Vekilin vekaletnamesinde HMK’nın 74. ve TBK’nın 504. maddeleri uyarınca özel yetkinin bulunduğu anlaşılmıştır. 2004 sayılı İİK'nun 179. maddede, sermaye şirketleri ile kooperatiflerin borçlarının aktifinden fazla olduğu idare ile temsil ile vazifelendirilmiş kimseler veya şirket ya da kooperatif tasfiye halinde ise tasfiye memurları veya bir alacaklı tarafından beyan ve mahkemece tespit edilirse önceden takibe hacet kalmaksızın bunların iflasına karar verileceğine yer verilmiştir. 6102 sayılı TTT’nın 376. maddenin üst başlığı, sermayenin kaybı, borca batık olma durumu, başlığı ise çağrı ve bildirim yükümüdür. 376. maddede, son yıllık bilançodan, sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının yarısının zarar sebebiyle karşılıksız kaldığı anlaşılırsa, yönetim kurulunun, genel kurulu hemen toplantıya çağıracağı ve bu genel kurula uygun gördüğü iyileştirici önlemleri sunacağı, son yıllık bilançoya göre, sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının üçte ikisinin zarar sebebiyle karşılıksız kaldığı...
Maddesine göre; Sermaye şirketleri ile kooperatiflerin aktifleri muhtemel satış fiyatları üzerinden düzenlenen ara bilançoya göre borca batık olduğu idare ve temsil ile vazifelendirilmiş kimseler veya şirket ya da kooperatif tasfiye halinde ise tasfiye memurları veya bir alacaklı tarafından beyan ve mahkemece tespit edilirse önceden takibe hacet kalmaksızın bunların iflasına karar verilir. Tüm bu açıklanan nedenlerle ve dosya kapsamına göre; ......
UETS DAVALI : HASIMSIZ HASIMSIZ DAVA : İflas (Doğrudan Borçlu Tarafından Talep Edilen İflas (İİK 178)) DAVA TARİHİ : 12/02/2022 KARAR TARİHİ : 03/05/2023 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 03/06/2023 GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle ; Gelir elde etmek amacıyla kurulan Davacı şirketin ekonomik krizler nedeniyle önemli derecede borç altına girdiğini mevcut mal varlığının borçlarını karşılamayaz durumda olduğunu ve borca batık olduğunu ileri sürerek . Davacı şirketin iflasına karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir. DELİLLER ve GEREKÇE: Eldeki dava davacı şirketin borca batıklık nedeniyle doğrudan doğruya iflas istemine ilişkindir. İİK m. 179 uyarınca iflas davası iki şekilde ortaya çıkabilir. Birinci ihtimalde sermaye şirketi (anonim ve limited şirket, TTK m. 124) veya kooperatifin borca batıklık sebebiyle kendisi iflasını isteyip davanın davacısı olurken, ikinci ihtimalde herhangi bir alacaklı şirketin iflasını isteyip davanın davacısı olabilir....
Sermaye Piyasası Kanunun "Kira sertifikası ve varlık kiralama şirketleri" başlıklı 61.maddesi " (1) Kira sertifikaları, her türlü varlık veya hakkın finansmanını sağlamak amacıyla varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen ve sahiplerinin bu varlık veya haklardan elde edilen gelirlerden payları oranında hak sahibi olmalarını sağlayan, nitelikleri Kurulca belirlenen sermaye piyasası araçlarıdır....
Bu hisseler, davalı iflas idaresinin cevap dilekçesinde de emsal olarak gösterdiği Yargıtay kararlarında da işaret edildiği üzere; Ortakların payları için ödediği hisseler ortaklığın sermayesini oluşturur. Sermaye payı ise ortaklığa verilmiş bir borç olmadığından, ortaklığın iflası halinde hisse senedi sahipleri kural olarak iflas alacaklısı olamazlar. Diğer bir anlatımla, hisse senedinin değerini iflas masasına alacak olarak kaydettiremezler (Pekcanıtez, Hakan; Anonim Ortaklıkların İflası, Ankara 1991, sh. 68; Atalay, Oğuz; Anonim Ortaklıkların İflası, İzmir 1996, sh. 204ekcanıtez, Hakan; Anonim Ortaklıkların İflası, Ankara 1991, sh. 68; Atalay, Oğuz; Anonim Ortaklıkların İflası, İzmir 1996, sh. 204 ). Hisse senedi sahipleri kanununda yazılı şartların bulunması halinde kar payı, hazırlık dönemi faizi, yan edim yükümlülüklerinin karşılıkları ve sermaye azaltılmasında iadesine karar verilmiş, sermaye pay miktarı için doğmuş alacaklarını iflas masasına alacak olarak yazdırabilirler....
