ANKARA 3. FIKRI VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. ANKARA 3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA
3. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/374
KARAR NO : 2022/216

DAVA : Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarım Hakkına Tecavüzden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/12/2021
KARAR TARİHİ : 23/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 23/06/2022
DAVA:
Davacı vekili 13/12/2021 harç tarihli dava dilekçesi ve duruşmadaki beyanlarında özetle; Müvekkilin TPMK nezdinde ... numaralı tasarımların sahibi olduğunu, bu tasarımlar doğrultusunda kendisi, ... ... Ahşap Ürünleri İmalatı Ltd. Şti. ve A.B.D. menşeili ... adına satış yapmakta olduğunu, en yoğun satış faaliyetini uluslararası pazar yeri olan www...com üzerinden yapmakta olduğunu, müvekkilin ilgili sitede 12.01.2020 tarihinden beri ... isimli hesabı ile satış yapmakta olduğunu, satış ile ilgili başarı elde edince de tasarımlarını korumak için TPMK nezdinde 05.06.2020 tarihli başvurusu ile 2020/03767, 02.10.2020 tarihli başvurusu ile de ... numaralı tasarım tescillerini aldığını, ilgili Pazar yerinde yaptığı araştırmada sahibi olduğu tescilli tasarımların ayırt edilemeyecek kadar benzerlerinin satıldığını fark ettiğini, bu durumun 30.11.2021 tarihinde siteye bildirdiğini, sitenin 12.07.2021 tarihinde müvekkile ilgili satışı askıya aldığını ve 10 gün içerisinde hukuki yollara başvurması gerektiğini bildirdiğini, davalının bilgilerini konunun Türk mahkemelerince çözülmesi için taraflarına bildirdiğini ve iş bu davanın bu durumun çözülmesi için açıldığını, davalının https://....com/ linklerinde müvekkil tasarımlarını kendi ürünleriymişçesine sergileyip satmakta olduğunu, delil niteliği oluşturacak ilgili linklerde keşif yapılmasının önemli olduğunu ve bu yönde talepleri olduğunu, davalının kendi sayfasında ilgili ürünlerin kendine ait eşşiz tasarımlar olduğunu iddia etmesinin kötü niyet göstergesi olduğunu belirtip, delil olarak fikri mülkiyet hakkı ihlali bildirimini, fikri mülkiyet hakkı bildirimi neticesini, https://....com/ ekran görüntüsünü, https://....com/shop/... ekran görüntüsünü, https://www.instagram.com/.../ ekran görüntüsünü, https://....tumblr.com/ ekran görüntüsünü ve bilirkişi incelemesini belirterek, müvekkile ait 2020/03767, ... numaralı tasarımlara davalı tarafından https://....com/ , https://....com/shop/... , https://www.instagram.com/.../, https://....tumblr.com/ linklerinden görülebilecek tecavüzün dilekçenin davalıya tebliği öncesi tespitini, müvekkil tasarımlarına davalı tarafından gerçekleştirilen tecavüzün durdurulmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilin, her ne kadar kötü niyetli olarak davacının ürünlerini kopyalayıp satmasa da, ürün satışını durdurduğunu ve tüm platformlardan ürünleri kaldırdığını, bu sebeple tasarım hakkına tecavüz eden bir eyleminin bulunmadığını, davacının sahibi olduğu ... ... Ahşap Ürünleri İmalatı Ltd. Şti. ve Amerika menşeili WLO ... LLC arasındaki hukuki ilişkinin ispata muhtaç olduğunu, müvekkilin ahşap ürünler kategorisinde köpek kulübesi satışı yapmaya başladığını, bu süreçte ürün tasarlarken benzer kategorilerdeki ürünleri inceleyerek esinlendiğini, ...’den kendilerine gelen bildirimin müvekkil tasarımlarının orjinalliğine ait olduğunu anlar anlamaz hak kaybına sebep olmamak için ürün satışını durdurduğunu, müvekkilin ilgili platformda yeni bir işletme sahibi