ANKARA 5. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. ANKARA 5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

T.C.
ANKARA
5. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/217 Esas
KARAR NO : 2021/156

DAVA : Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali)
DAVA TARİHİ : 24/08/2020
KARAR TARİHİ : 02/04/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 15/04/2021
Mahkememizde görülmekte bulunan Marka (Marka İle İlgili Kurum Kararlarının İptali) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili 24/08/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; Davaya konu TÜRKPATENT YİDK’nın ... sayılı kararında müvekkilinin 2019/71447 işlem numaralı “...” ibareli markasının, önceki tarihli 2010 36684, 2010 36685, 2013 44476, 2013 54403, 2017 122349, 2018 27285, 2018 37975, 130269, 99 017866 sayılı ve “... şekil”, “... şekil”, “... bilgisayar şekil”, “... kepenk”, “... arıtma”, “... çivi”, “... ...”, “...”, “... şekil” ibareli marka/markalar gerekçe gösterilerek SMK’nın 5/1-ç maddesi uyarınca reddedildiğini, SMK m. 5/1-ç’nin uygulanabilmesi için hem ilgili markaların birebir aynı olması, yani tüketiciler nezdinde aynı etkiyi yaratması, hem de iki markanın kapsadığı mal veya hizmetlerin veya türlerinin de birebir aynı olmasının gerektiğini, dava konusu markaların benzerlik değerlendirmesi yapılırken 6769 sayılı SMK’nın 5/1-ç hükmü baz alınması gerekirken 6/1 hükmünün baz alınarak eksik ve hatalı bir değerlendirme ile markaların benzer olduğunun belirtildiğini, markaların gerek görsel, gerek fonetik olarak birebir aynı olmadıklarını, zira, ilgili markalarda yer alan görsel kompozisyonlar, farklı figüratif unsurlar ve bu markalarda yer alan “bilgisayar, kepenk, arıtma, çivi, ..., elektrik sanayi ve ticaret ltd.şti.” gibi ilâve kelime unsurlarından kaynaklanan görsel ve işitsel farklılıklar karşısında, ilgili markaların gözde ve kulakta bıraktığı intibanın farklılaştığını ve bu farklılıkların ise müvekkil markası ve redde gerekçe markanın 5/1-ç maddesi uyarınca aranılan “aynı, ayniyet derecesinde” benzer olma kriterini sağlamadığını, Yargıtay’ın da istikrar kazanan kararlarında, ibarenin aynı olduğu markalarda şekil unsurunun ve ilave ibarelerin ayniyet ve ayırt edilemeyecek derecede benzerliği ortadan kaldıracağına ilişkin karar vermekte olduğunu, müvekkili marka başvurusunun reddine gerekçe gösterilen markalar aynı sınıflarda, redde gerekçe diğer markaların varlığına rağmen tescil edilebilmiş iken, müvekkil marka ibaresinin reddedilmiş olmasının hukuk ilkeleri, eşitlik, idarenin işlem ve eylemlerinde istikrar ilkesi ile bağdaşmadığını, müvekkilinin aynı zamanda ticaret unvanının da esas unsuru olan “...” ibareli markaların sahibi olduğunu ve işbu markalarını ulusal tescille korumakta olduğunu, müvekkiline ait “...” esas unsurlu markanın, 1993 yılından bu yana tescil koruması altında olduğunu, bu tarih ve müvekkil kullanımlarının redde gerekçe marka başvurularından çok daha eskiye dayandığını ve gerçek hak sahibi müvekkili lehine eskiye dayalı kullanıma bağlı üstün hakka ilaveten kazanılmış hak teşkil ettiğini, 93/004690 işlem numaralı “... ...” ibareli marka ile davaya konu 2019/71447 işlem numaralı “...” ibareli marka başvurusunun her ikisinin de esas unsurlarının “...” ibaresi olduğunu; zira müvekkilinin önceki tarihli markasında yer alan “...” ibaresinin “bağlantı parçaları” anlamına geldiğini ve tescilli olduğu mal ve hizmetler bakımından jenerik nitelikte olduğunu, önceki tarihli markasında yer alan esas unsur “...” ibaresinin muhafaza edilerek yeni bir başvuruya konu edildiğini, müvekkilinin marka başvurusunda bulunduğu malların tamamının “sıvı, buhar ve gaz armatürleri” malları olduğunu, müvekkilinin önceki tarihli başvurusunda genel ibare yer almakta iken, dava konusu marka başvurusunda yine özünde “sıvı, buhar ve gaz armatürleri” olan emtiaların “kelebek vanalar, basınç düşürücü vanalar” şeklinde belirtildiğini, müvekkilinin “...” ibaresi üzerinde 06, 09 ve 11. sınıf emtiaları bakımından hâlihazırda kazanılmış hakkının bulunduğunu, kazanılmış hakkın varlığı durumunda iltibas iddialarının artık geçerliliğini yitireceğini beyan ederek; “Türk Patent ve Marka Kurumu Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu’nun 16/06/2020 T. ve ... sayılı kararının iptaline” karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı TÜRKPATENT vekili 02/09/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; İşbu davanın haksız ve mesnetsiz olduğunu, davacının, TÜRKPATENT’e 2019/71447 sayı ve “...” ibareli markanın 06/07/09/11 sınıf mal ve hizmet sınıfında tescili için başvurduğunu, kurum tarafından başvurunun 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 5/1-ç maddesi yönünden kısmen reddine karar verildiğini, söz konusu kararın yerinde olduğunu, öte yandan başvuru sahibi adına kayıtlı tertip tarzı ve bileşenleri farklı 93/004690 sayılı ve “... ...” ibareli tescilli markanın işbu itirazın incelenmesine mesnet gösterilmesi talebinin yerinde görülmediği gibi, her markanın özgünlük derecesi, tasarımı, tescile konu mallar/hizmetlerin ve bu mal ve hizmetlerin tüketici grubunun özellikleri, markanın tescil kapsamındaki mal/hizmetler üzerindeki ayırt ediciliği gibi unsurlar açısından kendine özgü özellikler taşıdığından ve ancak tüm bu unsurların birlikte değerlendirilmesi sonunda tescil başvurusuna ilişkin karar oluşturulabileceğinden dilekçede başka marka başvurularına ilişkin verilen kararların işbu itirazın değerlendirilmesinde dayanak gösterilmesinin de haklı olmadığını, başvuruya konu marka ile Kurum tarafından redde mesnet gösterilen markalar arasında aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzerliğin bulunduğunu beyan ederek; “davanın reddine” karar verilmesini talep etmiştir.
