DELİLLER VE GEREKÇE: Dava, eser sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğinin tespiti, nakde çevrilen teminat mektubu bedelinin tahsili, haksız fesih nedeniyle müspet ve menfi zararların tanzimi, teminat mektubunun 11.000,00 TL'lik kısmı için yaratılan muarazanın menni ve teminatın iadesi istemine ilişkindir. Mahkememizce tarafların delilleri toplanmış, bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır....
Somut olayda, arsa sahipleri tarafından açılan davada, yüklenici olan davalının sözleşmenin yerine getirilmesi için işe başlamış olmasına rağmen, teslim süresinin geçmiş olduğu ve iflas ettiği gerekçesiyle, 08.05.2006 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ve mevcut imalat bedelinin davalıya ödenmesine, vaki müdahalenin önlenmesine ve tapudaki şerhin kaldırılmasına karar verilmesi istenmiş, mahkemece de sözleşmenin feshine ve mevcut imalat bedelinin davalıya ödenmesine, bu miktarın ödenmesi şartıyla vaki müdahalenin önlenmesine, tapudaki şerhin kaldırılmasına karar verilmiştir. Bu durumda kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve diğer talepler açısından, sözleşmenin az yukarıda açıklanan niteliği ve özelliği dikkate alınarak hüküm altına alınacak harcın, hüküm altına alınan ....875.644,00 TL miktar üzerinden ikmal ettirilmesi zorunludur....
Olağanüstü yönetim işleri ve tasarruflar başlıklı TMK'nın 692. maddesinde paylı mülkiyetin özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi ve paylı malın tamamı üzerinde tasarruf işlemlerinin yapılmasının oybirliğiyle aksi kararlaştırılmış olmadıkça bütün paydaşların kabulüne bağlı olduğu hükmü getirilmiştir. Arsa üzerinde inşaat yapımı olağan kullanımın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapım işlerinden sayıldığı ve paydaşların oybirliğiyle aksini kararlaştırdığı ileri sürülüp kanıtlanmadığından kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geçerliliği bütün paydaşların kabulüne bağlıdır. Dosyadaki düzenleme şeklinde yapılan sözleşmede 2424 parselde pay sahibi olan... yer almadığı gibi bu arsa sahibi ile yükleniciler arasında imzalanmış başkaca arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi de bulunmamaktadır....
Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin haklı nedenle feshi halinde menfi zararın, sözleşmenin yapıldığı tarihte sözleşme yapılan diğer başka bir yüklenici ile davaya konu arsalar üzerinde ne miktarda daire veya arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi yapılabileceği belirlenerek bu miktar ile sözleşmenin feshinden sonra makul süre içerisinde başka bir yüklenici ile imzalanacak sözleşmeye göre arsa sahibine-alacaklıya verilecek arsa payı veya bağımsız bölümler arasındaki fark olarak verilecek bağımsız bölümler veya arsa payının dava tarihi itibariyle piyasa rayiçlerine göre değeri olacaktır. Zararın bu şekilde bilirkişilerce saptanması ve hesaplanması mümkündür (Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 09.01.2019 gün, 2018/2848 Esas 2019/88 Karar sayılı ilamı ve benzer kararları)....
Dava, taraflar arasında imzalanan ücret karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Mahkememizin 2021/67 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacısının .... İş Ortaklığı, davalısının .... ...., davanın taraflar arasında imzalanan ücret karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olduğu, Mahkememizin işbu dosyası ile Mahkememizin 2021/67 Esas sayılı dosyasının aynı taraflar arasında imzalanan ücret karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanmakta olup her iki dava dosyası arasında hukuki ve fiili bağlantı bulunması nedeniyle HMK'nın 166. maddesi uyarınca Mahkememizin iş bu dosyasının, Mahkememizin 2021/67 esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur....
