Dava konusu taşınmazla ilgili kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tazminat davasının kabulü halinde irtifak tesis ve tesciline ilişkin hükmün özetinin İİK'nın 28.maddesine göre Mahkemece tapu sicil müdürlüğüne gönderilip tapu kaydına işleneceği, kararın kesinleşmesi sonrasında ise tesis edilen irtifak hakkı tapuya tescil edileceği halde, davalı idare tarafından tapuda 31/b şerhi tesis ettirilmesinin yasal dayanağı bulunmayıp, bu işlem davacının mülkiyet hakkının engellenmesi mahiyetindedir. Adıyaman Tapu Müdürlüğünün yazılarından şerhin terkini için ilgili idarenin resmi yazısı ile talepte bulunması şartı arandığı ve bu nedenle res'en işlem yapılmadığı, ayrıca idarenin de terkin için başvuruda bulunmadığı anlaşıldığından, davacının mülkiyet hakkını sınırlandıran bu şerhin kaldırılmasına ilişkin iş bu davaya açmakta hukuki yararı bulunduğu anlaşılmaktadır....
. - 1994/49 K. sayılı kararı ile orman niteliğiyle Hazine adına hükmen tescil edilmiş, davacı Orman Yönetimi orman olan taşınmazın üzerinde TTK lehine irtifak hakkı şerhi ve davalı ... lehine kullanım hakkı şerhi bulunduğu, ormanlar üzerinde kişi ve kurumlar lehine hiç bir şekilde şerh konulamayacağı iddiasıyla tapu kaydındaki davalı ... lehine bulunan irtifak hakkına ilişkin şerhin ve davalı ... lehine kullanım hakkına ilişkin şerhin iptali istemiyle dava açmıştır. Mahkemece, davanın kabulüne; 126 ada 11 nolu parselin tapu kaydının beyanlar hanesindeki "1979 yılından beri ... oğlu ...'ün kullanımındadır" şerhinin ve 07/04/1989 tarihinden itibaren 5 yıl süreyle ... Kurumu lehine tesis edilen irtifak hakkının kaldırılmasına karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir Dava, tapulu taşınmaz üzerinde bulunan irtifak hakkının terkini ve kullanım şerhin silinmesine istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil K A R A R 1- Temyize konu ...nolu parselin davalı savunmasında kamulaştırıldığı iddia edildiğine göre, varsa kamulaştırmaya esas olan kamulaştırma haritası ve kamulaştırma evraklarının bulunduğu yerden getirtilerek dosya arasına konulması, 2- Temyize konu ...nolu parsele ilişkin Fen bilirkişi raporunda ......
Ancak; Taşınmaza pilon dikilmek suretiyle el atılan kısımdaki davacıya ait tapu kaydının iptali ile ... adına tesciline, yine irtifak tesis edilen kısımda davacıya ait tapu kaydı üzerine kullanım hakkı davalı şirkete ait olmak üzere ... lehine irtifak hakkı tesisine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması, Doğru değilse de, bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden; 1)Gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 2. bendindeki (3/4 hissesinin karşılığı 7006,84 m2'lik kısım dikkate alınarak taşınmaz üzerinde davalı kurum) rakam ve kelimelerinin çıkartılmasına, yerine (tapusu üzerinde kullanım hakkı davalı şirkete ait olmak üzere ...) kelimelerinin yazılmasına, 2)Gerekçeli kararının hüküm fıkrasının 3. bendindeki (alanlarının davacının 3/4 hissesinin karşılığı olan 6 m2'lik kısım dikkate alınarak) kelimelerinin çıkartılmasına, yerine (yerindeki) kelimesinin yazılmasına ve yine aynı bendin devamındaki (tapusunun) kelimesinin çıkartılmasına, yerine...
Ancak; Taşınmaza pilon dikilmek suretiyle el atılan kısımdaki davacıya ait tapu kaydının iptali ile ... adına tesciline, yine irtifak tesis edilen kısımda davacıya ait tapu kaydı üzerine kullanım hakkı davalı şirkete ait olmak üzere ... lehine irtifak hakkı tesisine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması, Doğru değilse de, bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden; 1)Gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 2. bendindeki (1/4 hissesinin karşılığı 2335,61 m2'lik kısım dikkate alınarak taşınmaz üzerinde davalı kurum) rakam ve kelimelerinin çıkartılmasına, yerine (tapusu üzerinde kullanım hakkı davalı şirkete ait olmak üzere ...) kelimelerinin yazılmasına, 2)Gerekçeli kararının hüküm fıkrasının 3. bendindeki (alanlarının davacının 1/4 hissesinin karşılığı olan 2 m2'lik kısım dikkate alınarak) kelimelerinin çıkartılmasına, yerine (yerindeki) kelimesinin yazılmasına ve yine aynı bendin devamındaki (tapusunun) kelimesinin çıkartılmasına, yerine...
