in vasiyetnamenin iptali ve tenkis için İstanbul Anadolu 12. AHM'nin 2010/460 Esas sayılı dosyasında görülen davayı açtığı, ancak vasiyetnamenin iptali talebinden vazgeçtiğini, talebinin tenkis istemi olarak kaldığını ve para seçimlik hakkını kullandığını, ödemeyi ise 27.3.2013 tarihinde yaptığını, ancak tenkis davası devam ederken kötüniyetli olarak adına intikal yaptırdığını ve aynı gün taşınmazı diğer davalı şirkete sattığını, şirket yetkililerinin taşınmazın mülkiyeti hususunda ihtilaf olduğunu bilmelerine rağmen satın aldıklarını ileri sürerek taşınmazın tapusunun iptaline, vasiyetnamenin tenfizine, olmazsa davalı ... yönünden satış tarihindeki değer üzerinden tazminata karar verilmesini istemiştir. Davalı şirket, davacıya belirli mal vasiyet edildiğini, şahsi hak sahibi olduğunu, malın elden çıkması halinde vasiyet alacaklısının ancak mirasçıdan malın bedelini isteyebileceğini, satışın gerçek olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur....
Kamu tüzel kişileri ile kamuya yararlı dernek ve vakıflara yapılan ölüme bağlı tasarruflar ve sağlararası kazandırmalar en son sırada tenkis edilir." şeklinde, yine aynı kanunun 571. maddesinde ise; "Tenkis davası açma hakkı, mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlayarak bir yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın açılması tarihinin üzerinden on yıl geçmekle düşer. Bir tasarrufun iptali bir öncekinin yürürlüğe girmesini sağlarsa, süreler iptal kararının kesinleşmesi tarihinde işlemeye başlar. Tenkis iddiası, def'i yoluyla her zaman ileri sürülebilir." şeklinde hüküm altına alınmıştır. A)VASİYETNAMENİN İPTALİ; 4721 s. TMK'nun 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır....
Her ne kadar, Dairece verilen önceki kararlarda; mirasçılar tarafından vasiyetnamenin iptali olmadığı takdirde tenkisi istemiyle açılan davalarda, bir yıllık hak düşürücü sürenin, vasiyetnamenin TMK’nın 595 ila 597 nci maddeleri uyarınca sulh hukuk mahkemesince açılıp okunmasına dair kararın kesinleştiği tarihte işlemeye başlayacağı kabul edilmiş ise de, yukarıda belirtilen kanun maddelerinin açık hükmü doğrultusunda Dairece görüş değişikliğine gidilmiş ve bir yıllık hak düşürücü sürenin, iptal davalarında; davacının vasiyetnameyi, iptal sebebini ve kendisinin hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten itibaren, tenkis davalarında ise saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlayacağı görüşü kabul edilmiştir(Dairece verilen 14/01/2020 tarihli ve 2019/4002 E. 2020/80 K. sayılı kararda aynı yöndedir)....
İlk Derece Mahkemesince davacının vasiyetnamenin iptaline ilişkin talebinin reddine, tenkis talebinin kabulüne, davacı için belirtilen tenkis alacağının 06/07/2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile belirtilen miktarlarda davacıya ödenmesine karar verilmesi üzerine davalılardan T8 istinaf kanun yoluna başvurmuştur....
TMK'nun 571. maddesine göre ise ;Tenkis davası açma hakkı, mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlayarak bir yıl ve her hâlde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın açılması tarihinin üzerinden on yıl geçmekle düşer. Vasiyetnamenin iptali ve tenkis davasının incelenebilmesi için; öncelikle, dava konusu vasiyetnamenin açılıp açılmadığı konusunda araştırma yapılmalıdır. Vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespit edilmesinin amacı, mirasçıları ve lehine kazandırma yapılan kişileri bilgilendirme ve yasal haklarını kullanmayı temine yönelik bir işlemdir. Vasiyetname usulünce açılıp ilgililere tebliğ edilmeden yukarıda anılan maddede gösterilen 1 yıllık zamanaşımı süresi işlemeye başlamaz. Somut olaya gelince, murisin Bolu 2. Noterliğinin 16109 yevmiye sayılı vasiyetnamesini yaptığı bunun Bolu 1....
Dava; ehliyetsizlik ve irade fesadı nedenlerine dayalı vasiyetnamenin iptali, olmazsa tenkis istemine ilişkindir. Bilindiği üzere, TMK’nun 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır. Bunlar; 1- Ehliyetsizlik, 2- Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, 3- Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlaka aykırı olması, 4- Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması halleridir. TMK.nun 557. maddesinde sayılan sebeplerin bulunması halinde vasiyetnamenin iptali gerekir. Bu sebepler dışında kalan durumlara dayanılarak ölüme bağlı tasarrufun iptali istenilemez. Somut olayda davacı taraf, ehliyetsizlik ve irade fesadı ve şekil eksiği sebebine dayanmıştır. Dava konusu Üsküdar 1. Noterliğinin 14/01/2010 tarih 00931 yevmiye numarası ile düzenlenen vasiyetnamenin, Üsküdar 1....
bildirerek tenfizi istenen vasiyetname ile müvekkili T4'in saklı payları zedelendiğinden davacıların taleplerinin ve davasının reddine karar verilmesini taleple, TMK.nun 571/son maddesi uyarınca tenkis definde bulunduklarını ve vasiyetnamenin, Medeni Kanunda (506. madde) yer alan müvekkili T4'e ait saklı pay oranlarında tenkis edilmesini, tenkis hesaplarının yapılmasını ve çıkacak sonuca göre kararın verilmesini talep ettiğini bildirmiştir....
Mahkemece, tenkis isteği yönünden Torbalı Sulh Hukuk Mahkemesinin 2010/547-659 E.K. sayılı dosyasında vasiyetnamenin mirasçı davacının huzurunda 13.07.2010 tarihinde açıldığı bu durumda 1 yıllık hak düşürücü sürenin dolduğu gerekçesi ile davanın reddine; vasiyetnamenin iptali bakımından ise ölüme bağlı tek taraflı irade açıklaması niteliğinde olan vasiyetnamenin muvazaa sebebiyle 4721 sayılı TMK. nun 557. maddesi kapsamında iptali istenemeyeceği gerekçesi ile davanın reddine karar karar verilmiştir. Karar, davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla, tetkik hakimi ..........'ün raporu okundu. Düşüncesi alındı. Dosya incelendi, Gereği görüşülüp, düşünüldü....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Vasiyetnamenin İptali-Tenkis Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Uyuşmazlık vasiyetnamenin iptali, olmadığında tenkis istemine ilişkin olup, mahkemece tenkis davası kabul edilmiş ve hüküm davalı tarafından tenkise yönelik temyiz edilmiştir. Yargıtay Başkanlar Kurulu’nun 04.02.2010 tarih ve 1 sayılı kararının I/7. maddesi gereğince inceleme görevi Yargıtay 16. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ : Dosyanın görevli Yargıtay 16. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 04.10.2010 (pzt.)...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Vasiyetnamenin İptali-Tenkis Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Uyuşmazlık vasiyetnamenin iptali, olmadığında tenkis istemine ilişkindir. Mahkemece tenkis davası kabul edilmiş, hüküm her iki tarafça temyiz edilmiş olmakla Yargıtay Başkanlar Kurulu’nun 04.02.2010 tarih ve 1 sayılı kararının I/7. maddesi gereğince inceleme görevi Yargıtay 16. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ : Dosyanın görevli Yargıtay 16. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi.04.10.2010 (Pzt.)...
