Sözleşmenin 6.maddesindeki karalaştırma ifaya ekli cezai şart niteliğinde olup, ancak sözleşmenin devam etmesi halinde talep edilebilir. Sözleşmenin 7.maddesi ise seçimlik cezai şart niteliğinde olduğundan sözleşmenin 2009/6354-14257 bitimi halinde istenebilir. Davacı eldeki dava ile sözleşmenin feshini de istemiş olmakla ancak seçimlik cezai şart niteliğindeki tazminatı (sözleşmenin 7.maddesi) isteme hak ve yetkisine sahiptir. Sözleşmenin feshini talep eden davacı, ancak sözleşmenin yürürlükte olması halinde istenebilecek olan seçimlik cezai şartı (sözleşmenin 6.maddesi) isteyebilme olanağına sahip değildir. Mahkemece değinilen bu yön gözetilerek sözleşmenin 6.maddesine dayalı alacak talebinin tamamen reddine karar verilmesi gerekirken, bu kalem istekle ilgili olarak 500 TL’na hükmedilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır. Bozmayı gerektirir....
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, taraflarca 15/07/2006 tarihli sözleşmenin imzalanmış olup, 3 yıl süreli olduğu, daha sonra 09/06/2008 tarihli direkt satış noktası sözleşmesi düzenlendiği, bu sözleşmenin öncekinin devamı olduğu, ancak içeriğinde şirketin imzaya yetkili kişilerince imzalanmış olmadıkça sözleşmenin geçerlilik kazanmayacağının belirtildiği, 09/06/2008 tarihli bu sözleşmenin davacı şirket yetkililerince imzalanmamış olduğu, şirketin kaşesinin de bulunmadığı, dolayısıyla yürürlük kazanmadığı, bu kapsamda 15/07/2006 tarihli sözleşmenin 09/06/2008 tarihli sözleşme ile ortadan kaldırılmamış olup, bu ilk sözleşmenin 3 yıllık süre sonu olan 15/07/2009'da sona erdiği, sözleşme süresinden önce herhangi bir şekilde sona ermediğinden genel hükümler 8. maddesi ile özel hükümler 1. ve 2. maddeleri gereğince davacının herhangi bir talep hakkının doğmadığı, davalının sözleşmenin sona ermesinden sonra davacıdan ürün satın almış olmasının geçerlilik kazanmayan 09/06/2008 tarihli sözleşmeyi...
Mahkemece yapılan yargılama sonunda taraflar arasında 1.7.2004 başlangıç tarihli sözleşme imzalandığı, sözleşmenin 9.maddesi uyarınca (3) yıllık deneme süresinin 30.9.2004 tarihinde sona ereceği, davalı tarafça 9.8.2005 tarihli ihtarname ile sözleşmenin feshinin talep edildiği ve ihtarın 16.8.2005 tarihinde davalıya tebliğ edildiği ve sözleşmenin deneme süresi sonunda feshedildiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Taraflar arasında imzalanan 1 Temmuz 2004 tarihli sözleşmenin 9.maddesinde sözleşmenin imza tarihinden itibaren (3) aylık deneme süresi verimli olduğu takdirde karşılıklı mutabakat ile (1) yıl süre ile geçerli olacağı hükme bağlanmıştır.Bu durumda sözleşmenin başlangıç tarihinin 1 Temmuz 2004 olacağı kuşkusuzdur....
Sözleşme konusu iş, yapılma yeri ve niteliği sözleşmenin 3. maddesinde açıklanmıştır. Yüklenici ... ayrımı Siirt yolu sanat yapıları toprak işleri ve drenaj işleri yapımını yüklenmiştir. 18.08.2005 tarihli sözleşmenin davacı ...’a devri için idareye yazılı olarak yaptıkları başvuru sonucu, idarenin devre onay veren 14.10.2005 günlü ihale komisyon kararı bölge müdürlüğünce aynı tarihte onaylanmıştır. Sözleşmenin ...’a devrine ilişkin yazılı sözleşme yapılmamış ise de; 18.08.2005 tarihli sözleşmenin konusu olan işlerin yapımı, davacı ...’a ihale edilmiş ve davacı ile Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü arasında 18.10.2005 tarihli yeni bir sözleşme yapılmıştır. Sözleşmenin devrinde devreden taraf sözleşmenin tarafı olmaktan çıkar ve yerine devralan sözleşmenin tarafı olur....
Taraflar arasında 10.10.2002 tarihinde Anlaşma başlıklı akaryakıt satışına ilişkin sözleşmenin imzalandığı ihtilafsızdır. Taraflar anılan sözleşmenin özellikle uygulanacak iskonto oranlarına ilişkin hükümlerini çeşitli ek sözleşmelerle tadil etmişlerdir. Anılan sözleşmenin 2. maddesinde sözleşmenin konusu, davacı tarafından sözleşme kapsamında bildirilecek araçlara taşıt tanıtma hizmetiyle akaryakıt verileceği olarak belirlenmiştir. Sözleşmenin 3. maddesinde, sözleşmenin 01.08.2002 tarihinden başlamak üzere bir yıl olduğu ve taraflardan birinin bu sözleşmenin sona erme tarihinden itibaren 30 gün önce diğer tarafa fesih ihbarında bulunmaması halinde sözleşmenin aynı hüküm ve şartlarda birer yıl süreyle uzayacağı düzenlenmiştir. Sözleşmenin 10. maddesinde ise sözleşmenin davalı tarafından süresinden önce feshedilmesi veya davalının sözleşme hükümlerine aykırı davranması nedeniyle davacının sözleşmeyi feshetmesi halinde her bir taşıt için 100 USD cezai şart verileceği belirlenmiştir....
