Hukuk Dairesi E. 2021/2480- K. 2021/5415, T. 23.6.2021 ) "…Dava isim ve soyisim tashihi istemine ilişkindir… H.G.K. önüne gelen uyuşmazlık; davacının nüfus kaydında Y. olan soyadının Y. S. olarak değiştirilmesine yasal olanak bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır. Bilindiği üzere; 2525 Sayılı Soyadı Kanunu'nun 3. maddesinde Rütbe ve memuriyet, aşiret ve yabancı ırk ve millet isimleriyle umumi edeplere uygun olmayan veya iğrenç ve gülünç olan soyadları kullanılamaz hükmü yer almaktadır. Ayrıca; 2891 Sayılı Soyadı Nizamnamesi'nin 5. maddesinde Yeni takılan soyadları Türk dilinden alınır, 7. maddesinde de Yabancı ırk ve millet isimleri soyadı olarak kullanılamaz şeklinde düzenleme bulunmaktadır....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 1994/894-1995/351 sayılı 15.05.1995 tarihli ilamı ile boşandıkları, davacının bekarlık hanesine dönerek bekarlık soyadı olan "..." soyadı ile nüfus kaydının açıldığı, dolayısı ile davacının ... olarak kayıtlara geçtiği anlaşılmıştır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 173. maddesinin ikinci fıkrası (Mülga 743 sayılı Türk Medeni Kanununun 141. maddesi) boşanan kadının belirli koşullar altında kocasının soyadını kullanabileceğini düzenlemiştir. Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 59. maddesinin 1. fıkrası "Boşanan kadının koca hanesindeki kaydı kapatılıp önceki soyadı verilerek, bu evlenmeden önce kayıtlı bulunduğu hanedeki nüfus kaydı açılır.", 3. fıkrası ise "Hakim, boşanan kadının kocasının soyadını taşımasına izin vermiş ise kadın bu evlenmeden önce kayıtlı bulunduğu haneye, taşımasına izin verilen koca soyadı ile döner ve burdaki nüfus kaydı açılır." hükümlerini içermektedir....
Mahkemece davanın kabulü ile nüfusta 15/01/1987 olan doğum tarihinin 27/01/1991 olarak düzeltilmesine karar verilmiş karar davalı tarafından istinaf edilmiştir. 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 35. maddesinde “kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı düzeltilemez…” ibaresi yer aldığından, her hangi bir sınırlama olmaksızın nüfus kütüğünde mevcut her kaydın düzeltilmesinin istenebileceği kuşkusuzdur. Nüfus Kanunu'nun 46. maddesinde “yaş, ad, soyadı ve diğer kayıt düzeltme davaları…” ibaresi yer aldığından, her hangi bir sınırlama olmaksızın nüfus kütüğünde mevcut her kaydın düzeltilmesinin istenebileceği kuşkusuzdur....
Kabule göre de Nüfus Hizmetleri Yasasının 36.maddesine göre, nüfus kayıtlarının düzeltilmesine (ad ve soyadı değişikliği davaları dahil) ilişkin davalarda nüfus müdürü veya memurunun bulunması ve kararın onların önünde verilmesi zorunludur. Mahkemenin oluşumuna ilişkin bu yasa hükmü dikkate alınmadan nüfus idaresi temsilcisinin yokluğunda yargılama yapılması ve karar verilmesi doğru değildir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 355.maddesi uyarınca kamu düzeni ve istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda; açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK'nın 353/1- a.6 maddesi uyarınca davacının istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için mahkemesine gönderilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- Davacının istinaf başvurusunun KABULÜ ile, HMK’nın 353/1- a.6 maddesi uyarınca, Ardahan 1....