oldğunu, iş teccrübesini yeni geliştirmekte olduğunu, ilgili ürünlerin benzerlerinin ilgili platformda birden çok dükkan tarafından yapıldığı için de tescilli bir tasarımın bulunduğuna dair bir izlenime sahip olmadığını, dava dilekçesi taraflarına tebliğ edildiğinde müvekkilin tasarım tesciline dair fikir sahibi olduğunu ve bu an itibari ile de ürünlerin satışının durdurulup, websitesi, thumbler, pinterest ve instagram hesaplarının dondurularak gönderilen silindiğini, dava konusu davacı tescillerinin ulusal olup Türkiye’de geçerli olduğunu, koruma talep ettikleri A.B.D. de geçerli olmadığını ve koruma sağlamadığını, davacının WIPO nezdinde yaptığı başvurunun usuli nedenler ile reddedilmiş olduğunu, davacının dava açma tarihinde tasarım korumasından yararlanamayacağını, davacının herhangi bir ülkede tasarım müracaatı yapmış olmasının kamuya sunma sayılacağından kendi ülkesinde sonradan başvru yaparak koruma almasının mümkün olmayacağını, davacının ilgili platformda 12.01.2020 tarihinden beri köpek kulübesi satışı yaptığını, TÜRKPATENT nezdindeki tasarım başvurularının ise 05.06.2020 ve 02.10.2020 tarihlerinde olduğunu, yani kamuya daha önce sunmuş olduğu ürünler için sonradan tescil başvurusunda bulunmuş olduğunu, bu sebeple de taklit edilmiş olsalar dahi ilgili ürünler için sadece haksız rekabet hükümlerinde hukuki çözüm bulunmasının mümkün olacağını, davacı tasarımlarının ayırt edici niteliğe sahip olmadığını, benzer ürünlerin ihlalin gerçekleştiği platformda dahi çokça satıldığını, dava dilekçesi ekinde yer alan bilirkişi raporunun yetersiz olduğunu, raporda davaya konu tasarımlardan sadece ... – 2,3,4 sıra nolo tasarımlara bilgilenmiş kullanıcı gözünde benzer tasarımların davalı müvekkil tarafından internet adresleri üzerinden satışa sunulduğunun tespitinin yer aldığını, ilgili araştırmanın Mahkemece yapılması gerektiğini, dava konusu köpek kulübesinin mobilya kategorisinde yer alması nedeniyle tasarımcı için seçenek özgürlüğünün çok da geniş olmadığını, müvekkil tarafından davacı ürünlerinin kopyalanmasının kesinlikle söz konusu olmadığını, müvekkilin ürün satışını derhal durdurmasının iyi niyetli bir çözümden yana olduğunu açıkça ortaya koyduğunu, kendilerine yöneltilmiş bir dava ile karşı karşıya olduklarından öncelikle hükümsüzlük iddialarının incelenmesini talep ettiklerini, ayrıca ilgili tasarımların yurtdışında tescilli olmamaları sebebi ile korumadan yararlanamayacaklarını beyan ederek, davanın reddini istemiştir.
YARGILAMA VE DELİLLER:
Mahkememizce tarafların sav ve savunmaları dinlenmiş, delilleri toplanmış; konunun teknik yönlerine ilişkin bilirkişi raporu alınmış; asıl ve ek raporlarda ortaya konulan görüşlerin teknik yönünden mahkememizin aşağıda açıklanacak kısmen kabulü doğrultusunda yararlanılmıştır.
GEREKÇE:
Uyuşmazlığın Tespiti ve Uygulanacak Hükümler, Delillerin Değerlendirilmesi ve Kabul
Dava, davacı adına tescilli 2020/03767 ve ... sayılı tasarımlara tecavüzün tespiti ve önlenmesi isteminden ibarettir.
Davacıya ait 2020/03767 sayılı tasarım başvurusunun 05/06/2020 tarihinde gerçekleştiği, davaya dayanak tasarımın köpek yatağı tasarımı olduğu, 345 sayılı Bültende ilan edildiği ve dava tarihi itibariyle geçerli olduğu anlaşılmaktadır.
Davacıya ait ... sayılı tasarım başvurusunun 02/10/2020 tarihinde gerçekleştiği, davaya dayanak tasarımın köpek kulubesi tasarımı olduğu, 359 sayılı Bültende ilan edildiği ve dava tarihi itibariyle geçerli olduğu anlaşılmaktadır.