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 'nun 2012/12-602 Esas – 2012/914 Karar numaralı ilamı incelendiğinde; "İcra ve İflas Kanunu sermaye şirketleri ve... için özel bir doğrudan doğruya iflas sebebi kabul etmiştir Buna göre, sermaye şirketlerinin pasifinin aktifinden fazla olduğunun ilgililerce mahkemeye bildirilmesi ve iflasın ertelenme talebinin bulunmaması halinde mahkemece şirketin veya ... iflasına karar verilir (m.179,I c.1). Sermaye şirketinin veya ... pasifinin aktifinden fazla olduğunu ticaret mahkemesine bildiren yönetim kurulu, üyeleri, alacaklılarından biri, şirket veya ... tasfiye halinde ise tasfiye memurları şirketin mali durumunun iyileştirilmesinin mümkün olduğuna dair bir iyileştirme projesini mahkemeye sunarak, iflasın ertelenmesini isteyebilir (m.179,I c.2). Mahkeme, iyileştirme projesini ciddi ve inandırıcı bulursa, iflasın ertelenmesine karar verir (m.179,I c.3). ...
Temlik veren Mavi...ŞTİ ile davalı arasında alım satım ilişkisinden kaynaklanan bir ticari ilişki bulunduğu, fatura ve cari hesaptan kaynaklanan alacak nedeniyle davalı aleyhine takip başlatmış olduğu görülmüştür. Sermaye şirketleri ile kooperatiflerin iflâsı Madde 179- (Değişik: 28/2/2018-7101/3 md.) "Sermaye şirketleri ile kooperatiflerin, aktiflerin muhtemel satış fiyatları üzerinden düzenlenen ara bilançoya göre borca batık olduğu idare ve temsil ile vazifelendirilmiş kimseler veya şirket ya da kooperatif tasfiye hâlinde ise tasfiye memurları veya bir alacaklı tarafından beyan ve mahkemece tespit edilirse, önceden takibe hacet kalmaksızın bunların iflâsına karar verilir. Türk Ticaret Kanununun 377 nci ve 634 üncü maddeleri ile 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 63 üncü maddesi hükmü saklıdır."...
İyileştirme projesi sadece şirketin mevcut işleyişinin devamı ve tedbir kararlarıyla borca batıklıktan kurtulabileceğine ilişkin olmamalı, TTK'nun 376(2) maddesindeki nakit sermaye konulması, dış kaynaktan nakit girişi, sermaye artışı, yeni ortak alınması, şirketin mevcut işleyişi sonucu şayet mümkün ise kar ve nakit akışı gibi nesnel ve gerçek kaynakları ve önlemleri içermeli, İİK'nun 179. maddesinde aranan ciddi ve inandırıcı özellikleri haiz olmalıdır. İİK 179. maddesinde, “ Sermaye şirketleri ile kooperatiflerin iflası “ düzenlenmiştir....
Bu hisseler, davalı iflas idaresinin cevap dilekçesinde de emsal olarak gösterdiği Yargıtay kararlarında da işaret edildiği üzere; Ortakların payları için ödediği hisseler ortaklığın sermayesini oluşturur. Sermaye payı ise ortaklığa verilmiş bir borç olmadığından, ortaklığın iflası halinde hisse senedi sahipleri kural olarak iflas alacaklısı olamazlar. Diğer bir anlatımla, hisse senedinin değerini iflas masasına alacak olarak kaydettiremezler (Pekcanıtez, Hakan; Anonim Ortaklıkların İflası, Ankara 1991, sh. 68; Atalay, Oğuz; Anonim Ortaklıkların İflası, İzmir 1996, sh. 204ekcanıtez, Hakan; Anonim Ortaklıkların İflası, Ankara 1991, sh. 68; Atalay, Oğuz; Anonim Ortaklıkların İflası, İzmir 1996, sh. 204 ). Hisse senedi sahipleri kanununda yazılı şartların bulunması halinde kar payı, hazırlık dönemi faizi, yan edim yükümlülüklerinin karşılıkları ve sermaye azaltılmasında iadesine karar verilmiş, sermaye pay miktarı için doğmuş alacaklarını iflas masasına alacak olarak yazdırabilirler....
İflas talebi üzerine mahkemece iflas talebi ilan edilerek, ilan üzerine itirazların bulunması halinde bu itirazlar da değerlendirilerek iflası istenen şirketin borca batık durumda olup olmadığı saptanmalıdır. Borca batıklık, iflası istenen sermaye şirketinin aktifinin, pasifini karşılayamaması halidir. Mahkemece şirketin borca batık durumda olmadığı kabul edilmiş ise de borca batıklık yönünden yapılan araştırma yetersizdir. Vergi Dairesi ve Sosyal Güvenlik Kurumunun bildirdiği alacaklar da gözetilerek şirketin borca batık durumda olup olmadığı gerektiğinde bilirkişi incelemesi yapılarak saptanmalı ve varılacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmelidir. Bu yönler gözetilmeden eksik inceleme ile hüküm kurulmasında isabet görülmemiştir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 29.05 .2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....
