Hukuk Dairesi'nin 2019/3565 esas, 2019/7941 karar sayılı ve 27/11/2019 tarihli ilamında da belirtildiği üzere paydaş olmayanın ortaklığın giderilmesi davasında taraf olamayacağı, her ne kadar dosya davacılarının Hacıbektaş Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2015/220 esas sayılı dosyasında dahili davalı sıfatıyla bulundukları anlaşılsa da, paydaş veya elbirliği maliki olmadıklarından ve bu gerekçeyle de muhdesatın aidiyetinin tespiti davasının ön şartının sağlanamadığı, bu davalarda muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespitinin istenemeyeceği, bu doğrultuda olmak üzere dosya davacılarının dava konusu yerde paydaş veya elbirliği maliki olmadığından kendileri lehine muhdesatın aidiyetinin tespitini talep edemeyeceğinin anlaşıldığı,malik olmayan kimsenin muhdesatın aidiyetinin tespiti davası açmakta hukuki yararının olmadığı ve dosya davacılarının da dava konusu yerde paydaş veya elbirliği maliki olmadığı görüldüğünden işbu davayı açmakta hukuki yararlarının mevcut olmadığı , hukuki yararın...
Gereği görüşüldü: Dava, taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatın aidiyetinin tespiti istemine ilişkindir. İddia ve savunmaya, duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere, mahkemece toplanıp değerlendirilen delillere ve hüküm yerinde gösterilen gerekçelere taşınmazın ortaklığının giderilmesi istemiyle açılmış derdest bir dava mevcut olmamasına, taşınmaz veya üzerindeki muhdesatın kamulaştırma işlemine tabi tutulduğuna ilişkin herhangi bir iddiası, delil ve belge de bulunmamasına, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 19.maddesindeki ayrık hal hariç 743 sayılı Türk Medeni Kanununun yürürlük gününden sonra meydana getirilmiş muhdesatların tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilmesine veya şerhine yasal olanak bulunmamasına göre mahkemece oluşturulan hükümde bir isabetsizlik bulunmadığından, davacı ...’nun yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile hükmün ONANMASINA, harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına, 24.12.2009 gününde oybirliği ile karar verildi....
haliyle muhdesatın aidiyetinin tespiti talebinin varlığının ve çözülmesinin kabulünün gerektiğinin tartışmasız olduğunu, muhdesatın aidiyetinin tespiti İstanbul Anadolu 11....
Dosya incelendi, gereği görüşüldü: Dava, taşınmaz üzerindeki muhdesatın aidiyetinin tespiti istemine ilişkindir. İddia ve savunmaya, duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere, toplanıp değerlendirilen delillere ve hüküm yerinde gösterilen gerekçelere, davaya konu muhdesatın taraflar arasında görülmekte olan ortaklığın giderilmesi davasında davacı ... tarafından kendisine ait olduğu ileri sürülmeden, hatta ortaklığın giderilmesi davasının ilk duruşması dahi yapılmadan davacının eldeki davayı açtığı, davalılara kabul etme olanağının dahi tanınmamış olması karşısında davalıların muhdesatın aidiyetinin tespiti davasının açılmasına sebebiyet vermiş sayılamayacaklarının anlaşılmasına göre mahkemece hukuki yarar yokluğundan davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından davacı ...'ın yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile hükmün ONANMASINA, peşin alınan harcın mahsubu ile geriye kalan 3,15 TL harcın davacı ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesatın aidiyetinin tespiti, tapu iptali ve tescil ... ile ... ve müşterekleri aralarındaki muhdesatın aidiyetinin tespiti, tapu iptali ve tescil davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair ...1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 10.09.2012 gün ve 382/502 sayılı hükmün ...'...
Kadastro çalışması yapılan taşınmazlarda, tutanakların askıya çıkarıldığı tarihten itibaren 30 gün içinde Kadastro Mahkemesinde açılan davalarda veya bu süre içinde dava açılmamış tutanak kesinleşmişse Kadastro Kanunu'nda öngörülen 10 yıllık hak düşürücü süre içinde kadastrodan önceki nedenlere dayanılarak genel mahkemelerde açılacak davada muhdesatın arzdan ayrı olarak beyanlar hanesine yazılması istenebilir.3402 sayılı Kadastro Kanununun 19. maddesi hükmünde taşınmaz mal üzerinde malikinden başka bir kimseye veya paydaşlarından birine ait muhdesat mevcut ise bunun sahibi, cinsi, ihdas tarihi ve iktisap sebebi belirtilerek tutanağın ve kütüğün beyanlar hanesinde gösterileceği açıklanmıştır....
Dava; muhdesat tespiti ve tapu kaydının beyanlar hanesine şerhi isteğine ilişkindir. Mahkemece yazılı gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiş ise de verilen karar usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır. Dosyadaki bilgi ve belgelerden dava konusu taşınmaz üzerindeki muhdesatın kadastro tespitinden sonra ancak tapu kaydı oluşmasından önce yapıldığı anlaşıldığından somut olayda, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3. maddesinin uygulanmasına olanak bulunmamaktadır....
Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir....
Dava, muhdesatın tespiti isteğine ilişkindir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 684/1.maddesi hükmüne göre, bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur. 718.maddeye göre de, arazi üzerindeki mülkiyet, kullanılmasında yarar olduğu ölçüde, üstündeki hava ve altındaki arz katmanlarını kapsar. Bu mülkiyet kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere kalıcı yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer. Açıklanan bu ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Öğretide ve Yargıtay'ın devamlılık gösteren uygulamalarında, taşınmaz hakkında derdest ortaklığın giderilmesi davasının, kentsel dönüşüm uygulamasının ya da kamulaştırma işleminin bulunması gibi istisnai durumlarda muhdesatın tespiti davasının açılmasında güncel hukuki yararın bulunduğu kabul edilmektedir....
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: Havza Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/262 esas, 2021/237 karar sayılı kararında: Davanın muhdesatın aidiyetinin tespiti talebinden ibaret olduğu anlaşılmaktadır....
