HUKUK DAİRESİ Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı pay oranında tapu iptali ve tescili, olmazsa bedel ve tenkis isteğine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, temlikin muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, davalı vekilinin istinafı üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi tarafından istinaf başvurusunun esastan karar verilmiştir. Bilindiği üzere; 6100 sayılı HMK'nın 362'nci maddesinde Bölge Adliye Mahkemelerinin temyiz olunamayan kararları düzenlenmiş, 1/a bendinde de miktar veya değeri kırkbin Türk lirasını (bu tutar dahil) geçmeyen davalara ilişkin kararlar" hükmüne yer verilmiş, 2021 yılı itibarıyla HMK'nın 362/1-a bendinde belirtilen 40.000,00TL’lik kesinlik sınırı 78.630,00 TL olarak uygulanmaya başlanmıştır....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 1988/113 Esas 1990/884 Karar sayılı dosyasında, davacı Azime Akça (Çetin) mirasçıları tarafından davalılar Kemal Çetin, Ömer Çetin, Kazım Çetin ve Zühdü Çetin mirasçıları aleyhine muris muvazaası ( muris Ömer Çetin) nedenine dayalı tapu iptali ve tescil talepli davanın yapılan yargılaması neticesinde 438 ada 26 ve 30 parsellerde Zühdü Çetin adına, 27 parselde Kemal Çetin adına 28 ve 30 parsellerde Kazım Çetin ve Ömer Çetin adlarına, 29 parsel de Fatma Soğan adına olan mülkiyet 320 pay kabul edilerek 35 pay için bu kişiler adına olan tapuların iptali ile 35 payın 5'er pay olarak davacılar adına tapuya kayıt ve tesciline dair verilen kararın kesinleşmiş olduğu anlaşılmıştır. Antalya 1....
Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir. Dosya içeriğine ve toplanan delillere göre; tarafların ortak miras bırakanı S.....'in adına kayıtlı 2658 ada 5 parsel sayılı taşınmazdaki 9 numaralı bağımsız bölümü davalıların murisi oğlu E...'e 08.10.1990 tarihinde satış suretiyle temlik ettiği, bu işlem nedeniyle murisin diğer oğlu E....'ın mirasçılardan E.... C... tarafından muris muvazaası nedeniyle Ankara 2. Asliye Hukuk Mahkemesine açılan 1995/867 esas ve 1996/858 karar sayılı dava sonucunda işlemin muvazaalı olduğunun kabul edilerek tapunun 2/8 paylık kısmının iptali ile adı geçen adına tesciline kara verildiği ve kararın kesinleştiği, anılan davanın açıldığı tarihte davacının dedesi H...... C.... E......'nun halen hayatta olduğu ve 23.11.2006 tarihinde öldüğü anlaşılmıştır....
Her ne kadar mahkemece uyuşmazlık muris muvazaası olarak nitelendirlmiş ise de, dava dilekçesi ve dosya içeriğinden, muris muvazaası hukuksal nedeni mi yoksa hile hukusal sebebine mi dayanıldığı anlaşılamamaktadır. Bilindiği üzere, uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesince yapılan yargılamada; "Dava, muris muvazaası nedeniyle tapu iptal ve tescili ile murisin veraset ilamındaki hisseler oranında varisler veya hissesi oranında davacı adına, bu mümkün olmadığı takdirde muris adına tapuda kayıt ve tescili, bu da mümkün olmadığı takdirde faizi ile birlikte tenkisi istemine ilişkindir....
Bilindiği gibi ıslah, taraflardan birinin yapmış olduğu bir usul işlemini (dava dilekçesine yeni vakıaların eklenmesi, davanın sebebi, talep sonucu, iddia, davaya cevap ve savunmanın değiştirilmesi ve yeni delil gösterilmesi gibi işlemlerle) tamamen veya kısmen değiştirmesidir. 6100 sayılı HMK’nın 180. maddesi uyarınca, davacı davasını tamamen ıslah ederek davanın sebebini değiştirebilir ve yeni vakıalar ekleyebilir. Somut olayda, davalının bakım görevini yerine getirmediğini ileri sürerek ölünceye kadar bakma akdinin iptali ve miras payı oranında tapu iptal ve tescil olmadığı taktirde tazminat isteğiyle açılan davada, davacı 28/11/2013 tarihli dilekçesi ile; davasını tamamen ıslah ederek, muris tarafından yapılan temliki işlemin mirasçılardan mal kaçırmak amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürmüş kısacası yeni vakıalar ekleyip, dava sebebini de değiştirmek suretiyle davasını muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tazminat davasına dönüştürmüştür....
İlçesinde bulunan taşınmazlar için muris muvazaası nedeniyle tapu iptal ve tescil talebinde bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda tapu iptal ve tescil istemine konu Muğla İli, Bodrum İlçesi'nde bulunan taşınmazlar yönünden yetkili olan mahkemenin HMK’nın 12/3. maddesi gereğince Antalya İli, Kepez İlçesi'ndeki taşınmazlar yönünden de yetkili olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince; Bodrum 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 30/05/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi....
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasındaki davadan dolayı ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nden verilen 11/11/2020 gün ve 2019/1209 Esas, 2020/804 Karar sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya tetkik olunarak gereği düşünüldü. Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı pay oranında tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince, muvazaa iddiasının ispatlandığı gerekçesiyle tapu iptal tescil isteğinin kabulüne karar verilmiş, davalı vekilinin istinafı üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince, istinaf başvurusu esastan red edilmiştir. Bilindiği üzere; 6100 sayılı HMK.'nın 362.maddesinde bölge adliye mahkemelerinin temyiz olunamayan kararları düzenlenmiş, 1/a bendinde de miktar veya değeri kırkbin Türk lirasını (bu tutar dahil) geçmeyen davalara ilişkin kararlar" hükmüne yer verilmiş, 2020 yılı itibarıyla HMK.'...
E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal tescil ve teskis istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, karar davacılar vekili tarafından istinaf edilmiştir. Uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir....
Mahkemece; "Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal tescil istemine ilişkindir. Bilindiği üzere, uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (nitelikli-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir....
