"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ELATMANIN ÖNLENMESİ VE YIKIM Taraflar arasında görülen davada; Davacı, kayden miras bırakanları olan babaları... adına kayıtlı bulunan 719 parsel sayılı taşınmazı, babalarının sağlığında yaptığı paylaştırma sonucunda taraflara bıraktığını, taşınmaz üzerinde iki tarafa ait evlerin bulunduğunu, paylaşım uyarınca evinin giriş katına ve çay bahçelerine giden yolu davalının kötü niyetli olarak kapattığı gibi, beton döküp üzerine de balkon yaptığını ileri sürerek,davalının evine giden yola yaptığı elatmanın önlenmesine, yapıların ise yıkımına karar verilmesini istemiştir, Davalı, elbirliği mülkiyetinde davacının tek başına bu davayı açamayacağını, iki binanında yola çıkışının bulunduğunu bildirip, davanın reddini savunmuştur....
Somut olayda; davacılar, davalı ve dava dışı Emine, 234 ada 2 parsel sayılı taşınmazın (1/3) paydaşı ....’in mirasçıları olarak payda elbirliği mülkiyet hükümlerine göre ortaktır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunun 701. maddesinde, elbirliği mülkiyeti, “...Kanun ve kanunda öngörülen sözleşmeler uyarınca oluşan topluluk dolayısıyla mallara birlikte malik olanların mülkiyeti, elbirliği mülkiyetidir. Elbirliği mülkiyetinde ortakların belirlenmiş payları olmayıp her birinin hakkı, ortaklığa giren malların tamamına yaygındır...” biçiminde yer almıştır. Elbirliği (iştirak) hâlinde mülkiyet türünde malikler, mülkiyet payları ayrılmadığından paydaş değil, ortaktır. Elbirliği mülkiyeti, yasa veya yasada gösterilen sözleşmeler uyarınca, aralarında ortaklık bağı bulunan kişilerin, bu ortaklık nedeniyle bir mala veya hakka birlikte malik olmaları durumudur....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 08/04/2021 NUMARASI : 2019/10 ESAS, 2021/377 KARAR DAVA KONUSU : Ortaklığın Giderilmesi (Elbirliği Mülkiyetinde (Sözleşmeden Doğan)) KARAR : Van 2. Sulh Hukuk Mahkemesi 08/04/2021 Tarih, 2019/10 Esas, 2021/377 K. sayılı ilamı aleyhine davalılar T10 T5 ve T9 tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 20/03/2018 tarihinde vefat eden muris Memet Erdenk'in miras olarak Van İli İpekyolu İlçesi Cevdetpaşa Mahallesi 345 Ada 7 Parsel ve Van İli İpekyolu İlçesi Cevdetpaşa Mahallesi 345 Ada 8 Parsel nolu taşınmazlarının kaldığını, davalılar ve davacının taşınmazı paylaşma konusunda anlaşamadıklarını, davalıların gayrimenkulün satışına da yanaşmadıklarını, fiili durum itibari ile paylaştırma mümkün olmadığından gayrimenkul üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesini talep ve dava etmiştir....
Elbirliği mülkiyetinde borçlu ortağın alacaklısı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir. Paylı mülkiyette ise, borçlu paydaşın alacaklısı, borçlunun bağımsız payının haczini ve satışını isteyebileceğinden yetki belgesine dayanarak taşınmazın paydaşlığının giderilmesini istemesi yasa koyucunun amacına uygun değildir. Somut olayda; ilk derece mahkemesince toplanan delillere ve alınan bilirkişi raporlarına göre dava konusu taşınmazdaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesinde herhangi bir isabetsizlik görülmemiştir. Bu nedenlerle ilk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucu verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu görülmekle dairemizce istinaf kanun yoluna başvuran davalılar T5 ve T6 vekili tarafından ileri sürülen istinaf sebepleri yerinde görülmeyerek 6100 sayılı HMK'nın 353/1- b/1 maddesi gereğince başvurunun esastan reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Elbirliği mülkiyetinde ortakların belirlenmiş payları olmayıp her birinin hakkı, ortaklığa giren malların tamamına yaygındır (TMK'nın 701. madde). Elbirliği mülkiyetinde, Ortakların hakları ve yükümlülükleri, topluluğu doğuran Kanun veya sözleşme hükümleri ile belirlenir. Kanun'da veya sözleşmede aksine bir hüküm bulunmadıkça, gerek yönetim, gerek tasarruf işlemleri için ortakların oybirliğiyle karar vermeleri gerekir. Sözleşmeden doğan topluluk devam ettiği sürece, paylaşma yapılamaz ve bir pay üzerinde tasarrufta bulunulamaz. Ortaklardan her biri, topluluğa giren hakların korunmasını sağlayabilir. Bu korumadan bütün ortaklar yararlanır (TMK'nın 702. madde). Mecburi dava arkadaşları, ancak birlikte dava açabilir veya aleyhlerine de birlikte dava açılabilir. Bu tür dava arkadaşlığında, dava arkadaşları birlikte hareket etmek zorundadır....