Dosya kapsamı, toplanan deliler ve bilirkişi raporları çerçevesinde incelenmiş, buna göre;
6769 Sayılı SMK'nin koruma şartları olan yenilik ve ayırt edicilikle ilgili 56. maddesinde tasarımlar, yeni ve ayırt edici niteliğe sahipse 6769 Sayılı Kanunla sağlanan haklar kapsamında tescil edilerek korunmaktadır.
Mahkememizce davacının tespit talebi üzerine bilirkişi marifeti ile e- tespit yaptırılmış, alınan bilirkişi raporunda "...Tespit talep eden vekilinin talebi üzerine https://....com/; httsp://www...com/shop/.../; https://www.instagram.com/.../; ve https://....tumblr.com alan adreslerinde yapılan inceleme neticesinde, Davacıya ait ...-2,3,4 sıra nolu tasarım tescillerine konu ürünlerin 6769 Sayılı SMK hükümlerine göre tasarımcının seçenek özgürlüğünün geniş olduğu varsayımı ile bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edilemeyecek derecede benzerlerinin satış amaçlı sergilenmekte olduğu değerlendirilmiş..."belirtilmiştir.

Davalı yana ait sayfalarda yapılan incelemeler
https://....com/ : İlgili linkte, davalı yana ait bir sayfaya ulaşılamamıştır.
https://....tumblr.com/ :İlgili linkte herhangi bir sayfaya rastlanmamıştır.
https://....com/shop/...: İlgili sayfada mevcut durumda satışta olan ürünlerde davacı tescillerinde yer alan tasarımlara benzer herhangi bir tasarıma rastlanmamıştır. Ancak yorumlar kısmında kullanıcılar davalıdan satın alınmış ve yorumlarda fotoğraflarına yer verilen karşılaştırmaya konu olabilecek çeşitli ürünlere rastlanmıştır.
https://www.instagram.com/.../: İlgili sayfada karşılaştırmada yer verilebilecek çeşitli ürünlere rastlanmıştır.
Tasarım, Yenilik ve Ayırt Edicilik
Bilindiği gibi tasarım hukuku 6769 sayılı Kanun ile düzenlenmiştir. İlgili Kanun çerçevesinde “Tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür” şeklinde tanımlanmaktadır. Maddede bahsi geçen görünüm sadece gözle görülüp fark edilen görünüm olmayıp, insanın beş duyusu ile algılayıp farkına varabileceği ve maddede “her türlü bütün” olarak tanımlanan görsellerdir. Söz konusu davada olduğu gibi desene ait görünümün bıraktığı genel intibanın tamamı maddedeki “görünüm” ifadesi içinde değerlendirilmelidir.
Yine aynı Kanunun 56(1) maddesi gereğince, bir tasarımın tescil edilebilmesi için “yenilik” ve “ayırt edici nitelik” kriterlerini taşıması gerekmektedir. “Yenilik” kriteri madde 56(4)’de “Bir tasarımın aynısı, başvuru veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorlarsa aynı kabul edilir” şeklinde tanımlanmıştır.
“Ayırt edicilik kriteri” ise madde 56(5)’de “Bir tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde bıraktığı genel izlenim; başvuru veya rüçhan tarihinden önce, kamuya sunulmuş herhangi bir tasarımın aynı kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimden farklı ise bu tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olduğu kabul edilir.”
Ayırt ediciliğe ilişkin olarak değinilmesi gereken bir diğer husus, “bilgilenmiş kullanıcı” kavramıdır. Bilgilenmiş kullanıcı; tasarımı kullanarak bilgi sahibi olmuş, tasarımı tanıyan, deneyim sahibi kullanıcı olarak tanımlanmaktadır. Bilgilenmiş kullanıcı olarak tespit edilen kişilerin kesinlikle birer uzman olmadıkları, aksine daha önce ilgili tasarımla karşılaşmış olağan bir kullanıcı olması gerekmektedir. Gerçekten de bilgilenmiş kullanıcı, söz konusu ürünün doğası, görünümü ve teknik olarak sahip olduğu zorunlu özellikleri hakkında bilgi sahibi olan ve başka bir deyişle ürün hakkında uzman kadar olmasa da temel düzeyde bilgi sahibi olan kişidir. Bu bağlamda bilgilenmiş kullanıcının her somut olay için ayrı ayrı tespit edilmesi gerekir. Bilgilenmiş kullanıcılar birer uzman olmayacakları için tasarımın detaylarındaki küçük farklılıklara dikkat etmeyecek ancak alım tercihlerini etkileyecek hususlarda yapılan değişiklikleri fark edebilecek kişilerdir. Somut olay için hipotetik bilgilenmiş kullanıcının köpek kulübesi/köpek evi almış veya almaya niyetli olarak araştırma yapan kişiler olacağı kanaati oluşmuştur. Bu kişi köpek kulübeleri/köpek evleri konusunda uzman olmayan birisidir, ihtiyacı doğrultusunda farklı seçenekleri tahlil edebilecek nitelikte birisidir.
