Bu ilkeler ışığında somut olaya gelince; ilk derece mahkemesi tarafından davanın tapu iptal ve tescil yönünden kabulüne karar verilmiş ise de, toplanan deliller karar vermeye elverişli değildir. Öncelikle, davalı yüklenicinin, arsa maliklerine karşı kat karışılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil davası açtığı ve davanın Malatya 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/549 Esas sayılı dosyası ile halen derdest olduğu anlaşılmakla, bilindiği üzere tüketici bu tür davalarda yüklenicinin halefi sıfatıyla hareket ettiğinden tüketicinin talebinin dinlenilebilmesi için yüklenicinin edimini eksiksiz ifa etmiş olması gerekmekte olup, Malatya 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/549 Esas sayılı dosyasında yüklenicinin kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince hak talep edebilmesi de aynı şarta bağlıdır. Dolayısıyla bu iki talep birbirinden bağımsız düşünülemeyeceğinden, anılan dosyanın bekletici mesele yapılarak yüklenicinin edimini eksiksiz bir şekilde yerine getirip getirmediğinin 4....
Mahkemece iddia,savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacının iddiasının müteahhitten aldığı yere ilişkin olduğu, müteahhidin halefi olduğu, dava konusu taşınmazlarla ilgili olarak müteahhit ... tarafından diğer davalılar hakkında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil davasının reddedildiği, davacının yeniden aynı taleplerle açtığı, dinlenemez olduğu gerekçesiyle tapu iptali ve tescil talebinin reddine, taşınmazların bugünkü değerinin davalı ...'ten tahsili talebine ilişkin olarak, davacı tarafından kendisine bedel ödendiği halde davacının satın aldığı taşınmazların davacıya devri sağlanamadığı, davacılar tarafından ödenen bedel de davalı ...'ün uhdesinde kaldığı gerekçesiyle 120.000,00-TL nin davalı ...'ten tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. .../......
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 29/12/2020 NUMARASI : 2020/600 ESAS-2020/605 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil KARAR : Yukarıda esas numarası yazılı dosya resen istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olmakla yapılan inceleme neticesinde; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Kayseri İli, Melikgazi İlçesi, Anbar Mah. 8535 Ada 1 Parsel üzerinde kain arsa üzerine davalı arsa sahipleriyle T6 Şirketi arasında "Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi" imzalandığını, daha sonra yüklenici Alperen İnşaat ile davalılar T3 ve T10 arasında inşaat yapımını, kendi sorumluluğu da baki kalmak üzere devir sözleşmesi yaptıklarını, T3 ve T10'in Davalı Liva İnşaat isimli şirketi kurduklarını ve asıl yüklenici ile birlikte müştereken ve müteselsilen sözleşmeye konu yükümlülükleri büyük ölçüde ifa ettiklerini, kat mülkiyeti tesis edilerek arsa sahipleri adlarına dairelerin tescil edildiğini, daha sonra dava konusu taşınmazda...
Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak yüklenici tarafından yapılıp davacıya satılan konut için açılan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması hakkındaki yasada değişiklik yapan 4822 Sayılı Yasanın 3/f maddesine göre satıcı; “kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişiler” olarak, 3/e maddesinde tüketici: “Bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kişi” olarak tanımlanmış, 3/c maddesinde ise, “KONUT VE TATİL AMAÇLI TAŞINMAZ MAL SATIŞLARI DA” Tüketici Yasası kapsamına alınmıştır. Her ne kadar konut satışının resmi şekilde yapılması gerekli ise de, (T.M.Y.’nın 706., B.Y.’nın, 213. ve Noterlik Yasasının 89. maddeleri.) arsa payı devri karşılığı yapılan inşaat sözleşmesi bunun ayrıcalığıdır....
İlk derece mahkemesinin 12/10/2022 tarihli ara kararında; "...Davacı ile davalı arasında imzalanmış olan kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre; "..Bağımsız bölümlerin paylaşımı kat karşılığı olarak tarafların hisseleri oranında olacaktır. Kat irtifakı kurulduğunda taraflar bağımsız bölümlerin tapularını teslim alacaklardır. Arsa sahibine yapılacak binadan 3 adet 3+1 daire ve bu dairelere ait 3 adet garaj verilecektir."...
Kat irtifakının 14.12.2017 tarihinde kurulduğu, buna ilişkin resmi senedi arsa sahiplerinden ... ile diğer arsa sahiplerine vekaleten yüklenici şirketin yetkili temsilcisi ...'ın imzaladığı anlaşılmaktadır. Davacı arsa sahibi 26.01.2016 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayanarak, bu sözleşmeden kaynaklanan edimin ifası gereğince tapu iptali ve tescil talebinde bulunduğundan ve sözleşme konusu taşınmaz için düzenlenen kat irtifakı kurulmasına ilişkin resmi senette de yüklenici şirket temsilcisi ...'ın imzası yeraldığından, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tarafı olan dava dışı ... Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'ne de husumet yöneltilerek davanın görülmesi gerekir....
Bu durumda Mahkemece yapılması gereken iş; öncelikle yukarıda yapılan açıklamalar gereğince davalı yüklenici şirkete usulüne uygun tebligat yapılıp, davaya konu kat karşılığı inşaat sözleşmesi ve bu sözleşmede geçen taşınmazın tedavüllü tüm kayıtları tapudan, kat karşılığı inşaat sözleşmesi ilgili noterlikten getirtilip inşaat sözleşmesi belirlenmeli, belirlenen inşaat sözleşmesindeki taşınmazın tüm arsa sahipleri, paydaşları veya kat maliklerini gösterir tapu kayıtları getirtilip, başka arsa sahipleri olup olmadığı, varsa bunlarla ayrıca yapılmış arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunup bulunmadığı araştırılarak, yapılan araştırma sonucunda yüklenicinin diğer arsa sahipleri ile arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi veya sözleşmeleri imzaladığının anlaşılması halinde, davacıya kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi olan dava dışı malikler için dava açıp bu dosya ile birleştirmek üzere süre verilmeli, taraf teşkili sağlandıktan sonra, yüklenici şirket ve davaya...
Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler. Uygulamada arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldıktan sonra yüklenici henüz edimlerini yerine getirmeden; arsa sahibi, arsa veya kat irtifak tapularını veya bir kısmını yüklenici adına tescil ettirmekte ve yüklenici finans ihtiyacını karşılamak için devredilen bağımsız bölüm veya arsa hisselerini üçüncü kişilere satmaktadır....
Ancak kanunun sistematiği nazara alındığında kanunda zikredilen eser sözleşmelerinden kastın; ticari ve mesleki olmayan amaçlarla, salt kişisel ihtiyaçları için kullanma ve tüketme amacıyla gerçek ve tüzel kişi ile tüketici arasında yapılan eser sözleşmeleri olduğu anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki asıl ve birleşen tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde asıl davada davalı ve birleşen davada davalı vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacılar vekili, davacılar ile yüklenici..... arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin Ankara 7....