UYUŞMAZLIK:
Dava, 5000 sayılı Patent ve Marka Vekilliği ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun m.15/C hükmüne göre açılan YİDK kararının iptali istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; Davalı kurumun tesis ettiği ... sayılı YİDK kararının hukuka uygun olup olmadığı, davacıya ait 2019/71447 sayılı "..." ibareli marka başvurusu ile redde mesnet alınan markalar arasında kısmen reddedilen emtialar bakımından 6769 sayılı SMK m.5/1-ç bendi bağlamında iltibas bulunup bulunmadığı, davacının önceki tarihli markasından kaynaklı müktesep hakkının bulunup bulunmadığı hususlarına ilişkin olduğu tespit edilmiştir.
Davanın açılmasını müteakip tarafların dilekçeleri karşılıklı tebliğ olunmuş, sundukları deliller alınmış, marka tescil ve başvuru dosyaları ile alâkalı kayıtları getirtilmiş, dava şartları incelenmiş, ön inceleme duruşması yapılmış, hak düşürücü süre bakımından eksiklik bulunmadığı tespit edilmiş, taraflar sulhe teşvik olunmuş, arabulucuya gitme hakları hatırlatılmış, sonuç alınamaması üzerine uyuşmazlık konuları tespit edilmiş, tahkikat icra olunmasını müteakip, bilirkişi heyetinden maddi vakıalara ilişkin kök ve ek rapor alınmış, 06/08/2015 tarih 29437 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik'in 201/2. maddesi hükmü de gözetilerek taraflara tahkikat ve yargılamanın geneliyle ilgili son sözleri de sorulmuş; sözlü iddia ve savunmada bulunma olanağı tanınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İşlem dosyasının tetkikinde; Davacının Madrid Protokolü hükümleri uyarınca 29.07.2019 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu'na yaptığı "..." ibareli marka başvurusunun 2019/71447 no. ile işleme alındığı, Markalar Dairesi Başkanlığı'nca başvuruya konu 6, 9 ve 11.sınıfta yer alan emtialar bakımından SMK m.5/1-ç hükmü uyarınca başvurunun reddine karar verildiği, redde mesnet olarak; 2010/36684, 2010/36685, 2013/44476, 2013/54403, 2017/122349, 2018/27285, 2018/37975, 130269 ve 99/017866 sayılı markaların gösterildiği, davacı başvuru sahibi tarafından bu karara 26.05.2020 tarihinde itiraz edildiği, itirazı değerlendiren Türk Patent ve Marka Kurumu Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu'nun ... sayılı YİDK kararı ile itirazın reddine karar verdiği, bu kararın davacı marka vekiline 24.06.2020 tarihinde tebliğ edildiği, iki aylık hak düşürücü süre içinde eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Marka, bir teşebbüsün mallarının veya hizmetlerinin diğer teşebbüslerin mallarından veya hizmetlerinden ayırt edilmesini sağlaması ve marka sahibine sağlanan korumanın konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayabilecek şekilde sicilde gösterilebilir olması şartıyla kişi adları dâhil sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere her tür işaretten oluşabilir. (6769 sayılı SMK m.4)
Aynı veya aynı türdeki mal veya hizmetlerle ilgili olarak tescil edilmiş ya da daha önceki tarihte tescil başvurusu yapılmış marka ile aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzer işaretler marka olarak tescil edilmezler. (6769 sayılı SMK m.5/1-ç)
Mutlak red nedenleri, marka olarak seçilmiş bulunan işaretin niteliğinden kaynaklı, yetkili mercilerce re'sen incelenmesi gereken tescil engelleridir. Söz konusu engellerin dayanağı kamu menfaati ve kamu düzenidir. Bu kategori içerisine giren işaretlerin, başka bir kişiye ait oldukları veya üzerlerinde üçüncü kişilerin hakları bulunduğu için değil, aksine herkesin kullanımına açık tutulmaları gerektiğinden üzerlerinde hiç kimsenin hak iddia edemeyeceği mülahazasıyla marka olarak tescilleri reddedilmektedir. Bunun tek istisnasını, daha önce, aynı türdeki mal ya da hizmetler için tescil olunmuş veya tescili için müracaat edilmiş bulunan bir markanın aynısı ya da ayırt edilemeyecek derecede benzeyen marka başvuruları oluşturmaktadır. Bu olasılık, üçüncü bir kişinin marka hakkı temeline dayanmakla birlikte mutlak red nedenleri arasında sayılmıştır. (Ünal Tekinalp;Fikri Mülkiyet Hukuku; Dördüncü Bası; İstanbul 2005; sh.376) Marka hukukunda öncelik ilkesi hakimdir. Bu ilkeye göre, marka olarak tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış bir işaret, aynı mal ya da hizmetler için başkası tarafından tescil ettirilemez. Bu ilkenin görünümlerinden birini 6769 sayılı SMK m.5/1-ç bendinde düzenlenen mutlak red nedeni oluşturur.