Kabule göre de Nüfus Hizmetleri Yasasının 36.maddesine göre, nüfus kayıtlarının düzeltilmesine (ad ve soyadı değişikliği davaları dahil) ilişkin davalarda nüfus müdürü veya memurunun bulunması ve kararın onların önünde verilmesi zorunludur. Mahkemenin oluşumuna ilişkin bu yasa hükmü dikkate alınmadan nüfus idaresi temsilcisinin yokluğunda yargılama yapılması ve karar verilmesi doğru değildir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 355.maddesi uyarınca kamu düzeni ve istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda; açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK'nın 353/1- a.6 maddesi uyarınca davacının istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için mahkemesine gönderilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- Davacının istinaf başvurusunun KABULÜ ile, HMK’nın 353/1- a.6 maddesi uyarınca, Ardahan 1....
in evlenmeden önceki soyadının ... olduğu evlenmekle, Hatır soyadını aldığı tespit edilmiş olup dosyada mevcut Kazan Sulh Hukuk Mahkemesinin 14.09.1995 tarih ve 1995/159 Esas, 1995/166 Karar sayılı veraset ilamında ise, murisin soyadı ... olarak geçtiği görülmüştür. Dosyadaki nüfus kayıt örneği ile veraset ilamı arasındaki çelişkinin sebebi araştırılmamış, muris sonradan ... soyadı almış ise idareden buna dair nüfus kaydı getirtilip incelenmemiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 28.08.2006 gününde verilen dilekçe ile tapu kaydında isim tashihi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 06.12.2006 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, Ankara ili, ....., ilçesi, .....,Köyünde kain 937 parsel sayılı taşınmazın tapuda murisleri adına kayıtlı olup, malik hanesinde 2/16 pay sahibi olarak gözüken ..... kızı .....,'in 1330 olarak yazan doğum tarihinin nüfus kayıtlarına uygun olarak "1915", 2/16 pay sahibi olarak gözüken... kızı 1312 doğumlu ...'in baba adının "..." doğum tarihinin "1892" ve 3/16 pay sahibi olarak gözüken... oğlu 1340 doğumlu ...'...
Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 59. maddesinin 1. fıkrası "Boşanan kadının koca hanesindeki kaydı kapatılıp önceki soyadı verilerek, bu evlenmeden önce kayıtlı bulunduğu hanedeki nüfus kaydı açılır.", 3. fıkrası ise "Hakim, boşanan kadının kocasının soyadını taşımasına izin vermiş ise kadın bu evlenmeden önce kayıtlı bulunduğu haneye, taşımasına izin verilen koca soyadı ile döner ve buradaki nüfus kaydı açılır." hükümlerini içermektedir....
Babanın soyadı veya çocuk reşit olduktan sonra kendi soyadı, usulüne uygun olarak açacağı bir dava sonunda verilecek kararla değişmedikçe, çocuğun da soyadı değişmez. Yine 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36.maddesinin (b) bendine göre "Ad değişikliği halinde, ... bu kişinin çocuklarının baba veya ana adına ilişkin kaydı, soyadı değişikliğinde ise eş ve ergin olmayan çocukların soyadını da düzeltir." hükmü yer almaktadır....
B bendinde murisin verasetinin ... pay üzerinden hesaplanması ve dosyada mevcut nüfus kayıtlarına göre soyadı tashihi yapılan davalı ...’in Manay soyadı yerine Başaran soyadını aldığı nazara alınmaksızın ... (...) ...’a ve ... ...’a ayrı ayrı pay dağıtılması isabetsiz olup, bozmayı gerektirmekte ise de; bu hususların düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden kararın hüküm fıkrasının .... bendinde yer alan “...kadastro tutanağındaki miktar, vasıf ve şerhleriyle...” kelimeleri ve “... payını muris ... oğlu 1952 doğumlu, ... ...” kısmının hükümden çıkarılmasına, yine .... bentte yer alan “verasetinin aşağıda yazılı şekilde” kelimelerinden sonra gelen ... rakamının hükümden çıkarılarak yerine “...” rakamının eklenmesine ve hükmün bu şekli ile DÜZELTİLEREK ONANMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, 30.05.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi....
