla birlikte gündemde yer alan özellikle sermaye artırımına konu ikinci maddenin yeterince gerekçelendirilmediği anlaşılmaktadır. Çünkü söz konusu maddede sermaye artırımının nakit şeklinde olacağı ve 24 ay içinde ödeneceği belirtilmiş olmasına karşılık ortak alacaklarından karşılanmış olması nedeniyle gündeme bağlılık ilkesinin ihlal edildiği anlaşılmaktadır.
Davacının sermaye artırım kararının iptaline ilişkin istemine dayanak yaptığı diğer bir neden ise azınlık pay sahibi olan davacı ortağın zarara uğratılması amacıyla sermaye artırımının yapıldığına ilişkidir. Gerek mali bilirkişi heyeti aracılığı ile ticari defter kayıtları üzerinde yapılan incelemeler gerekse dosya kapsamına sunulan deliller birlikte değerlendirildiğinde; şirketin sermaye artırım öncesi kayıtlı ---- tutarındaki sermayesinin sermaye dağılımı ile genel kurul kararı içeriğinde görülen sermaye dağılımına göre davacının ----düştüğü, yine şirketin mali verilerine göre her ne kadar şirket öz varlığının---- olarak hesaplandığı, şirketin net işletme sermayesinin negatif yönde olduğu, buna sebep olan ----- kısmının ortaklara olan borçlar olduğu, ortak alacaklarının muvazaadan ari bir şekilde değerlendirilip doğruluğuna müteakip sermayeye ilavesi gerekirken nakit sermaye artırımı şeklinde yapılmasının iyi niyet kurallarına uygun olmadığı, nakit sermaye artırımına karar verilip de daha sonra bunların davacı dışındaki diğer ortaklara rüçhan hakkı kullanılarak ortakların alacağından karşılanmasının azınlık haklarının zedelemesinin yanı sıra yasal düzenlemelere de aykırı olduğu gibi davacı dışındaki ortaklar tarafından artırılan sermayenin rüçhan hakkı kullandırılarak sermayenin ödenmesi ve tescil ve ilan edilen ana sözleşme metnindeki gibi olmamış, davacının haricindeki ortakların şirketten olan alacaklarından karşılanmıştır. Oysa bu şekildeki bir sermaye artırımı ana sözleşme tadil metninde belirtilmek ve ----- konulu genelgede belirlenen usule uygun yapılmalıdır. Söz konusu genelgede; "ortağın şirketten olan alacağının yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ya da denetime tabi şirketlerde denetçinin bu tespitlere ilişkin raporu ile sermaye artırımına konu edilebilmesi için; bu alacağın yalnızca şirkete nakit olarak verilen borçtan kaynaklanması ve ibraz edilen raporda da bu alacağın nakdi borçlanmadan kaynakladığının açıkça belirtilmesi, bunun dışında kalan ortakların alacakları bakımından yapılacak tespitin ise ---uyarınca şirket merkezinin bulunduğu yerdeki Asliye Ticaret Mahkemesince atanan bilirkişilerce hazırlanacak raporla yapılması gerekmektedir. " denilmiştir. Davalı şirket iş bu genelge şartlarına uymadan, gerekli raporu almadan ve tadil metnini de buna göre hazırlamaksızın mevcut tadil metnine göre---- tescil işlemini yapmıştır.
Ortakların şirketten olan alacakların sermayeye ilave edilmesi, nakit sermaye artırımından farklıdır. Nakit sermaye artırımında taze ve yeni bir kaynak girişi söz konusu iken, ortakların alacaklarının sermayeye ilavesinde ise daha önce girmiş olan bir kaynak sermayeye ilave edilmektedir. Bu sayede ortaklara olan borç ortadan kalkmakta ve bu tutar sermaye artışına konu olmaktadır. Bu işlem neticesinde sadece bilançodaki borçlar azalarak bilanço rahatlamakta şirkette ise nakit bir rahatlama söz konusu olmaktadır.
Yapılan yargılama sonucunda dosya kapsamındaki tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde, davaya konu edilen ---- tarihli --- alınan sermaye artırımına ilişkin kararın TTK.daki yasal düzenlemelere,----- konulu genelgesine, iyi niyet kurallarına aykırı olduğu vicdani kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
1.Davanın KABULÜ ile, davalı şirketin ---yapılan genel kurul toplantısında alınan ----- çıkartılmasına ve şirket ana sözleşmesinin sermaye maddesinin tadiline" ilişkin kararın İPTALİNE
2.Başlangıçta peşin olarak alınan 44,40 TL harcın, alınması gerekli olan 59,30 TL harçtan mahsubu ile bakiye 14,90 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3.Davacı tarafın yargılama sırasında yapmış olduğu 44,40 TL başvuru harcı, 44,40 TL peşin harç, 157,85 TL tebligat ve müzekkere gideri ile 2.000,00 TL bilirkişi ücreti toplamı 2.246,65 TL yargılama masrafının davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
4.Davalı tarafından yapılan 23,50 TL masrafın kendi üzerinde bırakılmasına,
5.Davacı yargılama sırasında kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. uyarınca 4.080,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde, HMK Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesi uyarınca, artan gider avansının davacılara iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile ---- Adliye Mahkemesi'ne istinaf yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, süresi içerisinde kararın istinaf edilmemesi halinde hükmün kesinleşeceği ve infaz edilebileceği açıklanmak suretiyle oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 07/07/2021