Bu kuralın istisnası sözleşmenin feshi konusunda taraf iradelerinin birleşmesidir. Somut olayda daire karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi konusunda açılmış bir dava ve mahkemece verilmiş fesih kararı bulunmamaktadır. Sözleşmenin feshi konusunda sözleşmenin tüm taraflarının iradelerinin uyuşması da sözkonusu değildir. Davalı arsa sahibi tarafından feshin sözkonusu olmadığı belirtilmektedir. Dava dışı yüklenici ... Nebioğlu’nun da fesih konusunda beyanı bulunmamaktadır. Bu durumda taraflar arasındaki Daire Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin halen ayakta olduğu sonucuna varılmaktadır. Daire karşılığı inşaat sözleşmesinin ayakta olması diğer bir ifade ile geçerliliğini sürdürmesi durumunda davacı yüklenicinin iş bedeli nedeniyle alacak isteminde bulunması mümkün değildir....
Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 11.11.2014 gün ve 2014/127-2014/683 sayılı hükmü onayan 23. Hukuk Dairesi'nin 14.02.2017 gün ve 2015/1888-2017/413 sayılı ilâmı aleyhinde davalı ... vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin arsa sahibince haksız olarak feshi nedeniyle manevi ve maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda ıslah ile artırılan miktar da dikkate alınarak maddi tazminat talebinin davalı ... hakkında kısmen kabulü, manevi tazminat isteminin reddi ile ..., Tevfik Tolun ve idil inşaat aleyhine açılan davanın dava şartı ve husumet yokluğundan reddine dair verilen ikinci kararın ... tarafından temyizi üzerine Yargıtay 23....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesine aykırılık nedeniyle maddi tazminat, 2 numaralı işyeri niteliğindeki bağımsız bölüme ilişkin sözleşmeye uygun hale getirilmesi için taşan kısmın kal'i ile müdahalenin önlenmesine, ecrimisil isteğine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri; yüklenicinin finansı kendisi tarafından sağlanarak arsa malikinin arsası üzerine bina yapım işini üstlendiği, arsa malikinin ise, bedel olarak binadaki bir kısım bağımsız bölüm mülkiyetini yükleniciye geçirmeyi vaat ettiği sözleşmelerdir. Burada iki sözleşme iç içedir. Biri, hiçbir şekle bağlı olmayan “inşaat sözleşmesi”, diğeri ise, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 634, Türk Borçlar Kanunu’nun 237, Tapu Kanunu’nun 26. ve Noterlik Kanunu’nun 60. maddeleri uyarınca, resmi biçimde yapılması gereken “mülkiyeti nakil borcu doğuran sözleşme”dir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı ... Madencilik San. ve Tic.A.Ş. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi, men’i müdahale, kâl, gecikme tazminatı, kira alacağı, manevi tazminat ve eksik iş bedellerinin tahsili istemlerine ilişkindir. Mahkemece sözleşmenin feshi ve manevi tazminat istemlerinin feragat nedeniyle reddine, men'i müdahale ve eksik iş bedelinin tahsili talebinin yerinde görülmediğinden reddine, gecikme tazminatı ve kira alacağı istemlerinin kabulüne dair verilen karar davalı ......
Kat karşılığı yapılan inşaat sözleşmelerinin ... taraflı irade beyanı ile feshedilmeleri mümkün değildir. Davacı arsa sahibi 24.10.2001 tarihli azilname ile yüklenici kooperatife verdiği bazı yetkileri ortadan kaldırmıştır. Davacı arsa sahibinin kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi konusunda bir beyanı ve davası bulunmamaktadır. Davacı arsa sahibi bu davada, sözleşmenin aynen ifası mümkün olmadığı takdirde tazminat isteminde bulunmakla kat karşılığı inşaat sözleşmesini feshetmediğini belirtmiştir. Taraflar arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi konusunda açılmış bir dava ve verilmiş bir karar bulunmadığına göre, bu sözleşmenin yürürlükte olduğu açıktır. Bu durumda mahkemece davacı istekleri yönünden işin esası incelenip gerekli kararın verilmesi gerekirken, yazılı şekilde ve davanın esası ile ilgili olmayan gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir....
