"‘Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki haklan sınırlayamaz." Bu madde hükmü ile aile konutu şerhi konulmuş olmasa da eşlerin birlikte yaşadıkları aile konutu üzerindeki fiil ehliyetleri sınırlandırılmıştır. Sınırlandırma aile konutu şerhi konulduğu için değil, zaten var olduğu için getirilmiştir. Bu sebeple tapuya aile konutu şerhi verilmese bile o konut aile konutu özelliğini taşır. Anılan madde hükmü ile getirilen sınırlandırma, emredici niteliktedir. Dolayısıyla bu haktan önceden feragat edilemeyeceği gibi eşlerin anlaşmasıyla da ortadan kaldırılamaz ve açık rıza ancak "belirli olan" bir işlem için verilebilir....
Somut olayda dava, davalılardan ... ile halen evli olan davacının, ailece oturdukları taşınmazın muvazaalı olarak davalı eşi tarafından diğer davalılara devredildiği, amacın kendisinden mal kaçırmak olduğu iddiasıyla açtığı tapu iptali ve tescil davasıdır. Uyuşmazlığın fiilen aile konutu olarak kullanılan taşınmaza ilişkin olduğu, davalılar arasında davacının eşinin de bulunduğu ve davacının, dava konusu taşınmazın davalı eşi adına tapuya tescil edilmesini ve taşınmazın üzerine aile konutu şerhi konulmasını istediği anlaşılmaktadır. 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yargılama Usûllerine Dair Kanunun, 5133 sayılı Kanunla değişik 4/1. maddesi uyarınca, 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun üçüncü kısmı hariç olmak üzere, ikinci kitabından kaynaklanan davalara aile mahkemelerinde bakılır. Buna göre uyuşmazlığın aile mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 1....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi Taraflar arasındaki davada ... 1. Asliye Hukuk ve ... Aile Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Dava; aile konutu olduğu ve üçüncü kişiye muvazaalı şekilde satıldığı iddia edilen taşınmazın tapu kaydının iptali ile davalı eş adına tescili istemine ilişkindir. ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi, davanın aile konutu olarak kullanılan taşınmazın davacı eşin rızası olmaksızın devredildiğinden TMK'nın 194. maddesi uyarınca tapu kaydının iptal edilip yeniden davalı eş adına tesciline yönelik olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir. ......
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı kadın tarafından davalılar aleyhine tapu iptal tescil ve aile konutu şerhi konulması talebiyle dava açıldığı, ilk derece mahkemesi tarafından her iki davanın da kabulüne karar verildiği, davalı ... tarafından her iki davaya yönelik, davalı ... tarafından ise tapu iptal ve tescil davasına yönelik istinaf talebinde bulunulduğu, her iki davalı tarafından da istinaf başvuru harcı ve istinaf maktu harcının yatırılmış olduğu, inceleme yapan bölge adliye mahkemesi tarafından nispi istinaf harcı eksikliği nedeniyle dosyanın geri çevrildiği, davalı ...’ye muhtıra tebliğ edildiği ve eksik harcın yatırılmadığı gerekçesi ile ilk derece mahkemesi tarafından 07.11.2019 tarihli ek karar ile davalı ...’nin istinaf...