SMK'nin 5.maddesi mutlak red nedenlerini düzenlemiş olup, bu maddede sayılan hususlar gerek TÜRKPATENT, gerekse mahkemelerce resen gözetilmesi gerekir. SMK'nin 6.maddesi ise, nisbi red sebeplerini düzenlemiş olup, bu maddede düzenlenen hususlar resen gözetilemez, ancak ilgili kişiler tarafından ileri sürülebilir.
SMK'nin 5/1-ç bendinde belirtilen "aynı" olma; karşılaştırılan işaretlerin özdeş, birbirinden farksız, birebir aynı, taklit v.b. olmalarını ifade eder. Bunun yanında, işaretlerin örneğin farklı renk veya büyüklükte olması, yazı karakteri ya da tipinin farklılaştırılması gibi değişiklikler de "aynı" olma durumunu etkilemez. "Ayırt edilemeyecek kadar benzerlik" ise, karşılaştırılan işaretler arasındaki farklılıkların markanın kapsadığı mal ve hizmetin orta düzeydeki alıcı kitlesi üzerinde bıraktığı genel izlenim itibariyle önemsenmeyecek derecede düşük olması nedeniyle aynı işaret gibi algılanmasıdır. Bu durumda, karşılaştırılan işaretlerin "aynı" ya da "ayırtedilemeyecek kadar benzer" olması halinde, markayı oluşturan işaretler arasında iltibasın varlığı ayrıca bir inceleme yapılmasını gereksiz kılacak derecede güçlü ve açık olduğu peşinen kabul edileceğinden; anılan Kanunun 5/1-ç bendinde ayrıca iltibas tehlikesi bulunup bulunmadığı hususlarının da araştırılması gibi bir koşul yer almamıştır. Bu bakımdan, yukarıda da ifade edildiği gibi bir ayniyet veya ayırtedilemeyecek derecede benzerlik mevcut ise TÜRKPATENT tarafından re'sen başvurunun 6769 sayılı SMK 5/1-ç bendi uyarınca reddine karar verilebilecektir. Ancak, marka tescilinde nispi ret nedeninin düzenlendiği 6769 sayılı SMK 6/1 fıkrasına göre başvurunun reddedilebilmesi için, başvurunun bültende ilanı üzerine yasal sürede ilgililerin itirazı halinde Kurumca işaretler arasında bağlantı olduğu ihtimali de dahil halk tarafından karıştırılma ihtimaline neden olacak derecede benzerlik bulunup bulunmadığı hususu incelenecektir. Bir başka deyişle, anılan madde hükmüne göre yapılacak benzerlik incelenmesinde asıl olan karıştırılma ihtimalidir. Bu nedenle, 6769 sayılı SMK m.18. maddesi uyarınca Kurum tarafından 6. madde yönünden inceleme yapılırken, başvuru konusu işaretin üzerinde kullanılacağı mal veya hizmetlerin ortalama tüketicileri nezdinde sicilde daha önce tescilli bir marka veya marka başvurusu ile karıştırılma ihtimaline yol açılıp açılmayacağının da değerlendirilmesini gerektiren derecede, yani Kurumca takdir yetkisinin kullanılacağı bir benzerlik mevcut ise, bu takdirde işaretler arasında güçlü ve açık bir iltibasın varlığı peşinen kabul edilmiş sayılamayacağından "ayırt edilemeyecek kadar benzerlik" bulunduğundan bahisle re'sen, başvurunun reddine karar verilemez. Çünkü, böyle bir durumda işaretlerin 6769 sayılı SMK m.6/1 fıkrası anlamında bir "benzer"liği söz konusu olacağından, artık bu husus nispi ret nedeni olarak ve ancak başvuruya itiraz halinde Kurumca değerlendirilebilecektir. Zira, nispi red sebepleri kamu menfaati ile ilgili olmadığından, mahkeme veya TÜRKPATENT tarafından re'sen dikkate alınması mümkün değildir. Bunların mutlaka 6769 sayılı SMK'nin düzenlediği prosedür çerçevesinde ilgili kişiler tarafından itiraz olarak ileri sürülmesi gerekir. SMK'nin 6/1 fıkrası kapsamında karıştırılma tehlikesine yol açıp açmadığının değerlendirilebilmesi ise ancak ilgililer tarafından anılan Kanun çerçevesinde itirazda bulunulmasına bağlıdır. Böyle bir değerlendirme yapılırken her tescil başvurusunun somut koşullarının gözetilmesi gerekliliği de göz ardı edilmemelidir. (Mülga KHK dönemine ilişkin değerlendirme; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 05/10/2012 tarih 2012/11-154 E 2012/659 K)
Ayırt edilemeyecek kadar benzerlik incelemesinde, markaların kapsadıkları mal veya hizmet gruplarına göre belirlenecek olan ortalama tüketiciler esas alınacak ve yapılacak karşılaştırma sırasında markalardaki ayırt edici özellik taşımayan tali ve jenerik unsurlar değerlendirme dışı bırakılacaktır. Ortalama tüketicinin dikkat ve algı düzeyi, mal veya hizmetin niteliğine, türüne ve fiyatına göre değişebilmektedir. Markaların ortalama tüketici tarafından ne şekilde algılandıkları, ayırt edilemeyecek kadar benzerlik incelemesinde yapılacak global değerlendirme bakımından belirleyici role sahiptir. Ortalama tüketici; "İyi bilgilenmiş, makul derecede gözlem yapan, makul derecede dikkatli, makul derecede tecrübeli ve makul derecede ihtiyatlı kimse"dir. Bu farazi kişi, markayı bir bütün olarak algılar, değişik markalar arasında karşılaştırma imkanını nadiren bulabilir. Daha çok, markaları, hafızasında tutabildiği kadar görüntüsüne göre değerlendirme yapar, detayların analizine girmez. (Uğur Çolak;Türk Marka Hukuku;4.Baskı;İstanbul; sh.134 vd)
