ın davacı üzerinde olan nüfus kaydının ve ana-baba adının iptali ile gerçek ana-babasının hanesine kaydı istemine ilişkindir. Konya 1.Asliye Hukuk Mahkemesince, davalı ...'a ilişkin herhangi bir evlatlık ilişkisinin mevcut olmadığı ve ... ile aynı kişi olduğu iddia edilen Vedat'ın da nüfusta ölü olarak göründüğü, davanın Türk Medeni Kanunu 282. ve devamı maddeleri uyarınca soybağına ilişkin olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Konya 4.Aile Mahkemesi ise, davanın nesep davası olmayıp hatalı yapılan nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin dava olduğu ve Aile Mahkemesinin görev alanına girmediği gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur . Davacı, gerçek anne-babası davalı ... ve eşi olan ...'ı herhangi bir evlatlık işlemi olmaksızın nüfusuna kaydettirdiğini beyan ederek, ...'ın kendisi adına olan nüfus kaydının iptali ile gerçek ana-baba hanesinde nüfusa kayıt edilmesini istemiştir. Dava, davalı ...'...
Bu nedenle herhangi bir sebeple çocuğun kendisini doğuran kadının dışında bir başka kadının nüfus kütüğüne yazılmış olması, çocuk ile kadın arasında soybağı kurulduğu anlamına gelmeyecektir. Bunun sonucu olarak nüfus kaydında anne görünen kişinin gerçek anne olmadığı tespit edilerek nüfus kaydının düzeltilmesi için açılan davalar da nüfus kayıt düzeltme davası niteliğindedir. Bu kapsamda nüfus kaydının düzeltilmesi davası açma hakkı genel olarak biyolojik anne olmadığı hâlde anne görünen kadına, gerçek anne olduğunu iddia eden kadına ve ana adının yanlış yazıldığını düşünen çocuğa bu kişiler ölmüş ise bunların mirasçılarına verilmiş bir haktır. Kayıtların düzenli tutulmasının kamu düzeni ile ilgili olması kayıtla ilgisi olmayan diğer kişilerin de bu davayı açabileceği anlamına gelmez. Hukukî yararın dava şartı olması açıkça bu sonucu gerektirmektedir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 12/08/2021 NUMARASI : 2021/157 ESAS, 2021/199 KARAR DAVA KONUSU : Nüfus (Ad Ve Soyadı Düzeltilmesi İstemli) KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, davalı Nüfus Müdürlüğü temsilcisince istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK'nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
Aynı Kanunun 39. ve Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 35/1. maddeleri uyarınca, kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiç bir kaydı düzeltilemez ve kayıtların anlamını ve taşıdığı bilgileri değiştirecek şerhler konulamaz, ancak olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddî hatalar nüfus müdürlüğünce dayanak belgesine uygun olarak düzeltilir. Kayıt düzeltilmesi, aile kütüğüne işlenmiş kaydın bir kısmının düzeltilmesi veya değiştirilmesidir. Nüfus kütüklerindeki doğru olmayan kayıtların düzeltilmesi için mahkemeden karar alınması zorunludur....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, nüfus kaydının düzeltilmesi talebine ilişkindir. 6100 sayılı HMK’nun 355. maddesi uyarınca inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmış, kamu düzenine aykırılık olup olmadığı ise re'sen gözetilmiş ayrıca; HMK'nun 357. maddesindeki "İlk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunma istinafta dinlenemez ve istinafta yeni delillere dayanılamaz." kuralı nazara alınmıştır. Dava dilekçesindeki anlatıma göre dava, mevcut nüfus kayıtlarının gerçeği yansıtmadığı ve davacı nüfus kayıtlarında anne bağı bulunmadığı iddiasına dayalı nüfus kayıtlarının düzeltilmesi istemine ilişkindir. Nüfus kayıtlarının düzeltilmesi ve nüfus kayıtlarına yönelik tespit davaları kamu düzeni ile yakından ilgili bulunduğundan, hakim istemle bağlı kalmayarak kendiliğinden de yapacağı araştırma ile elde edeceği sonuçlara göre karar vermek zorundadır....