Taraflar arasında 10.10.2002 tarihinde Anlaşma başlıklı akaryakıt satışına ilişkin sözleşmenin imzalandığı ihtilafsızdır. Taraflar anılan sözleşmenin özellikle uygulanacak iskonto oranlarına ilişkin hükümlerini çeşitli ek sözleşmelerle tadil etmişlerdir. Anılan sözleşmenin 2. maddesinde sözleşmenin konusu, davacı tarafından sözleşme kapsamında bildirilecek araçlara taşıt tanıtma hizmetiyle akaryakıt verileceği olarak belirlenmiştir. Sözleşmenin 3. maddesinde, sözleşmenin 01.08.2002 tarihinden başlamak üzere bir yıl olduğu ve taraflardan birinin bu sözleşmenin sona erme tarihinden itibaren 30 gün önce diğer tarafa fesih ihbarında bulunmaması halinde sözleşmenin aynı hüküm ve şartlarda birer yıl süreyle uzayacağı düzenlenmiştir. Sözleşmenin 10. maddesinde ise sözleşmenin davalı tarafından süresinden önce feshedilmesi veya davalının sözleşme hükümlerine aykırı davranması nedeniyle davacının sözleşmeyi feshetmesi halinde her bir taşıt için 100 USD cezai şart verileceği belirlenmiştir....
K A R A R Davacı, davalı ile aralarında düzenlenen 31.12.2004 tarihli sözleşme gereğince davalıya motorin ve süper benzin sattığını, davalının sözleşmenin 15/2 maddesi hükmüne aykırı olarak fiyat farkına bağlı olarak oluşan alacağını ödemediğini, fiyat farkı alacağının tahsilini istediğinde davalının sözleşmenin fiyat farkına dair hükmünün geçersiz olduğundan bahisle sözleşmeyi tek taraflı olarak feshettiğini, feshin haksız olduğunu ileri sürerek sözleşmenin geçerli olduğunun tespiti ile teslim edilen kısımla ilgili olarak 2.633,97 YTL fiyat farkı alacağı ve sözleşmenin feshi nedeniyle uğradığı kar kaybı karşılığı 5.000,00 YTL’nin tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın reddini dilemiştir....
KARAR Davacı, davalı ile aralarında 1.11.2002 başlangıç tarihli ve beş yıl süreli kira sözleşmesi uyarınca, davalının yöneticisi olduğu binanın dış cephe duvarının reklam amacıyla kiralandığını, sözleşmenin 5. maddesi uyarınca “sözleşmenin bitiminden iki ay sonra kiracının reklam alanını kiralayacağını bildirmemişse sözleşmenin kendiliğinden fesholur.” Hükmünün bulunmasına ve ilk beş yıllık sürenin bitim tarihi olan 1.12.2007’den itibaren iki ay süreyle uzatma hakkında sahip bulunmasına karşın, davalı tarafından 31.10.2007 tarihli ihtarname ile sözleşmenin yenilenmeyeceğinin bildirildiğini, kiracılığının 1.12.2007 tarihinden itibaren devam ettiğinin tespitini ve muarazanın bu şekilde giderilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı, sözleşmenin Borçlar Kanunu’nda belirtilen önellere uyulmak suretiyle fesholunduğunu, sözleşmenin 5. maddesinin sözleşme serbestisi ilkesine aykırı olduğunu, davanın reddini dilemiştir....
Ancak, bu hükümler olmaksızın sözleşmenin yapılmayacağı açıkça anlaşılırsa, sözleşmenin tamamı kesin olarak hükümsüz olur....” hükmünü içermektedir. Buna göre sözleşmenin sadece bir kısım şartları için butlan sebebinin varlığı halinde, kural olarak sözleşme geçerli olup söz konusu şartların hükümsüz sayılması ile yetinilecektir. Yine bu fıkraya göre hükümsüz sayılan şarttan faydalanan taraf, söz konusu şartın batıl olduğunu bilseydi sözleşmeyi yapmayacağını ispat edebilirse, sözleşmenin tamamı batıl olacaktır. Sözleşmenin batıl olan şartından faydalanmayan taraf, sözleşmenin tamamının butlanını ileri süremeyecektir. Sözleşmenin niteliği, batıl olan şartın hükümsüz sayılması halinde sözleşmenin geri kalan kısmını geçerli saymaya imkan vermiyorsa, başka bir deyişle sözleşme niteliği itibariyle bölünmeye elverişli değilse, bir kısım şartların butlanı halinde sözleşmenin tamamı zorunlu olarak hükümsüz olacaktır....
Davalı vekili, taraflar arasında en son imzalanan sözleşmenin 01.01.2002 tarihli olduğunu, davacının sözleşmenin 6/c maddesine aykırı davrandığını, davacının keşide ettiği senetlerin karşılıksız çıktığını, bu konuda davacıya ihtar çektiklerini, ihtara rağmen davacının aldığı mal karşılığı verdiği 29.06.2002 tarihli çekin de karşılıksız çıktığını, bunun üzerine müvekkilinin 08.08.2002 tarihli ihtarla sözleşmeyi feshettiğini, davacının sözleşme hükümlerine aykırı tutumu nedeniyle sözleşmenin feshine sebep olduğunu, sözleşmenin 19.maddesi uyarınca sözleşmenin feshi halinde on ... içinde hesap mutabakatı yapılmaması halinde bayiinin şirketi ibra etmiş sayılacağının kabul edildiğini, sözleşmenin 27.maddesine göre davacının kâr mahrumiyeti isteyemeyeceğini bildirerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur....