Bir tasarımın yeni kabul edilebilmesi için, onu daha önceki tasarımlara nazaran özgün kılacak bazı farklılıkları haiz olması gerekmektedir. Tasarımlardaki benzerlik veya farklılık belirlenirken, küçük ayrıntılardaki farklılıklardan daha fazla bir farklılık aranır. Türk Hukukunda “nitelikli yenilik” kriteri benimsenmiş olup, bu da, tasarımcının tasarımın esasını (temelini) kendisi oluşturmasını gerektirmekte; bu bağlamda, koruma görecek tasarımın o alanda bir zenginleşme sağlaması zorunlu bulunmaktadır.
Yine aynı Kanunun 56(6) maddesinde “Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, tasarımcının tasarımı geliştirmede sahip olduğu seçenek özgürlüğünün derecesi dikkate alınır.” şeklinde tanımlanmıştır.
Seçenek özgürlüğü” ibaresiyle kastedilen, tasarımcıya tasarımına ayırt edicilik vermesi için bir serbest hareket alanının bulunmasıdır. Bunun değerlendirilmesi nesnel olup, kişiden kişiye değişmez. Bir tasarım ne kadar seçenek özgürlüğü tanıyorsa, o kadar hukuki korumayı hak eder. Bir başka ifadeyle seçenek özgürlüğü, tasarımın uygulandığı ürünün işlevini yerine getirebilmesi için zorunlu olan tasarım unsurları dışında tasarım unsurlarının bulunması demektir. Seçenek özgürlüğü yoksa tasarımın korunması zaten mümkün değildir ki bu husus 6769 sayılı Kanunun 58/4-b-c maddelerinde, teknik fonksiyonunun gerçekleştirilmesi için zorunlu unsurların koruma kapsamı dışında kalması olarak açıkça ifade edilmektedir.
6769 sayılı Kanun çerçevesinde tanımlanan ve yenilik kriterinde de bahsi geçen “kamuya sunma” da madde 57(1)’de “Kamuya sunma, sergileme, satış gibi yollarla piyasaya sürme, kullanma, tarif, yayım, tanıtım veya benzer amaçlı faaliyetleri kapsar” şeklinde ifade edilmiş, tasarımın gizlilik şartıyla üçüncü bir kişiye açıklanması kamuya sunma sayılmayacağı açıklanmıştır.
“Koruma talep edilen bir tasarım, başvuru tarihinden veya rüçhan talebi varsa rüçhan tarihinden önceki on iki ay içinde tasarımcı veya halefi ya da bu kişilerin izni ile üçüncü bir kişi tarafından veya tasarımcı ya da halefleri ile olan ilişkinin kötüye kullanımı sonucu kamuya sunulması hâlinde bu açıklama tasarımın yeniliğini ve ayırt edici niteliğini etkilemez.” Kısmı 12 aylık hoşgörü süresini tanımlamaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken ilgili kamuya sunmanın tasarımcı veya halefi ya da bu kişilerin izni ile üçüncü bir kişi tarafından veya tasarımcı ya da halefleri ile olan ilişkinin kötüye kullanımı sonucu gerçekleşmiş olmasıdır. Bunun haricinde 3. kişiler tarafından yapılan kamuya sunma halleri “12 aylık hoşgörü süresi” içerisinde kalamayacaktır.
