Sayılı dosyası dosyası kapsamında tahsil edildiği ,açılan davanın icra takibinde tahsil edilen paranın istirdatına yönelik olduğundan, paranın iadesi yönündeki talebin de İstirdat mahiyetinde olduğu, bu kapsamda İstirdat Davası açısından İİK.md.72 hükümlerine göre hareket etmek gerektiğinin açık olduğu, davacı, takipte borçlu sıfatını haiz olmayan 3.kişi konumunda olduğundan İİK.md.72'ye göre İstirdat Davası açma sıfatı bulunmadığı, gerek kanunun( İİK.md.72) lafzında, gerekse mahkemeler ve Yargıtay kararlarında, '' İcra dosya borçlusu olmayan 3.kişinin, icra dosyasına istinaden yapılan ödemelerden dolayı istirdat davası açamayacağı, açtığı davada taraf sıfatının bulunmayacağı '' hususunun açıkça vurgulandığı, sebepsiz zenginleşme davalarının tali nitelikte olup; istihkak davası açılabilecek bir durumda sebepsiz zenginleşme davası açılmasının mümkün olmadığı, sebepsiz zenginleşme davaları tali nitelikte olup; istihkak davası açılabilecek bir durumda sebepsiz zenginleşme...
Mahkemece toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davalının paranın veriliş sebebini talil ettiği, buna göre ispat külfetinin davalı yana geçtiği, davalının paranın kira ilişkisi nedeniyle verildiği yönündeki savunmasını yazılı delillerle ispatlayamadığı, bu durumda davacı yanca davalı tarafa gönderilen paranın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesi gerektiği gerekçeleriyle davalının itirazının 50.000.-TL üzerinden iptaline, takibin bu miktara takipten itibaren değişen oranlarda yasal faiz uygulanmak suretiyle devamına, alacağın varlığı yargılamayı gerektirdiğinden davacının icra inkar tazminatı isteğinin reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Kural olarak havale bir ödeme vasıtası olup, mevcut bir borcun tediyesine yönelik olarak yapıldığının kabulü gerekir. Havalenin başka bir amaçla yapıldığını iddia eden davacının havale dekontuna bunun sebebini açıkça yazdırması gerekir....
Dava;sebepsiz zenginleşmeye dayanan alacak davasıdır. Davada, davalıya yersiz ödendiği iddia olunan bedelin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalıdan tahsili istenilmiştir. Sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre borçludan faiz talep edilebilmesi için zenginleşenin iyiniyetli ya da kötüniyetli olduğuna bakılmadan bir ihtar ile ya da aleyhine bir dava açılmak suretiyle temerrüde düşürülmesi gerekir. Borçlunun temerrüdü, borçluya gönderilen ihtarnamenin tebliğinden veya ihtarnamede ödeme için süre verilmişse bu sürenin bitiminden itibaren oluşur. İade talebinde bulunulmadan temerrüt faizi işlemez. O halde somut olayda, davalı için keşide olunan bir ihtarname bulunup bulunmadığı araştırılıp, davalının temerrüdü yoksa dava tarihinden itibaren davalının temerrüde düştüğü kabul edilmek suretiyle faiz yönünden karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile ödeme tarihinden itibaren faize hükmedilmesi doğru görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir....
Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; bloke konulan paranın davalıya verilmemesine dair ... 2. Ağır Ceza Mahkemesinin 2008/49 E., 2010/384 K. sayılı kararının zamanaşımı nedeniyle düşürülmesine karar verilmesi karşısında eldeki davada davalının sebepsiz zenginleşen konumunda olup olmadığı ve buradan varılacak sonuca göre davacının davalıdan sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talepte bulunmasının mümkün olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır. III. ÖN SORUN 12. Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında; mahkemece bozma öncesi ilk karar gerekçesinde ... 2....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, davacı tarafından keşidecisinin davacı, lehtarının davalı ------ ödemenin davalı ---- sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince tahsili talebine ilişkindir. Davacı, keşidecisinin davacı, lehtarının davalı olan -------- bedelli ödemenin davalı ..--- sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında ödeme tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir....
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; huzurdaki dava özü itibariyle cebri icra tehdidi altında ödenen bedelin iadesi yani istirdat davası olduğunu, davacının sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanmasının bu sonucu değiştirmeyeceğini, yapılan ödemenin 07.05.2019 tarihinde yapıldığı dikkate alındığında huzurdaki dava hak düşürücü süre içerisinde açılmadığından reddedilmesi gerektiğini, bunun yanı sıra davacı tarafından sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanarak da dava açılması mümkün olmadığını, zira yapılan ödeme sebepsiz yere değil sözleşmeye dayalı olarak yapıldığını, sözleşmenin varlığı davacının da kabulünde olduğunu, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebileceğini, huzurdaki davada geçerli bir sözleşme ilişkisi mevcut olduğundan sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanılması mümkün olmadığını, müvekkilin verdiği hizmetler servis formlarında açıkça...
Başka bir deyişle idarenin parasal ödeme kararları hak yaratıcı işlemler (şart tasarruf işlemleri) niteliğinde olmayıp kanunla öngörülen şartların gerçekleşmesi durumunda, hak sahibi haline gelmiş kişilere belli bir paranın ödenmesi kararı niteliğinde olması ve idarenin aldığı ödeme kararının “tespit edici” nitelikte olması nedeniyle fazladan yapılan ödemeler sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre istirdadı mümkündür....
sonra, hukuki sebep olmadan davalıya yapılan ödeme neticesinde onun mal varlığında meydana gelen kötü niyetli ve haksız artışın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tahsili olduğunu, fakirleşenin ifasına konu olan hukuki sebep, başlangıçta mevcut olmasına rağmen daha sonradan ortadan kalkarsa, bu durumda fakirleşen taraf sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadeyi talep edebileceğini, Taraflar arasındaki sözleşme ilişkisi, davacı müvekkil tarafından Eskişehir ......
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava, sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayandırılan bir miktar alacağın tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır. Mahkemece yazılı gerekçe dahilinde davanın kısmen kabul kısmen reddi yönünde verilen kararın kaldırılması istemiyle davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davacı; harici anlaşma kapsamında devri gerçekleştirilmeyen taşınmaz nedeniyle davalıya gönderilen bedelin icra yoluyla tahsilinin istendiği halde itiraz üzerine takibin durduğunu beyanla huzurdaki davayı açmış, davalı yetki itirazı yanında esasa ilişkin olarak gönderilen paranın kapora - bağlanma parası olduğunu, ancak karşı tarafın satıştan vazgeçmeleri nedeniyle paranın iadesi isteminin yerinde olmadığını, kabul halinde dahi taşınmazdaki hissesinin 1/4 oranında olduğundan tahsili istenilen bedelin paya oranlanması gerektiğini beyanla davanın reddi gerektiğini savunmuştur....
O halde, somut olayda davacının sebepsiz zenginleşmenin iyiniyetli olduğunun (davacının iyiniyetli müktesip durumunda bulunduğunun) kabulü gerekir. Esasen, Yerel Mahkeme de, gerek bozulan ilk kararında ve gerekse direnme kararında, davacının iyiniyetle sebepsiz zenginleşen (iyiniyetli müktesip) durumunda olduğunu kabul etmiştir. Bu noktada, önce sebepsiz zenginleşme kavramı üzerinde durulacaktır: Bilindiği üzere, sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Borçlar Kanununun konuya ilişkin 61 ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu ulanmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir....