Aile Mahkemesi’nin 03.12.2019 tarih ve 2019/189 Esas 2019/1054 Karar sayılı kararı ile; aile konutu şerhi konulmasının tapu müdürlüklerinden talep edildiği, muris muvazaasına dayalı tapu iptali davasında mahkemenin görevli olmadığı, görev uyuşmazlığı nedeni ile dosyanın bölge adliye mahkemesine gönderilmesine karar verildiği anlaşılmış, her iki mahkeme arasında görev uyuşmazlığının doğduğu, sorunun merci tayini yoluyla çözülebileceği tespit edilmiştir Delillerin Değerlendirilmesi İle Hukuki Sebepler ve Gerekçe: Dava, taşınmazın aile konutu olması nedeni ile muvazaalı satış işleminin iptali ve taşınmazın davalı eş adına tescili istemine ilişkindir. Türk Medeni Kanununun 194/1. maddesi uyarınca "eşlerden biri diğer eşin açık rızası bulunmadıkça aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez; aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz."...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Tapu İptali Tescil-Aile Konutu Şerhi Konulması Yukarıda tarihi, konusu ve tarafları gösterilen hükmün; onanmasına dair Dairemizin 27.05.2013 gün ve 9474-14368 sayılı ilamıyla ilgili karar düzeltme isteminde bulunulmakla, evrak okundu, gereği düşünüldü; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 1.10.2011 tarihinde yürürlüğe girmiş ise de, bu Kanuna 6217 sayılı Kanunla ilave edilen geçici 3. maddenin (1.) bendinde,....Mahkemelerinin göreve başlama tarihine kadar, 1086 sayılı Kanunun kanun yollarına ilişkin hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı hükme bağlandığından, karar düzeltme talebinin incelenmesi gerekmiştir. 1-Temyiz ilamında yer alan açıklamalara göre, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan karar düzeltme itirazları yersizdir. 2-Dava aile konutu olduğu iddia edilen taşınmaz hakkında açılan tapu iptali ve tescil, taşınmazın tapu kütüğüne aile konutu şerhi konulması...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık aile konutu niteliğindeki taşınmazın satışının iptali ile 1/2 hissesinin davalı ... ... adına tesciline ve aile konutu şerhi konulması isteğine ilişkin bulunduğuna göre, Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 27.12.2013 tarih 38 sayılı Kararı ile hazırlanıp, Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 24.01.2014 tarih 1 nolu Kararı ile kabul edilen ve 29.01.2014 tarih 28897 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Daireleri'ne ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (2.) Hukuk Dairesi'nin görevi cümlesinden bulunmakla, gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 28.11.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık aile konutu niteliğindeki taşınmazın eşin rızası dışında satışının iptali ve aile konutu şerhi konulması isteğine ilişkin bulunduğuna göre, Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 27.12.2013 tarih 38 sayılı Kararı ile hazırlanıp, Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 24.01.2014 tarih 1 nolu Kararı ile kabul edilen ve 29.01.2014 tarih 28897 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Daireleri'ne ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (2.) Hukuk Dairesi'nin görevi cümlesinden bulunmakla, gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 10.09.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil-Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı, dava konusu taşınmazın aile konutu olduğu iddiası ile Türk Medeni Kanununun 194. maddesi uyarınca satışın iptali ve tescil talebinde bulunmuştur. Dava konusu taşınmazın, davacının eşi ... tarafından 16.03.2013 tarihinde davalılardan ...'e devredildiği, ...'ün de 13.08.2013 tarihinde taşınmazı davalılardan ...'na devrettiği anlaşılmaktadır. Aile konutu olan taşınmazın, hak sahibi olan eş tarafından üçüncü kişiye devri, davacının açık rızasını gerektirmektedir (TMK m. 194/1) (HGK'nun 24.05.2017 tarih 2017/2-1604 esas, 2017/967 karar sayılı kararı). Bu rıza alınmamıştır. Toplanan delillerden davalılardan ... ve ...'...
Aile Mahkemesi'nin 2018/124 Esas sayılı dosyasının 14/02/2018 tarihli tensip 5 nolu ara kararı ile dava konusu taşınmazın tapu kaydı üzerine tedbir konulmasına karar verildiğini, aile konutu vasfının tartışmasız olduğunu, Mahkemenin aile konutu şerhi bulunmadığına kanaat getirdiği halde bu konuda dava açmak için yetki ve süre vermediğini, Eskişehir 5. Aile Mahkemesinin 2021/469 Esas sayılı dosyası ile tapu iptali ve tescil ve aile konutu şerhi verilmesi için dava açıldığını, davanın bekletici mesele yapılmasını ve kararın kaldırılmasını talep etmiştir. Uyuşmazlık; tahliye emrine dayalı takibin iptali istemine ilişkin şikayet niteliğindedir. Her ne kadar davacı takibin tarafı değil ise de iddiaları gereği dava açmakta hukuki yararının bulunduğu kanaatine varılarak, eşlerden birisi diğerine karşı ve ona tebaen taşınmazda oturduğundan "boşanma gerçekleşse bile" İİK.nun 276/son maddesi hükmü gereğince 3. kişi konumunda değildir....