Kamuya Sunma Açısından Yapılan Değerlendirme:
Davacının ilgili platformdaki sayfası incelendiğinde 2020 yılından beri ilgili platformda satış yaptığı görülmektedir. Satışları ile ilgili olarak ilk yorum tarihi 06.02.2020’dir. Davalı davacının 12.01.2020 tarihinden beri köpek kulübesi satışı yaptığını iddia etmektedir. Davacının iddiası esas alınsa bile davacının TPMK nezdindeki tasarım başvurularının tarihleri olan 05.06.2020 ve 02.10.2020, 12 aylık hoşgörü süresi içerisinde kalmaktadır. Bu açıdan bakıldığında davacının kendi kamuya sunduğu ürünler için ilgili 12 aylık hoşgörü süresi içerisinde başvuruda bulunduğu görülmektedir.
Seçenek Özgürlüğü Açısından Yapılan Değerlendirme:
Dava konusu tasarım köpek kulübeleri/köpek evlerine dair olup, tasarımcı açısından köpek beden ölçülerinin esas alınması ile tasarlanmaları dışında, kullanılacakları alanlara bağlı olarak çeşitli kısıtların olabileceğinden bahsetmek mümkündür. Örneğin açık havada kullanılacak bir ürün ise üstünen kapalı olması beklendik bir durumdur. Bunlar haricinde tasarımcı açısından tasarımı yaparken kısıtlayıcı bir unsurdan bahsetmek mümkün değildir. Aşağıda ilgili ürün grubu ile ilgili dava dışı çeşitli örneklere yer verilmiştir.
Basit bir görsel araması ile bulunmuş çok sayıda örnekten yukarıdaki yer verilen kısıtlı sayıdaki örneklerden bile kolayca görülebileceği gibi söz konusu üründe tasarımcı için seçenek özgürlüğü son derece geniştir.
Dava Açısından Yapılan Karşılaştırma:
1- Dava konusu ... – 2 sıra numaralı tasarım ve tecavüz ettiği iddiasında bulunulan tasarımlar incelendiğinde, her ikisinin de dikdörtgenler prizması formunda olduğu, her ikisinde de ön ve arka parçalarını birleştiren, 4 köşede silindirik parçalar olduğu, her ikisinde de üst, alt ve yan yüzeylerin köşelerden içerde kurgulandığı, her ikisinde de arka yüzeylerde dikey boşaltmalar olduğu, her ikisinde ön yüzlerinin 4 bölmeli olduğu, her ikisinde de sağ taraftaki bölümün açılır kapı niteliğinde olduğu ve ürünlerin en boy oranlarının benzer olduğu görülmektedir.
Diğer taraftan davacı ürününde yan yüzeydeki boşaltmalar dikey iken, davacı ürünlerinde diyagonaldir, davalının ürünü ön yüz alt 2 bölme boşaltması diyagonalken davacının tasarımında dikeydir, davacı ve davalı isimliklerinin konumlandırılmaları farklıdır.
Yukarıda tespit edilen benzerlik ve farklılıklar göz önüne alındığında, ürünlere ana karakterlerini veren yapılardaki büyük benzerlikler karşısında farklılıkların detay seviyesinde kalacağı, ilgili farklılıkların davalı ürününe yenilik niteliği kazandırması mümkün iken, bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edicilik niteliklerini kazandıramayacağı kanaatine varılmıştır.
2-Dava konusu ... – 3 sıra numaralı tasarım ve tecavüz ettiği iddiasında bulunulan tasarımlar incelendiğinde, her ikisinin de bir çatıya sahip dikdörtgenler prizması formunda olduğu, her ikisinde de ön ve arka parçalarını birleştiren, alt 2 köşede silindirik parçalar olduğu, her ikisinde de alt ve yan yüzeylerin köşelerden içerde kurgulandığı, her ikisinde de arka yüzeylerde dikey boşaltmalar olduğu, her ikisinde ön yüzlerinin 4 bölmeli olduğu, her ikisinde de sağ taraftaki bölümün açılır kapı niteliğinde olduğu, her ikisinde de aynı konumda bir miktar farklı ölçüde kemik şeklinde isimlik yer aldığı, her ikisinin de çatı biçimlendirilişlerinin benzer olduğu, ve ürünlerin en boy oranlarının benzer olduğu görülmektedir.
