MURİS : Hasımsız Vasiyetnamenin tenfizine ilişkin davada .... Sulh Hukuk Mahkemesi ve Kırıkhan Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: Dava, vasiyetnamenin tenfizi istemine ilişkindir. Türk Medeni Kanununun 600. Maddesinin 3. fıkrasında ”Vasiyet alacaklısı, yükümlülüğünü yerine getirmeyen vasiyet yükümlüsüne karşı, vasiyet edilen malın teslimini veya hakkın devrini, vasiyet konusu bir davranış ise bunun yerine getirilmemesinden doğan zararın giderilmesini dava edebilir.” hükmüne yer verilmiştir. Asliye Hukuk Mahkemesince, davanın çekişmesiz yargı işi olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Sulh Hukuk Mahkemesince, davanın vasiyetnameden kaynaklı tapu iptal ve tescil davası olduğu gerekçesiyle görevszilik yönünde hüküm kurulmuştur....
Davacı vekili, anılan hükmü göz önünde tutarak tapu iptali ve tescil davasını Mahmudiye Asliye Hukuk Mahkemesinde açmıştır. Mahkemece, 4721 sayılı TMK. nun 576/2. fıkrası hükmü göz önünde tutularak uyuşmazlık hakkında yetkisizlik kararı verilmiştir. TMK.nun 576. maddesinin 2. fıkrasında; "miras bırakanın tasarruflarının iptal veya tenkisi, mirasın paylaştırılması ve miras sebebiyle istihkak davalarının bu yerleşim yeri mahkemesinde görülür" denilmiştir. Bu hüküm maddede belirtilen miras bırakanın tasarruf, paylaştırma ve istihkak davalarından kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgilidir. Tapu iptali ve tescil davalarının HUMK. nun 13. maddesi hükmü uyarınca taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılması gerekir. Tüm bu açıklamalar karşısında mahkemenin yetkisizliğe ilişkin kararı usul ve kanuna aykırıdır....
Davalı cevap dilekçesinde, mirasbırakanın yasal mirasçılarından birine gönderildiği anlaşılan vasiyetnamenin, mirasbırakanın yerleşim yeri sulh hukuk mahkemesince açılması istenmeden, vasiyetnamenin yerine getirilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, bu nedenle davanın reddini istemiştir. Mahkemece; davanın vasiyetnamenin tenfizi davası olup, dosya kapsamından tenfizi istenen vasiyetnamenin açılıp okunmadığı, MK'nun 596.maddesi gereğince öncelikle vasiyetnamenin açılıp okunması akabinde MK'nun 600.maddesi gereğince tenfizinin talep edilmesi gerekeceği, dosya kapsamında vasiyetnamenin açılıp okunduğu hususunda bilginin bulunmadığı, vasiyetnamenin açılıp okunmasının vasiyetnamenin tenfizi davasının ön koşulu olduğu, bu ön koşul gerçekleşmediği gerekçesi ile dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava; vasiyetnamenin tenfizi istemine ilişkindir....
T..' nun 06.03.2000 ve 06.07.1999 tarihli vasiyetnamelerine dayanarak aynı parseller yönünden tapu iptali ve tescil isteminde bulundukları, her ne kadar talep olarak tapu iptali ve tescil istenilmiş ise de davanın hukuki nitelendirilmesinin mahkemeye ait olduğu, davacıların bu dosyadaki asıl niyetlerinin söz konusu vasiyetnamelerin tenfizi olduğu, iş bu davanın 11.01.2013 tarihinde açılıp halen derdest olduğu, davanın taraflarının ve konusunun aynı olduğu, derdest dava bulunmamasının HMK 114 maddesinde dava şartı olarak düzenlendiği ve her aşamada mahkemece resen nazara alınması gerektiğinden...” bahisle davanın dava şartı yokluğu nedeni ile usulden reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar tarafından temyiz edilmiştir. Dava, belirli mal vasiyetlerinin yerine getirilmesi istemine ilişkindir(TMK. md. 600). Yararına mal vasiyet edilen kişinin o mal üzerindeki hakkı aynı olmayıp şahsidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki vasiyetnamenin tenfizi davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı; muris Doğan’ın düzenlediği vasiyetname ile kendisine bağımsız bölüm vasiyet ettiğini, vasiyetnamenin açılarak kesinleştiğini belirterek; vasiyetnamenin tenfizi ile taşınmazın tapu kaydının iptali ile kendi adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar; saklı paylarının bulunduğunu tenkis davası açtıklarını, bekletici mesele yapılmasını veya dosyaların birleştirilmesini istemiştir....
