Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/386 esas sayılı dosyası ile vasiyetin iptali ve tenkis davası açtıklarını belirterek taşınmazın tapu kaydının iptali ile adına tescilini olmadığı takdirde tenkis kararı verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili ile muris arasında yapılan bir işlemin bulunmadığını, müvekkilinin taşınmazı bedelini ödeyerek satın aldığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Dahili davalılar T12 vd. Vekili, hukukumuzda davaya dahil müessesenin bulunmadığını, dava dilekçesinin usulüne uygun olmadığını, yapılan işlemlerin gerçek olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur. İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI : Bolu 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/2008 Esas, 2021/502 Karar sayılı kararı davanın reddine karar verildiği görülmüştür....
Şu hale göre, dava dilekçesinde davacıların muris muvazaası hukuksal nedenine dayanarak dava açtıklarının da kabulü gerekmektedir. Bir davada 11.04.1990 tarih,1990/1-152-236 sayılı Hukuk Genel Kurulu Kararında da belirtildiği üzere birden fazla hukuki sebebe dayanılması olanaklıdır. Bu halde,mahkemece önem sırası dikkate alınmak suretiyle her bir hukuki sebep yönünden araştırma yapılması gerektiği yasal ve yargısal uygulamalar sonucudur. Somut olayda, muris muvazaası nedeniyle tapu iptali davaları tenkis davasına göre daha geniş kapsamlı olduğundan öncelikle muris muvazaası nedeniyle tapu iptali davasının incelenmesi gerekmektedir. Bilindiği üzere, uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa,niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türü dür. Söz konusu Muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir....
İddianın ileri sürülüş biçimine göre müteveffanın sağlığında kendisine ait taşınmazların satılarak satış bedeli ile davalı adına muvazaalı şekilde taşınmaz alındığı iddiası ile muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Dairemizin görev alanı HSK'nın 01/09/2020 tarihli kararında belirtilen işlerle sınırlıdır. 01/09/2020 tarihli İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri ve Ceza Daireleri arasındaki iş bölümü kararı gereğince "01.04.1974 tarih, 1/2 sayılı Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararına konu edilen ve uygulamada muris muvazaası olarak adlandırılan hukuksal nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemli davalar ile tenkis davaları sonucu verilen hüküm ve kararlar" İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1.-2. Hukuk Dairesinin görev alanındadır....
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalarını terditli olarak açtıklarını, dosyaya konu olan davada sadece muris muvazaası hususunun incelendiğini, müvekkilinin tenkis talebinin gözardı edildiğini, bilirkişi raporu incelendiğinde muris muvazaası kabul edilmeyecek bile olsa davalının yaptığı satışta tenkis hükümlerin uygulanması gerektiğini, murisin davalı adına yaptığı tescilde; davalının taşınmazları alma imkanı olmadığını, eğer mahkemenin kanaati diğer mirasçılardan mal kaçırmak olmasa bile saklı paylarına müdahale durumunda tenkis hükümlerinin uygulanması gerektiğinin açık olduğunu, mahkeme tarafından öncelikle muris muvazaası için gerekli araştırmaların tamamlanması, ardından terditli olarak açılan tenkis davasının incelenmesi gerekmekteyken eksik hüküm kurulmasının kanuna aykırı olduğunu, davalının ilgili taşınmazları bedelini ödeyerek alma imkanı olmadığını, davaya taraflarınca süresinde sunulan deliller dikkate alınmadığını, davalının müvekkiline sulh çabalarının...
Muris muvazaası istemli davalarda mirasbırakanın gerçek irade ve amacının tespiti bakımından devrettiği taşınmazlar yönünden muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı açılan davaların birlikte değerlendirilmesi gerektiği açıktır. ( Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 10.12.2019 tarihli : 2017/1- 2616 E - 2019/1330 K sayılı kararı ) Yukarıda yazılı nedenlerle her iki davanın taraflarının aynı olması, taleplerin muris muvazaası, ehliyetsizlik olmadığı takdirde tenkis isteklerine dayanılmış olması, murisin gerçek iradesinin tespiti, ehliyetsizlik ve tenkis talepleri bakımından her iki davanın birlikte görülmesi gerektiği anlaşılarak davalı vekilinin istinaf isteminin reddine karar vermek gerekmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 355. maddesi uyarınca kamu düzeni ve istinaf sebepleri ile sınırlı olmak üzere yapılan inceleme sonucunda; kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, uyuşmazlığın doğru olarak tanımlandığı, kararın usul ve yasaya uygun bulunduğu anlaşılmakla davalı...
Yine dava konusu 34 XX 359 plakalı aracın muris tarafından davalı T6 satışının yapıldığı, satışının genel muvazaaya konu edilebileceği, muris muvazaası nedeniyle dava açılmayacağı, bu nedenle muris muvazaası yönünden mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olduğundan, davacı vekilinin istinaf başvurusunun reddi kararı usul ve yasaya uygundur. Tenkis talebi yönünden yapılan inceleme; Tenkis davasının konusu murisin saklı payı zedeleyen bir veya birden fazla kazandırmalarıdır. Bir kimsenin karşılık almaksızın bir başkası yararına malvarlığı hak ve alacaklarından temin ettiği hukuki işlemlere kazandırma, bağış denir. Muris bu kazandırmaları ölüme bağlı tasarruf ile yada sağlararası işlemlerle yapabilir. Tenkis davası mirasbırakanın malvarlığında tasarruf edilebilir kısmı aşkın kazandırmalarının tasarruf edilebilir orana indirilmesini temin eden önceye etkili yenilik doğurucu bir dava türüdür....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen tapu iptali, tescil ve tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir....
Bu durumda görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler. Miras bırakanın yaptığı temliki tasarruflardan zarar gören mirasçılar, tenkis davası ile birlikte kademeli olarak veya tenkis davası açtıktan sonra ayrı bir dilekçe ile muris muvazaası nedenine dayalı iptal ve tescil davası açabilirler (22.5.1987 tarih ve 4/5 sayılı İBK). Muris muvazaasına ilişkin belirlenen yukarıdaki ilkelere göre miras bırakanın kayden hiç malik olmadığı taşınmaz bakımından muris muvazaası hükümleri uygulanamaz.(Y.1.HD 2014/7816- 17199 sayılı kararı)....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı ... vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ... 'ün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davacılar, mirasbırakan babaları ...'...
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis isteğine ilişkindir 6.2. İlgili Hukuk 6.2.1....
