/B maddesi gereğince orman dışına çıkarılan ve kullanım kadastrosuna konu olan yerdeki zilyetlik veya muhdesat şerhine ilişkin olmayıp, orman niteliği ile Hazine adına tapuda kayıtlı olan çekişmeli taşınmazın tapu kaydının beyanlar hanesine zilyetlik şerhi verilmesi istemine yönelik olduğundan, kullanım kadastrosu yapılmamış olduğundan temyiz incelemesi görevi Yargıtay .... Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Bu nedenle dosyanın Yüksek Yargıtay .... Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 03.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahallesi çalışma alanında bulunan 2039 ada 1 parsel sayılı 4.240, 76 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz beyanlar hanesine 6831 sayılı Kanun'un 2/B maddesi uyarınca Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığı ve taşınmazın bahçe olarak 30 yıldan beri ... evlatları ... ve ...'in müştereken fiili kullanımında olduğu, taşınmazın tamamının askeri yasak bölgede kaldığı, şerhi verilerek bahçe niteliğiyle 2038 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ise 1.144,06 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz beyanlar hanesine 6831 sayılı Kanun'un 2/B maddesi uyarınca Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığı ve taşınmazın bahçe olarak 30 yıldan beri ... oğlu ...'in kullanımında olduğu, taşınmazın tamamının askeri yasak bölgede kaldığı şerhi verilerek bahçe vasfıyla Hazine adına tespit edilmiştir. Davacı ..., çekişmeli taşınmazların kullanıcısı olduğunu öne sürerek, kendi adına kullanıcı şerhi verilmesi istemiyle dava açmıştır....
Açılacak bu davada, çekişmeli taşınmazın öncesi 2/B parseli olarak ... adına tapuda kayıtlı bulunduğu için, taşınmazın ... adına tescili ile beyanlar hanesine kullanıcı ve/veya muhdesat şerhi verilmesi istenebilir. Diğer taraftan, kullanım kadastrosu çalışmasına tabi 2/B parseli içinde bulunduğu halde, aplikasyon ve teknik hatanın düzeltilmesi çalışmaları sırasında yapılan yanlışlıklar sonucu kullanım kadastrosu sınırları içine alınmayan taşınmazlar varsa; idarenin, kullanım kadastrosu yapılması planlanan 2/B parselinin bir bölümünü kullanım kadastrosu yapılacak sınırlar dışında bırakma yetkisi bulunmadığından; bu taşınmazlar hakkında da 2/B parseli olarak ... adına tescil edilmesi ve kullanıcı ya da muhdesat şerhi verilmesi istemiyle dava açılması da mümkündür....
Diğer yandan, aynı kanunun “Beyanlar” başlıklı 1012/2, 3. maddesine göre ise, taşınmaz mülkiyetine ilişkin kamu hukuku kısıtlamalarının beyanlar sütununa yazılması ve bu sütuna yazılabilecek diğer hususlar tüzükle belirlenir. Özel kanun hükümleri saklıdır. Tapu Sicili Tüzüğü'nün 60. maddesine göre de, kütüğün beyanlar sütununa, mevzuatın yazılmasını öngördüğü hususlar tarih ve yevmiye numarası belirtilerek yazılır. Mevzuatın yazılmasına izin vermediği bir belirtme kütüğün beyanlar sütununda gösterilemez. 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 19/II. maddesi, muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetine ve tapunun beyanlar sütununda gösterilmesine izin veren özel yasal düzenleme getirmiştir....
in davalarının kabulüne, 238 ada 1387 parsel sayılı taşınmazın kullanıcısının davacı ..., 238 ada 1377 parsel sayılı taşınmazın kullanıcısının ... ve ... ... olduğu şeklinde tapunun beyanlar hanesine şerh verilmek suretiyle taşınmazın tespit gibi tesciline, ... ve ...'in davalarının kısmen kabulüne, 238 ada 1398 parsel sayılı taşınmazın kullanıcısının ..., 238 ada 1397 parsel sayılı taşınmazın kullanıcısının ... olduğu şeklinde tapunun beyanlar hanesine şerh verilmek suretiyle taşınmazın tespit gibi tesciline, diğer taleplerinin reddine, ... Belediye Başkanlığının davasının kabulüne, 238 ada 1399 parsel sayılı taşınmazın kullanıcısının ... olduğu şeklinde tapunun beyanlar hanesine şerh verilmek suretiyle taşınmazın tespit gibi tesciline, Hazinenin el atmanın önlenmesi talebi yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş; hüküm, müdahillerden ... vekili ve davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Ancak, kadastro çalışması yapılan taşınmazlarda, tutanakların askıya çıkarıldığı tarihten itibaren 30 gün içinde kadastro mahkemesinde açılan davalarda veya bu süre içinde dava açılmamış tutanak kesinleşmişse, Kadastro Kanunu'nun 12/3. maddesinde öngörülen 10 yıllık hak düşürücü süre içinde kadastrodan öncesi nedenlere dayanılarak genel mahkemelerde açılacak davada muhdesatın arzdan ayrı olarak beyanlar hanesine yazılması istenebilir. Bir başka anlatımla; kadastrodan sonraki hukuki sebeplere dayanılarak, genel mahkemelerde açılan davada, Kadastro Kanunu'nun 19/II. maddesine dayanılarak muhdesat tespiti ve bunun kütüğün beyanlar hanesinde gösterilmesi dava edilemez....
Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı, bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak sağlamaz. Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır (TMK 722, 724, 729). Ne var ki; TMK’nun 1012 maddesi hükmüne göre; malikin rızasıyla, kamu hukukundan kaynaklanan kısıtlamalar, Tapu Sicil Tüzüğü'nün belirlediği ayrık durumlar ve özel kanun hükümlerinde saklı hallerde tapu kütüğünün beyanlar hanesine muhtesatla ilgili şerh verilebilir. Başka bir anlatımla; tapu kütüğünün beyanlar hanesine “beyanda” bulunulabilmesi için Medeni Kanun veya ilgili özel yasalarda bir düzenlemenin bulunması gerekir. Tapu Sicil Tüzüğü'nün 60. maddesi hükmüne göre, kütüğün beyanlar sütununa ancak mevzuatın yazılmasını öngördüğü hususlar yazılabilir....
Bu şerhin tapu kütüğünün beyanlar hanesine işlenmesinin dayanağı 3402 sayılı Kadastro Kanununun 19. maddesidir. Uygulamada kısaca «muhdesat şerhi» olarak bilinen bu tür işlemlerdeki amaç; genellikle hak sahibi kişinin durumunun üçüncü kişilere duyurulması ve bildirilmesidir. Kuşkusuz muhdesat şerhinin terkini olanaklıdır. Terkin nedenleri ise, hakkın yıkılmak, yanmak, doğal afetler sonucu yok olması veya yapının ekonomik ömrünü tüketmesi gibi sebeplerdir. Ancak, arazi maliki muhdesatın bedelini ödemek suretiyle her zaman muhdesat sahibinin taşınmazına el koymasını da dava edebilir. Muhdesatın yukarıda sayılan herhangi bir sebeple yok olması halinde muhdesat sahibi önceki hakkına dayanarak yeniden yapı yapamaz veya ağaç dikemez. Dolayısıyla arazi sahibinin muhdesat sahibine karşı müdahalenin önlenmesini talep yetkisi ancak bu hallerden birinin varlığı halinde mümkündür. Yoksa 3402 sayılı Kadastro Kanununun 19. maddesi uygulama yeri bulmaz ve bir anlamı kalmaz....
Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın beyanlar hanesine şerh edilen "iş bu taşınmaz ve üzerindeki üç katlı kargir bina kullanıcısı bulunmadığından ... adına tespiti yapılmıştır." ibaresininin iptali ile yerine, "iş bu taşınmaz ve üzerindeki üç katlı kargir bina ... evladı ...'nun fiili kullanımındadır." şerhinin tapunun beyanlar hanesine yazılmasına, taşınmazın diğer hususlar yönünden tespit gibi tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, 27.11.2012 gününde oybirliği ile karar verildi....
Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır (Türk Medeni Kanunu m.722, 724, 729). Bir kişi lehine muhdesatın tespitine ve bunun kütüğün beyanlar hanesine yazılmasına 3402 sayılı Kadastro Kanununun 19/2. maddesi imkan sağlamaktadır. Gerçekten, anılan hüküm uyarınca “Taşınmaz mal üzerinde malikinden başka bir kimseye veya paydaşlardan birine ait muhdesat mevcut ise bunun sahibi, cinsi, ihdas tarihi ve iktisap sebebi belirtilerek tutanağın ve kütüğün beyanlar hanesinde gösterilir.” Somut olaya gelince; Dava konusu 199 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydında “bu zemin üzerindeki ev ... Oğlu ...’a aittir” beyanı vardır. Dosya içerisindeki veraset ilamına göre davacı, lehine muhdesat şerhi olan ... oğlu ...’ın mirasçısıdır. Davacının, murisine ait olan muhdesatı kullanma ve muhdesata yapılan elatmanın önlenmesini isteme hakkı olması sebebi ile aktif dava açma ehliyeti vardır....
