Hukuk Genel Kurulunun ........1994 tarih ve 1994/251-593 sayılı kararında da benimsendiği üzere dar yetkili İcra Mahkemesinin yargılama usulü gözönünde tutulduğunda; takip hukuku bakımından takas ve mahsup iddiasının kural olarak; -Takasa konu alacağın İİK.nun 68. maddesindeki belgelere dayalı bulunması ve bu alacakla ilgili olarak icra takibinin yapılmış, kesinleşmiş olması, -Alacağın ilama bağlanması, Hallerinde icra mahkemesinde incelenmesi ve istemin sonuçlandırılması mümkündür. Somut olayda borçlu ... yukarıda yazılı şekilde kesinleşmiş veya ilama dayalı bir alacaktan söz etmediği halde takas iddia etmişt Mahkemece yukarıda yazılı takas-mahsup koşulları oluşmadığı halde alacaklının ... aleyhine takas konusu yapılan borç nedeniyle açtığı Menfi Tespit davasının sonucunun beklenilmesi doğru olmadığı gibi bu davada alacaklı lehine sonuçlanmıştır. Alacaklı ...'nın ....316,96 TL yönünden borçlu olmadığının tespitine karar verildiği görülmektedir....

Somut olayda dava tarihi itibari ile takas mahsup isteminde bulunan T1 alacaklısı olduğu Kırşehir İcra Müdürlüğü'nün 2016/6144 Esas sayılı dosyası ile Sama Metalurji şirketinden olan alacağı kesinleşmiş ise de , henüz istem tarihi itibari ile takas yapılabilecek kesinleşmiş bir borç olmadığı ve yargılama devam ederken dosyanın takipsizlik nedeni ile kapatıldığı anlaşılmakla, takas mahsup istemine yönelik davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur..." şeklinde açıklanan gerekçeleriyle, "Açılan davanın reddine" karar verildiği görülmüştür....

Takas- mahsup talebine konu alacağın ilama bağlı bir alacak olmadığı, davacı asilin takas mahsup muvafakatinin bulunmadığı anlaşılmakla, TBK 144 ve 407/2 maddeleri gereğince davalı tarafla talep edilen takas mahsup işlerinin yapılmamış olması yerinde olup, ayrıca takas mahsup talebine konu alacak yönünden, davacının şoförlüğünü yaptığı araçtaki yükün seyir halindeyken rampada indiği sırada kayarak ön sepete vurmasıyla araçta hasar oluştuğu anlaşılmış, bu olaydaki davacının kusuru somut olarak ispatlanmamış olup, soyut olarak kusurlu olduğu iddiası da haklı olmayıp, mahkemece takas-mahsup talebinin reddinde herhangi bir isabetsizlik olmayıp, davalı vekilinin istinaf talebinin reddi gerekmektedir....

HGK'nun 12.10.1994 tarih ve 1994/251-593 sayılı kararında da benimsendiği üzere dar yetkili icra mahkemesinin yargılama usulü gözönünde tutulduğunda takip hukuku bakımından takas ve mahsup iddiası kural olarak; 1-Takasa konu alacağın İİK'nun 68. maddesindeki belgelere dayalı bulunması, 2-Bu alacakla ilgili olarak icra takibinin yapılmış ve takibin kesinleşmiş olması, 3-Alacağın ilama bağlanması hallerinde nazara alınabilir. Bir alacağın ilama bağlanmış olması halinde takas ve mahsuba konu edileceği tartışmasız olup takas ve mahsup yapılabilmesi için ilamın kesinleşmesi de zorunlu değildir. İlama dayalı takas itirazı icra mahkemesinde her zaman ileri sürülebilir Somut olayda, borçlunun takas hakkı, ... 7. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2014/919 E., 2015/891 K. sayılı dosyasında karara bağlandığı, 30.12.2015 tarihinde doğmuş olup, takas talebinin alacaklıya ulaştığı anda geriye yönelik olarak hukuki sonuç meydana getireceğinin kabulü gerekir....

Bu nedenle; dosyamız haczinden önce haciz ve kamu haczi olmadığı takdirde; banka rehin, takas ve mahsup haklarından sonra bakiye kalması halinde, dosya borçlusuna ait bakiye paranın müdürlüğümüz dosyasına ikinci bir yazışmaya mahal vermeden 7 gün içerisinde gönderilmesine karar verilmiştir. Banka rehin-takas ve mahsup haklarına ilişkin bilgi ve belgelerden de birer sureti ile işbu haklara ilişkin toplam ne kadar alacağınız olduğunun müdürlüğümüz dosyasına bildirilmesine karar verilmiştir.... dosya borçlusuna rehin-takas ve mahsup haklarından sonra kalan paranın müdürlüğümüz dosyasına 7 gün içerisinde yatırılmaması durumunda ise işbu paranın T4 hak, alacak ve malvarlığından cebri icra yoluyla tahsil edileceği ihtar olunur."...

