İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; uyuşmazlığa konu taşınmazın evveliyatında orman niteliğinde olduğu ve daha sonra orman niteliğini kaybettiğinden bahisle Tapulama Komisyonu'nca dava dışı ... adına tapu kaydının oluşturulduğu, ancak Hazinece açılan tapunun iptali ve tescili davası neticesinde ... adına oluşturulan tapulama kaydının iptali ve hazine adına tesciline karar verildiği sabit olduğundan, uyuşmazlığa konu taşınmazın 6292 sayılı Kanun kapsamında eski tapu malikleri adına iade edilecek taşınmazlardan olduğu, dolayısıyla ... mirasçılarına bedelsiz iade edilmesinin mevzuat hükümleri gereği olduğundan, işbu davaya konu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
Bu yasal düzenlemeler ile tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre oluşan ve ilgilileri adına tapuya kaydedilen taşınmazlardan nitelik yitirdiği gerekçesiyle ... sınırı dışına çıkartılan taşınmazlar hakkında verilen tapu iptali ve tescil kararı kesinleşmiş ve infaz edilerek ... adına tescil edilmiş olan taşınmazlar, ilgililerinin 2 yıl içinde başvurusu halinde aynı maddenin dördüncü fıkrasındaki şartları taşımamaları halinde yalnızca önceki kayıt maliklerine veya kanunî mirasçılarına iade edilecektir. Şayet, iptaline karar verilip ... adına tapuya tescil edilen taşınmaz, özel kanunları gereğince Devlet tarafından kişilere satılan, dağıtılan, trampa edilen, bedelli veya bedelsiz olarak devredilen veya iskânen verilen ya da özelleştirme suretiyle satılanlar ile hisseleri devredilen özel hukuk tüzel kişileri adına oluşmuş tapu kayıtlarından ise, 6292 sayılı Kanunun 7/......
Noterliğince düzenlenen 03.03.1997 tarih 10732 yevmiye numaralı satış vaadi sözleşmesi ile satışının vaat edildiği ve parasının ödendiği halde devrinin yapılmadığı, Hazine tarafından gerçek hak sahibine bedelsiz olarak iade edilebileceği iddiasıyla tapu kaydının iptali ve vekil eden adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece, davanın kabulüne ve çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiş, hüküm davalı Hazine vekili ve davalı ... mirasçıları vekili tarafından temyiz edilmiş, Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 23.06.2015 tarih, 2015/4563 E.- 6314 K.sayılı kararı ile bozulmuştur....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., ... sayılı kararı ile, taşınmazın 2933,52 m²'lik kısmının tapusunun iptal edilerek maliye hazinesi adına tescil edildiği, 26/04/2012 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6292 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Dışına Çıkarılan Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun'un 7. maddesi kapsamında davacılar tarafından, söz konusu taşınmazın tapudaki hazine adına tescil kaydının iptali, bedelsiz olarak iadesi ve adlarına tapuya tescil edilmesi talebiyle davalı idareye başvurdukları, davalı idarenin ise taşınmazın 6292 sayılı Kanun'a istinaden iade edilecek nitelikteki taşınmazlardan olmadığı gerekçesiyle, ... tarih ve ... sayılı işlem ile istemi reddettiği, işbu davanın bedelsiz iade ve tescil isteminin reddine dair işlemin iptali istemiyle açıldığı anlaşılmaktadır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava 6292 Sayılı Kanunun 7.maddesi gereğince açılmış Tapu iptali tescil davasıdır....
belirlenen süre içerisinden başvuruda bulunduklarını ve iade hakkı kazandıklarını ileri sürerek taşınmazların tapu kaydının iptali ile adına tescili istemiyle dava açmıştır....
Ancak, bu kişilerden taşınmazlarına karşılık daha önce yer verilenlere veya bedeli ödenenlere iade işlemi yapılmaz” hükmü düzenlenmiştir. Bu yasal düzenlemeler ile tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre oluşan ve ilgilileri adına tapuya kaydedilen taşınmazlardan nitelik yitirdiği gerekçesiyle orman sınırı dışına çıkartılan taşınmazlar hakkında verilen tapu iptali ve tescil kararı kesinleşmiş ve infaz edilerek Hazine adına tescil edilmiş olan taşınmazlar, ilgililerinin 2 yıl içinde başvurusu halinde aynı maddenin dördüncü fıkrasındaki şartları taşımamaları halinde yalnızca önceki kayıt maliklerine veya kanunî mirasçılarına iade edilecektir....
Ancak, bu kişilerden taşınmazlarına karşılık daha önce yer verilenlere veya bedeli ödenenlere iade işlemi yapılmaz” hükmü düzenlenmiştir. Bu yasal düzenlemeler ile tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre oluşan ve ilgilileri adına tapuya kaydedilen taşınmazlardan nitelik yitirdiği gerekçesiyle orman sınırı dışına çıkartılan taşınmazlar hakkında verilen tapu iptali ve tescil kararı kesinleşmiş ve infaz edilerek Hazine adına tescil edilmiş olan taşınmazlar, ilgililerinin 2 yıl içinde başvurusu halinde aynı maddenin dördüncü fıkrasındaki şartları taşımamaları halinde yalnızca önceki kayıt maliklerine veya kanunî mirasçılarına iade edilecektir....
Konuya ilişkin olarak yukarıda değinilen kanun hükümleri ve davacının eldeki davadaki talebi ile bunun dayanağı birlikte irdelendiğinde; dava konusu taşınmazın 6292 sayılı Kanun kapsamında bedelsiz olarak iade şartlarını taşıyıp taşımadığı, idareye başvurup başvurmadığı hususlarının saptanması ve sonrasında dayanak tapunun 7/1-a ve b bentlerinde belirtilen nitelikleri taşıyıp taşımadığı, tapu kaydı belirtilen nitelikleri taşısa bile, taşınmazın bedelsiz iade edilebilecek nitelikte olup olmadığı, taşınmazın yerine rayiç bedelin ödenmesi ya da rayiç bedele uygun taşınmaz verilip verilmeyeceği yönünden ayrıca bir belirleme yapılması şeklindeki faaliyetlerin birer idari işlem olduğunun kabulü gerekmektedir. Davacı tapu iptali ve tescil isteminde bulunsa da maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 sayılı Kanun mad.33)....
İdare Mahkemesince, dava konusu taşınmazın tapu ve kadastro çalışmaları sonucunda 1981 yılında davacı adına tescil edildiği ve tapusunun düzenlendiği, 6831 sayılı Kanun'un 3302 sayılı Kanun ile değişik 2/B maddesi uygulaması kapsamında orman sınırları dışına çıkarıldığı ve bunun kesinleştiği, dava konusu taşınmazla ilgili açılan dava konucunda verilen sulh hukuk mahkemesi kararıyla taşınmazın hazine adına tesciline karar verildiği, 6292 sayılı Kanun hükümlerine göre, bu şekilde hazine adına tesciline karar verilen taşınmazların ilgilileri tarafından iki yıl içinde idareye başvuru yapılması durumunda bedelsiz olarak önceki kayıt maliklerine ve kanuni mirasçılarına iade edileceğinin belirtildiği, davacı adına kayıtlı iken hazine adına tescil edilen dava konusu taşınmazın bu kapsamda olduğu, dolayısıyla kanuni süresi içinde başvuruda bulunan davacıya söz konusu taşınmazın bedelsiz olarak iade edilmesi gerekirken aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı...