İmar uygulamasıyla tesis edilen kanuni ipoteğin dayanağı da idari işlem olup, bu idari işlemin iptaliyle ipotek tesisinin de illetten mücerret, yani "yolsuz" hale geleceği ve iptal edilmesi gerektiği açıktır. Ne var ki; lehine ipotek tesis edilen davalının hakkı, kadastral parseldeki mülkiyet hakkına dayalıdır ve imar uygulamasıyla oluşturulan imar parselinin, dayanak idari işlemin iptaliyle sicil kaydının yolsuz hale gelmesi nedeniyle, davalının, kadastral parselin ihyası suretiyle mülkiyet hakkına kavuşacağı tartışmasızdır. Böylesi bir durumda da, kadastral parseldeki mülkiyet hakkına dayalı olarak imar parselinde tesis edilen kanuni ipotek, ancak kaydın eski hale getirilmesi (kadastral parselin ihyası) durumunda terkin edilebilir....
Somut olayda; intifa hakkının hükmen tesisine ilişkin dava dosyası incelendiğinde, dava konusu bağımsız bölüm ile birlikte başka bağımsız bölümlerinde davalı ... adına kayıtlı iken bu bağımsız bölümlerin intifa hakkı kendisinde kalmak üzere .....'e, çocuklarına tapuda devir yapmak üzere vekaletname verdiği, ancak tapuda mülkiyet aktarılırken önceki malik adına intifa hakkı tesis edilmediği, bunun üzerine ... tarafından 7 ve 4 no'lu bağımsız bölümler üzerine intifa hakkı tesis edilmek üzere dava açıldığı ve .... adına kayıtlı bağımsız bölüm için ... lehine intifa hakkı tesis edildiği, kararın 21.09.2006 tarihinde de kesinleştiği anlaşılmaktadır. Asliye hukuk mahkemesinde yargılama devam ederken 4 no'lu bağımsız bölüm maliki .....taşınmazı .....'a satmış, davacı ise 12.10.2004 tarihinde taşınmazı satın almıştır....
Bankası A.Ş vekili, dava konusu taşınmaz üzerindeki ipoteğin müvekkili bankanın kredi müşterisi olan .. .... kullandırılan kredi alacaklarının teminatlarından birini teşkil etmek üzere yasalara uygun olarak tesis ve tescil edildiğini, tapu siciline güvenerek iyiniyetle ayni hak iktisap ettiklerinden bankanın bu hakkının muteber olduğunu, banka lehine ipotek tesis edildiği sırada taşınmazın malikinin davalı ... ... olup, davacıların malik olmadığını, ipotek tesisi ve taşınmazın icrada satışı sırasında taşınmaz kaydında ipotek edilesini ve satılmasını önleyen bir takyidat, şerh veya tedbir bulunmadığını, tapu siciline güven ilkesi gereği tapu sicilinin incelenmesi dışında bankaya bir yükümlülük yüklenemeyeceğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre, davalı .... ....'...
Ancak; 1-Dava konusu taşınmazın tapu kaydında davalının 1/2 payla malik olduğu anlaşılmış olup, mahkemece irtifak hakkı tesis edilen 1029,10 m²'lik kısımda davalının payına isabet eden kısmı üzerinde irtifak hakkı tesisine karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi, 2-Mahkemece, irtifak hakkı tesis edilen 1029,10 m²'lik kısmın tespit edilen irtifak hakkı bedelinden davalı payına isabet eden miktarın davalıya ödenmesine karar verilmesi gerekirken, irtifak hakkı tesis edilen 1029,10 m²'lik kısmın bedelinin tamamının davalıya ödenmesine karar verilmesi, 3-Tapu kaydında bulunan ipotek şerhinin hükmedilen bedele yansıtılmaması, Doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 19.02.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 13.08.1999 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 04.04.2002 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı tarafından temyiz dilekçesinin reddi kararı temyiz edilerek kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Dava, önalım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Davacı, paydaş olduğu 347 parsel sayılı taşınmazda 17/320 payın davalı ... tarafından satın alındığını belirterek önalım hakkı nedeniyle bu payın adına tescilini istemiştir. Davalıya dava dilekçesi ilanen tebliğ edilmiş, davalı davaya cevap vermemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne, 347 parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına kayıtlı 17/320 payın iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiştir....