Toplanan delillere, yukarıda yer verilen açıklamalara ve tüm dosya kapsamına göre; 6769 sayılı SMK m.5/1-ç uyarınca aynı veya aynı türdeki mal veya hizmetlerle ilgili olarak tescil edilmiş veya daha önce tescil için başvurusu yapılmış bir marka ile aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzer işaretlerin marka olarak tescil edilemeyeceği, ayırt edilemeyecek derecede benzerlikten söz edilebilmesi için başvuru konusu işaret ile redde mesnet marka arasında, kapsamlarında yer alan ürün ve hizmetler itibariyle ortalama tüketici ve yararlanıcılar nazarıyla bakıldığında hiç bir araştırma ve her hangi bir inceleme yapılmasını gerektirmeyecek derecede açık ve net biçimde iltibasın ortaya çıkmasının kesin olarak öngörülebilir olmasının gerektiği katı bir şekilde irdelenmelidir.
Belirtilen açıklamalar ışığında; tarafların iddia ve savunmaları, marka işlem dosyası, davacıya ait önceki tarihli markalar, hukuki çıkarımları hariç maddi tespitler barındıran bilirkişi kök ve ek raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Dava konusu uyuşmazlıkta davacının marka başvurusundan çıkartılan ve eldeki davaya konu olan mallar; "(06) ... valves (other than machines parts), espacially shut-off valves, circuit-control valves, control valves, pressure reducing safety valves, pressure regulating valves, pressure reducing valves,; butterfly valves; throttle valves; ... manifolds, (condensate collectors); steel manifolds as parts of cendensate return systems; ... manifolds for collecting and distributing steam and liquids; all the above-mentioned goods particularly for use with steam, gases or liquids, as well as fluids containing solids and pumps. (Türkçe Çeviri: ... vanalar (makine parçaları hariç), özellikle kapama vanaları, devre kontrol vanaları, kontrol vanaları, basınç düşürücü emniyet vanaları, basınç düzenleme vanaları, basınç düşürme vanaları; kelebek vanalar; gaz kelebeği valfleri; ... manifoldlar (yoğuşma toplayıcıları); yoğuşma dönüş sistemlerinin parçası olarak çelik manifoldlar; buhar ve sıvıları toplamak ve dağıtmak için ... manifoldlar; özellikle buhar, gazlar veya sıvıların yanı sıra katı maddeler ve pompalar içeren sıvılar ile kullanım için yukarıda bahsedilen ürünlerin tümü.) (09) and butterfly valves; temperature controllers; pressure reducing valves, differential pressure regulators, upstream pressure regulators (pressure regulating valves). (Türkçe Çeviri: ve kelebek vanalar; sıcaklık kontrolörleri; basınç düşürme vanaları, diferansiyel basınç regülatörleri, giriş yönü basınç regülatörleri (basınç düzenleme vanaları), (11) Valves (especially the valves listed under class 6) and butterfly valves as parts of heating, steam generating, cooling, drying, ventilation, air conditioning, water supply and bioenergy systems (included in this class); automatic pump steam traps (included in this class); automatic air vents (air conditioning); temperature limiters (as parts of plumbing valves/valves containing water); vacuum breakers (included in this class); condensate return systems (included in this class) consisting of shut-off and/or butterfly valves and/or pumps and/or ... pipes and/or plastic pipes as well as the components listed under the other classes; control accessories for steam, gas and water pipes, namely pressure reducing systems consisting of pressure reducing valves and/or safety valves and/or separators (e.g cyclone separators) and/or shut-off valves and/or strainers and/or flow indicators and/or steam traps and/ or orifice plates; power conditioning systems for heating and cooling industrial process media consisting of heat excnangers, pumps (included in this class), pilot valves (included in this class), on/off valves and control valves with a regulating valve cone, traps, namely ball float, bimetallic or thermostatic steam traps, electric/electronic controls; systems consisting of valves and butterfly valves for controlling, collecting and distributing pressures, temperatures, volume flows and levels; strainers (filters) as parts of domestic and commercial systems. (Türkçe Çeviri: Isıtma, buhar üreten, soğutma, kurutma, havalandırma, iklimlendirme, su temini ve biyoenerji sistemlerinin parçaları olarak vanalar (özellikle 6. sınıfta listelenen vanalar) ve