"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali istemine ilişkin davada Kırıkkale 1.Sulh Hukuk ve 2. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, 15.09.2005 tarihinde 5100.-YTL.değer gösterilerek Asliye Hukuk mahkemesinde açılan taşınmaz satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali tescil istemine ilişkindir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 09/01/2018 NUMARASI : 2015/1010 Esas - 2018/7 Karar DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Harici Satıma Dayalı) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda kurulan hükmün Bölge Adliye Mahkemesince incelenmesi Bir kısım davalılar vekili tarafından istenilmekle dosya incelendi....
Anılan eksikliğin giderilmesinden sonra dosya tekrar Dairemize gönderilmiş olmakla içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: KA R A R Dava, yükleniciden temlik alınan şahsi hakka dayalı tapu iptali ve tescil, ikinci kademede tazminat istemine ilişkindir. Davacı, davalılardan yüklenici ... İnşaat Tic. ve San. Ltd....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 13.06.2002 gününde verilen dilekçe ile satış vaadi sözleşmesine dayalı ve harici satıma dayalı tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 05.06.2007 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı 68, 69, 71, 119, 147 ve 422 parsel sayılı taşınmazlarda paydaş olan davalı ... oğlu ...’den 02.06.1987 tarihli, ...’den 30.04.2002 tarihli taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile, davalılar ... (...) ve ...’den harici satım sözleşmesi ile murislerinden intikal eden paylarını satın aldığını, fakat davalıların tapuda devir işlemini yapmaktan kaçındıklarını beyan ederek Tapu iptali ve tescil isteminde bulunmuştur....
Dava, harici satış sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. 1. Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2. Davacı vekilinin alacak istemine ilişkin temyiz itirazlarına gelince; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun Hükmün Kapsamı başlıklı 297/2. maddesinde ''Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir.'' denilmiştir....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile resmi memur önünde yapılmayan harici satış senetlerine değer verilemeyeceğinden buna dayalı olarak iptal ve tescil isteğinde bulunulamayacağı, kural olarak harici satışın hüküm ifade etmemesi durumunda taraflar verdiklerini geri alabileceğinden denkleştirici adalet ilkesi uyarınca uzman bilirkişi raporu ile tespit edilen bedel üzerinden TMK'nun 4 ve TBK'nun 50 nci maddesindeki düzenlemeler de gözönünde bulundurularak harici satış senedindeki bedelin dava tarihine kadar ulaştığı değer saptanmak suretiyle karar verilmiş olmasına, ölü kişiye karşı dava açılamayacağına dair ilkenin tapu iptali ve tescili davalarında da uygulanacak olmasına göre ilk derece mahkemesinin kararında isabetsizlik bulunmadığından davacı vekilinin istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir. V. TEMYİZ A....
Öte yandan; Türk Borçlar Kanununun 237. maddesinde taşınmaz satışının geçerli olabilmesi için, sözleşmenin resmi şekilde düzenlenmesinin şart olduğu, aynı yasanın 283. maddesinde de, satış sözleşmesine ilişkin hükümlerin, mal değişim sözleşmesine de uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. O halde, taşınmazlara ilişkin trampa sözleşmelerinin resmi şekle tabi olduğu ve resmi şekilde yapılmayan trampa sözleşmelerinin geçersiz olduğu, geçersiz olan harici trampa sözleşmesine dayalı olarak tapu iptal ve tescil talebinde bulunulamayacağı, geçersiz sözleşmelerde tarafların ancak verdiklerini geri isteyebilecekleri kuşkusuzdur. Somut olayda da, taraflar arasında imzalanan ve taşınmaz devrini öngören sözleşme, haricen düzenlenmiş trampa sözleşmesi niteliğinde olup, şekil şartlarına uymadığından geçersizdir ve bu nedenle tarafların karşılıklı olarak aldıklarını geri vermeleri gerekir....
Bu ilkeler ışığında somut olaya gelince; davalılar murisi Halit Ulaş'ın dava konusu taşınmazda 2459/18000 payın maliki olduğu tapu kaydı ile sabittir. Dava dilekçesi, istinaf dilekçesi ve tüm dosya kapsamı ile iddianın ileri sürülüş biçiminden, açıklamalar, anlatımlar ve olaylardan dava inançlı işleme dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup davacılar iddianın ispatı yönünden sözleşme ve satış senedi başlıklı belgelere, bir kısım davalıların ikrar yazılarına, yemin vs. delillere dayanmışlardır. Mahkemece yanılgılı değerlendirme, nitelendirme ve gerekçe ile dava harici satışa dayalı tapu iptali ve tescil davası olarak değerlendirilerek davanın reddine karar verilmiştir....
Mahkemece; "Dava, harici satış sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil ikinci kademede tazminat istemine ilişkindir. Uyuşmazlık, davacı lehine tapu iptali tescile ilişkin şartların oluşup oluşmadığı, olmadığı takdirde de geçersiz satış sözleşmesi gereğince ödenen bedelin tahsilinin ne şekilde olacağı noktasında toplanmaktadır. Bilindiği üzere; tapulu taşınmazların satışı TMK'nin 706, (6098 sayılı TBK'nin 237.), 2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 26 ve Noterlik Kanunu'nun 60 ve 89. maddeleri gereğince, resmi şekilde yapılmadıkça hukuken geçerli bir sonuç doğurmaz ve satın alana herhangi bir mülkiyet hakkı bahşetmez....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin 16.07.2020 tarihli ve 2016/224 Esas, 2020/181 Karar sayılı kararıyla; harici satış tarihi itibariyle taşınmazın tapu olduğu, kayıt malikinin ölüm tarihi ile intikal tarihi arasında 20 yıllık kazanma süresinin dolmadığı, davacıların murisleri Hakkı’nın satış senedinin tarafı olmadığı ancak davalılardan Niyazi’nin davayı kabul ettiği gerekçesiyle davanın kısmen kabul kısmen reddine, tapu iptali ve tescil talebinin davalı ... yönünden kabulüne, diğer davalılar açısından reddine ve tazminat talebinde reddine karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A. İstinaf Yoluna Başvuranlar İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. B. İstinaf Sebepleri Davacılar vekili; mahkemenin davanın reddine yönelik verdiği kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, taşınmazın ilk tapu maliki ...'...
