Başka bir ifade ile, soyadının değiştirilmesi talep edilen ... ergin kişi değil, çocuktur ve davacı annenin velayeti altındadır. Buna göre; taraflar arasındaki uyuşmazlık, evlilik birliği içinde doğan çocuğun, evlilik içinde doğumla kazandığı soyadının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı noktasındadır. Çocuğun soyadı TMK'nun soybağının hükümleri başlıklı beşinci ayırımda yer alan 321 ve devamı maddelerinde, velayet hakkı ve kapsamı ise, 6. ayırımda yer alan 335 ve devamı maddelerinde düzenlendiğine göre, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi mi, yoksa Aile Mahkemesi mi olduğu hususunun öncelikle çözümlenmesi gerekir. Göreve ilişkin sorunun çözümü; çocuğa soyadını kazandıran pozitif hukuk normlarıyla ve çocuğun doğumla kazandığı soyadını belirleme hakkının velayet hakkının kapsamında bulunup bulunmadığıyla yakından ilgilidir....
Diğer taraftan, evlat edinme de soybağı oluşturan hallerdendir.TMK'nın 285. maddesinde yer alan “Babalık karinesi” uyarınca, evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün içinde doğan çocuğun babası kocadır.Çocuk ile anne arasındaki soybağı doğum ile kendiliğinden kurulacağından, anne yönünden soybağı tesisi amacıyla değil, sadece, çocuğu doğuran kadının kim olduğunun tespiti amacıyla dava açılabilir. Nüfusta kayıtlı anne ve baba adının gerçeği yansıtmadığı ve bu nedenle gerçek anne ve baba adının yazılması istemiyle açılacak ve nüfusa kayıtlı bulunan hanenin de değiştirilmesi sonucunu doğuracak davalarda, esasen iki iddia bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi, çocuğun kayden anne olan kadından değil, başka bir anneden doğduğu; ikincisi ise kayden baba olarak gözüken kişinin genetik baba olmadığı iddiasıdır....
Aynı Kanunun 339.maddesinde çocuğun adını ana ve babasının koyacağını, 195.madde ise evlilik birliğinin korunması amacıyla evlilik birliğinden ... yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya evlilik birliğine ilişkin önemli bir konuda uyuşmazlığa düşülmesi hâlinde, eşler ayrı ayrı veya birlikte hâkimin müdahalesini isteyebilecekleri düzenlenmiştir. Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, 11/05/2008 doğumlu çocuk, ... Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesinin doğum raporuna istinaden baba ...'ın bildirimi ile "..." olarak 21/05/2008 tarihinde nüfusa tescil edildiği, çocuğun anne-babasının 17.04.2014 tarihinde boşandıkları, çocuğun velayetinin davacı anneye verildiği, çocuk ile kişisel ilişki kurulmasının icra yolu ile gerçekleştirilmeye çalışıldığı, çocuğun babası ...'ın çocuğun adının değiştirilmesini istemediği anlaşılmaktadır....
Anayasa Mahkemesi, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 321. maddesindeki “Çocuk, ana ve baba evli ise ailenin soyadını taşır." hükmünün Anayasaya aykırı olmadığına karar vermiş, buradaki “aile soyadı” deyiminden babanın soyadının anlaşılacağını belirtmiştir (AYM, 02.07.2009, 2005/114 E. -2009/105 K.). Velayet hakkının kapsamı Türk Medeni Kanunun 339. maddesinde düzenlenmiş olup buna göre velayetin kapsamında yer alan çocuğun adının ana ve babası tarafından konulacağı belirtilmiştir. Somut olayda, dava dilekçesinde küçük olup velayeti annede bulunan ... 'nın " ... " olan soyadının " ... " olarak değiştirilmesi istenmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Evlilik birliği içinde doğan çocuğun doğumla kazandığı " ... " aile soyadının velayet hakkı kapsamında annenin boşanma sonrası edindiği " ... " soyadı ile değiştirilmesi talebidir ve dava velayet hakkına dayanılarak açılmıştır. Başka bir ifade ile, soyadının değiştirilmesi talep edilen ... ergin kişi değil, çocuktur....