kelebek vanalar (bu sınıfa dahildir); otomatik pompa buhar kapanları (bu sınıfa dahildir); otomatik havalandırma kanalları (klima); sıcaklık sınırlayıcılar (su içeren sıhhi tesisat vanalarının / vanalarının parçaları olarak); vakumlu kesiciler (bu sınıfa dahildir); kapama ve / veya kelebek vanalardan ve / veya pompalardan ve / veya ... borulardan ve / veya plastik borulardan ve ayrıca diğer sınıflar altında listelenen bileşenlerden oluşan yoğuşma geri dönüş sistemleri (bu sınıfa dahildir); buhar, gaz ve su boruları için kontrol aksesuarları, yani basınç düşürücü vanalardan ve / veya emniyet vanalarından ve / veya ayırıcılardan (örneğin siklon ayırıcılar) ve / veya kapatma vanalarından ve / veya süzgeçlerden ve / veya akış göstergelerinden oluşan basınç düşürme sistemleri ve / veya buhar kapanları ve / veya delikli plakalar; Isıtma ve soğutma endüstriyel proses ortamları için güç şartlandırma sistemleri, ısı değiştiricilerden, pompalardan (bu sınıfa dahildir), pilot vanalardan (bu sınıfa dahildir), açma / kapama vanalarından ve ayar vanalı konili kontrol vanalarından, yani küresel şamandıradan oluşan , bimetalik veya termostatik buhar kapanları, elektrik / elektronik kontroller; basınçları, sıcaklıkları, hacimsel akışları ve seviyeleri kontrol etmek, toplamak ve dağıtmak için vanalar ve kelebek vanalardan oluşan sistemler; evsel ve ticari sistemlerin bir parçası olarak süzgeçler (filtreler).)” dir. Söz konusu davacıya ait marka başvurusunda bulunan emtiaların geniş çerçevede akış kontrolü sağlayan parçalar olduğu görülmektedir.
Dava konusu marka başvurusundan çıkartılan mallar ile redde mesnet 2010/36684, 2010/36685, 2013/44476, 2013/54403, 2017/122349, 2018/27285, 2018/37975, 130269 ve 99/017866 sayılı markaların kapsamında yer alan ve bilirkişi kök raporunda kırmızı ile gösterilen emtialar, aynı/aynı türdür.
Davaya konu marka başvurusu; beyaz zemin üzerinde siyah renk ile büyük harflerle yazılmış “...” ibaresinden oluşan kelime markasıdır. Markada başkaca herhangi bir unsur bulunmaması karşısında markanın esaslı unsurunun bir bütün olarak“...” ibaresi olduğu değerlendirilmiştir.
Redde mesnet markalar incelendiğinde; Davalı Kurum tarafından redde mesnet gösterilen 2018/37975 tescil numaralı marka, beyaz zemin üzerinde siyah renk ile büyük harflerle yazılmış “... ...” ibaresinden oluşan kelime markasıdır. Redde mesnet gösterilen kalan markalarda ise renk, şekil ve özel font gibi sair unsurular bulunmakla, markaların kompozisyon markalar olduğu kanaatine varılmıştır.
Dava konusu marka başvurusu ile redde mesnet 2010/36684, 2010/36685, 2013/44476, 2013/54403, 2017/122349, 2018/27285, 130269 ve 99/017866 sayılı markalar global olarak karşılaştırıldığında; her ne kadar markalar arasında "..." ibaresinden kaynaklı olarak müştereklik bulunsa da, redde mesnet markaların "..." kelimesinin yanı sıra; şekil, renk gibi farklı unsurlar da içerdikleri, bu şekil ve renk unsurlarının markalar arasında ayniyeti ve ayırt edilemeyecek derecede benzerlik olgusunu engellediği, markalar arasında "..." kelimesinden kaynaklı olarak iltibas tehlikesi bulunduğu bir an düşünülse bile, bu hususun SMK m.5/1-ç hükmü bağlamında aranan iltibas olmadığı, SMK m.6/1 hükmü uyarınca nispi tescil engeli bağlamında olası bir yayına itiraz neticesinde değerlendirilmesi gereken ayrı bir hukuki sorun olduğu, ancak somut olayda davalı kurumun SMK m.5/1-ç hükmü uyarınca değerlendirme yapmış olması gerekirken, SMK m.6/1 hükmünün uygulama alanına girecek şekilde bir değerlendirme yaptığı, SMK m.5/1-ç uyarınca iltibastan bahsedebilmek için; karşılaştırılan markaların hitap ettiği ilgili tüketici kesimi nezdinde, başkaca bir araştırma yapmasına gerek kalmaksızın, hemen ve ilk bakışta markaların aynı ya da ayırt edici oldukları yönünde bir kanaat oluşmasının gerektiği, ancak somut olayda yukarıda yer verilen markalar bakımından böyle bir durumun oluşmadığı, zira yukarıda yer verilen redde mesnet markaların her birinin dava konusu marka başvurusundan farklı olarak renk ve şekil unsurları içerdikleri nazara alındığında, daha önce redde mesnet bu markalarla karşılaşan davaya konu emtiaların hitap ettiği ilgili tüketici kesiminin, daha sonra dava konusu marka başvurusu ile karşılaştığında, hemen ve ilk bakışta, bu markayı redde mesnet markalarla aynı ya da ayırt edilemeyecek derecede benzer bir marka olarak algılamayacağı, bu nedenle karşılaştırılan bu markalar arasında SMK m.5/1-ç hükmü koşulunun somut olayda oluşmadığı kanaatine varılmıştır.
