Sürekli işgöremezlik derecesindeki düşmeye bağlı olarak değişime uğrayan gelir, yüksek işgöremezlik oranı nedeniyle bağlanmış olan başlangıçtaki gelir olup; gelir hesabındaki unsurlardan biri olan işgöremezlik oranındaki düşme karşısında, başlangıçtaki gelirin, değişen işgöremezlik oranına uyarlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Bu durumda, peşin sermaye değerli gelirin başladığı tarih itibariyle düşen işgöremezlik oranına göre belirlenmesi zorunlu olup; başlangıçtaki yüksek işgöremezlik oranı nedeniyle fazladan (yüksek işgöremezlik oranı ile düşen işgöremezlik oranı arasındaki fark işgöremezlik nedeniyle) ödenen fark gelirlerin, yeni oran üzerinden belirlenmiş olan peşin sermaye değerli gelire ilavesi gereği bulunmaktadır....
K A R A R Dava, davacıya %19,20 sürekli işgöremezlik derecesine göre bağlanan sürekli iş göremezlik gelirinin, sürekli işgöremezlik derecesinin %53 e yükselmesi sebebi ile oluşacak farkından 100 TL'nin 01.12.2005 tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulü ile hükümde ... şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik inceleme ve araştırma ile varılmıştır. Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının Türkiye Taş Kömürü İşletmelerinde 1959 yılından 1984 yılına kadar çalıştığı, ilk olarak davacının sürekli iş göremezlik derecesinin 11,2 olarak tespit edildiği ve davacıya 19.3.1990 tarihinden itibaren bu oran üzerinden aylık bağlandığı, SSK ... Meslek Hastalıkları Hastanesi'nin 18.11.2005 tarihli raporunda sürekli iş göremezlik oranının 19,2 ye yükseldiği, gelirinin 01.12.2005 tarihinden itibaren artırıldığı, davalı Kurumun, ... Uzun ......
Mahkemece uyulan bozma ilamımızda, “Sürekli iş göremezlik derecesindeki düşmeye bağlı olarak değişime uğrayan gelir, yüksek işgöremezlik oranı nedeniyle bağlanmış olan baştaki gelir olup; gelir hesabındaki unsurlardan biri olan işgöremezlik oranındaki düşme karşısında, başlangıçtaki gelirin, değişen işgöremezlik oranına uyarlanması zorunluluğu bulunmaktadır....
Sürekli işgöremezlik derecesindeki düşmeye bağlı olarak değişime uğrayan gelir, yüksek işgöremezlik oranı nedeniyle bağlanmış olan başlangıçtaki gelir olup; gelir hesabındaki unsurlardan biri olan işgöremezlik oranındaki düşme karşısında, başlangıçtaki gelirin,değişen işgöremezlik oranına uyarlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Bu durumda, peşin sermaye değerli gelirin başladığı tarih itibariyle düşen işgöremezlik oranına göre belirlenmesi zorunlu olup; başlangıçtaki yüksek işgöremezlik oranı nedeniyle, fazladan (yüksek işgöremezlik oranı ile düşen işgöremezlik oranı arasındaki fark işgöremezlik nedeniyle) ödenen fark gelirlerin, yeni oran üzerinden belirlenmiş olan peşin sermaye değerli gelire ilavesi gereği bulunmaktadır....
İş Mahkemesi'nin 2008/1084 E sayılı dosyasında; 17/10/2012 tarihli oturumunda SGK ve davalı işveren aleyhine sürekli işgöremezlik oranının tespiti hususunda dava açılmak üzere 1 ay kesin süre verildiğini, bu karar doğrultusunda müvekkilinin sürekli işgöremezlik derecesinin tespiti ve bu oran üzerinden iş kazası geliri bağlanması ve sair haklarının ödenmesi için huzurdaki davayı açtıklarını belirterek, davacının iş kazası sonucu oluşan sürekli iş göremezlik derecesinin tespitine karar verilmesini, açtıkları davanın müvekkili lehine sonuçlanması halinde ve buna göre SGK tarafından bağlanan iş kazası gelirinin de yükseldiği takdirde iş kazası gelirin artışların hak edildiği ilk tarihten itibaren ödeme tarihine kadar yasal en yüksek oran üzerinden davalı SGK tarafından davacıya faiz ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, gerçek işgöremezlik derecesinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir....
