İstinafa konu uyuşmazlık; ilk derece Mahkemesinin 01.12.2022 tarihli %15 teminat karşılığında icra veznesine giren paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir talebinin kabulü kararına karşı, davalının itirazlarının 20.12.2022 tarihli ara karar ile reddi kararının isabetli olup olmadığına dairdir. 2004 Sayılı İİK'nın menfi tespit ve istirdat davaları başlıklı 72.maddesinde; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
GEREKÇE:Talep, başlatılan icra takibine karşı açılan menfi tespit davasında tedbiren takibin durdurulması istemine ilişkindir. Davacı vekili, çeke dayalı başlatılan takiple ilgili olarak açtığı meni tespit davasında müvekkilleri ile davalı arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığını, borç doğurucu işlem söz konusu olmadığını, çekteki imzaların müvekkiline ait olmadığını ileri sürerek, menfi tespit isteminde bulunduğu davada ayrıca tedbir isteminde bulunmuş, mahkemece tedbir isteminin reddine karar verilmiştir. İİK'nın 72/3. maddesinde " İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu geçikmeden doğan zarraları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir." hükmüne yer verilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, İİK 72/3 maddesine göre icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğinden tedbir talebinin ve kıymet takdiri yapılmasına ilişkin talebin reddine karar verilmiştir. Karara karşı ihtiyati tedbir isteyen davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur....
İcra ve İflas Kanunu'nun 72/3. maddesi gereğince ise, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu, gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir. Somut olayda, davacı vekili menfi tespit istemine konu takibin durdurulmasını talep etmiş ise de; davacı vekilinin bu talebinin "çoğun içinde az da vardır" kuralı gereğince İİK'nın 72/3. maddesindeki tedbiri de kapsadığının kabulü gerekmektedir....
Bu durumda; icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında, icra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez ise de; somut olayda mahkemece İİK’nın m.72/3 hükmü gözetilerek tedbir şartlarının oluşup oluşmadığı değerlendirilmek suretiyle bir karar verilmesi gerekir. Bu açıklamalara göre; ilk derece mahkemesince takibin durdurulması talebinin reddine karar verilmesi isabetli olmakla birlikte, ancak çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince davacının talebinin İİK' nın 72/3 maddesi uyarınca değerlendirilmesi neticesinde ihtiyati tedbir şartları oluştuğundan, belirtilen yasal düzenleme ve dosya kapsamına göre takdir edilecek teminat karşılığında ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı vermek gerekirken, bu hususta değerlendirme yapılmaması hatalı olmuştur....
İHTİYATİ TEDBİR KISMEN KABUL KARARI: İstanbul 12.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2022/227 Esas ve 12/05/2022 tarihli ara kararı ile; "2004 sayılı İİK.nun 72/3 maddesinde 'İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez.Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yolu ile icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir.' denilmektedir....
İİK'nun 72/2 maddesinde icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkemenin, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebileceği düzenlenmiş, İİK'nun 72/3 maddesinde ise icra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği hüküm altına alınmış olup, mahkemece İİK'nun 72/3 gereğince takipten sonra açılan menfi tespit davasında icra takibinin durdurulmasına karar verilemeyeceği yönündeki red kararı kararı usul ve yasaya uygun bulunmuştur. İstinaf sebepleri ve dosya kapsamında yapılan incelemede verilen karar ve gerekçesi göz önüne alındığında ilk derece mahkemesinin kararı usul ve yasaya uygun olduğundan davacının istinaf talepleri yerinde değildir....
Davacı vekilinin 17/06/2022 tarihli dilekçesindeki ihtiyati tedbir talebinin, ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan takipte, dava konusu yerlerin kira gelirlerinin ipotek alacaklısı tarafından toplanmasının müvekkili açısından engellenmesine ve kiraların davacı müvekkiline ödenmesinin devamına ilişkin olduğu, ihtiyati tedbir talep edilen ve ihtiyati tedbir kararı verilen bu talebin uyuşmazlık konusu olmadığı taraflar arasındaki uyuşmazlığın gayrimenkul satış sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil, haciz ve ipoteklerin kaldırılmasına ilişkin olduğu, uyuşmazlık konusu olmayan hususlara ilişkin ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği dikkate alındığında davacı vekilinin ödenen kira bedellerinin toplanmasının ihtiyati tedbiren engellenmesine ilişkin ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yerel mahkemece yanılgılı değerlendirme ve gerekçe ile uyuşmazlık konusu olmayan konuda ihtiyati tedbir kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup doğru görülmemiştir...
Somut uyuşmazlıkta borçlunun imza sahteliği nedenine dayalı olarak açtığı menfi tespit davası, İİK'nun 72. maddesi kapsamında bir dava olup, anılan maddeye göre, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez (Bu hususlarda bknz. Yargıtay HGK 2014/12- 1128 E.- 2016/774 K.sayılı kararı). Açıklanan nedenlerle, İİK'nın 72/3. maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulması imkanı bulunmadığından, yerel mahkemece icra takibinin durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir isteminin reddi ile, teminat karşılığında icra veznesine ödenen paranın alacaklıya ödenmemesi konusunda ihtiyati tedbir kararı verilmiş olmasında usul ve esas yönünden hukuka aykırı bir yön bulunmadığı anlaşılmıştır....
G E R E K Ç E : Çeke dayalı menfi tespit davasında, davacı vekili davaya konu çekin cirantalardan ... A.Ş'nin rızası hilafında elinden çıktığını ve ödeme yasağı konulduğunu ileri sürerek, İİK 72/3 maddesi gereğince ihtiyati tedbir talep etmiş, mahkemece tedbir talebinin reddine karar verilmiştir. İİK m72/3 maddesinde; "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." hükmü düzenlenmiştir....