Dava konusu marka başvurusu ile redde mesnet 2018/37975 sayılı marka global olarak karşılaştırıldığında; redde mesnet markanın "... ..." kelime markası olduğu, ancak markada yer alan "..." ibaresinin redde mesnet marka kapsamında yer alan ve dava konusu marka başvurusu kapsamındaki bir kısım emtialar ile aynı ve aynı tür olduğu 23/03/2021 tarihli ek bilirkişi raporunda belirtilen; ""Metalden vanalar" hariç metalden mamul sıvı veya gaz nakli amaçlı borular, sondaj boruları ve bunların bağlantı parçaları: manşonlar, dirsekler, klipsler, uzatmalar." emtiaları bakımından tanımlayıcı bir kelime olduğu, zira bu emtiaların metalden mamul oldukları, dolayısıyla "..." kelimesinin, metalden mamul bu emtiaların cinsini ve vasfını hemen ve ilk bakışta tasvir ettiği, dolayısıyla bu kelimenin somut ayırt edici niteliği haiz bir ibare olmayıp, redde mesnet markanın tali unsurunu oluşturduğu, bu nedenle redde mesnet markanın markasal ayırt edici etkinliğini üzerinde taşıyan esaslı unsurunun "..." kelimesi üzerinde toplandığı, redde mesnet bu kelime markası ile dava konusu marka başvurusunun esaslı unsurlarının birebir aynı olduğu, dolayısıyla redde mesnet "... ..." markalı ""Metalden vanalar" hariç metalden mamul sıvı veya gaz nakli amaçlı borular, sondaj boruları ve bunların bağlantı parçaları: manşonlar, dirsekler, klipsler, uzatmalar." emtiaları kullanan, bu emtialar üzerinde "... ..." kelimesini gören ya da işiten ilgili tüketici kesiminin markayı oluşturan "..." kelimesine markasal ayırt edici etki izafe etmeyeceği ve bu emtiaların markasının "..." olduğu algısı ile hareket edeceği, bu tüketici kesiminin daha sonra bu markalarla aynı/aynı tür olduğu 23/03/2021 tarihli ek bilirkişi raporunda belirtilen davaya konu; "(06) ... valves (other than machines parts), espacially shut-off valves, circuit-control valves, control valves, pressure reducing safety valves, pressure regulating valves, pressure reducing valves,; butterfly valves; throttle valves; ... manifolds, (condensate collectors); steel manifolds as parts of cendensate return systems; ... manifolds for collecting and distributing steam and liquids; all the above-mentioned goods particularly for use with steam, gases or liquids, as well as fluids containing solids and pumps. (Türkçe Çeviri: ... vanalar (makine parçaları hariç), özellikle kapama vanaları, devre kontrol vanaları, kontrol vanaları, basınç düşürücü emniyet vanaları, basınç düzenleme vanaları, basınç düşürme vanaları; kelebek vanalar; gaz kelebeği valfleri; ... manifoldlar (yoğuşma toplayıcıları); yoğuşma dönüş sistemlerinin parçası olarak çelik manifoldlar; buhar ve sıvıları toplamak ve dağıtmak için ... manifoldlar; özellikle buhar, gazlar veya sıvıların yanı sıra katı maddeler ve pompalar içeren sıvılar ile kullanım için yukarıda bahsedilen ürünlerin tümü.) (09) and butterfly valves; temperature controllers; pressure reducing valves, differential pressure regulators, upstream pressure regulators (pressure regulating valves), (Türkçe Çeviri: ve kelebek vanalar; sıcaklık kontrolörleri; basınç düşürme vanaları, diferansiyel basınç regülatörleri, giriş yönü basınç regülatörleri (basınç düzenleme vanaları) (11) Valves (especially the valves listed under class 6) and butterfly valves as parts of heating, steam generating, cooling, drying, ventilation, air conditioning, water supply and bioenergy systems (included in this class); automatic pump steam traps (included in this class); automatic air vents (air conditioning); temperature limiters (as parts of plumbing valves/valves containing water); vacuum breakers (included in this class); condensate return systems (included in this class) consisting of shut-off and/or butterfly valves and/or pumps and/or ... pipes and/or plastic pipes as well as the components listed under the other classes; control accessories for steam, gas and water pipes, namely pressure reducing systems consisting of pressure reducing valves and/or safety valves and/or separators (e.g cyclone