(ÇAMOĞLU, Ersin , ‘’ Ticaret Ortaklıkları Bağlamında Perdenin Kaldırılması Kuramı ve Yargıtay Uygulaması’’, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, C.32, .S.2, BATIDER, 2016, s.11- 15 ) Davacı tüzel kişilik perdesinin kaldırılmasını talep etmiş ise de, yukarıdaki açıklamalar ışığında somut olayda tüzel kişilik perdesinin kaldırılması şartları oluşmadığından bu talebin reddine, bu nedenle ayrılma akçesinden şirket sorumlu olup ortak şahsi olarak sorumlu olamayacağından davalı T4'a yönelik ayrılma akçesi talebinin husumet nedeni ile reddine karar vermek gerekmiş ve hüküm kurulmuştur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2019/252 Esas KARAR NO : 2021/311 DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan), Tazminat (Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması nedenine dayalı) DAVA TARİHİ : 13/09/2019 KARAR TARİHİ : 07/04/2021 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan), Tazminat (Şirket Yöneticilerinin Sorumluluğundan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, davacıya ait iki adet dükkanında kiracı olan davalı ... Ticaret AŞ'nin borçlarını ödememesi nedeniyle .... İcra Müdürlüğünün 2017/... Esas, .... İcra Müdürlüğünün 2018/... Esas, .... İcra Müdürlüğünün 2019/... Esas ve .... İcra Müdürlüğünün 2018/... Esas sayılı takip dosyalarında toplam 27.000USD ve 660,00 TL kesinleşmiş alacak bulunduğunu, borçlunun ticari işletme devri yaparak işlerini diğer davalı ... üzerinden ve aynı kanallardan yaptığını, davalı ...'...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2019/252 Esas KARAR NO : 2021/311 DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan), Tazminat (Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması nedenine dayalı) DAVA TARİHİ : 13/09/2019 KARAR TARİHİ : 07/04/2021 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan), Tazminat (Şirket Yöneticilerinin Sorumluluğundan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, davacıya ait iki adet dükkanında kiracı olan davalı ... Ticaret AŞ'nin borçlarını ödememesi nedeniyle .... İcra Müdürlüğünün 2017/... Esas, .... İcra Müdürlüğünün 2018/... Esas, .... İcra Müdürlüğünün 2019/... Esas ve .... İcra Müdürlüğünün 2018/... Esas sayılı takip dosyalarında toplam 27.000USD ve 660,00 TL kesinleşmiş alacak bulunduğunu, borçlunun ticari işletme devri yaparak işlerini diğer davalı ... üzerinden ve aynı kanallardan yaptığını, davalı ...'...
nun borç kaçırma saikiyle hareket ederek yine tek hissedarı olduğu diğer davalı ... ....AŞ'yi kurduğunu, bu kapsamda, davalılardan ... şirketinin kesinleşen borcunu ödememesi dolayısıyla alacağın tahsili yoluna gidildiğinde borçlu şirketten mal kaçırılması mal varlığına ulaşılamadığını bu nedenle şirket hesapları ile şahsi harcamalarını ve hesaplarını karıştırdığı ve borçlu şirketin tüzel kişiliğinin arkasına sığındığını, davalı şirketlerin tek hissedarı ...'nun tüzel kişilik perdesinin düz aralanarak şahsi mal varlığıyla sorumlu tutulması gerektiğini, ayrıca davalı şirketlerin iç içe birlikte faaliyette bulunduklarını ve alacaklılardan mal kaçırma amacıyla tüzel kişilik perdesinden yararlanmaya çalıştıklarını, davalı şirketler arasındaki çapraz tüzel kişilik perdesinin kaldırılmasını ve müvekkilinin, Ankara ...İcra Müdürlüğü'nün ... E. Sayılı dosyası ile Ankara ...İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2021/696E....
Hukuken iki farklı tüzel kişilik gibi görünen bu şirketler aslında özdeştir, alacaklılardan mal kaçırmak ya da sorumluluktan kurtulmak amacıyla kötü niyetli olarak iki farklı tüzel kişilik gibi kurulmuştur. Ayrıca bunların üretim, pazarlama ve ihracat faaliyetleri birbirini tamamlayıcı nitelikte olup, şirketler aslında tek ve aynı iktisadi işletmeye vücut vermektedir (Öztek, S./Memiş, T.: Şirketler Hukuku ve İcra İflas Hukuku İlkeleri Karşısında Borçlu Şirketin Alacaklılarının Hakim Ortağa Karşı Korunması, Erol Ulusoy (Editör), I. Uluslararası Ticaret Hukuku Sempozyumu, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, İstanbul, 2008, s. 209). Tüzel kişilik perdesinin çapraz aralanmasına benzeyen bir başka kavram organik bağ kavramıdır. Tüzel kişilik perdesinin aralanmasında olduğu gibi organik bağ kavramında da bir tüzel kişinin borçlarından bir başka tüzel kişinin sorumluluğuna gidilmektedir....
