"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : İhtiyati tedbir kararına itiraz K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık kira sözleşmesinden kaynaklanan kira artış bedeli ve muarazanın giderilmesi isteğine ilişkin bulunduğuna mahkemece uyuşmazlık bu şekilde nitelendirilerek çözüme kavuşturulduğuna göre, Yargıtay Başkanlar Kurulunun 26.01.2012 tarih ve 1 sayılı Kararı ile hazırlanıp Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 09.02.2012 tarih 1 sayılı Kararı ile aynen kabul edilen ve 18.02.2012 tarih 28208 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yüksek Yargıtay (6.) Hukuk Dairesine ait olmakla gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,10.12.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 08/12/2021 NUMARASI : 2021/553 ESAS (DERDEST DOSYA) DAVA KONUSU : Muarazanın Giderilmesi KARAR : KR....
HMK'nın 389 v.d. maddelerinde geçici hukuki korumalar arasında ihtiyati tedbir düzenlenmiş olup, HMK'nın 389. maddesinde "mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeni ile hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebi ile bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir." düzenlemesi bulunmaktadır. Görüldüğü üzere kanun koyucu bu konuda hakime oldukça geniş bir takdir alanı bırakmıştır. Ancak ihtiyati tedbire karar verilmesi için mutlaka bir tehlikenin veya zararın doğmuş olması veya halen var olması da aranmaz. Dava konusu hak veya şey bakımından ortaya çıkacak tehlike ve zararın önlenmesi için de her türlü tedbire karar verilebilir. İhtiyati tedbir talep eden taraf, tedbire esas olan hakkını, ihtiyati tedbir sebep veya sebeplerini keza davanın esası yönünden de haklılığını ispat etmelidir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 17/03/2021 tarihli 2020/496 Esas sayılı "ihtiyati tedbir kararına itirazın REDDİNE" dair ara kararın kaldırılıp, düzeltilerek yeniden hüküm tesis edilmek suretiyle: 1- ) Davalı şirket vekilinin, 18/12/2020 tarihli ihtiyati tedbir kararına vaki itirazının kabulü ile; Diyarbakır 4....
Eldeki davada, dava konusu alacak ile ilgili olarak dava tarihinden önce icra takibi baş- latıldığına dair bilgi ve belge sunulmadığından, İİK 72 md gereğince dava konusu fatura borcu ile ilgili icra takibinin durdurulmasına karar verilmesi gerekirken, davanın menfi tesbit davası oluğu ve İİK 72/2 maddedeki özel tedbir düzenlemesi gözardı edilerek ,yazılı gerekçe ile tedbir talebinin reddine karar verilmesi usul ve hukuka aykırı olmakla,davacı tarafın istinaf talebinin kabulü ile ara karar HMK 353/1- b-2 maddesi uyarınca kaldırılarak ,yeniden aşağıda yazılı olduğu şekilde tedbir karar verilmesi gerekmiştir....
Maddesi ; menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir ile ilgili özel düzenleme olup davanın takipten önce veya sonra açılması, verilecek tedbirin şekli yönünden değişikliğe yol açmaktadır.Eldeki davada, dava konusu alacak ile ilgili olarak dava tarihinden önce icra takibi baş- latıldığına dair bilgi ve belge sunulmadığından, İİK 72 md gereğince dava konusu fatura borcu ile ilgili icra takibinin durdurulmasına karar verilmesi gerekirken, davanın menfi tesbit davası oluğu ve İİK 72/2 maddedeki özel tedbir düzenlemesi gözardı edilerek ,yazılı gerekçe ile tedbir talebinin reddine karar verilmesi usul ve hukuka aykırı olmakla,davacı tarafın istinaf talebinin kabulü ile ara karar HMK 353/1-b-2 maddesi uyarınca kaldırılarak ,yeniden aşağıda yazılı olduğu şekilde tedbir karar verilmesi gerekmiştir....
Elektrik abonesi tarafından fatura edilen tüketim bedelinin hesaplamalara esas alınan miktar, süreler veya sözleşme, tarife ve diğer parametrelerin yanlış uygulandığı veyahut kaçak elektrik kullanmadığı iddiasıyla, borçlu olmadığının tesbiti ve elektriğin kesilmemesi/kesilen elektriğin yeniden bağlanması istemiyle elektrik hizmetini veren şirket aleyhine açılan dava, sözleşme ilişkisinin devamı sırasında yaratılan muarazanın men’i (çekişmenin giderilmesi) mahiyetindedir. Bilindiği üzere muarazanın men’i davaları, usul hukuku anlamında tespit değil, eda davası niteliğindedir. Zira, bu tür davalarda, hem bir muarazanın (çekişmenin) varlığının tespiti ve hem de onun men’i talep edilir....
İlk derece mahkemesi 27/01/2023 tarihli ara kararında; "...HMK'nın 390/3 maddesi gereğince tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır hükmü uyarınca davacının, ihtiyati tedbir talebine konu ettiği işlemin davalı kurum işleminin durdurulmasına yönelik olduğu, ihtiyati tedbir isteminin konusunun aynı zamanda davanın konusunu da oluşturduğu anlaşılmaktadır. İhtiyati tedbir bir dava olmayıp, geçici hukuki korumalardandır....
Kaldı ki henüz tedbir talep tarihi itibarıyla ihtiyati tedbir isteyen davacı taraf aleyhine icra takibi başlatılmadığına göre, bu tarih itibarıyla ihtiyati tedbir isteyen davacı tarafın İİK'nın 72/2. maddesindeki ihtiyati tedbiri talep etmesinde de hukuki yararı bulunmamaktadır. Zira, ihtiyati tedbir isteyen aleyhine icra takibi başlatıldığında, artık menfi tespit davasından sonra başlatılan bir icra takibi olacağından İİK'nın 72/2. maddesi koşulu gerçekleşmiş olacak, şayet HMK'nın 390/3. maddesi hükmü uyarınca da ihtiyati tedbir isteyen davacı tarafın dosyaya iş bu davanın esası yönünden haklılığını yaklaşık olarak ispat eden delillerin de ihtiyati tedbir talep tarihi itibarıyla dosyaya ibraz edilmiş olması ve teminat yatırılmış olması halinde anılan madde hükmündeki ihtiyati tedbire mahkemece karar verilebilecektir" gerekçesi ile ihtiyati tedbir kararlarının kaldırıldığı görülmektedir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece, duruşmalı yapılan inceleme neticesinde, davanın esasını çözer nitelikte ihtiyati tdebir kararı verilemeyeceği gibi, iddia ve talebin yargılamayı gerektirdiği, HMK'nın 389 ve HMK 390. maddeleri kapsamında ihtiyati tedbir şartlaranını mevcut olmadığı gerekçesiyle ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir. Karara karşı ihtiyati tedbir isteyen davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur....