GÖREVLİ MAHKEMEYABANCI MAHKEME KARARLARININ TANINMASIYABANCI MAHKEME KARARLARININ TENFİZİ 4787 S. AİLE MAHKEMELERİNİN KURULUŞ, GÖREV VE YARGILAMA... [ Madde 4 ] "İçtihat Metni" Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda, mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup, gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, yabancı mahkemece verilen boşanma kararının tanınması isteğine ilişkindir. 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun'un 4/2. maddesi gereğince, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'a göre Aile Hukuku'na ilişkin yabancı mahkeme kararının tanınması ve tenfizi, Aile Mahkemelerinin görevine girmektedir. 4787 sayılı Yasa'daki bu özel hüküm, sonradan 12.12.2007 tarihinde yürürlüğe giren 5718 sayılı Yasa ile ilga edilmiş değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Yabancı Mahkeme İlamının Tanınması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Mahkemece, kadın tarafından açılan yabancı mahkeme ilamının tanınması ve tenfizi davasında "derdestlik sebebiyle" usulden ret kararı verilmiştir. Mahkeme kadın tarafından açılan yabancı mahkeme ilamının tanınması ve tenfizi için açılan işbu davayı, erkeğin aynı mahkemede 21.07.2013 tarihinde açtığı boşanma davası ile derdest dava saymıştır Derdestlik bir dava şartı olup, hakim tarafından re'sen gözetilir (HMK m. 114/1-1, 115)....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Yabancı Mahkeme İlamının Tanınması ve Tenfizi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davacının ihtiyati tedbir talebine yönelik temyiz itirazları yersizdir. 2-Davacı ... Devleti .. Mahkemesinin 29.06.2011 tarihli 204507/ VD RK 10- 2078 sayılı kararının tanınması ve tenfizine karar verilmesini talep etmiş, mahkemece kesin süre içerisinde yabancı mahkeme ilamının aslı ya da onanmış suretinin sunulmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Mahkemece verilen bu karar yabancı mahkeme ilamının kesinleşme şerhli onaylı suretinin sunulduğu belirtilerek davacı tarafından temyiz edilmiştir....
Bununla beraber, Türkiye’nin New York Sözleşmesine taraf olduğu 08.05.1991 tarihinden itibaren ve bugün itibariyle, bu sözleşmeye taraf olmayan bir devlet ülkesinde verilen ve yerli olmayan hakem kararları, MÖHUK kapsamına giren hakem kararlarıdır. (Banu Şit, Kurumsal Tahkim ve Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizi, Ankara 2005, sh.194) 5718 Sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun 60-63. maddelerinde yabancı hakem kararlarının tenfizi düzenlenmiştir. Buna göre, “kesinleşmiş” ve “icra kabiliyeti kazanmış” veya “taraflar için bağlayıcı olan” yabancı hakem kararlarının tenfiz şartlarını yabancı mahkeme kararlarının tenfizi şartlarından farklı olarak ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. MÖHUK'un 60/1. maddesinde "Kesinleşmiş ve icra kabiliyetini kazanmış veya taraflar için bağlayıcı olan yabancı hakem kararları tenfiz edilebilir."...
‘de tanınması ve tenfizi mümkün olmadığını, tanınması ve tenfizi istenen yabancı mahkeme kararının ... yılında verildiğini, ... ve ... yıllık sürelerin dolduğunu, yani şu anda davacının ...’da artık müflis olmadığını belirterek davanın reddi gerektiğini bildirmiştir. DELİLLER VE DEĞERLENDİRİLMESİ: Dosya içerisine; tanıma ve tenfizi istenen ... Mahkemesinin ... tarih ... karar sayılı ilamını ortadan kaldıran, ... Asliye Hukuk Mahkemesinin ... tarih ve ... sayılı karar ilamı ve yine bu kararın istinaf edilmesi neticesinde üst mahkemenin adı geçen karar ilamını onaylaması ile kesinleşen ... tarih ve ... sayılı kararın kesinleşme şerhli onanmış örneği ve onanmış tercümesi sunulmuştur. Dava; ... Hukuk Mahkemesinin ... tarih ve ... sayılı kararının tanınma ve tenfizine yöneliktir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :Dava, --------Asliye Mahkemesi tespit kararının tenfizi talebine ilişkindir. Yabancı mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizi 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK)’un ikinci kısmının ikinci bölümünde düzenlenmiştir. Kanunun 50 ilâ 57.maddeleri tenfize, 58 ile 59.maddeleri ise tanımaya ilişkindir. 5718 sayılı Kanun'un; “Tenfiz Kararı” başlıklı 50.maddesinin 1.fıkrası uyarınca: “Yabancı mahkemelerden hukuk davalarına ilişkin olarak verilmiş ve o devlet kanunlarına göre kesinleşmiş bulunan ilâmların ------ icra olunabilmesi yetkili ---- mahkemesi tarafından tenfiz kararı verilmesine bağlıdır.”...
Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 08.12.2010 tarihli davanamesiyle velayetin ana-babadan kaldırılmasına dair yabancı mahkeme ilamının tanınması ve tenfizi istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: ... Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 08.12.2010 tarihli davanamesiyle ... ve ...'ın velayetinin ana-babadan kaldırılmasına dair yabancı ilamın tanınması ve tenfizi istenilmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm Cumhuriyet Savcısı tarafından temyiz edilmiştir. Gerekçeli kararın, tefhim edilen kısa karara uygun olması gerekir. Kısa kararla gerekçeli kararın çelişkili bulunması durumu 10.04.1992 gün ve 1991/7-1992/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı gereğince mutlak bozma nedenidir....
DAVANIN KONUSU: Tanıma Ve Tenfiz İSTANBUL ANADOLU 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİnin 24/02/2021 tarihli ve 2020/151 E. 2021/263 K. sayılı dosyasında verilen kararda vaki istinaf talebi üzerine istinaf incelemesi için dairemize tevzi edilmekle Dairemiz yukarıda belirtilen esas sırasına kaydı yapıldı. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Dava; tacir olan taraflar arasında imzalanan ticari iş birliği sözleşmesinden kaynaklı yabancı mahkeme ilamının tanınması ve tenfizi talebine yöneliktir. İstanbul BAM İş Bölümü kararları ortak hükümler 7.madde" Yabancı mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizi istemli davalar sonucu verilen kararlar ile hakemlerce ve hakemlere ilişkin her türlü işlerle ilgili hüküm ve kararların incelenmesi, esas davaya ait hükmü incelemekle görevli daire tarafından yapılır" düzenlemesini içermektedir. Somut olay ticari netilikteki iş birliği sözleşmesinden kaynaklı yabancı mahkeme ilamının tanınması ve tenfizi istemine yöneliktir....
kaybına uğramaması adına yabancı mahkeme kararının tanınmasını ve tenfizini talep etmiştir....
Yerel Mahkemesi tarafından verilen vasinin değiştirilmesine ilişkin 31.03.2003 tarihli ilamın tanınması ve tenfizi istenilmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunu'nun yabancı mahkemece verilen ilamların tanınmasına ilişkin 58. maddesi, yabancı mahkeme ilâmının kesin delil veya kesin hüküm olarak kabul edilebilmesinin yabancı ilâmın tenfiz şartlarını taşıdığının mahkemece tespitine bağlı olduğunu, tanımada 54. maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin uygulanmayacağını, ihtilâfsız kaza kararlarının tanınmasının da aynı hükme tâbi bulunduğunu, yabancı mahkeme ilâmına dayanılarak Türkiye'de idarî bir işlemin yapılmasında da aynı usulün uygulanacağını hükme bağlanmıştır. 54/b maddesi ise, yabancı mahkeme ilamının tenfizinde Türk mahkemelerinin münhasır yetkisine girmeyen bir konuda verilmesi şartını getirmiş, 10/1 ve 3. maddelerinde de vesâyet veya kısıtlılık kararı verilmesi veya sona erdirilmesi sebeplerinin, hakkında...
