ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 20/03/2015 NUMARASI : 2014/984-2015/189 Taraflar arasındaki dava, takip dayanağı kambiyo senedi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın işbölümü yönünden bir karar verilmek üzere Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na GÖNDERİLMESİNE, 10.12.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Esas sayılı ile davalının hakkında icra takibinde bulunduğunu, davalıdan bir adet daire satın aldığını, daha sonra vazgeçtiğini, ve davalının senedi iade etmediğini, icra takibine giriştiğini, bu nedenle icra takibinin durdurulmasını, icra dosyasına ihtiyati tedbir konulmasını ve davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;: davacıyı haklı gösterir herhangi bir delil bulunmadığını, davacının tüm iddiasının soyut söylemi üzerine olduğunu, işbu sebeple haksız davanın reddine, muhakeme masraflarının davacı yana yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLER VE GEREKÇE: Dava, davaya konu kambiyo senedi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Daire satımı için kapora olarak 5.000,00TL bedelli senet verilip verilmediği, söz konusu senet nedeniyle davacının borçlu olup olmadığı noktasında uyuşmazlık olduğu tespit edilmiştir....
Temel borç ilişkisinden doğan def’îler, temel borç ilişkisi ile kambiyo ilişkisinin taraflarının aynı olması ve bile bile borçlu zararına hareket edilmesi hâlleri dışında, kambiyo ilişkisinde ileri sürülemez. Zira temel borç ilişkisi kendi hukukuna, kambiyo ilişkisi de kendi hukukuna tabidir. Borçlu, kambiyo senedi nedeniyle alacaklıya karşı, genel olarak, ya kambiyo taahhüdünün hükümsüz olduğunu ya da temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek menfi tespit talebinde bulunabilir. Başka bir deyişle borçlunun kambiyo senedi borcundan dolayı sorumlu olmaması, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan doğan nedenlerden kaynaklanabileceği gibi, temel borç ilişkisine yönelik nedenlere de dayanabilir. Bununla birlikte borçlunun takas def’îni kullanması hâlinde ise, ne temel borç ilişkisine, ne de kambiyo senedi borcuna dayanılmakta, borçlu, kambiyo senedinden doğan borcu ile hamildeki alacağını takas etmektedir....
KARAR Davacı, mülkiyeti kendisine ait olan taşınmazın satılması hususunda emlakçı olan davalı ile anlaştıklarını ve taşınmazın satılması durumunda ödeneceği kaydıyla komisyon bedeli karşılığı davalıya senet verdiğini, davalı müşteri bulamadığı gibi taşınmazında kamulaştırıldığını, davalının komisyon ücretine hak kazanmamasına rağmen verilen senede istinaden kambiyo takibi başlattığını ileri sürerek başlatılan icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, davanın kabulü ile icra takibine konu bono nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmştir. Dava, senede dayalı başlatılan kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi nedeniyle, takibe konu senedin teminat senedi olduğundan bahisle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir....
Temel borç ilişkisinden doğan def’iler, temel borç ilişkisi ile kambiyo ilişkisinin taraflarının aynı olması ve bile bile borçlu zararına hareket edilmesi hâlleri dışında, kambiyo ilişkisinde ileri sürülemez. Zira temel borç ilişkisi kendi hukukuna, kambiyo ilişkisi de kendi hukukuna tabidir. Borçlu, kambiyo senedi nedeniyle alacaklıya karşı, genel olarak, ya kambiyo taahhüdünün hükümsüz olduğunu ya da temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek menfi tespit talebinde bulunabilir. Başka bir deyişle borçlunun kambiyo senedi borcundan dolayı sorumlu olmaması, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan doğan nedenlerden kaynaklanabileceği gibi, temel borç ilişkisine yönelik nedenlere de dayanabilir. Bununla birlikte borçlunun takas def’ini kullanması hâlinde ise, ne temel borç ilişkisine, ne de kambiyo senedi borcuna dayanılmakta, borçlu, kambiyo senedinden doğan borcu ile hamildeki alacağını takas etmektedir. 16....
Diğer bir deyişle borçlu, takip alacaklısının taraf olduğu genel mahkemelerde açılmış menfi tespit ya da senet iptali davasında lehine senet iptali ya da borçlu olmadığının tespiti yönünde bir karar almadığı sürece, alacaklının senede dayalı olarak takip yapmasına engel yoktur....
"İçtihat Metni" KARAR Dava, bononun ciro yoluyla yetkili hamili olan davalılardan ... tarafından, bononun keşidecisi davacıya karşı başlatılan kambiyo senetlerine özgü takip nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkin olup, mahkemece, ciranta ve takip alacaklısı olan davalı ...’ın, senedi kötüniyetle devraldığının kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş olduğundan, uyuşmazlığın çözümünde kambiyo hukukunun uygulanmış olmasına göre, kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay 19. Hukuk Dairesine aittir. Ne var ki, aynı Daire tarafından da görevsizlik kararı verildiğinden, görevli dairenin belirlenmesi için dosyanın Yargıtay 1. Başkanlığına gönderilmesine karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Görevli Dairenin belirlenmesi için dosyanın Yargıtay Yüksek 1. Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 20.4.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Esas sayılı kambiyo senetlerine mahsus takipte İİK'nun 72. Maddesi gereği borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Antalya Genel İcra Müdürlüğünün .../... esas sayılı dosyası celbedilerek uyap sistemi üzerinden dosyamız arasına alınmıştır. Uyuşmazlık; davanın kira sözleşmesinin teminatı olarak verildiği iddia edilen senede dayalı icra takibi nedeni ile borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Dava konusu senet kambiyo senedi niteliğinde olup, bono, belli bir borç ikrarını içermesi gerektiğinden bononun belli bir sebeple düzenlendiğini ve düzenlenme sebebinin gerçekleşmediğini veya bonoda yazılı borcun ödendiğini yasal delillerle ispat etme külfeti davacı taraftadır. Dava konusu ve davacı tarafın iddiaları kira ilişkisinin varlığına dayandığından davacı davasına dayanak yaptığı kira sözleşmesi ile ilgili hususları ispat külfeti altındadır. Yargıtay 3. Hukuk Dairesi'nin 12.06.2019 tarih ve 2017/8954 Esas - 2019/5334 Karar sayılı ilamında, yine Yargıtay 6....
Uyuşmazlık kambiyo senedi niteliğindeki bonodan kaynaklanan icra takibinden dolayı borçlu bulunulmadığının tespiti istemine ilişkindir. Kambiyo senetleri TTK’nda düzenlenmiş olup TTK'nun 4. ve 5. maddeleri uyarınca davaya bakma görevi asliye ticaret mahkemesine ait olması nedeniyle mahkemece görev dava şartının yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, işin esasına girilerek karar verilmesi doğru olmamış, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalının diğer, temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 09/05/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Hukuk Mahkemesi Dosya içeriğine ve temyizin kapsamına göre uyuşmazlık; taraflar arasında tanzim olunan kambiyo senedi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkin olup, temyiz inceleme görevi Yargıtay Yasası’nın 14. maddesi ve Başkanlar Kurulu kararı uyarınca Yargıtay 19. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: Açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın Yargıtay 19. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine 08/04/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