separators) and/or shut-off valves and/or strainers and/or flow indicators and/or steam traps and/ or orifice plates; power conditioning systems for heating and cooling industrial process media consisting of heat excnangers, pumps (included in this class), pilot valves (included in this class), on/off valves and control valves with a regulating valve cone, traps, namely ball float, bimetallic or thermostatic steam traps, electric/electronic controls; systems consisting of valves and butterfly valves for controlling, collecting and distributing pressures, temperatures, volume flows and levels; strainers (filters) as parts of domestic and commercial systems. (Türkçe Çeviri: Isıtma, buhar üreten, soğutma, kurutma, havalandırma, iklimlendirme, su temini ve biyoenerji sistemlerinin parçaları olarak vanalar (özellikle 6. sınıfta listelenen vanalar) ve kelebek vanalar (bu sınıfa dahildir); otomatik pompa buhar kapanları (bu sınıfa dahildir); otomatik havalandırma kanalları (klima); sıcaklık sınırlayıcılar (su içeren sıhhi tesisat vanalarının / vanalarının parçaları olarak); vakumlu kesiciler (bu sınıfa dahildir); kapama ve / veya kelebek vanalardan ve / veya pompalardan ve / veya ... borulardan ve / veya plastik borulardan ve ayrıca diğer sınıflar altında listelenen bileşenlerden oluşan yoğuşma geri dönüş sistemleri (bu sınıfa dahildir); buhar, gaz ve su boruları için kontrol aksesuarları, yani basınç düşürücü vanalardan ve / veya emniyet vanalarından ve / veya ayırıcılardan (örneğin siklon ayırıcılar) ve / veya kapatma vanalarından ve / veya süzgeçlerden ve / veya akış göstergelerinden oluşan basınç düşürme sistemleri ve / veya buhar kapanları ve / veya delikli plakalar; Isıtma ve soğutma endüstriyel proses ortamları için güç şartlandırma sistemleri, ısı değiştiricilerden, pompalardan (bu sınıfa dahildir), pilot vanalardan (bu sınıfa dahildir), açma / kapama vanalarından ve ayar vanalı konili kontrol vanalarından, yani küresel şamandıradan oluşan , bimetalik veya termostatik buhar kapanları, elektrik / elektronik kontroller; basınçları, sıcaklıkları, hacimsel akışları ve seviyeleri kontrol etmek, toplamak ve dağıtmak için vanalar ve kelebek vanalardan oluşan sistemler; evsel ve ticari sistemlerin bir parçası olarak süzgeçler (filtreler).)" emtiaları üzerinde davaya konu "..." markasını gördüğünde ya da işittiğinde, hemen ve ilk bakışta, başkaca bir inceleme yapmasına gerek kalmaksızın, bu markayı redde mesnet "... ..." markası ile aynı ya da ayırt edilemeyecek derecede benzer bir marka olarak algılayacağı, dolayısıyla yukarıda belirtilen emtialar bakımından dava konusu marka başvurusu ile redde mesnet "... ..." markası arasında SMK m.5/1-ç hükmü koşulunun oluştuğu kanaatine varılmıştır. Dava konusu marka başvurusundan çıkartılan ve redde mesnet "... ..." markası kapsamındaki emtialar ile aynı ya da aynı tür olmadığı bilirkişi ek raporu ile tespit edilen; "Measuring instruments, especially instruments for measuring flow, pressure, leakage, travel, temperatures, and fuction monitoring instruments, software for sizing/selecting valves (especially the valves listed under class 6), flow controllers (as electronic control devices); electric level controllers; infrared sensors, conductivity electrodes as parts of condensate return systems; smart electric controls for electric actuators, pressure gauges as parts of systems." emtiaları bakımından ise SMK m.5/1-ç hükmü koşulunun oluşmadığı tespit edilmiştir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 08/06/2016 tarih 2014/11-696 Esas 2016/778 Karar sayılı kararı uyarınca; iltibas değerlendirmesinin hakimlik mesleğinin gerektirdiği genel hukuki bilgi ile çözümlenmesi mümkün olduğundan, bu yönden dosya içerisinde mevcut bilirkişi kök raporunun dava konusu marka başvurusu ile redde mesnet "... ..." markası arasında SMK m.5/1-ç hükmü uyarınca işaret ayniyeti/ayırt edilemeyecek derecede benzerliği bulunmadığına ilişkin aksi yöndeki hukuki kanaatlerine itibar edilmemiştir.