Adi ortaklığın iktisap ettiği veya adi ortaklığa devredilen şeyler, alacaklar ve aynî haklar adi ortaklık sözleşmesi dairesinde müştereken ortaklara ait olur. Şirket mukavelesinde diğer bir hüküm bulunmadıkça bir ortağın alacaklıları haklarını ancak o ortağın tasfiyedeki hissesi üzerinde kullanabilirler. Aksi sözleşmeyle kararlaştırılmış olmadıkça, ortaklar, birlikte yahut bir temsilci vasıtasiyle üçüncü kişiye karşı üstlenmiş oldukları borçlardan müteselsilen mes'ul olurlar (BK 534. madde). Kanun veya kanunda öngörülen sözleşmeler uyarınca oluşan topluluk dolayısıyla mallara birlikte malik olanların mülkiyeti, elbirliği mülkiyetidir. Elbirliği mülkiyetinde ortakların belirlenmiş payları olmayıp her birinin hakkı, ortaklığa giren malların tamamına yaygındır (TMK 701. madde). Elbirliği mülkiyetinde, ortakların hakları ve yükümlülükleri, topluluğu doğuran kanun veya sözleşme hükümleri ile belirlenir....
İSTİNAF KANUN YOLUNA BAŞVURU SEBEBLERİ: Davalılar T5, T9 ve T7 vekili istinaf dilekçesinde özetle; Müvekkil T7'ın diğer davalılarla elbirliği ile malik olduğu 153 ada 42 parselde bulunan taşınmazdaki hissesine davacı banka tarafından haciz işlemi tesis edildiğini, Trabzon İcra Hukuk Mahkemesi 2018/274 Esas 2018/303 Karar sayılı ilamıyla davacı bankaya ilgili taşınmazdaki mülkiyetin elbirliği halinden müşterek mülkiyete çevrilmesi yetkisi verildiğini, ancak davacının Ortaklığın Giderilmesi davası açtığını, mahkemeye yaptıkları itirazlar dikkate alınmayarak dava ortaklığın giderilmesi olarak nitelendirilerek karar verildiğini, açılan dava elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevirme davası olarak karara bağlanmışsa da TMK'nın 644.maddesi uyarınca duruşma gününü bildirir davetiyeyle elbirliği mülkiyetini haklı kılacak itirazları ileri sürmek için davetiye tebliğ edilmediğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir....
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Borçlunun elbirliği halinde ortak olduğu taşınmazlarda, borçlu ortağın alacaklısı İcra Hakimliğinden İcra İflas Kanunu'nun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir. İcra mahkemesinden alınan yetkiye dayanarak açılan davalarda kural olarak borçlu ortağın mülkiyet hakkının elbirliği mülkiyetine konu olması gerekir. Mahkemece hükme esas alınan 28.10.2014 tarihli ......
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/338 KARAR NO : 2022/1985 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : GÜRÜN SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 25/05/2021 NUMARASI : 2021/23 ESAS 2021/163 KARAR DAVA KONUSU : Ortaklığın Giderilmesi (Sözleşmeden Doğan) KARAR : Gürün Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2021/23 Esas, 2021/163 Karar sayılı dava dosyası davacı vekilinin istinaf başvurusu nedeniyle dairemize gönderilmiş olmakla inceleme aşamasında dosyadaki tüm bilgi ve belgeler incelendi....
Asıl davada davalılar vekili, taşınmazdaki ortaklığın aynen taksim suretiyle giderilmesini istemiş; birleştirilen davaların davalıları ise, davaya cevap vermemişlerdir. Mahkemece, asıl davanın kabulü ile dava konusu taşınmazın aynen taksimi mümkün olmadığından ortaklığın satış yoluyla giderilmesine; birleştirilen davaların ise konusuz kalması nedeniyle reddine karar verilmiştir. Hükmü, asıl davada davalılar vekili temyiz etmiştir. Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davasını paydaşlardan (ortaklardan) biri veya bir kaçı diğer paydaşlara (ortaklara) karşı açar. HUMK'nun 569. maddesi hükmü uyarınca da davada bütün paydaşların (ortakların) yer alması zorunludur....
