Kendi kamu hukukundan kaynaklanan yapısına uygun medeni ve borçlar hukuku ilkelerinden de yararlanmaktadır. Prim, sosyal sigortaların temeli olup;çeşitli sosyal risklere karşı bireylerin ekonomik açıdan güvenliğini karşılama amacıyla alınmaktadır. Sosyal risklerin gerçekleşmesi halinde sigortalıya yapılacak yardımların karşılığı olmak üzere, zorunlu olarak sigortalı adına ve hesabına Sosyal Güvenlik Kurumu'na ödenen işçi, işveren ve devlet katkısından oluşan parasal bir kaynaktır....
Fıkrasında “31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile diğer sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan uyuşmazlıklarda, hizmet akdine tabi çalışmaları nedeniyle zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talepleri hariç olmak üzere, dava açılmadan önce Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaat edilmesi zorunludur…” hükmü yer almaktadır. Somut olayda davacı, Kahramanmaraş 1. İş Mahkemesinin 2014/55 nolu esasına kayıtlı tazminat davasında 03/06/2014 tarihli celsede verilene ara karar gereğince, bedeni zarara uğradığı olayın iş kazası olduğunun tespiti amacıyla eldeki davayı açmıştır. İş kazası olduğunun tespiti davalarında Sosyal Güvenlik Kurumunun yanında işveren de taraf olup, işverenin taraf olduğu böyle bir davada yukarıda zikredildiği şekilde dava öncesinde kuruma başvurulması şartı söz konusu olamaz....
HUKUKÎ SÜREÇ Yukarıda tarih ve sayısı belirtilen incelemeye konu Yerel Mahkemenin kararı ile sanık hakkında aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüğün ihlali suçundan, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun (5237 sayılı Kanun) 233 üncü maddesinin üçüncü fıkrası, 32 nci maddesinin ikinci fıkrasının son bendi, 62 nci maddesi ve 51 inci maddesinin yedinci fıkrası uyarınca 2 ay 2 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına, koruma ve tedavi amaçlı güvenlik tedbiri uygulanmasına karar verilmiştir. II. TEMYİZ SEBEPLERİ Sanık müdafiinin temyiz isteğinin, kararın usul ve yasaya aykırı olduğuna ve re'sen tespit edilecek sebeplerle hükmün bozulması talebine yönelik olduğu belirlenmiştir. III. OLAY VE OLGULAR Sanığın, mağduru içinde bulunduğu çanta ile yere attığı ve bu şekilde mağdurun sağlığı bakımından tehlike yarattığı, aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüğün ihlali suçunu işlediği, Mahkemece kabul edilmiştir. IV. GEREKÇE A....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 15/09/2022 NUMARASI : 2020/37 E., 2022/331 K., DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukukundan Kaynaklanan) KARAR : GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ : İDDİANIN ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkilinin, davalı şirket tarafından 26/07/1994- 26/10/1994 tarihleri arasında Rusya'ya işçi olarak gönderildiğini, Rusya'da Samara Çernoretce Askeri Konutlarında borucu olarak çalıştığını, 26/07/1994 tarihinde SGK giriş bildirgesi verildiğini, ancak herhangi bir işlem yapılmadığını, primlerinin ödenmediğini belirterek, davalı şirketten kuruma bildirilen ancak primleri yatırılmamış olan çalışmalarının tespiti ile bu çalışmalarına ait yatırılmayan primlerin işverenden tahsilini talep ve dava etmiştir....
