"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki asıl davada sözleşmenin feshi nedeniyle menfi tespit, istirdat ve zarar tazmini, birleşen davada sözleşmenin tasfiyesi ve iadesi, bedel davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hüküm asıl davada davacı birleşen davada davalı vekilince duruşmasız, asıl davada davalı birleşen davada davacı vekilince duruşmalı temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. 14.12.2022 gününde duruşmalı temyiz talebinde bulunan asıl davada davalı - birleşen davada davacı vekili Avukat ... ile temyiz talebinde bulunan asıl davada davacı - birleşen davada davalı vekili Avukat ...'ın gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....

Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2012/... esas sayılı dosyaya konu olan yapı denetim hizmet bedeli, sözleşmede aksi kararlaştırılmadığından ve hatta sözleşmenin .... maddesinde açıkça arsa sahiplerinden bu sözleşme nedeniyle arsa payı dışında her ne nam altında olursa olsun hiçbir bedel istenemeyeceği hüküm altına alındığından sözleşmenin feshedildiği tarihe kadar yüklenicinin talep edebilleceği imalat bedeli içinde değerlendirilir. Birleşen bu dosyaya esas olan bedelin ise fesihten önceki döneme ait olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda, arsa malikinin yüklenici yerine ödediği bu bedelin kabulü gerekirken reddine karar verilmesi doğru bulunmamıştır. Son olarak, asıl davada talep edilen alacağa reeskont faizi yürütülmesi istenmiştir....

-TL kira bedeli kararlaştırıldığını, büfenin hemen yanında iki adet kaçak simitçi büfesi bulunduğundan kira bedelini bu şartlarda ödemesinin mümkün olmadığını son kira sözleşmesinde kararlaştırılan kira bedelinin fahiş olduğunu belirterek aylık kira bedelinin 32.000.-TL 'sından 6.000.-TL'sı rayiç bedele indirilmesini, ayrıca davalı tarafın kira bedellerinin ödenmemesi sebebiyle sözleşmenin feshi ve tahliye istemi talebi yerinde olmadığından iş bu talebinin geçersizliğine ve muarazanın giderilmesine karar verilmesini istemiştir. Davalı, sözleşmede kararlaştırılan şekilde ödenmeyen kira bedelleri sebebiyle 10.06.2014 tarihli yazı ile sözleşmenin feshedildiğini, davacının 05.12.2012 tarihinde yapılan ihaleye iştirak eden tek kişi olduğunu, ihaleye katılma zorunluluğu olmadığını davanın reddine karar verilmesini dilemiştir. Mahkemece, davacının davasının kısmen kabulü ile yıllık kira bedelinin dava tarihi olan 24.06.2014 tarihinden itibaren 23.257....

Tatil Sitesinde A bölgesinde bulunan 44 kapı nolu evin 2 nolu döneminin devre tatil hakkına sahip olduğunu, davalının sözleşmenin 12. Maddesine aykırı olarak, dönemlerini 3. kişilere kiraya vermeye engel oldukları gibi, kendisinin kiraya verip bedel ödemediğini, keyfi olarak yıllık aidatları fahiş belirleyerek 2005 ve 2006 yılı duyurularında belirlenen aidatların ödenmemesi durumunda kendisine ait kira bedellerinden kesinti yapılacağının bildirildiğini, bu şekilde davalının uyguladığı yöntemlerle dönemcileri bezdirmeye yönelik tavır ve davranışlar sergilediğini bu nedenle sözleşmenin çekilmez hal aldığını ileri sürerek, sözleşmenin feshi ile, dava tarihi itibariyle sözleşme sonuna kadar bu yıllara karşılık gelen bedellerin denkleştirici adalet ilkesi gereğince ulaştığı değer belirlenerek şimdilik 5.000,00 Tl.nin dava tarihinden itibaren avans faizi ile ödetilmesini istemiş, ıslah ile talebini artırmıştır....

Somut olayda, arsa sahibi tarafından açılan davada, yüklenici olan davalının sözleşmenin yerine getirilmesi için işe hiç başlamadığı belirtilerek 14.04.2004 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine karar verilmesi istenmiş, mahkemece de sözleşmenin feshine karar verilmiştir. Bu durumda kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi halinde, sözleşmenin az yukarıda açıklanan niteliği ve özelliği dikkate alınarak hüküm altına alınacak harç ve vekâlet ücretinin sözleşme gereği davalı yükleniciye devredilmesi taahhüt edilen arsanın dava tarihi itibariyle belirlenecek rayiç bedeli üzerinden hesaplanması gerekir. O halde, mahkemece yapılacak inşaatın toplam alanının dava tarihindeki yapı yaklaşık birim fiyatı ile çarpımı sonucu bulunan bedel üzerinden harç ve vekâlet ücretine hükmedilmesi doğru olmamıştır....