Aynı Kanunun 39. ve Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 35/1. maddesi uyarınca "Kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı düzeltilemez ve kayıtların anlamını ve taşıdığı bilgileri değiştirecek şerhler konulamaz. Ancak olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddi hatalar nüfus müdürlüğünce dayanak belgesine uygun olarak düzeltilir." Kişisel durumlardaki değişikliklerin nüfus kaydında belirtilmesi ve doğru olmayan kayıtların düzeltilmesi ile "nüfus kayıtlarının düzeltilmesi" anlaşılır. (Ergun Özsunay, Gerçek Kişilerin Hukuki Durumu, İstanbul 1982, S:243). "Kayıt düzeltilmesi", aile kütüğüne düşürülmüş nüfus kaydının bir kısmının "düzeltilmesi" veya "değiştirilmesi"dir. Nüfus kütüklerindeki "doğru olmayan kayıtların" düzeltilmesi için mahkemeden karar alınması zorunludur....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 02/07/2020 NUMARASI : 2019/6 ESAS, 2020/106 KARAR DAVA KONUSU : Nüfus (Ana-Baba Adının Düzeltilmesi/Değiştirilmesi İstemli) KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, davalı Maliye Hazinesi vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK'nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
Dolayısıyla, evli kadının, kocasının soyadı olmaksızın sadece kızlık soyadını kullanma talebine (TMK. m. 187) ilişkin olanları hariç, çocuğun önadının değiştirilmesi için yasal temsilcileri tarafından açılan davalarla, ergin kişilerin ad ve soyadlarının değiştirilmesi davalarında görevli mahkemenin 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesinde yer alan hüküm gereğince asliye hukuk mahkemesi olduğunda bir duraksama bulunmamaktadır. Çocuğun soyadına gelince; Çocuğun hangi soyadını alacağı, TMK’nın 321. maddesinde, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununda, Soyadı Nizamnamesinde ve Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte düzenlenmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun “Soyadı” başlıklı 321. maddesine göre, "Çocuk, ana ve baba evli ise ailenin, evli değilse ananın soyadını taşır. Ancak, ana önceki evliliğinden dolayı çifte soyadı taşıyorsa çocuk onun bekarlık soyadını taşır."...
Çocuk ile baba arasındaki soybağı ise ana ile evlilik, tanıma veya hakim hükmüyle kurulur. Soybağı ayrıca evlat edinme ile de kurulur". Ayrıca kısaca Af Kanunları olarak nitelendirilen bir evlenme akdine dayanmayan birleşmelerden doğan çocukların neseplerinin düzeltilmesine ilişkin kanunlarla da soybağı düzeltilebilir. Çocuk ile ana arasındaki soybağı doğumla kendiliğinden kurulduğundan başka deyişle çocuk ile annesi arasındaki soybağının tesisi için hükme gerek bulunmadığından çocuğu doğuran kadının kim olduğunun tespiti dava konusu edilebilir. (18. HD'nin 2013/15948 E.-2014/175 K. sayılı ilamı) 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 36. maddesinin 1/a bendinde nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının düzeltmeyi isteyen şahısların yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli Asliye Hukuk Mahkemesinde açılacağı hükme bağlanmıştır....
Murise ait mirasçılık belgesinde öncelikle murisin eş ve çocukları, bulunamadığı taktirde ana baba ve ana babanının alt soyu, onların da bulunmaması halinde büyük ana ve baba ve alt soylarının belirlenip mirasçılık sıfatının ve miras paylarının hesaplanması gerekmektedir. Murisin ana babası ve büyük ana babası ile irs ilişkisi tespit edilmeden mirasçılık belgesi verilmesi mümkün değildir. O halde öncelikle nüfus kayıtlarıyla ilgili nüfus müdürlüğü ve yabancı makamlardan gerekli araştırmaların yapılması, gerektiğinde davacıya irs ilişkisinin kanıtlanmak üzere delil gösterme imkanı sağlamak suretiyle bilirkişi incelemesi de yaptırılarak mirasçılık belgesi düzenlenmesi gerekirken sadece 08.03.1973 tarihli mirasçılık belgesine dayanılarak mirasçılık belgesi düzenlenmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir....