Asliye Ticaret Mahkemesi, dava konusu uyuşmazlığın sosyal güvenlik hukukundan kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. İş Mahkemesi ise, dava konusu uyuşmazlığın hizmet sözleşmesinden kaynaklanmadığı, kazada ve davada işveren taraf olmadığından iş kazası niteliğinde bulunmadığı, Türk Ticaret Kanunu kapsamında değerlendirilmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. Türk Ticaret Kanununun 4. maddesinde, bu kanundan doğan hukuk "davalarının" ticari dava sayıldığı, aynı Kanunun 5. maddesinin ikinci fıkrasında, bir yerde ticaret mahkemesi varsa asliye hukuk mahkemesinin vazifesi içinde bulunan ve bu Kanunun 4. maddesi hükmünce ticari sayılan "davalara", ticaret mahkemesinde bakılacağı hususları düzenlenmiştir. Türk Ticaret Kanununun 1483 ve devamı maddelerinde “zorunlu sorumluluk sigortaları” düzenlenmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : KARAKOÇAN ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 25/02/2015 NUMARASI : 2014/738-2015/279 Taraflar arasındaki uyuşmazlık, sosyal güvenlik hukukundan kaynaklanmaktadır. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi Yargıtay 21. Hukuk Dairesi'nin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın işbölümü yönünden bir karar verilmek üzere Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na GÖNDERİLMESİNE, 14.05.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
ile Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı adına Av.... arasındaki dava hakkında ... İş Mahkemesi'nden verilen 04.03.2016 günlü ve 2015/40-2016/108 sayılı hükmün, davalı Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. 11.09.2014 tarihli Mükerrer Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanunun 64'üncü maddesi ile 5521 sayılı Kanunun 7'inci maddesinin üçüncü fıkra olarak “31.5.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile diğer sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan uyuşmazlıklarda, hizmet akdine tabi çalışmaları nedeniyle zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talepleri hariç olmak üzere, dava açılmadan önce Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaat edilmesi zorunludur. Diğer kanunlarda öngörülen süreler saklı kalmak kaydıyla yapılan müracaata altmış gün içinde Kurumca cevap verilmezse talep reddedilmiş sayılır....
Öncelikle davalı ünvanı " Mardin Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğü " olarak yazılmış ise de, 5502 sayılı Yasa'nın 1. maddesi uyarınca İl Müdürlüklerinin tüzelkişiliği olmadığı, adli ve idari makamlar nezdinde temsil yetkisi Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına ait olup, gerekçeli karar başlığının HMK’nin 297/1- b maddesine aykırı olmasına rağmen söz konusu hukuka aykırılığın; HMK’nin 304. maddesi uyarınca mahallinde her zaman düzeltilmesinin mümkün olduğundan Daire karar başlığında düzeltilmiştir. Aidiyet ve tespit davalarında gerçeğin tam olarak saptanması için, işin kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde etraflıca araştırılması gereği ortadır. Vazgeçilemez ve devredilemez nitelikteki temel haklardan olan sosyal güvenlik hakkının yaşama geçirilmesine yönelik tespit ve aidiyet davalarının kamu düzenine ilişkin davalardan olduğu gözetilerek, davacıların iddiasının gerçekliğinin resen araştırma ile saptanması gereklidir....
Söz konusu hüküm ile getirilen dava açmadan önce Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaat zorunluluğunun amacı, iş yargısında uyuşmazlıkların azaltılması, sigortalı ile Kurum arasında uyuşmazlık çıkmadan dava açılmasının önlenmesidir. Getirilen düzenleme ile sigortalı önce adı geçen Kuruma müracaat edecek, Kurum, talebe olumsuz cevap verirse veya belli bir süre sessiz kalırsa, bu takdirde dava açılabilecektir. Bu düzenleme, 2577 İdari Yargılama Usulü Kanununun 10. maddesine benzer bir düzenlemedir. Diğer taraftan, dava açmadan önce Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaat zorunluluğu, 1/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile diğer sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan uyuşmazlıklar ile sınırlı tutulmuştur....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 26/02/2019 NUMARASI : 2016/886 ESAS - 2019/136 KARAR DAVA KONUSU : Menfi Tespit (Sosyal Güvenlik Hukukundan Kaynaklanan) KARAR : Diyarbakır 2. İş Mahkemesinin yukarıda esas ve karar numarası yazılı kararına ilişkin olarak davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulduğundan dosya incelendi. TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı dava dilekçesinde özetle; Haksız yere yetim aylığı aldığı iddiası ile tarafına yüklenen asıl borç ve faizden dolayı borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının toplum yararına programa katıldığı dönemde SGK'dan yetim aylığı aldığının tespit edildiğini, yetim aylığı alanların Toplum Yararına Program(TYP) Genelgesinin(2013/1) (EK:5) "Katılım Şartları" başlıklı 8 inci maddesinin 1 inci fıkrasının c bendinde yer alan "Emekli, malul, dul ve yetim aylığı almamak" koşulunu ihlal ettiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir....