Ticaret şirketlerinde sınırlı sorumluluk ya da ayrı malvarlığı ilkesinin alacaklıların menfaatlerine zarar verecek şekilde kötüye kullanılması durumunda alacaklıların hak ve menfaatlerini korumak için Kıta Avrupası ve Anglo-Sakson hukuk sistemlerinde “Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması Teorisi” geliştirilmiş ve tüzel kişiliğin arkasına sığınarak durumu kötüye kullanan ortakları veya kardeş şirketleri sorumlu tutma imkanı getirilmiştir. Teorinin amacı, hakkaniyet gerektirdiği zaman tüzel kişilik perdesinin arkasına sığınılmasının önlenmesidir. Teorinin uygulanmasının yasal dayanağı olarak dürüstlük kuralı ve hakkın kötüye kullanılması yasağını düzenleyen MK’nın 2. maddesi kabul edilmektedir. (Yargıtay 11 HD 2017/2384 esas 2019/2653 karar, 23. HD 2017/150 esas 2020/1582 karar) Talep dilekçesinde alacaklı taraf, takip borçluları olan keşideci ... Ambalaj ...Ltd....
Şti. ile yapmış olduğu kat karşılığı inşaat sözleşmesinde, dava dışı şirketin sözleşmeye aykırı hareket etmesi nedeniyle Konya 2.Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2020/159 Esas sayılı dosyası ile açtığı tazminat davasını kazandığını, akabinde Konya 8.İcra Müdürlüğü'nün 2022/1751 E. sayılı dosyasında icra takibi başlattığını, ancak sorgulamalarda dava dışı şirketin borcu karşılayacak miktarda mal varlığının olmadığının tespit edildiğini, yapılan araştırmalarda şirket hakkında çok sayıda alacak davası açılmış olması nedeniyle kötü niyetli olarak pasifize edilmiş olduğunun, yeni bir şirket kurulduğunun ve tüm kazanımlarının yeni şirket ve şahsı üzerinden yürütüldüğünün tespit edildiğini, yeni kurulan şirketin T3 T3 olduğunu, şirketin %50 sahibi ve müdürleri kurulu başkanının T4 olduğunu, dolayısıyla yeni kurulan şirketin de temsilcilerinin aynı kişiler olduğunu, tüzel kişilik perdesinin arkasına saklanarak alacaklıları zarara uğrattıklarını, ticari şirketin tüzel kişilik perdesinin ortadan kaldırılması...
Somut uyuşmazlıkta, davacının avukatı aşamalardaki dilekçelerinde ve en son istinaf başvuru dilekçesinde açıkça; görülmekte olan davanın TBK'nın 19.maddesi ve İİK'nın 277 ve devamı maddeleri kapsamında açıldığı ve bu hükümler dairesinde çözümlenmesi gerektiği, nam-ı müstear, muvazaa ve kanuna karşı hile iddiası ile Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması Teorisine Dayalı açılmış olan dava ile amaçlarının; borçlu şirketin mal kaçırmak için muvazaalı olarak ve namı müstear kullanarak faaliyetlerini kanuna karşı hile yaparak davalılar üzerinden devam ettirdiği, borçlu şirket ile diğer şirketler arasındaki bu tüzel kişilik perdesinin aralanması ve alacaklı müvekkilinin alacağına kavuşmasının sağlanması olduğu yönünde beyanda bulunduğu anlaşılmıştır, Dolayısıyla davacı tarafça davada; davalılar arasında ki tasarrufların davacının alacağının tahsili için iptali talep edildiğine göre, açılan dava ticari dava değildir....
Davalıların hukuki sorumluluğu özellikle “tüzel kişilik perdesinin kaldırılması ve “organik bağ” kavramları ışığında da ele alınmalıdır. Tüzel kişi ile ortakların alanlarının organizasyon ve malvarlıkların birbirine karışması, yetersiz sermaye ve özellikle şirket tüzel kişiliğinin bilinçli olarak üçüncü kişileri zarara uğratılması tüzel kişilik perdesinin ortadan kaldırılması nedenlerindendir. Başka bir anlatımla bu davalar borçlunun alacaklarından mal kaçırmak amacıyla yaptığı tasarrufların hileli, muvazaalı işlemlerin borçlunun alacaklısına karşı hükümsüz hale gelmesi yaptırımını hedefleyen hakim hukuku biçiminde bir son çaredir. “Organik Bağ” tüzel kişiye karşı olan alacakların takip edilmesinde, bu takibin asıl borçlu şirket ile birlikte onunla belirli bir düzeyde hukuki ilişkiye ve bağa sahip olan şirkete karşı yapılabilmesini sağlayan bir hukuki yoldur. Bu halde iktisadi bütünlük aranmaz....
Davalıların hukuki sorumluluğu özellikle “tüzel kişilik perdesinin kaldırılması ve “organik bağ” kavramları ışığında da ele alınmalıdır. Tüzel kişi ile ortakların alanlarının organizasyon ve malvarlıkların birbirine karışması, yetersiz sermaye ve özellikle şirket tüzel kişiliğinin bilinçli olarak üçüncü kişileri zarara uğratılması tüzel kişilik perdesinin ortadan kaldırılması nedenlerindendir. Başka bir anlatımla bu davalar borçlunun alacaklarından mal kaçırmak amacıyla yaptığı tasarrufların hileli, muvazaalı işlemlerin borçlunun alacaklısına karşı hükümsüz hale gelmesi yaptırımını hedefleyen hakim hukuku biçiminde bir son çaredir. “Organik Bağ” tüzel kişiye karşı olan alacakların takip edilmesinde, bu takibin asıl borçlu şirket ile birlikte onunla belirli bir düzeyde hukuki ilişkiye ve bağa sahip olan şirkete karşı yapılabilmesini sağlayan bir hukuki yoldur. Bu halde iktisadi bütünlük aranmaz....
