HD. 2019/4748 E. 2019/7970 K.) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 818/1-s bendi yollamasıyla çekler hakkında da uygulanacak olan Türk Ticaret Kanunu'nun 651, 757 ve 765.maddeleri gereğince zayi nedeniyle çek iptali davası açma hakkı kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyaın ortaya çıktığı anda senet (çek) üzerinde hak sahibi olan kişiye ait olduğu (651/2.madde), yani çekte hamil olan kişinin ancak zayi nedeniyle çekin iptaline karar verilmesini isteyebileceği, dava dilekçesindeki anlatımlardan ve savcılık makamına sunulan ihbar dilekçesinden de açıkça görüleceği üzere, davacının çek hesabı sahibi ve keşideci olduğu, keşidecinin zayi nedeni ile iptal davası açma hakkı ve yetkisi olmadığı, diğer taraftan iptali istenen senedin yasada öngörülen şekilde kıymetli evrak / senet niteliğinde olması gerektiği, çekin şekil unsurların TTK’nın 780. maddesinde düzenlendiği, anılan düzenleme karşısında boş çek yaprağının senet niteliğinde olduğunun kabulünün mümkün olmadığından ayrıca bu yönden de çek...
DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE; Dava; hukuki niteliği itibariyle TTK. 818 maddesi yollamasıyla aynı Yasanın 757-765. maddelerine göre açılmış bir zayi nedeniyle çek iptali davasıdır.TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye göre zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m.)Mahkememizde görülmekte olan davada çeklerin zayi olması nedeniyle TTK.760-762.maddeleri uyarınca 3 kez ilan yapılmış, ilan süreleri dolmasına rağmen çek Mahkememize ibraz edilmemiştir....
Dava, ...nun 757-765.madde hükümlerine göre zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. ...757-765 maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı nedeniyle, çekin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını çeksiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istemiştir. (...652 m.) Mahkememizce ...762.maddesi gereğince Ticaret Sicili Gazetesinde birer hafta arayla 3 (üç) kez ilan yaptırılmış ve çekler üzerinde ilk ilandan itibaren 3 aylık bekleme süresi içinde herhangi bir hak ileri süren ya da itiraz eden olmadığı anlaşılmıştır. Dava dilekçesinin ekinde davaya konu çeklerin resimleri dosyaya sunulmuş ve çek vasfını taşıdıkları görülmüştür. Mahkememizce yapılan yargılama sonucu; davacının iddiası, yapılan tahkikat, tüm dosya içeriği birlikte değerlendirildiğinde, ... ... Bankası ......
Şirketi isimli şirketin keşideci olduğu ; 131.000,00-TL bedelli 31.10.2021 vade tarihli ... çek matbu numaralı, ... numaralı çekin müvekkil şirket uhdesinde iken kaybolduğunu, davaya konu çekin müvekkilin rızası ve iradesi dışında elinden çıktığını, Ticari ilişki gereğince kaybolan çek adına keşideci firmanın müvekkil şirkete ödeme yapmadığını, yeni çek teslim etmediğini ve banka tarafından da yeni çek yaprağı teslim edilmediğini, bu nedenle müvekkil açsısında söz konusu çekin, TTK. hükümlerine göre zayi nedeniyle ve iptali talebiyle mahkemenize müracaat etme gereği hasıl olduğunu, tüm bu nedenlerle dava konusu çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. DELİLLER VE GEREKÇE Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. Dava dilekçesi ve dosyanın tümü hep birlikte incelenmiştir. Mahkememizde açılan dava; ... .... ... Merkez (...) Şubesi'ne ait ... ... ......
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2022/96 Esas KARAR NO: 2023/52 DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 09/02/2022 KARAR TARİHİ: 26/01/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;----------- bedelli çeki zayi ettiğini, müvekkilinin iş bu çeki ticari bir işin karşılığı olarak kimseye vermediğini, çekin müvekkili olan şirketin tanımadığı kişiler tarafından çalınmış olması ve piyasaya sunulması ihtimalinin olduğunu tüm bu nedenlerle TTK'nun 818. maddesi göndermesi ile TTK'nun 764. maddesi uyarınca zayi nedeniyle iptalini, çekin zayi olduğundan bahisle ihtiyati tedbir kararı verilerek davaya konu çekin iptalini talep ve dava etmiştir. Talep, TTK.nun 818/s,757-765. madde hükümlerine göre zayii nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/273 Esas KARAR NO : 2022/777 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali ) DAVA TARİHİ : 13/04/2022 KARAR TARİHİ : 01/11/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil şirketin hamili olduğu -------tarihli--------- kaybettiğini, işbu çekin müvekkilinin yedinde bulunduğu sırada kaybolduğunu, çekin üçüncü kişilerin eline geçmesi halinde müvekkilinin mağdur olacağını beyan ederek söz konusu çekin zayi olması sebebi ile iptaline karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; hukuki niteliği itibariyle 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun (TTK) 818. maddesi yollamasıyla aynı Kanunun 757-765. maddelerine göre açılmış bir zayi nedeniyle çek iptali davasıdır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/334 Esas KARAR NO : 2021/871 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 31/05/2021 KARAR TARİHİ : 21/10/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA Davacı vekilinin mahkememize sunduğu dava dilekçesinde özetle; Türkiye Halk Bankası .../İzmir şubesinin, keşidecisinin ... olan, ... çek nolu, ... çek tarihli, 75.000- tl bedelli çekin zayi olduğunu ve zayi olan çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dava, TTK. 818/s. maddesi yollamasıyla aynı yasanın 757 ve devamı maddeleri uyarınca zayi nedeniyle davaya konu çeklerin iptalleri istemine ilişkindir. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/24 Esas KARAR NO : 2023/142 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 11/01/2022 KARAR TARİHİ : 21/02/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Şikayet konusu çeklerin müvekkilinin müşterisi ------Tarafından keşide edilerek borcuna karşılık olmak üzere Keşidecisi------ Iban Nolu, Çek Seri No : ------- Ödeme Tarihi: 25.02.2022, 6.834,00 TL, Keşide Yeri -------olan çeki caldırdığını veya zayi ettiğini beyan ederek çekin zayi/ çaldırma nedeniyle iptaline ve çek üzerine ödemeden men yasağı kararı verilmesini talep ve dava etmiştir. Deliller İlgili bankaya yazılan müzekkereye yanıt verilmiştir. Ticaret sicil müdürlüğüne yazılan müzekkereye yanıt verilmiştir....
, dava konusu çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.Davanın dayanağı, 6102 sayılı T.T.K.nun 818. maddesi delaletiyle aynı Kanunun 757, 762, 763, 764. maddeleridir.Bu davalar, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardandır. Ön inceleme duruşmasında, uyuşmazlığın; talep konusu çekin zayi nedeniyle iptali istemine ilişkin olduğu tespit olunmuştur. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteyebilmek için gerekli olan şartlardan birisi de, senette mündemiç olan hakkın varlığını sürdürmesidir. Esasen hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu türden davalarda, davacının mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gereklidir. Aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, çeklere de uygulanacak olan TTK'nin 757 ve devamı maddelerindeki zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir....