A.Ş.den 125.000,00 TL bedel karşılığı satın aldığını ve satış bedelinin ödendiğini, sözleşmede teslim süresi 30.06.2009 tarihi olmasına rağmen teslim ve tescil yönünden davalılara başvurulması üzerine ... Belediyesi tarafından sözleşmenin feshedildiğinden bahisle bu yükümlülüğün yerine getirilmediğini, fesih nedeniyle davalı ......

Eksik bırakılan işler bedelinin müspet, yapılan işe oranla ödendiği iddia edilen fazla bedelin menfi zarar kapsamında olduğu değerlendirilmelidir. 818 Sayılı Mülga Borçlar Kanunu'nun 108. maddesi hükmüne göre sözleşme feshedilerek hükümsüz olduktan sonra ancak menfi zarara ilişkin taleplerin hüküm altına alınması mümkün olup, sözleşmenin feshinden sonra tekrar sözleşmeye dayanılarak borcun ifa edilmemesinden doğan zararın (eksik işler bedelinin) tazmini talep edilemez. Somut olayda, davacı iş sahibi tarafından davalı yüklenicinin işin ifasında temerrüde düştüğü belirtilerek sözleşmenin feshi talep edilmiş olduğundan, ancak yapılan fazla ödemelerin istirdadı talep edilebilecektir. Sözleşmenin feshi ile birlikte sözleşmede aksine bir hüküm bulunmadığından taraflarca sözleşme yapılmadan önceki hale dönülmesi gerektiğine göre, davacı iş sahibi tarafından ancak davalı yüklenici tarafından yapılan işin bedeli düşüldükten sonraki varsa fazla ödemelerin istirdadı talep edilebilecektir....

Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, taraflarca imzalanan 25.12.2007 tarihli sözleşmenin temerrüt nedeniyle feshi, kiralananın tahliyesi ve maden ruhsatının davacıya iadesi istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1-Ürün kirasının bir türü olan rödovans sözleşmesi, tam iki tarafa borç yükleyen atipik bir özel hukuk sözleşmesi olup; maden işletme hakkı (ruhsat) sahibinin, işletme ruhsatı sahasının tamamının veya bir kısmının belirli süreliğine işletme hakkını devretmeyi taahhüt ettiği, devralanın da bunun karşılığında ruhsat sahasında belirli miktarda üretim yapmayı ve bu üretim karşılığında ürettiğinin belli bir miktarı üzerinden rödovans bedeli ödemeyi taahhüt ettiği bir özel hukuk sözleşmesidir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi-istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Davacı, davalı şirket elemanlarınca aldatıcı vaad ve taahhütler ile psikolojik baskı uygulayarak 17.9.2005 tarihinde 8600 EURO bedel ile devre tatil sözleşmesi imzalandığını, kendisine cayma bildirim belgesi verilmediğini, tatil hakkını kullanabilmesi için bir davetiye gönderilmediğini, tarafına tatil hakkını kullanmak uzere yer teslimi yapılmadığını, sözleşmenin haksız şartlar içerdiğini ve tesisin yapı kullanım izninin bulunmadığından ayıp olduğunu bu nedenlerle fesih koşullarının oluştuğunu, ileri sürerek, sözleşmenin feshi ile ödediği 8600 euro sözleşme bedelinin faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir....

Davacı vekili tarafından verilen 29.01.2021 tarihli ıslah dilekçesi ile özetle; fazlaya dair hakları saklı kalarak dava tarihi itibari ile şimdilik 10.000 TL olarak talep edilen "Sözleşmenin feshi ile oluşan gecikme nedeni ile sözleşme süresinde ifa edilse idi inşaat bitiminde elde edilebilecek kira bedeli"ni 132.426,32 TL'ye artırdıklarını, fazlaya dair hakları saklı kalarak dava tarihi itibari ile şimdilik 10.000 TL olarak talep edilen "Sözleşmenin feshi nedeni ile inşaatın tamamlanması için yeni yüklenici ile yapılmış olan sözleşme nedeni ile fazladan ödenen bedel"i 49.765,67 TL'ye artırdıklarını, arasındaki ilişkinin ticari ilişki olması nedeni ile 3095 sayılı Kanunun 2. maddesi uyarınca uygulanmış olan “reeskont avans” oranı üzerinden davalılardan aralarındaki 23.07.2013 tarihli iş ortaklığı sözleşmesinin 5. maddesi uyarınca müştereken ve müteselsilen tahsiline, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara yüklenmesine karar verilmesi isteğinde bulunmuştur....