Maddeye göre “Toplu ... sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” başlıklı maddenin birinci fıkrasına göre “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu ... sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.” 2....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/1816 KARAR NO : 2021/1948 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ANKARA 34. İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 25/02/2021 NUMARASI : 2020/99 ESAS - 2021/236 KARAR DAVA KONUSU : İş (Sendika Yetkisinin Tespiti İstemli) KARAR : Davalılar vekilleri cevap dilekçesinde özetle, davanın yetkisiz mahkemede açıldığından yetkisizlik kararı verilmesi gerektiğini beyan etmiş ve davanın reddini savunmuştur. İlk derece Mahkemesince, “3656 s. Kanunun Görevli Makamı düzenleyen 2/1- c maddesi ile Yetki Tespiti ve İtirazı konularını düzenleyen Toplu İş Sözleşmesi Yapılması hükümlerine göre; Toplu İş Sözleşmesi Yetki Tespiti itirazlarının İşyeri/İşletme merkezinin bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün bağlı olduğu İş Mahkemelerinde görülmesi kesin yetki kuralı ile belirlenmiştir....
taki yerin ortak büro yönetim hizmetleri, mağazanın ise ticaret büro eğitim ve güzel sanatlar iş kollarında ... ve ... kodları ile anılan ve beraberce bir işletme oluşturan yerler olduğu bu kapsamda da %40 sendikalı sayısının yeterli olduğu ve davalı sendikanın bu çoğunluğu sağladığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. D) Temyiz: Kararı davacı temyiz etmiştir. E) Gerekçe: 1- Dosya içindeki hükme esas raporda mahkemenin gerekçesi ve vardığı sonuç yeterli araştırma ve incelemeye dayalı değildir. Öncelikle tespit tarihinde her iki işyerinin işyeri merkez veya bağlı işyeri veya bu işyerlerinin işletme kapsamında olup olmadıklarının aralarında işletme ekonomisi,işletme ve toplu iş hukukundan anlayan bilirkişilerin bulunduğu bir bilirkişi heyetinden rapor alınarak sonuca gidilmesi gerekir. Bu tespit ve araştırma sonucunda işyeri toplu iş sözleşmesi veya işletme toplu iş sözleşmesi yapılıp yapılamayacağı belirlenmelidir....
İş Mahkemesinin 2008/61 sayılı dosyasında yetki tespitinin yerinde olduğuna karar verildiği, bundan sonra davacının da aralarında bulunduğu işçilerin işten çıkarıldığı, akabinde davalı işyerinde sendikanın TİS yapma yetkisinin sona erdiği sabittir. Yetki tespiti için başvuru tarihi itibariyle işyerinde 44 kişi çalışmaktadır. Bunların 26 tanesinin sendika üyesi olduğu tespit edilmiştir. İşyerinde çalışan tüm sendika üyesi işçiler, yetki tespiti başvurusundan kısa bir süre sonra işten çıkarılmış ya da istifa etmişlerdir. Bu şekilde davalı işyerinde sendikaya üye işçi kalmamış, işyerinde yetkili sendikanın fiilen toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi sona ermiştir. Davalı işyerinin fesih nedeni emsal dosyalarda mevcut bilirkişi raporlarında da belirlendiği gibi geçerli bir nedene dayanmamaktadır....
B-) DAVALININ CEVABININ ÖZETİ: Davalı T5 vekili cevap dilekçesinde özetle; Teksif T3'nın 30.07.2021 tarihinde ilgili iş yerinde toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili T3 olduğunun tespit edilmesi talebiyle Bakanlığa başvurduğunu, yapılan inceleme sonucu; 26.08.2021 tarihli E-58736034- 553.02- 32171 sayılı olumlu yetki tespit yazısının ilgili tüm taraflara bildirildiğini, işveren T1 Tic. A.Ş.nin Bakanlığın yetki tespitine karşı iş bu davayı açtığını, dava açma süresi yönünden itirazda bulunduklarını, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 43....
İLK DERECE MAHKEME KARARININ ÖZETİ: Mahkemece yapılan yargılama sonunda;".......6356 sayılı sendikalar ve toplu iş sözleşmesinin kanununun 34.maddesine göre, bir toplu iş sözleşmesi aynı iş kolunda bir veya birden çok iş yerini kapsayabilir. Bir gerçek veya tüzel kişiye veya bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı iş kolunda birden çok iş yerinin bulunduğu iş yerlerinde toplu iş sözleşmesi ancak işletme düzeyinde yapılabilir. denilmektedir. Yargıtay 9. H.D nin 11/04/2018 tarihli 2018/3889 Esas 2018/8383 Karar sayılı kararında, ''Toplu iş hukukunda toplu iş sözleşmesi ünitesi olan işletmeden söz edebilmek için kural olarak aynı iş verene ait, aynı iş kolunda yer alan iş yerlerinin bulunması gereklidir. İşverenin işletme kapsamındaki iş yerleri için ancak tek bir toplu iş sözleşmesi yapılabilir. Bu toplu iş sözleşmesi ise işletme toplu iş sözleşmesidir....
İlgili Hukuk 1. 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” kenar başlıklı 53 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir: “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.” 2. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki” kenar başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrası da şöyledir: “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 3. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki tspiti için başvuru” kenar başlıklı 42 nci maddesi ise şöyledir: “(1) Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti : Bölge Adliye Mahkemesince, davalı vekilinin istinaf başvurusu reddedilmiş, bununla birlikte davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak; “1-Davacı şirketler tarafndan yapılan yetkilendirmenin geçerli olduğunun tespitine ve davalı ... işin toplu iş sözleşmesi yapma imkanı bulunmadığına ilişkin 27/05/2016 Tarih ve 13-HMM./3110 sayılı işlemin iptaline, 2-Davalı Hizmet ... Sendikası tarafından sürdürülen toplu iş sözleşmesi görüşmeleri ve bağlı tüm işlemlerin yok hükmünde olduğunun tespiti ile toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin davalılar Hizmet İş Sendikası ile Kamu İş Sendikası arasında sürdürülmesi gerektiğinin tespitine” karar verilmiştir. Temyiz: Kararı, davalılar vekilleri temyiz etmiştir....
Söz konusu cümle “Ancak, en son yayımlanan 2009 istatistiğinde toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi için başvuru hakkına sahip işçi sendikalarının 07/11/2012 tarihinde ve sonraki bu fıkraya göre yapacakları yetki tespit talepleri, 41 inci maddede yer alan işyeri veya işletme çoğunluğu şartlarına göre sonuçlandırılır.” şeklindedir. Belirtilen hükümler uyarınca somut olaya uygulanma kabiliyetine sahip 2822 sayılı Kanun’un 12. maddesinin 1. fıkrasında, “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde onunun (tarım ve ormancılık, avcılık ve balıkçılık işkolu hariç) üyesi bulunduğu işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyeri veya işyerlerinin her birinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının kendi üyesi bulunması halinde bu işyeri veya işyerleri için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir....
“Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” başlıklı maddenin birinci fıkrasına göre “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.”...
