"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay 14. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir. Mahkeme kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I. DAVA Davacı vekili dava ve ıslah dilekçesinde; müvekkilinin paydaşı olduğu dava konusu 3287 ada 2, 3 ve 4 parsel sayılı taşınmazlarda davalı adına kayıtlı payların ön alım hakkı nedeni ile haciz şerhi ile yükümlü tutulmadan müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir. II....
Taraflar arasındaki ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir. Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/574 E sayılı dosyası davacısı Fatma Feriha GÖKSU adına tesciline karar verildiğini, söz konusu tapu iptal ve tescil kararının Büyükçekmece 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/574 E ve 2017/392 K sayılı dosyasından verilen ret kararının, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinin 2021/1084 E ve 2021/959 K sayılı kararı ile kaldırılıp tapu iptal tescil kararı verilmesi suretiyle tesis edildiğini, BAM nin tapu iptal ve tescil kararı hakkında taraflarınca iadei muhakeme yoluna başvurulmuş olup bu talebe ilişkin dava Büyükçekmece 1....
HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Önalım Hakkından Kaynaklanan Tapu İptali Tescil istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2022 tarihinden itibaren geçerli 1047 sayılı İş Bölümü Kararı gereği, 14. Hukuk Dairesi iş bölümünün 9. maddesinde; "Taşınmaz mülkiyetini devir hakkının kısıtlamalarından (TMK m.732- 736: Önalım hakkı, sözleşmeden doğan önalım hakkı ve alım-geri alım hakları) kaynaklanan davalar sonucu verilen hüküm ve kararlar," şeklindeki düzenleme yer almıştır. Bu düzenleme karşısında istinaf talebini inceleme görevi Adana Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi'ne aittir. HMK 352/1 maddesinde ''Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince dosya üzerinde yapılacak ön inceleme sonunda incelemenin başka bir dairece yapılması gerektiği tespit edilen dosyalar hakkında öncelikle gerekli karar verilir.'' hükmü öngörülmüştür....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Samsun 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/333 esas, 2023/128 karar sayılı dava dosyasında verilen tapu iptali ve tescil (önalım hakkından kaynaklanan) talebinin kabulüne karşı, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; tapu iptali ve tescil (önalım hakkından kaynaklanan) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "......
olanın taşınmazlarda tarımsal üretimin yapılıyor olması gerektiği, taşınmazlarda farklı ürünler yetiştirilmesinin tarımsal bütünlüğe engel olduğunun kabulünün kanunun amacına ters düşeceği, davada sınırdaş tarım arazisi malikinin yasal ön alım hakkı bulunduğu ve şartların somut olayda gerçekleştiği anlaşılmakla Kırklareli İli Lüleburgaz İlçesi Oklalı Köyü 1299 parsel sayılı taşınmazın davalı T3 adına olan tapu kaydının iptali ile davacı T1 adına tapuya kayıt ve tesciline'' şeklinde karar verilmiştir....
Taraflar arasındaki ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir. Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I. DAVA Davacılar vekili, dava konusu 170 ada 13 parselde davalı tarafından satın alınan hisse nedeniyle ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil isteminde bulunmuştur. II. CEVAP Davalı vekili, hak düşürücü sürenin geçtiğini, davacıların dava açma hakkı ve sıfatı olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur. III....
Türk Medeni Kanunu'nun 734. maddesi şufa bedelinin satış bedeli ve alıcıya düşen tapu giderleri olduğunu açıkça hüküm altına alınmıştır Bu halde depo edilmesi gereken şufa bedeli 25/09/2017 tarih ve 22395 yevmiye numaralı 17/288 paya ilişkin 50.000 TL satış bedeli, bunun 1.000 TL tapu alım harcı ve 29/05/2018 tarih 13936 yevmiyeli 9/160 paya ilişkin 5.000 TL satış bedeli ve bunun 75 TL tapu alım harcı toplamı olup, davacı tarafından depo edilmesi gereken şufa bedelinin toplamı 56.075 TL'dir. Davacı vekili tarafından şufa bedeli depo edilerek eksik harç ikmal edilmiştir....
Somut olaya gelince; ilk derece mahkemesi tarafından her ne kadar davalı Mehmet yönünden tapu iptal ve tescil talebinin kabulüne, davalı Celal yönünden karar verilmesine yer olmadığına ilişkin hüküm kurulmuş ise de mevcut delil durumu hüküm kurmaya elverişli değildir. Öncelikle yargılama devam ederken taşınmaz davalı Mehmet'e devredildiğinden davacı davasını HMK 125 maddesi gereği tapu iptal ve tescil olarak davalı Mehmet'e yöneltmiş ve yapılan ikinci satışın muvazaalı olduğu iddiasında bulunmuştur. Davalı Mehmet davaya konu taşınmazın satıştan önce de hissedarı olduğundan kendisine karşı kural olarak ön alım hakkı kullanılamaz. Ön alım hakkının kullanılabilmesi ancak yapılan satış işleminin muvazaalı olduğunun ispatı ile mümkündür. Oysa ki ilk derece mahkemesi tarafından bu yönde bir araştırma yapılmadığı gibi gerekçeli kararda da yapılan ikinci satışın muvazaalı olduğuna ilişkin bir tespitte bulunulmamıştır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 12/05/2022 NUMARASI : 2020/375 ESAS, 2022/244 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Önalım Hakkından Kaynaklanan) KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı davalı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK' nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....