Davacı taraf, önceki tarihli markasından kaynaklı müktesep hak iddiasında bulunduğundan, bu iddia aşağıdaki şekilde irdelenmiştir:
Yargıtay 11. HD.’nin 19.09.2008 tarih ve 2007/7547E., 2008/10251K. sayılı “Ece Lady / Ece Toff” kararında kazanılmış hak teşkil eden önceki markaların tespiti yönünden bazı kıstaslar getirmiştir.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 19.09.2008 tarihli ve 2007/7547E. – 2008/10251K. Sayılı kararına göre; Bir işletme tarafından uzunca süredir kullanılan markanın asli unsuru muhafaza edilerek ve markanın bu işletme ile bağlantısı ve tüketici nezdinde yarattığı izlenim korunmak suretiyle, önceki markanın kapsadığı ürünlerin veya bir ürün çeşidinin tüketiciye yenilenmiş bir marka imajı ile sunulması ve bu yolla marka sahibi işletmenin piyasaya arz ettiği ürünlerinin de işletmesel köken olarak öncekilerle bağlantılı olduğu mesajını veren yeni markalar yaratmak amacıyla önceki markada yer alan asıl unsurun yanına başkaca asli ve/veya tali unsurlar ekleyerek oluşturduğu markaların seri marka olarak kabulü olanaklıdır. Bu tür markalar niteliği itibariyle 556 sayılı KHK'nın 55. maddesinde tanımlanan ortak markalara benzemekle birlikte; seri markalar, ortak markalarda mevcut olan bir grupta yer alan işletmelerin mal veya hizmetlerini diğer işletmelerden ayırt edilmesi fonksiyonu, teknik yönetmelik gibi özelliklere sahip olması gerekmeyen ve esasen ortak asli unsuru taşımakla birlikte her biri diğerinden bağımsız nitelikteki ticaret ve hizmet markalarıdır.
Bu karar içeriğinden de anlaşılabileceği üzere müktesep hakkın kabulü üç koşula bağlanmıştır. Bunlar:
• müktesep hak iddia edilen marka ile davaya konu markadaki asli unsurların muhafaza edilmiş olması ve eski markaya karşı hükümsüzlük davası açılacak sürenin dolmuş olması ve bu markanın çekişmesiz şekilde kullanılması,
• markalar arasında işletme ile bağlantısı ve tüketici nezdinde yaratılan izlenimin korunması,
• dava konusu markada, müktesep hak iddia edilen markaya nazaran kapsamın genişletilmemiş olması.
Bu üç şartın gerçekleştiği durumlarda marka sahibi kazanılmış hak elde eder.
Belirtilen açıklamalar ışığında somut olay irdelendiğinde; davacı yan, 143635 tescil numaralı markasına dayanarak müktesep hak iddiasında bulunmuştur. Davacının "... ..." ibareli önceki markasının, işbu davaya konu marka başvurusunun başvuru tarihi itibariyle 5 yıllık tescil süresini sağlamasına karşın, markanın esaslı unsurunun bir bütün olarak “... ...” olması, “...” ibaresinin şekil unsuru da ihtiva etmesi, davaya konu marka başvurusunda ise yalnızca “...” ibaresinin bulunması, bu meyanda önceki tarihli markanın esaslı unsuru korunarak eldeki davaya konu marka başvurusunun oluşturulduğundan söz edilemeyeceği anlaşıldığından, davacı tarafın müktesep hak iddiası yerinde bulunmamıştır.
Davacı taraf her ne kadar dava konusu markanın gerçek hak sahibi olduğunu ileri sürse de, SMK m.5/1-ç hükmü uyarınca davalı kurum tarafından yapılacak incelemede, davacı tarafın gerçek hak sahibi olup olmadığını araştırma yükümlülüğü bulunmadığından, bu hususun SMK m.5/1-ç hükmü uyarınca yapılan davalı kurum değerlendirmesine etki etmeyeceği kanaatine varılmıştır.
Yukarıda izah edilen gerekçelerle; SMK m.5/1-ç hükmünün "Measuring instruments, especially instruments for measuring flow, pressure, leakage, travel, temperatures, and fuction monitoring instruments, software for sizing/selecting valves (especially the valves listed under class 6), flow controllers (as electronic control devices); electric level controllers; infrared sensors, conductivity electrodes as parts of condensate return systems; smart electric controls for electric actuators, pressure gauges as parts of systems." emtiaları bakımından oluşmadığı anlaşıldığından, bu emtialar bakımından ... sayılı YİDK kararının iptaline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; "..." emtiaları bakımından ... sayılı YİDK kararının İPTALİNE, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 59,30 TL maktu karar ve ilam harcından peşin alınan 54,40 TL'nin düşümü ile bakiye kalan 4,90 TL'nin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davanın kısmen reddolunması ve davalının kendisini vekil ile temsil ettirmesi sebebiyle AAÜT m.3 hükmü gereği hesaplanan 5.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davanın kabul ret oranının takdiren 1/4 olarak kabulüne,
6-Karar ve ilam harcının davanın yalnızca kabul edilen kesimi üzerinden alınması sebebi ile davacının peşin yatırdığı 54,40 TL peşin karar ve ilam harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 62,20 TL başvurma ve vekalet harcı, 1.860,50 TL bilirkişi ücreti, posta ve tebligat masrafı olmak üzere toplam 1.922,70 TL yargılama giderinin 1/4 ü olan 480,68 TL'sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan 1.379,82 TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-HMK m.333 hükmü gereği karar kesinleştiğinde artan avansın yatıran tarafa re'sen iade edilmesine,
Dair, Davacı vekilinin ve Davalı vekilinin yüzüne karşı, HMK m.341 ve m.345 hükümleri gereği kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesi nezdinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
02/04/2021

Katip ...
E İMZA

Hakim ...
E İMZA