yönünden ONANMASINA; 2- Davacılar tarafından aynı zamanda tescil talebiyle birlikte vasiyetnamenin tenfizi (yerine getirilmesi) talep edilmektedir....
Vasiyetnamenin tenfizi davaları, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 13.02.1991 gün, 648-65 sayılı kararında da açıkça vurgulandığı üzere, bir ayni hakkın tesisi için değil, yalnızca Sulh Hukuk Mahkemesi'nce açılan vasiyetnamenin, TMK'nın 595 ve izleyen maddelerinde düzenlenen tebliği işlemlerinin tamamlanmasından ve gerekli yasal sürelerin geçmesinden sonra herhangi bir itiraza uğramadığı ve iptalinin istenmediği bu nedenle de kesinleşmiş olduğunun tespiti içindir. Diğer bir anlatımla, vasiyetnamenin tenfizi davası, vasiyetnamenin açılıp itiraza uğramadığı veya yapılan itirazların sonuçsuz kaldığının tespitinden ibarettir. Bu tespit başlı başına ayni bir hakkın geçirimini sağlamaz. Vasiyetnamenin yerine getirilebilmesi için vasiyetnamenin açıldığının ve iptali için yasada öngörülen sürenin geçtiğinin belirlenmesi gerekir. Vasiyetname usulünce açılıp, okunma kararının kesinleşmesinden sonra vasiyetnamenin iptali için 1 yıllık hak düşürücü süre işlemeye başlar....
Noterliğinin 23.06.2000 gün ve 16374 yevmiye nolu vasiyetnamesinin iptalini talep ve dava etmiştir. Mahkemece;...Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/269 E.-737 K. sayılı davasının davadan ayrılması ve ayrı esasa kaydına ve yargılamanın yeni esas üzerinden sürdürülmesine, Yargılanmanın yenilenmesi isteminin kabulü ile önceki kararın iptaline, Vasiyetnamenin tenfizi ve tescili yolunda açılmış esas davanın ise birleşen ve ayrılan davadaki vasiyetnamenin iptali talepli dava sonucuna göre tenfiz isteminde bulunulması gerektiği gerekçesi ile dava şartı niteliğindeki hukuki yarar yokluğundan davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacılar... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, sair temyiz itirazları yerinde değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Vasiyetnamenin tenfizine ilişkin davada ... Sulh Hukuk ve ... Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, vasiyetnamenin tenfizi istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince, TMK m. 550 uyarınca görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Sulh Hukuk Mahkemesince ise, davanın vasiyetnamenin tenfizi isteminden kaynaklı istihkak davası olduğu ve istihkak davalarında görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğu gerekçesiyle görevszilik yönünde hüküm kurulmuştur....
Yine vasiyetnamenin yerine getirilebilmesi (tenfizi) için ise her şeyden önce vasiyetnamenin açıldığının ve iptali için yasada öngörülen sürenin geçtiğinin belirlenmesi gerekir Somut olayda ise; dava konusu vasiyetname,... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2010/290 Esas, 2011/407 Karar sayılı ilamı ile açılıp okunmuş ise de hüküm taraflara tebliğ edilmemiş olup bu hali ile vasiyetnamenin açılması dosyası henüz derdest dava hükmündedir ve kesinleşmemiştir....
