Sosyal Güvenlik Hizmet dökümünde görülen ve maaşın brüt kazancını ifade eden kazanç tutarına prime esas kazanç denilmektedir. Prime esas kazanç gerçek olarak düzenlendiği sürece, maaş bordrosunda belirtilen brüt kazanç tutarıdır. Ayrıntılı hizmet dökümü incelendiğinde prime esas kazanç olarak listelenen tutarın ücret bordrosunda yer alan brüt maaş ile aynı olmadığı görülebilir. Bunun nedeni, prime esas kazanç kavramının çıplak ücretin yanında ikramiye, fazla mesai, para yardımı gibi ek kalemleri de kapsıyor olmasıdır....
GEREKÇE : Dava, gerçek prime esas kazanç tespiti istemine ilişkindir. Prime esas kazanç tutarının tespiti davasının 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca yasal dayanağı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 77 ve 5510 sayılı Kanunun 80. maddesidir. Bu kapsamda işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, davacı işçinin ücretinin ve davalı T4 davalı işveren/işverenler tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, hizmet tespiti ve prime esas kazanç tutarının tespiti istemine ilişkindir. Mahkeme, bozmadan sonra ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca prime esas kazanç tutarına ait davanın yasal dayanağı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 77 ve 5510 sayılı Kanunun 80. maddesidir....
araştırması yapılmalı, bu konuda açılmış işçilik alacakları davası var ve kesinleşmiş ise delil kabul edilmeli, dolayısı ile inandırıcı, ciddi deliller doğrultusunda ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonuca gidilmeli, ücretin işçinin yazılı onayı olmadan düşürüldüğü durumda ise yazılı muvafakati yoksa önceki yüksek ücreti esas alınarak prime esas kazanç saptanmalıdır. 2.Nitekim aynı hususlar Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 02.06.2020 tarih ve 2016/10-376 Esas, 2020/306 Karar, 09.07.2020 tarih ve 2016/21-904 Esas, 2020/554 Karar ve 16.07.2020 tarih ve 2016/10-2141 Esas, 2020/585 Karar sayılı kararları ile kabul edilmiştir. 3.Prime esas kazanç tespiti davası kamu düzeninden olduğuna göre kural olarak işçilik alacakları davasında saptanan ücret, prime esas kazanç tespiti davasında kesin delil niteliğinde kabul edilemez....
Somut olayda, davacı hizmet tespiti ile birlikte prime esas kazancın tespitini talep ederek dava açmıştır. Belli bir dönemdeki çalışmaların tespiti istemini içeren hizmet tespiti davası, özünde prime esas kazançların, prim ödeme gün sayılarının tespitini talebini içerir. Mahkemenin hizmet tespitine ilişkin ilamı ise işverenin Kuruma vermediği bildirgeler yerine geçecek belge niteliğindedir. Bu nedenle mahkeme dava sonunda vereceği kararda tespit edilen dönem için aylar itibariyle prim ödeme gün sayıları ile o dönemdeki günlük ücreti de belirtecektir. Bu itibarla hizmet tespiti davası ile birlikte açılan prime esas kazanç tespiti talebinde davacının dava açılmadan önce Kuruma başvuruda bulunmasına gerek bulunmadığı gibi birbiri ile sıkı bağlantılı olan bu talepler için ayırma kararı verilmesi de hukuka aykırıdır....
nda çalıştığı, 27.05.2016 tarihli bilirkişi raporu ile iş yeri kayıtlarından işverence bordro ile yapılan ödemelerin .... dahil edildiği, ancak ücret ödeme anı dışında yapılan bazı ödemeler bordrolaştırılırken ...... dahil kazanç olarak esas alınmasına ve prim kesilmesine rağmen ödendiği ay için ..... dahil edilmediğinin, bu ödemelerin akdi ve yasal ikramiye , yakacak yardımı,giyim kuşam yardımı gibi çeşitli nakdi sosyal yardımlar, bayram yardımları gibi prime esas kazançlar olduğu, bu kazançlardan prim kesintisi de yapıldığı ancak ..... dahil olması için bildirge ile kuruma bildirilmemiş olduğunun anlaşıldığından bahisle 2008-2012 yılları arasında bazı aylara ait prime esas kazanç tespiti yapıldığı ve mahkemece bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulduğu anlaşılmaktadır. 506 sayılı Kanun'un 77. maddesinde "Sigortalılarla işverenlerin bir ay için ödeyecekleri primlerin hesabında: a) Sigortalıların o ay için hak ettikleri ücretlerin, b) Prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkaktan...
Mahkemece her ne kadar davanın reddine karar verilmiş ise de; kararın gerekçesinde davanın sadece prime esas kazancın tespiti olarak belirtildiği ve sadece bu talep yönünden gerekçe oluşturulup karar verildiği, ancak davacının hizmet tespiti talebine ilişkin herhangi bir hüküm kurulmadığı, gerekçeli kararda hizmet tespitine ilişkin herhangi bir değerlendirme yapılmadığı, bu haliyle davacının hizmet tespiti talebine ilişkin herhangi bir hüküm kurulmadığı anlaşılmaktadır. Davacının hem hizmet tespiti talebi hem de prime esas kazanç tespiti talebi olup, mahkemece prime esas gerçek kazanç tespiti talebi ile birlikte kuruma bildirilmeyen döneme ilişkin hizmet tespiti talebi konusunda da bir karar vermesi gerekmektedir....
K A R A R 1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal gerektirici nedenlere göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine, 2- Dava, davacının davalı işveren nezdinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen 1986/3. dönemde 120 gün ve 1987/3. dönemde 120 gün hizmet süresinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulü ile davacının davalı işyerinde 1986 yılı 3. dönemde (01/09/1986-31/12/1986 tarihleri arasında) 120 gün çalıştığının tespitine, bu dönemde 310,69 TL prime esas kazanç elde ettiğinin tespitine, yine davacının 1987 yılı 2. dönemde (01/09/1987-31/12/1987 tarihleri arasında) 120 gün çalıştığının tespitine, bu dönemde davacının 434,00 TL prime esas kazanç elde ettiğinin tespitine, karar verilmiştir. 6100 sayılı HMK'nın "Taleple Bağlılık İlkesi" başlıklı 26. maddesine göre Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez....
Somut olayda, yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular gereğince, işçilik alacakları davasında hüküm altına alınan miktar ancak ödenmiş olması halinde prime esas kazanç da dikkate alınabileceğinden, hükmedilen tutarın davacıya ödenip ödenmediği araştırılmalı, ödemenin varlığı ve gerçekliği halinde, işçilik alacakları davasında hükmedilen tutar son ayın prime esas kazancına dahil edilmelidir. Kabule göre de; hüküm altına alınan miktarın brüt tutarının tespiti ile prime esas kazanca brüt tutar üzerinden hükmedilmesi gerekirken net tutar üzerinden hüküm kurulması isabetsizdir. Yukarıda belirtilen maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir. O halde, davalılar vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... Turizm ve Yat İşl. A.Ş.'...
tarihleri arasında hizmet sözleşmesine dayalı olarak çalıştığının tespitine, davacının prime esas kazanç tespiti davasının kanıtlanamadığından reddine karar verilmiştir....