Mahsup itirazının karşı dava olarak ileri sürülmesine gerek olmadığı gibi, ayrı bir davada istenmesi zorunluluğu da bulunmamaktadır. Takasta ise, birbirinden bütünüyle ayrı ve bağımsız, karşılıklı iki alacak (borç) vardır. Ayrıca takas edilecek alacakların muaccel, dava edilebilir olması ve takas hakkının kanunla veya tarafların yapmış olduğu sözleşmeyle ortadan kaldırılmamış olması gerekir. Bu alacak sahiplerinden her biri takas ileri sürebileceği gibi, bu yola gitmeksizin alacaklarını ayrıca dava konusu edebilirler. .../... Takas savunmasında bulunan taraf hem kendi, hem de karşı tarafın alacağını ortadan kaldırmayı istediğinden, her iki alacak üzerinde de etkin olur. Bu niteliği ile takas bir inşai haktır. Mahsup ise bir inşai hak ya da def'i olmayıp, bir itirazdır. (YHGK'nın 24.05.1950 gün ve 74 E., 31 K. sayılı ilamı bu yöndedir.)...

İcra Müdürlüğünün 2012/1642 E., 2012/1643 E. ve 2015/11678 E. sayılı dosya alacaklarının takas mahsubunu talep ettiği görülmektedir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, muacceliyet tarihleri dikkate alınarak ... 8. İcra Müdürlüğünün 2015/8554, 2015/8555, 2015/8556, 2015/8559, 2015/8560, 2015/8561 Esas sayılı takip dosyaları (6 adet) ile şikayetçinin alacaklı olduğu ... 1. İcra Müdürlüğünün 2012/1642 E., 2012/1643 Esas sayılı takip dosyalarının takas mahsup edildiği, takas mahsuba konu dosya hesabı yapılırken ... 8. İcra Müdürlüğünün 2015/8554, 2015/8555, 2015/8556, 2015/8559, 2015/8560, 2015/8561 Esas sayılı takip dosyalarından yatırılan tahsil harcı, cezaevi harcı, damga vergisi gibi yasal kesintiler düşüldükten sonra borçluya ödenen miktarlar üzerinden takas ve mahsup yapılması gerekirken borçlu ... Belediyesi Başkanlığınca yapılan toplam ödeme miktarları üzerinden takas ve mahsup yapıldığı görülmektedir....

İSTİNAF: Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle, dava dilekçesini aynen tekrarla, hükme esas alınan 13/07/2020 tarihli bilirkişi raporunda takas mahsup iddilarının geçerli olduğunun kabul edilmesi halinde dosyaya fazla ödenmiş olan para miktarının 351.891,38 TL olduğu; takas mahsup iddialarının geçerli olduğunun kabul edilmemesi halinde dosyaya fazla ödenmiş olan para miktarının 189.102,18 TL olduğu belirtildiği halde, haciz tehdidi altında yapılan fazla ödemenin mahkemece taraflarına iade edilmesi gerekirken şikayetin reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, dosyada mevcut davacı ile davalı arasında imzalanan 18/01/2016 tarihli protokol ile takas mahsup işleminin kabul edildiği ve mahsuptan sonra kalanın borçlu şirkete geri ödeneceğinin açıkça kabul edildiğini, TBK'nun 188/1 maddesi uyarınca alacağın temlik edilmiş olmasının takas mahsup talebine engel olamayacağını ileri sürerek istinaf yasa yoluna başvurmuştur....

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin takip alacaklısı Form Endüstri Şirketinde takibin kesinleşmesinden sonraki dönemde ortaya çıkan karşı alacağı mevcut olduğunu, bu alacağın takip borcu ile takas ve mahsubu yapılarak dosya borcunun kısmen iptali gerektiğini, mahkemece her ne kadar takas istenilen karşı alacak hakkında sunulan belgenin İİK. 33 veya İİK. 71'e uygun kesinleşen bir takip veya imzası ikrar edilen bir borç olmadığı gerekçesi ile takas istemini reddetmiş ise de, takas borçlusunun borcu ve hukuki ilişkiyi kabul ettiğini, yerel mahkemece takas dayanağı belgenin İİK. 68/1 maddesinde yazılı olan belgelerden olup olmadığı hususunda araştırma yapılması ve müvekkilinin delilleri toplanmak suretiyle yapılacak bilirkişi incelemesi sonucunda takas mahsup miktarının belirlenerek uygun bir karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek istinaf talebinde bulunmuştur....

ın davacının konut kredilerini ödediğini, bu ödemelerin davacının kıdem tazminatından mahsup edilmek ve bakiyesi ileride geri alınmak üzere banka yoluyla yapıldığını, bu nedenle davaya dilekçesinde belirtilen ödemelerin alacaklardan mahsup edilmesi gerektiğini beyanla davanın reddini talep etmiştir. Mahkeme Kararının Özeti: Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Temyiz: Karar, davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Gerekçe: Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalının takas-mahsup defi noktasında toplanmaktadır. Davalı kendisinin de davacıdan alacaklı olduğunu bildirerek bu alacağı ile davacıya olan borcunun takas edilmesini Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 132. maddesi (Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 204. mad.) ile hüküm altına alınan karşılık dava ile isteyebilir....