Diğer taraftan davacı ürününde yan yüzeydeki boşaltmalar dikey iken, davacı ürünlerinde diyagonaldir, davalının ürünü ön yüz alt 2 bölme boşaltması diyagonalken davacının tasarımında dikeydir.
Yukarıda tespit edilen benzerlik ve farklılıklar göz önüne alındığında, ürünlere ana karakterlerini veren yapılardaki büyük benzerlikler karşısında farklılıkların detay seviyesinde kalacağı, ilgili farklılıkların davalı ürününe yenilik niteliği kazandırması mümkün iken, bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edicilik niteliğini kazandıramayacağı kanaatine varılmıştır.
3-Dava konusu ... – 4 sıra numaralı tasarım ve tecavüz ettiği iddiasında bulunulan tasarımlar incelendiğinde, her ikisinin de bir üçgen prizması formunda olduğu, her ikisinde de alt ve yan yüzlerin benzer biçimlendirmeye sahip olduğu, her ikisinde de yan ve alt yüzeyin köşesinin ön ve arka yüzey köşesinden benzer oranda içerde kaldığı, her ikisinde de arka yüzeylerde dikey boşaltmalar olduğu ve ürünlerin en boy oranlarının benzer olduğu görülmektedir.
Diğer taraftan davacı ürününde ön yüzde iki adet üçgen formlu kapı yer alırken davalı ürününde yer almamaktadır, davalı ürününde ön yüz alt iki köşeden küçük üçgen boşaltmalar yer alırken davacı tasarımında yer almamaktadır.
Yukarıda tespit edilen benzerlik ve farklılıklar göz önüne alındığında, ürünlere ana karakterlerini veren yapılardaki büyük benzerlikler karşısında farklılıkların detay seviyesinde kalacağı, ilgili farklılıkların davalı ürününe yenilik niteliği kazandırması mümkün iken, bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edicilik niteliğini kazandıramayacağı kanaatine varılmıştır..
4-Dava konusu 2020/03767 – 3 sıra numaralı tasarım ve tecavüz ettiği iddiasında bulunulan tasarımlar incelendiğinde, her ikisinin de bir çatıya sahip dikdörtgenler prizması formunda olduğu, her ikisinde de alt yan yüzlerin benzer biçimlendirmeye sahip olduğu, her ikisinin de çatı ve arkalık biçimlendirilişlerinin benzer olduğu, her ikisinde de yan, çatı ve alt yüzeylerin köşelerinin ön ve arka yüzey köşesinden benzer oranda içerde kaldığı ve ürünlerin en boy oranlarının benzer olduğu görülmektedir.
Diğer taraftan davacı ürünü ön yüzü açılır iki kapıya sahip iken, davalı ürününün ortanın sol tarafında üzerinde 4 adet kare boşaltma olan dolu yüzey yer almaktadır ve sağ taraf tamamen boştur. Davacı ürününde isimlik ön yüz çatı birleşim köşesinin hemen altındayken, davalı ürününde ortanın solunda kemik formundadır.
Yukarıda tespit edilen benzerlik ve farklılıklar göz önüne alındığında, ürünlere ana karakterlerini veren yapılardaki büyük benzerlikler karşısında farklılıkların detay seviyesinde kalacağı, ilgili farklılıkların davalı ürününe yenilik niteliği kazandırması mümkün iken, bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edicilik niteliğini kazandıramayacağı kanaatine varılmıştır.
5-Dava konusu ...– 5 sıra numaralı tasarım ve tecavüz ettiği iddiasında bulunulan tasarımlar incelendiğinde, her ikisinin de bir üçgen prizması formunda olduğu, her ikisinde de alt ve yan yüzlerin benzer biçimlendirmeye sahip olduğu, her ikisinde de yan ve alt yüzeyin köşesinin ön ve arka yüzey köşesinden benzer oranda içerde kaldığı ve ürünlerin en boy oranlarının benzer olduğu görülmektedir.
Diğer taraftan davalı ürünü arkalık kısmı dikey boşaltmalara sahip iken, davacı yana ait tasarım bütündür, davalı ürününde ön yüz alt iki köşeden küçük üçgen boşaltmalar yer alırken davacı tasarımında yer almamaktadır.
