Çocuğun üstün yararı gereği, anne hiçbir gerekçe göstermeden, sırf velayetin kendisinde olduğunu ileri sürerek çocuğa kendi kızlık soyadının verilmesini isteyemez. Anne tarafından çocuğun soyadının değiştirilmesi davası açıldığında, çocuğun üstün yararına bakılır. Eğer çocuğun üstün yararı varsa annenin kızlık soyadı çocuğa verilebilir. Üstün yarar yoksa davanın reddine karar verilmelidir. Somut olayda, velayet hakkına sahip davacı anne, dava dilekçesinde davalı babanın kasten adam öldürme suçundan yargılandığını ve ceza aldığını, davalı babanın başka suçlardan da kesinleşmiş cezalarınının bulunduğunu, bu durumun çocuğa ileride zarar vereceğini, nafakalarını ödemediğini ileri sürmüş, iddiaları yönünden davalıya ait ceza davaları ve soruşturma dosyaları listesini, görsel ve yazılı basın nüshalarını sunmuş, dosyaya davalının yargılandığı en son suçla ilgili Mersin 4....
Çocuğun üstün yararı gereği, velayetin anneye verilmesi halinde, anne hiçbir gerekçe göstermeden, sırf velayetin kendisinde olduğunu ileri sürerek çocuğa kendi kızlık soyadının verilmesini isteyemez. Anne tarafından çocuğun soyadının değiştirilmesi davası açıldığında, çocuğun üstün yararına bakılır. Eğer çocuğun üstün yararı varsa annenin kızlık soyadı çocuğa verilebilir. Üstün yarar yoksa davanın reddine karar verilmelidir. Somut olayda, yapılan yargılama ve toplanan delillerden çocuğun soyadının annenin kızlık soyadı ile değiştirilmesi yönünde çocuğun üstün yararı ispatlanamamıştır. O halde bu durum karşısında davanın reddine karar verilmesi gerekir.İlk derece Mahkemesinin kararı yerinde olup davacı kadın vekilinin istinaf başvurusunun reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
Aile Mahkemesi 2020/504 Esas, 2021/359 Karar sayılı ilamı ile boşandığı, müşterek çocuğun velayetinin anneye verildiği, çocuğun soyadı ile anne soyadının farklı olmasının günlük hayatta sorun yarattığı, davacının, çocuğun annesi olduğunu belgelemek için boşanma ilamını ibraz etmek zorunda kaldığı, babanın çocuğa karşı ilgisiz olduğu, çocuğa maddi, manevi sahip çıkmadığı, belirlenen nafakayı ödemediği, çocuğun üstün yararının dikkate alınmasının gerektiği, çocuğun soyadı ile annenin soyadının farklı olmasının çocuk üzerinde olumsuz etkileri olduğu gerekçeleri ile çocuğun soyadının anne soyadı ile değiştirilmesini talep ettiği, Davacı tarafa babayı davaya dahil etmesi için süre verildiği, davalı babanın davaya dahil edilerek dava dilekçesinin tebliğ edildiği görülmüştür....
DAVA Davacı kadın vekili, dava dilekçesinde özetle; tarafların boşandıklarını, ortak çocuğun velâyetinin müvekkiline verildiğini, çocuğun bütün resmi ve diğer işlemleri ile müvekkilinin ilgilendiğini, müvekkili ile çocuğun soyadı farklılığının sorun yarattığını, çocuğun da bu durumu sorguladığını belirterek çocuk ...’ın soyadının "..." olarak düzeltilmesini talep ve dava etmiştir. II. CEVAP Davalı davaya cevap vermemiştir. III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile müşterek çocuğun, davacı anne ile soyadının farklı oluşunu sorun ettiği, çocuğun ruhsal gelişimi yönünden çocuğun soyadının, davacı annenin soyadı ile değiştirilmesinin çocuğun üstün yararına olabileceği, velâyet hakkı kapsamında, davacı annenin çocuğun soyadını belirleme hakkının da yer aldığı gerekçesiyle davanın kabulüne, çocuğun soyadının ... olarak değiştirilmesine karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Çocuğun Annesinin Soyadının Kullanmasına İzin Verilmesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1- Davacı anne, boşanma kararı ile velayetleri kendisine bırakılan çocukların soyadlarının değiştirilerek kendi soyadı olan "..." olarak düzeltilmesini talep etmiş, mahkemece; "davanın genel hükümlere dayalı soyadının düzeltilmesi davası olması sebebiyle Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu" gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Velayet Hakkına Sahip Annenin Çocuğun Soyadını Kendi Soyadı İle Değiştirilmesi DOSYANIN DAİREYE GELİŞ TARİHİ: 11/05/2018 K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık, velayet hakkına sahip annenin, çocuğun soyadını kendi soyadı ile değiştirilmesi istemine ilişkindir. Yargıtay Başkanlar Kurulunun 11.01.2019 tarihli ve 1 sayılı kararı ile hazırlanan, 30.01.2019 tarihli ve 2019/1 sayılı Yargıtay Büyük Genel Kurulunca kabul edilip, 31.01.2019 tarihli ve 30672 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01.02.2019 tarihinde yürürlüğe giren Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (2.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla, dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 07/10/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
