Taraflar, yetkili kıldıkları mahkemenin ve icra dairelerinin yanında, kanunen yetkili kılınan genel veya özel yetkili mahkeme ve icra dairelerinin de yetkisinin devam etmesini istiyor ise, diğer bir anlatımla, münhasır olmayan yetki sözleşmesi yapmak istiyorlarsa, bu durumun yetki sözleşmesinde ayrıca belirtilmesi gerekir. Bu yetki kuralları kesin olmadığından, HMK'nın 19. maddesinde belirlenen süre ve yöntemle yetkisizlik itirazında bulunulmaz ise davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir ve mahkemece kendiliğinden yetkisizlik kararı verilemez. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19/2. maddesinde; "Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz." hükmünü içermektedir....
İCRA HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 07/07/2022 NUMARASI : 2022/308 ESAS- 2022/683 KARAR DAVA KONUSU : YETKİ VE BORCA İTİRAZ KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı-borçlu vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul 6. İcra Müdürlüğün 2022/8181 E. sayılı dosyasında davalı-alacaklı tarafından müvekkil hakkında kambiyo senetlerine mahsus yolla takip yapıldığını, takip dayanağı senetlerde düzenleme yerinin bulunmadığını, borçlu müvekkil adresinin Gaziosmanpaşa olduğunu, takipte bu nedenle Gaziosmanpaşa icra dairelerinin yetkili olduğunu, bonoda her ne kadar ihtilaf halinde İstanbul mahkemelerinin yetkili olduğu yazılmış ise de, HMK 17 maddesi kapsamında taraflar tacir olmadığından yetki sözleşmesinin geçerli olmadığını, müvekkilin lehtara olan tüm borcu ödediğini, senetlerden dolayı da borçlu bulunmadığını beyanla, yetki ve borca itirazlarının kabulü ile takibin durdurulmasına karar verilmesini istemiştir....
İCRA HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 22/07/2020 NUMARASI : 2020/211 ESAS 2020/607 KARAR DAVA KONUSU : Yetki İtirazı KARAR : Yukarıda mahal tarih ve numarası açıklanan ilk derece mahkeme kararı aleyhine süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmakla, HMK'nun 352. maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme ve heyetçe yapılan müzakere sonunda, gereği düşünüldü: Davacı Gülakar Müh. T1 Mak. Med. San. Ve Tic. Ltd....
Davacının yetki itirazı kabul edildiğinden borca itiraz talebinin esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir..." şeklinde açıklanan gerekçeleriyle, "Davacının yetki itirazının KABULÜNE, İstanbul Anadolu 5. İcra Dairesi'nin 2019/26920 Esas sayılı takip dosyasındaki ödeme emrinin davacı yönünden yetkisizlik sebebiyle iptaline, Karar kesinleştiğinde ve talep halinde takip dosyasının davacı yönünden tefriki ile yetkili Sakarya İcra Müdürlüğü'ne gönderilmesine, Yetki itirazı kabul edildiğinden davacının borca itiraz talebinin esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına" karar verildiği görülmüştür....
İcra Dairesi olduğunun belirtildiği, takip dayanağı çeklerin keşide yeri, muhatap bankanın bulunduğu yer ve itiraz eden borçlunun adresi itibariyle ... İcra Dairesi'nin yetkili olmadığı ve yetki itirazında da yetkili icra dairesinin usulüne uygun olarak bildirilmediği, dolayısıyla bu durumda yetki itirazının geçersiz olduğu anlaşılmaktadır.O halde mahkemece, yetki itirazının reddine karar verilip, borçlu tarafından ileri sürülen borca itiraz nedenlerinin incelenerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü: Alacaklı tarafından bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile başlatılan icra takibinde, borçlunun örnek 10 numaralı ödeme emrinin tebliği üzerine yasal süre içerisinde icra mahkemesine başvurusunda; borca itirazı ile birlikte ikamet ettiği yer olan ... İcra Dairelerinin yetkili olduğunu ileri sürerek ... İcra Müdürlüğü'nün yetkisine de itiraz ettiği, mahkemece yetki itirazının kabulüne karar verildiği görülmektedir....
Davacı dava dilekçesinde yetkiye, borca ve fer'ilerine itiraz ettiği halde, Mahkemece davacının yetki itirazı değerlendirilmeden doğrudan borca itirazının incelenmesi ve davacının borcun fer'ilerine itirazları da değerlendirilmeden eksik inceleme ile karar verilmesi HMK'nın 297/2.maddesine aykırıdır. Mahkemece, öncelikle borçlunun yetki itirazının çözümlenmesi, yetki itirazı yerinde görülmez ise borca ve fer'ilerine itirazlarının incelenmesi suretiyle oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, davacının yetkiye ve borcun fer'ilerine itirazları hakkında olumlu veya olumsuz bir karar verilmeksizin, eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir. Açıklanan nedenlerle; davacının istinaf başvurusunun sair istinaf sebepleri incelenmeksizin HMK'nın 353/1- a-6. maddesi uyarınca kabulüne, Mahkeme kararının kaldırılmasına, Dairemiz kararına uygun şekilde inceleme yapılarak üzere dosyanın ilk derece Mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir....
Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içerisinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir. (HMK m. 19) Davacılar vekili, 01/11/2019 tarihli dava dilekçesi ile; muris ...'nın 17/07/2016 tarihinde vefat ettiğini, murisin herhangi bir menkul ve gayrimenkul malvarlığının bulunmadığını, murisin terekesinin borca batık olduğunu belirterek, muris ...'nın ölüm tarihi itibariyle terekesinin borca batık olduğunun tespitine, intikal eden mirasın hükmen reddine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Somut olayda davalının cezaevine girmeden önce son yerleşim yeri adresinin “... Sarıyer/İSTANBUL” olduğu ancak davalı vekilinin Ankara Batı Mahkemelerinin yetkili olduğundan bahisle yetki itirazında bulunarak yetkisiz bir mahkemeyi seçtiği anlaşıldığına göre uyuşmazlığın ilk açılan yer mahkemesi olan İstanbul 7. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde çözümlenmesi gerekmektedir....
İİK 169/a maddesi gereğince " Hâkim, duruşma sonucunda borcun olmadığının veya itfa veya imhal edildiğinin resmî veya imzası ikrar edilmiş bir belge ile ispatı hâlinde itirazı kabul eder." davacı tarafından dava dilekçesi muhtevası ve bildirilen deliller ışığında borca itirazı ispatlar evrak sunulmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca koşulları oluşmadığından tazminata hükmedilmemiştir. Tüm dosya kapsamında mahkememizde hasıl olan kanaate göre aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur..." şeklinde açıklanan gerekçeleriyle, "Yetki itirazının reddine, borca itirazın reddine, koşulları oluşmadığından tazminat takdirine yer olmadığına" karar verildiği görülmüştür....
"İçtihat Metni" Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın yetki yönünden reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, faturaya dayalı alacağın tahsili için başlatılan icra takibinde davalı tarafça yetki ve borca itiraz edildiğini, takibin durduğunu, davalı itirazının haksız olduğunu ileri sürerek, itirazın iptali ile takibin devamına ve %40 icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, taraflar arasındaki sözleşmenin ifa yerinin ...İlçesi olması nedeniyle yetki itirazında bulunarak davanın yetkili ... Mahkemesinde görülmesi gerektiğini, davacının teslim ettiği sözleşme konusu malın eksik çıkması nedeniyle iade faturası düzenlendiğini, bu nedenle müvekkilinin davalıya borçlu olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir....