Yukarıda tespit edilen benzerlik ve farklılıklar göz önüne alındığında, ürünlere ana karakterlerini veren yapılardaki büyük benzerlikler karşısında farklılıkların detay seviyesinde kalacağı, ilgili farklılıkların davalı ürününe yenilik niteliği kazandırması mümkün iken, bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edicilik niteliğini kazandıramayacağı kanaatine varılmıştır.
Tasarım hakkına tecavüz iddiası yönünden değerlendirme:
6769 sayılı SMK madde 81 gereğince tasarım hakkına tecavüz sayılan fiiller aşağıdaki şekildedir:
MADDE 81-(1) Aşağıda belirtilen fiiller tasarım hakkına tecavüz sayılır:
a) Tasarım sahibinin izni olmaksızın bu Kanun hükümlerine göre koruma kapsamındaki bir tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün aynısını veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerini üretmek, piyasaya sunmak, satmak, sözleşme yapmak için öneride bulunmak, ticari amaçla kullanmak veya bu amaçlarla bulundurmak, başka bir şekilde ticaret alanına çıkarmak, ithal işlemine tabi tutmak.
b) Tasarım sahibi tarafından lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devretmek.
c) Tasarım hakkını gasp etmek.
(2) Başvuru, 65 inci maddeye göre tescil edilerek yayımlandığı takdirde, tescil sahibi, tasarım hakkına yönelik olarak bu maddede sayılan tecavüzlerden dolayı hukuk davası açma hakkına sahiptir. Tecavüz eden, başvurudan ve kapsamından haberdar edilmişse başvurunun yayımlanmış olmasına bakılmaz. Tecavüz edeninkötüniyetliolduğuna mahkeme tarafından hükmolunursa yayımdan önce de tecavüzün varlığı kabul edilir.
(3) Koruma kapsamındaki tasarımın tescilli olduğuna ilişkin kaydın ürün, ambalaj veya fatura üzerine konulmamış olması, bu maddede sayılan fiilleri tasarım hakkına tecavüz olmaktan çıkarmaz.
(4) Tescilsiz tasarımlar için, tasarım 57ncimaddeye göre kamuya sunulduğu takdirde, hak sahibi, tasarım hakkına yönelik ihlallerden dolayı dava açmaya yetkilidir.
Sınai mülkiyet hakkı tecavüze uğrayan hak sahibinin ileri sürebileceği talepler SMK madde 149’da düzenlenmiştir:
“MADDE 149-(1)Sınaimülkiyet hakkı tecavüze uğrayan hak sahibi, mahkemeden aşağıdaki taleplerde bulunabilir:
a) Fiilin tecavüz olup olmadığının tespiti.
b) Muhtemel tecavüzün önlenmesi.
c) Tecavüz fiillerinin durdurulması.
ç) Tecavüzün kaldırılması ile maddi ve manevi zararın tazmini.
d) Tecavüz oluşturan veya cezayı gerektiren ürünler ile bunların üretiminde münhasıran kullanılan cihaz, makine gibi araçlara, tecavüze konu ürünler dışındaki diğer ürünlerin üretimini engellemeyecek şekilde el konulması.
e) (d) bendi uyarıncaelkonulanürün, cihaz ve makineler üzerinde kendisine mülkiyet hakkının tanınması.
f) Tecavüzün devamını önlemek üzere tedbirlerin alınması, özellikle masraflar tecavüz edene ait olmak üzere (d) bendine göreelkonulanürünler ile cihaz ve makine gibi araçların şekillerinin değiştirilmesi, üzerlerindeki markaların silinmesi veyasınaimülkiyet haklarına tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise imhası.
g) Haklı bir sebebin veya menfaatinin bulunması hâlinde, masrafları karşı tarafa ait olmak üzere kesinleşmiş kararın günlük gazete veya benzeri vasıtalarla tamamen veya özet olarak ilan edilmesi veya ilgililere tebliğ edilmesi.
(2) Birinci fıkranın (e) bendinde belirtilen talebin kabulü durumunda, söz konusu ürün, cihaz ve makinelerin değeri, tazminat miktarından düşülür. Bu değerin kabul edilen tazminat miktarını aşması hâlinde, aşan kısım hak sahibince karşı tarafa ödenir.
