Maddesi gereği 1.000 Euro cezai şart bedelinin ödenmesinin ihtar edildiği, 29.04.2022 tarihli ihtarname ile de ödenmesi gereken cezai şart bedelinin 3.000,00 Euro olduğunun ihtar edildiği anlaşılmıştır. Yukarıda yapılan açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde, taraflar arasında imzalanan ...Programı Kullanım Sözleşmesinin 18. Maddesi ile sözleşmenin süre bitiminden önce feshi halinde 3.000,00 Euro cezai şart ödeneceğinin kararlaştırıldığı, davacı yanın fesih ihtarının Onlıne Rezervasyon Sistemleri Kullanım Sözleşmesine ilişkin olup süre bitiminde sözleşmenin sona erdirileceğinin ihtar edildiği, cezai şart istemine konu ......
Maddesi gereği 1.000 Euro cezai şart bedelinin ödenmesinin ihtar edildiği, 29.04.2022 tarihli ihtarname ile de ödenmesi gereken cezai şart bedelinin 3.000,00 Euro olduğunun ihtar edildiği anlaşılmıştır. Yukarıda yapılan açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde, taraflar arasında imzalanan ...Programı Kullanım Sözleşmesinin 18. Maddesi ile sözleşmenin süre bitiminden önce feshi halinde 3.000,00 Euro cezai şart ödeneceğinin kararlaştırıldığı, davacı yanın fesih ihtarının Onlıne Rezervasyon Sistemleri Kullanım Sözleşmesine ilişkin olup süre bitiminde sözleşmenin sona erdirileceğinin ihtar edildiği, cezai şart istemine konu ......
Cezai şartın amacı, borçluyu borca uygun davranmaya sevketmektir. Cezai şart, asıl alacağı kuvvetlendirme amacı güder. Bu bakımdan cezai şart, kuvvetlendirilecek asıl borcun mevcut olmasını gerektirir. Asıl borç yoksa cezai şart da söz konusu olamaz. Bu niteliği itibariyle cezai şart asıl borca bağlı fer'i bir borçtur. Asıl borç, mevcut ve geçerli ise, cezai şart da borç doğurur. Asıl borç sona ermiş ya da geçersiz doğmuşsa, cezai şart bağımsız bir borç oluşturamaz. Cezai şart, asıl borcun bağlı olduğu şekle tabidir. Asıl borç bir geçerlilik şekline bağlanmışsa, cezai şartın borç doğurabilmesi aynı şekilde kararlaştırılmış bulunmasına bağlıdır. Ancak, geçerlilik şekline bağlı olan bir sözleşme bu şekle uygun olarak yapılmadığı halde, şekle aykırılığı ileri sürmenin dürüstlük kurallarıyla bağdaşmaması nedeniyle dinlenmediği hallerde, sözleşme geçerli sayıldığından, onun fer'i nitelikte olan cezai şart da geçerli sayılacaktır....
DAİREMİZİN 15/02/2019 TARİH VE 2018/1884 ESAS 2019/316 KARARI VE GEREKÇESİ; taraflar arasındaki sözleşmenin feshini düzenleyen 6.3. maddesinde cezai şart bedelinin hesaplanmasının ücret üzerinden yapılacağının düzenlenmiş olmasına, mahkemece de benimsenen bilirkişi raporu gereğince sözleşmenin ücret başlıklı 2/1.maddesinde belirlenen 300 Euro ücret üzerinden cezai şartın hesaplanarak hüküm altına alınması yerinde görülerek bu husustaki istinaf taleplerinin reddine, davacı işveren tarafından davalıya Antalya 6.Noterliği'nin 24.06.2015 tarih ve 10469 yevmiye nolu ihtarnamesi ile hizmet sözleşmesinin haksız olarak feshedilmesi sebebiyle 168.000 Euro cezai şart bedelinin, davacı şirket hesaplarına 7 gün içerisinde ödenmesinin ihtar edildiği, ihtarnamenin davalıya 26.06.2015 tarihinde tebliğ edildiği, ihtarnamede verilen 7 günlük süre dikkate alındığında davalının 04.07.2015 tarihinde temerrüte düştüğü anlaşılmakla, hüküm altına alınan cezai şart alacağına davalının temerrüte düştüğü 04.07.2015...
Davacı tarafın ikinci sözleşmenin imzalanmasından sonra bu sözleşmenin davalı tarafça sonlandırılması üzerine ilk sözleşme dönemine ilişkin kar mahrumiyeti ve cezai şart talebi dürüstlük kuralına da uygun bulunmamakta olup davacının ilk sözleşme dönemine ilişkin tazminat talebinin anılan gerekçeler ile reddine karar vermek gerekmiştir. Davacı tarafın ikinci dönem sözleşmenin yürürlükte olduğu -- tarih aralığına ilişkin cezai şart talebi yerinde bulunmakla bilirkişi tarafından belirlenen ------- cezai şart alacağının davacı talebine bağlı olarak dava tarihinden itibaren işletilecek yıllık mevduat fiilen uygulanan en yüksek faiziyle davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmesi gerektiği değerlendirilmiştir. Taraflarca kar mahrumiyeti sözleşmenin feshi halinde bakiye süre yönüden öngörülmüştür. Kar mahrumiyeti yönünden davacı, davalının ürün alımını bıraktığı tarihten sözleşmenin sona erme tarihine kadar hesaplama yapılması gerektiğini ileri sürmüştür....