Tarafların karşılıklı olarak birbirlerine hakaret ettikleri, birbirlerini darp ettikleri, birbirlerini tehdit ettikleri, davacı kadının eşyaları kırdığı, koltuk ve eşyaları kestiği, tanıkların yanında sıcak çayı erkeğin üzerine attığı, işyerine giderek bilgisayarı kırdığı, masayı dağıttığı, erkeğin ailesine hakaret ettiği, eşinden habersiz tayin talebinde bulunarak Ankara'ya geldiği, davalı erkeğin ise çalışmadığı, evin giderlerine katılmadığı, lohusa iken davacının ailesini evden kovduğu, işyerine giderek davacı kadın hakkında konuştuğu, tarafların eşit kusurlu oldukları, evliliğin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde bu durumun çocuğun soyadı üzerinde etkisinin olamayacağı, davacı kadının müşterek çocuğun soyadının değiştirilmesi talebinin reddi gerektiği" gerekçesiyle, dava ve karşı davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına, müşterek çocuğun velâyetinin annesine verilmesine, müşterek çocuk ile baba arasında şahsî ilişki kurulmasına, daha önce müşterek çocuk lehine takdir edilen...
ın ... olan soyadının Oralkan olarak değiştirilmesini istemiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı dava açdığı dilekçesinde; evlilik dışı doğurduğu ve kendi bekarlık hanesine kendi soyadı ile tescil edilen kızı... ...'in soyadının, oralkan olan babasının soyadı ile değiştirilmesini istemiştir. Mahkemece, ilköğretimde öğrenci olan çocuk ile babasının soyadının farklı olmasının sorunlar meydana getirdiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosyadaki nüfus kaydından; soyadının değiştirilmesi istenilen...'nın babası ile annesi ...'...
ın ... olan soyadının ... olarak değiştirilmesini istemiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı dava açdığı dilekçesinde; evlilik dışı doğurduğu ve kendi bekarlık hanesine kendi soyadı ile tescil edilen kızı ... ...'in soyadının, ... olan babasının soyadı ile değiştirilmesini istemiştir. Mahkemece, ilköğretimde öğrenci olan çocuk ile babasının soyadının farklı olmasının sorunlar meydana getirdiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosyadaki nüfus kaydından; soyadının değiştirilmesi istenilen ...'nın babası ile annesi ...'...
Aile Mahkemesi 2019/1196 esas 2020/512 karar sayılı ilam ile boşandıkları ve kararın 26/10/2020 tarihinde kesinleştiği,müşterek çocukları 2018 doğumlu Gül Zehra Bülbül'ün velayetinin davacı anneye verildiği anlaşılmaktadır.Davacı kadın dava dilekçesinde davalı eski eşinin ,cinayet ve yüz kızartıcı suçtan sabıkalı olduğunu,eski eşinin hatası sebebiyle müşterek çocuğun suçlanmaması ve çevrede davacı ile farklı soyada muhatap olmaması ve psikolojisinin bozulmaması için müşterek çocuğun soyadının kendi soyadı Şahin olarak değiştirilmesini talep etmiştir.Dosya kapsamı toplanan deliller,tanık beyanları hep birlikte değerlendirildiğinde;davalı babanın çocukla ilgilenmediği,maddi ve manevi ihtiyaçlarını karşılamadığı ve sabıka kaydı da gözönüne alındığında çocuğun soyadının anne soyadı olarak değiştirilmesinin çocuğun üstün yararına olduğu davacı tarafından ispatlanmıştır....
nüfus kaydındaki "..." olan soyadının "..." olarak düzeltilmesini istemiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm Cumhuriyet Savcısı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Türk Medeni Kanununun 321.maddesi hükmüne göre, evlilik birliği içinde doğan çocuk ailenin yani babanın soyadını taşır. Ayrıca; 2525 Sayılı Kanunun 4.maddesinin ikinci fıkrasında evliliğin feshi veya boşanma hallerinde çocuk anasına tevdi edilmiş olsa bile babanın seçtiği veya seçeceği soyadını alacağı emredici kuralını getirmiştir. Baba soyadını veya çocuk ergin olduktan sonra kendi soyadını usulüne uygun olarak açacağı bir dava sonunda verilecek kararla değiştirmedikçe çocuğun da soyadı değişmez. O halde velayete sahip anne bu hakka dayanarak, kişiye sıkı sıkıya bağlı kişilik haklarıyla ilgili çocuğun soyadının değiştirilmesi davasını açamaz....
eski eşinin soyadı olan .... olduğunu, mavi kart müracaatında da kendisine ... soyadı ile mavi kart verilebileceğinin söylendiğini, davacının doğumla Türk vatandaşı olmasına rağmen kendi isteği ile vatandaşlıktan çıktığından kapalı kayıttaki soyadının düzeltilmesinde hukuki yararı bulunduğunu ileri sürerek, .... olarak geçen soyadının kızlık soyadı olan Güldamlası olarak düzeltilmesini talep etmiş ise de, daha sonra sunduğu ıslah dilekçesi ile davacının soyadının “....” olarak düzeltilmesini talep etmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir....
