"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Davacı, iş kazası kolundan ödenmeyen 08.02.1992-01.02.2002 tarihleri arası döneme ait gelirlerin yasal faiziyle birlikte ödenmesini istemiştir. Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, davanın kabulüne karar vermiştir. Hükmün, davalı Kurum Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki belgeler okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 08.02.1992 tarihli iş kazası sonucu sürekli iş göremezlik durumuna giren davacının 03.01.2002 günlü aylık başvurusunun reddi üzerine, 28.09.2004 tarihinde açılıp 11.07.2006 tarihinde kesinleşen ... İş Mahkemesinin 263/446 sayılı tespit ilamıyla, olayın iş kazası olduğunun tespitine karar verilmiştir....
HMK’nın 355. maddesi uyarınca; istinaf sebepleriyle sınırlı olarak ve resen kamu düzeni yönünden yapılan inceleme sonucunda; Dava, meslek hastalığı nedeniyle malul kalan sigortalıya bağlanan gelirler ile tedavi giderlerinden oluşan sosyal sigorta yardımlarının davalı işverenden rücuan tahsili istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. 5510 sayılı Kanunun “İş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık bakımından işverenin ve üçüncü kişilerin sorumluluğu” başlıklı 21’inci maddesinin birinci fıkrasında; “iş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamı, sigortalı veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca işverene ödettirilir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 09/12/2021 NUMARASI : 2020/47- 2021/383 DAVA KONUSU : Tespit (İş Kazası Veya Meslek Hastalığından Kaynaklanan) KARAR : Kütahya 1. İş Mahkemesinin yukarıda esas ve karar numarası yazılı kararına karşı taraflarca istinaf yoluna başvurulduğundan dosya incelendi....
Aynı Yasa'nın 19. maddesinde ise, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve özürler nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden Kurum Sağlık Kurullarınca meslekte kazanma gücünü en az %10 oranında kaybetmiş olanlara, sürekli işgöremezlik geliri bağlanacağı, sigortalının işgücünü tam kaybetmesi halinde, 17. maddeye göre hesaplanan aylık kazancının %70'i oranında, kısmi kaybetmesi halinde ise, tam aylığının hesap edilerek, bunun işgöremezlik derecesi oranındaki tutarının ödeneceği, başka birinin bakımına muhtaç ise, hesap edilen gelirin %100'nün bağlanacağı düzenlemesi getirilmiş, 20. maddenin birinci ve ikinci fıkrasında, iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen sigortalılarla, iş kazası ve meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü %50 veya daha fazla oranda kaybetmesi nedeniyle gelir bağlanan sigortalıların ölmesi halinde, ölümün iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olup olmadığına...
Fıkrasında " (Değişik fıkra: 17/04/2008- 5754 S.K./12.mad) İş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve özürler nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden Kurum Sağlık Kurulunca meslekte kazanma gücü en az % 10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalı, sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanır." hükmü yer almaktadır. Sigortalıya bağlanacak gelirin başlangıç noktasına ilişkin olarak 5510 sayılı Kanunun 19. Maddesinin 6....
İşverenin sorumlu tutulabilmesi için maddeye göre, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi olmalıdır. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği 45. maddesinde de açıklandığı gibi, (1) İş kazası veya meslek hastalığı, işverenin kastı sonucunda meydana gelmişse işveren Kuruma karşı sorumlu hâle gelir. Kasıt; iş kazası veya meslek hastalığına, işverenin bilerek ve isteyerek, hukuka aykırı eylemiyle neden olması hâlidir. İşverenin eylemi hukuka aykırı olmamakla birlikte, yaptığı hareketin hukuka aykırı sonuç doğurabileceğini bilmesi, ihmali veya ağır ihmali sorumluluğunu kaldırmaz. (2) İş kazası veya meslek hastalığı işverenin, sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği ile ilgili mevzuat hükümlerine aykırı hareketi sonucunda oluşmuşsa işvereni Kuruma karşı sorumlu hâle getirir....
Dava, meslek hastalığı nedeniyle malul kalan sigortalıya bağlanan gelir, yapılan geçici iş göremezlik ödemesi ve tedavi giderinden oluşan sosyal sigorta yardımlarının davalı işverenden rücuan tahsili istemine ilişkindir. Davalı taraf kusur durumuna itiraz etmiştir. Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespitine İlişkin Kurum Sağlı Kurulu Kararında dava dışı sigortalının tutulduğu pnömokonyoz rahatsızlığının mesleki olduğu, 02.04.2019 tarihli raporda meslek hastalığı nedeniyle sigortalının maluliyetinin %16 olduğu, kontrol muayenesi gerekmediği belirtilmiştir. Kurum müfettişi tarafından tanzim edilen 22.06.2018 tarihli raporda davalı iş verenin %95, kazalı işçinin %5 oranında kusurlu olduğu tespit edilmiştir. Yerel mahkemece A sınıfı iş güvenliği uzmanlarından oluşan üçlü bilirkişi heyetinden aldırılan kusur raporunda davalı iş verenin %95, kazalı işçinin %5 oranında kusurlu olduğu tespit edilmiştir....
Aynı konuya ilişkin olarak 5510 sayılı Yasanın 20. maddesinde ise, "İş kazası veya meslek hastalığına bağlı nedenlerden dolayı ölen sigortalının hak sahiplerine, 17 nci madde gereğince tespit edilecek aylık kazancının % 70'i, 55 inci maddenin ikinci fıkrasına göre güncellenerek 34 üncü madde hükümlerine göre gelir olarak bağlanır. İş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü % 50 veya daha fazla oranda kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış iken ölenlerin, ölümün iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olup olmadığına bakılmaksızın birinci fıkraya göre belirlenen tutar, 34 üncü madde bükümlerine göre hak sahiplerine gelir olarak bağlanır....
Usulüne uygun sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgeler ile gerekli diğer belgelerin incelenmesiyle; yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, vazife malullük derecesini, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu tespit edilen meslekte kazanma gücünün kaybına veya meslekte kazanma gücünün kaybı derecelerine ilişkin usulüne uygun düzenlenmiş sağlık kurulu raporları ve diğer belgelere istinaden Kurumca verilen karara ilgililerin itirazı halinde, durum Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca karara bağlanır. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar, Sağlık Bakanlığı ile Kurumun birlikte çıkaracağı yönetmelikle düzenlenir....
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle, 5510 sayılı Yasanın 21. maddesinde yer alan, “İş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamı, sigortalı veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca işverene ödettirilir.” hükmü karşısında; basit rücu hakkına dayanan tazminat davasında, ilk peşin sermaye değerli gelirin Kurum yararına tazmini mümkün kısmının belirlenebilmesi için gerçek zarar tavan hesabı yapılması zorunlu olup; meslek hastalığı sonucu sürekli iş göremezlik durumuna giren sigortalının, muhtemel aktif yaşam sonu olarak öngörülen 60 yaşını aşmış olduğu ve pasif dönem güvencesini oluşturan yaşlılık aylığından...