Bu yasal düzenleme gereğince düzenlenen Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 45. maddesinde sürekli iş göremezlik gelirinin iş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve özürler nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden Kurum Sağlık Kurulunca meslekte kazanma gücü en az %10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalıya bağlanacağı bildirilmiştir. Davacıda mevcud sürekli işgöremezlik oranının yükseldiğinin tespitine ilişkin davanın asıl amacı 506 ve 5510 sayılı Yasa gereğince davacıya iş kazası sigorta kolundan bu oran üzerinden gelir bağlanmasının teminine yöneliktir.Sigortalıya artan bu oran üzerinden gelir bağlanması halinde artan orana göre bağlanan gelirin ilk peşin sermaye değerinin tazmini için SGK Başkanlığınca işverene rücu edileceğinden sürekli işgöremezlik oranının artıp artmadığı işverininde hak alanını doğrudan ilgilendirmekte olup işveren bu davada yasal hasımdır....
Bu yasal düzenleme gereğince düzenlenen Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 45. maddesinde sürekli iş göremezlik gelirinin iş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve özürler nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden Kurum Sağlık Kurulunca meslekte kazanma gücü en az %10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalıya bağlanacağı bildirilmiştir. Sürekli işgöremezlik oranının tespitine ilişkin davanın asıl amacı, 506 ve 5510 sayılı Yasa gereğince sigortalıya sürekli işgöremezlik geliri bağlanmasının teminine yöneliktir. Diğer yandan sürekli işgöremezlik oranının tespiti işverenin dahi hak alanını ilgilendirir. Zira işveren kusurlu ve sigortalının sürekli işgöremezlik oranı en az %10 ise, kurum sigortalının sürekli işgöremezlik oranına göre bağladığı gelirin peşin değerini işverenden isteyebilecektir....
Bu durumda yerel mahkemece öncelikle yapılacak iş; hak sahibi dosyasıyla eldeki dosya bir arada değerlendirilerek, saptanan maddi olgulara göre meydana gelen meslek hastalığı ve sebepleri tereddütsüz belirlenip, tüm delillerle birlikte değerlendirilerek, alanında uzman bilirkişilerden oluşan ve mevzuata uygun, raporlar arasındaki kusur oran ve aidiyetleri konusunda oluşan çelişkiler giderilecek şekilde yeniden rapor alınıp irdelenerek, varılacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekir. 3-Kurum tarafından mahkemeye gönderilen sürekli işgöremezlik derecesine ilişkin, 16.08.2007 tarihli hastane raporuna istinaden düzenlenen ilk raporda, sürekli işgöremezlik oranının %23,50 ve Ağustos 2009 tarihinde Kontrol Muayene Kaydının bulunduğu, kurumca mahkemeye gönderilen ve kesinleşen sürekli işgöremezlik derecesine dair yazı ekindeki 22.11.2017 tarihli hastane raporuna göre düzenlenen sağlık kurulu raporunda sürekli işgöremezlik oranı %22,20 (Artma) olarak belirlenmiştir....
Sürekli işgöremezlik oranının tespitine ilişkin davanın asıl amacı, 506 ve 5510 sayılı Yasa gereğince sigortalıya sürekli işgöremezlik geliri bağlanmasının teminine yöneliktir. Diğer yandan sürekli işgöremezlik oranının tespiti işverenin dahi hak alanını ilgilendirir. Zira işveren kusurlu ve sigortalının sürekli işgöremezlik oranı en az %10 ise, kurum sigortalının sürekli işgöremezlik oranına göre bağladığı gelirin peşin değerini işverenden isteyebilecektir. Sürekli işgöremezlik oranının tespiti istemine ilişkin dava sonucunda mahkemece verilecek hüküm gerek işverenin gerekse T3 hak alanını etkileyeceğinden işveren ile T3 arasında mecburi dava arkadaşlığı bulunmaktadır. Davalılar arasında (pasif) mecburi dava arkadaşlığı bulunması halinde, davacı bütün davalılara karşı birlikte dava açmak zorundadır. Dava bütün mecburi dava arkadaşlarına karşı değil de bunlardan birine veya bir kaçına karşı açılmış ise bu halde, dava sıfat yokluğundan reddedilemez....