GEREKÇE: Dava; ... tüp bayiliği sözleşmesinin haklı feshi nedeniyle cezai şart alacağı ile yoksun kalınan kâr ve depozito bedeli istemine ilişkindir. Mahkememizce ... -... E. K. sayılı, 16/07/2013 tarihli karar ile :''... Yasal düzenlemeler ve dayanak sözleşme hükümlerine göre davacının talep edebileceği tazminatlar ve cezai şart alacağına ilişkin olmak üzere; B.K. 159/1 (TBK 180/1) maddesi uyarınca alacaklının zarara uğramamış olsa bile cezai şart talep edebileceği, kaldıki sözleşmenin 24....
(BK m. 12) maddesinde sözleşme metni ile çelişmeyen tamamlayıcı yan hükümlerin bu kuralın dışında olduğu ifade edilmiş ise de, dosyada mevcut ek sözleşmede asıl sözleşmede bulunmayan cezai şart yükümlülüğü de getirildiği, bu suretle taraflar yönünden öngörülen edimlerin ağırlaştırıldığı ve ayrıca hiçbir şekilde ifa edilmediği anlaşıldığından bir kısım taleplere dayanak yapılan ek sözleşmenin geçerli bulunduğundan söz edilebilmesi mümkün değildir. Temyiz incelemesine konu davada, davacı paydaş arsa sahibi, anılan ek sözleşmede düzenlenen cezai şart bedeline hükmedilmesini istemiş, bunun yanında payının kendisine iadesi yönünde tapu iptal ve tescil isteminde bulunmamış, açıkça payının bedelinin tahsilini istemiştir. Davacı vekilinin dosyadaki talebinin, TBK’nın 125/2 ( BK m. 106/2) ifade edilen ifa yerine geçen olumlu zarar niteliğinde olmadığı da ortadadır....
- K A R A R - Davacı vekili, davalıların bayilik sözleşmesinde taahhüt ettikleri miktarda LPG'yi düzenli olarak satın almadıklarını ve hiçbir sebep yokken müvekkilinden LPG almasına son verdiklerini, müvekkilinin sözleşmeyi haklı nedenle feshettiğini, belirterek sözleşmenin 29. maddesi uyarınca şimdilik 5.000 USD cezai şart ve ek anlaşmanın 7. maddesi gereğince 5.000 USD cezai şart alacağının ve şimdilik 5.000 TL kazanç ve kâr kaybı alacağının faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiş, yargılama aşamasında kazanç ve kâr kaybı alacağını 12.218.33 TL artırarak 17.218.33 TL olarak ıslah etmiştir. Davalılar, davaya cevap vermemiştir. Mahkemece; sözleşmenin kalan süresine nazaran talep edilebilir kâr mahrumiyetinin 17.218.37 TL olduğu, sözleşmenin 29. maddesine göre 30.000 USD cezai şart, ek anlaşmanın 7. maddesine göre 42.160....
Böyle bir cezai şart hükmü, Borçlar Kanunun 325 inci maddesine göre talep konusu yapılabilecek olan sözleşmenin kalan süresine ait ücret isteğinden farklıdır. Bu durum, konuya dair yasal düzenlemenin tekrarı mahiyetinde de değildir. Gerçekten tarafların iradesi özel biçimde cezai şart düzenlemesi yönünde ortaya çıktığından, iradeye değer verilmeli ve cezai şart hükümlerine göre çözüme gidilmelidir. İşçinin bakiye süre ücreti ölçüt alınarak kararlaştırılan cezai şarttan başka, sözleşmenin kalan süresine ait ücretlerin de Borçlar Kanununun 325 inci maddesine göre talep edilip, edilemeyeceği soruna değinmek gerekir ki, koşulların varlığı halinde sözleşmenin kalan süresine ait ücretlerin ayrıca talep edilebileceği kabul edilmelidir. Gerçekten, Borçlar Kanunu’nun 158/II maddesine göre, borcun belli zaman ve yerde ifa edilmemesi hali için cezai şart kararlaştırılmışsa, alacaklı hem ifa hem de cezai şartı talep edebilecektir....
Cezai şartın işçi ve işveren hakkında ve iki taraflı olarak düzenlenmesi gereği, işçi aleyhine kararlaştırılan cezai şartın işveren aleyhine kararlaştırılandan daha fazla olmaması sonucunu da ortaya koymaktadır. Başka bir anlatımla işçi aleyhine olarak belirlenen cezai şartın, koşulları ve ceza miktarı bakımından işverenin sorumluluğunu aşması düşünülemez. İki taraflı cezai şartta işçi aleyhine bir eşitsizlik durumunda, cezai şart hükmü tümden geçersiz olmamakla birlikte, işçinin yükümlülüğü işverenin sorumlu olduğu miktarı ve halleri aşamaz. İşçiye verilen eğitim karşılığı belli bir süre çalışması koşuluna bağlı olarak kararlaştırılan cezai şart tek taraflı olarak değerlendirilemez. İşçiye verilen eğitim bedeli kadar cezai şartın karşılığı bulunmakla eğitim karşılığı cezai şart hükmü belirtilen ölçüler içinde geçerlidir. Gerek belirli gerekse belirsiz iş sözleşmelerinde, cezai şart içeren hükümler, karşılıklılık prensibinin bulunması halinde kural olarak geçerlidir....