Aile Mahkemesi'nin 31/05/2018 tarih ve 2018/721 E., 2018/1153 K. sayılı boşanma kararının 08/11/2018 tarihinde kesinleştiği, velâyet hakkına sahip davacı annenin hastane, noter işlemleri ve seyahat sırasında vb. nedenlerle çocuğun soyadı farklılığından kaynaklı sıkıntılar yaşadığını ileri sürerek eldeki davayı 16/05/2019 tarihinde açtığı anlaşılmıştır. Davacı tanıkları annenin çocuğun rahatsızlığı sebebiyle hastaneye gittiğinde sorun yaşadığına tanıklık ettiklerini beyan etmişlerdir. Ayrıca anneden duyuma dayalı olarak havaalanında soyadı farklılığı nedeniyle anneye çocuk kaçırma muamelesi yapıldığını iddia etmiş iseler de dosya kapsamı itibariyle davacı tarafından çocuğun soyadının annenin soyadı ile değiştirilmesine dair haklı sebepler ve çocuğun üstün yararı olduğunu ispatlayacak yeterli deliller mevcut değildir. O halde davanın reddi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
Yukarıdaki açıklamalar ışığında, bir çocuğa soyadı verilmesi için o çocuğun doğum tarihinde annesi ile babasının evli olup olmadığına bakmak gerekir; anne ve baba evli ise çocuk babanın, diğer bir anlatımla ailenin soyadını alacaktır. Çocuğun soyadı bu surette belirlendikten sonra, onun soyadını velayet hakkına dayanarak değiştirmek Türk Medeni Kanununun 321. maddesindeki düzenleme karşısında mümkün değildir. Ancak çocuk, ergin olduktan sonra Türk Medeni Kanununun 27. maddesindeki koşulların varlığı halinde soyadını her zaman değiştirmek hakkına sahiptir. Velayet hakkı anne ve baba için normal şartlarda çocuğun ergin olmasına yani onsekiz yaşını tamamlamasına kadar devam eden geçici bir haktır. Boşanma nedeniyle velayet hakkının anneye verilmiş olması, çocuğun soyadının değiştirilmesi için haklı bir neden sayılmadığı gibi, hukuki mevzuat da buna onay vermemektedir....
Çocuğun üstün yararı, çocuğu ilgilendiren her işte göz önüne alınması zorunludur.Velayet hakkı tevdi edilen annenin çocuğun soyadının kendi soyadı ile değiştirilmesi yönündeki talebinin velayet hakkı kapsamındaki yetkilerin kullanımı ile ilgili olduğu, velayet hakkı kapsamında çocuğun soyadını belirleme hakkının da yer aldığı, aynı hukuksal konumda olan erkeğe velayet hakkı kapsamında tanınan çocuğun soyadını belirleme hakkının kadına tanınmamasının velayet hakkının kullanılması bakımından cinsiyete dayalı farklı bir muamele teşkil edeceği, evlilik birliği içinde doğan çocuğun taşıdığı ailenin soyadını, evlilik birliğinin sona ermesi ile kendisine velayet hakkı tevdi edilen annenin kendi soyadı ile değiştirmesini engelleyici yasal bir düzenlemenin bulunmadığı, somut olayda söz konusu değişikliğin çocuğun üstün yararına da aykırı bulunmadığı ve çocuğun soyadı değişmekle kişisel durumunun değişmeyecektir. (TMK m. 27) ."...
Velayet hakkının kapsamı Türk Medeni Kanunun 339. maddesinde düzenlenmiş olup buna göre velayetin kapsamında yer alan çocuğun adının ana ve babası tarafından konulacağı belirtilmiştir. Somut olayda, davacının velayeti altında bulunan küçük Aleyna'nın "Ulusever" olan soyadının "Şahandar" olarak değiştirilmesi istenmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Davacının buradaki talebi evlilik birliği içinde doğan küçük Aleyna'nın doğumla kazandığı "Ulusever" aile soyadının, velayet hakkı kapsamında, annenin boşanma sonrası edindiği "Şahandar" soyadıyla değiştirilmesi istemidir ve dava velayet hakkına dayanılarak açılmıştır. Başka bir ifadeyle soyadının değiştirilmesi talep edilen Aleyna ergin kişi olmayıp çocuktur. Davacı anneni velayeti altındadır....