(3) Birinci fıkranın (g) bendinde belirtilen talebin kabulü durumunda ilanın şeklî ve kapsamı kararda tespit edilir. İlan hakkı, kararın kesinleşmesinden sonra üç ay içinde talep edilmezse düşer.
(4) Coğrafi işaret ve geleneksel ürün adları bakımından manevi zararın tazmini talep edilemez.” hükmü amirdir.
Bu bağlamda davalıya ait tasarım ile davacıya ait ...– 2,3,4 sıra numaralı tasarımlar ile, 2020/03767– 3,5 nolu nolu tasarım karşılaştırıldığında; davalıya ait tasarımların bilgilenmiş kullanıcı gözünde ayırt edicilik niteliğini kazandıramayacağı bu nedenle davacı yana ait ... – 2,3,4 sıra numaralı tasarımlar ile 2020/03767– 3,5 sıra numaralı tasarımların haklarına davalı tarafından tecavüzün varlığından bahsedilebileceğini yani davalıya ait tespit edilen ürünün, davacıya ait tasarımlara tecavüz eder nitelikte benzerlik taşıdığı kanaatine varılmıştır.
Yukarıda açıklanan gerekçelerle, davanın kabulüne, davalı tarafından https://www...com/shop/..., https://www.instagram.com/.../, alan adlarında gerçekleştirilen eylemlerin davacıya ait 2020/03767-3 ve 5 sıra ve ...-2.3 ve 4 sıra numaralı tasarımlara tecavüz olduğunun tespitine, davacıya ait 2020/03767-3 ve 5 sıra ve ...-2, 3 ve 4 sıra numaralı tasarımlara karşı https://www...com/shop/..., https://www.instagram.com/.../ alan adlarında davalı tarafından gerçekleştirilen tasarım hakkına tecavüz fiillerinin durdurulmasına, https://....com/, https://....tumblr.com/ alan adlarında gerçekleşen tecavüzlerin davalı tarafından dava açıldıktan sonra kaldırıldığı için bu alan adları ile ilgili talep konusuz kaldığı için karar verilmesine yer olmadığına, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davanın Kabulüne,
2-Davalı tarafından https://www...com/shop/..., https://www.instagram.com/.../, alan adlarında gerçekleştirilen eylemlerin davacıya ait 2020/03767-3 ve 5 sıra ve ...-2.3 ve 4 sıra numaralı tasarımlara tecavüz olduğunun tespitine,
3-Davacıya ait 2020/03767-3 ve 5 sıra ve ...-2, 3 ve 4 sıra numaralı tasarımlara karşı https://www...com/shop/..., https://www.instagram.com/.../ alan adlarında davalı tarafından gerçekleştirilen tasarım hakkına tecavüz fiillerinin durdurulmasına,
4-https://....com/, https://....tumblr.com/ alan adlarında gerçekleşen tecavüzlerin davalı tarafından dava açıldıktan sonra kaldırıldığı için bu alan adları ile ilgili talep konusuz kaldığı için karar verilmesine yer olmadığına,
5-Alınması gereken 80,70 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL harçta düşümü ile 21,40 TL bakiye harcın davalıdan tahsili ile Hazine'ye gelir kaydına,
6-Davacı için AAÜT uyarınca 7.375,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü gösterilen 3.358,08 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Tarafların yatırdıkları gider avanslarından kalan tutarın HMK 333/1 uyarınca karar kesinleştiğinde iade işlemi yapılmak üzere tebliğden itibaren 15 gün içinde, banka hesap numarası bildirildiğinde hesaba aktarılmasına, aksi halde PTT aracılığı ile adreste ödemeli olarak gönderilmesine,
Dair verilen karar, taraf vekillerinin yüzüne karşı 6100 sayılı HMK'nun 341. ile 345. Maddelerine göre tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun Yoluna dilekçe ile başvurulabileceğine yönelik karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.23/06/2022
Katip ...
¸

Hakim ...
¸
¸Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu gereğince
DYS üzerinden E-İmza ile imzalanmış olup,
Ayrıca fiziki olarak imzalanmayacaktır.

Davacı Masraf Dökümü:
İlk Masraf 116,60.-TL
Posta Masrafı 230,98.-TL
Bilirkişi Ücreti 3.000,00.-TL
Toplam 3.358,08.-TL