Uyuşmazlık Uyuşmazlık, 4721 sayılı Türk Medenî Kanun (4721 sayılı Kanun) uyarınca terekenin borca batık olduğu ile mirasın hükmen reddinin tespiti istemine ilişkindir. B. İlgili Hukuk 1....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 11.06.2015 gününde verilen dilekçe ile mirasın hükmen reddi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 16.02.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, mirasın hükmen reddinin tespiti istemine ilişkindir. Davacılar vekili, 16.04.2013 tarihinde vefat eden muris ...’nın terekesinin borca batık olduğunu ileri sürerek bu hususun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir....
Mahkemece, davanın kabulü ile, murise ait terekenin borca batık olduğunun tespiti ile davacının mirası hükmen reddedildiğinin tespitine karar verilmiştir. Hükmü, davalı SGK vekili temyiz etmiştir. Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunun 605/2. maddesi gereğince açılan mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir. Ölüm tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır (4721 sayılı Türk Medeni Kanunun 605/2 maddesi). Mirasçılar Türk Medeni Kanununun 610. maddesinde yazılı aykırılık da bulunmadıkça yani zımnen mirası kabul etmiş duruma düşmüş olmadıkça her zaman murisin ödemeden aczinin tespitini isteyebilir. Türk Medeni Kanununun 606. maddesinde belirtilen süre bu davada uygulanmaz. Dava alacaklılara husumet yöneltilerek görülür. Bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir....
Dava, Türk Medeni Kanununun 605/1 maddesine dayalı mirasın kayıtsız ve şartsız reddine ilişkindir. Miras, üç ay içinde reddolunabilir. Bu süre, yasal mirascılar için, mirasçı olduklarını daha sonra öğrendikleri ispat edilmedikçe miras bırakanın ölümünü öğrendikleri, vasiyetname ile atanmış mirasçılar için miras bırakanın tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihten itibaren işlemeye başlar (TMK m. 606). Türk Medeni Kanununun 609. maddesi uyarınca, mirasın gerçek reddi isteminde görevli mahkeme, sulh hukuk mahkemesidir. Somut olayda, dava dilekçesi içeriğinden davacının talebinin 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 605/1. maddesi uyarınca hasımsız olarak 3 aylık süre içerisinde açılan mirasın gerçek reddine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır....
Ayrıca TMK'nin Velayet, Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına ilişkin Tüzüğün 39/2. fıkrası gereğince mirasın reddi yetkisini içeren özel vekaletname sunulması zorunludur. Kanunlarımızda mirasın hükmen reddine ilişkin dava bakımından özel yetki tayin olunmamıştır. Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunun 576 ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 11. maddesinde sayılan davalardan da değildir. O halde, yetki konusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 6. ve 7. maddelerindeki genel yetki kurallarına göre belirlenmesi gerekir. Buna göre, mirasın hükmen reddi davasında yetkili mahkeme, davalının yani tereke alacaklısının davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir. Öte yandan, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 14. maddesi uyarınca, bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesinin de yetkili olduğu düzenlenmiştir....
Hükmen ret ise süreye tabi değildir. Hükmen ret istemli davada terekenin borcu, terekenin alacaklılarının kimliği konusunda açıklama yaptırılarak davanın alacaklılara yöneltilmesi, taraflara delil bildirme olanağı sağlanması, terekenin aktif ve pasifinin belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir. Somut olayda davacı hükmen ret isteminde bulunmuştur. Ancak gerek 743 sayılı Medeni Kanun'da, gerekse 4721 sayılı Türk Medeni Kanununda bu tür davaların sulh mahkemelerinde görüleceği hususunda bir düzenleme bulunmamaktadır. 23.12.1942 günlü ve 24/29 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararına göre, mirasın hükmen reddi davasında görevli mahkeme borç miktarına göre belirlenir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2019/204 Esas - 2021/296 Karar sayılı kararı ile; davanın kabulü ile; Cevat ve Behiye kızı, 02/01/1950 doğumlu, 11/06/2019 tarihinde vefat eden davacıların murisi T10 terekesinin borca batık olduğunun ve TMK 605/2. maddesi gereğince mirasın hükmen reddedilmiş sayıldığının tespitine karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı Ziraat Bankası vekilinin dosyaya sunmuş olduğu 17/01/2022 tarihli istinaf başvuru dilekçesinde özetle; "davacılar, mirasçısı oldukları muris T10 müvekkil bankaya borçlu olduğunu öğrenerek murisin aktif hiçbir malvarlığının olmadığından bahisle terekenin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddi talebiyle işbu davayı açmıştır. İlk derece mahkemesi, davanın kabulü ile muris Fatima BOSTANCI'nın terekesinin borca batık olduğunun ve mirasın hükmen reddedilmiş sayıldığının tespitine karar vermiştir. İlk derece mahkemesince verilen bu karar hukuka ve usule aykırı olup kaldırılması gerekmektedir....
Sulh Hukuk Mahkemesince; "...davacıların murisin vefatından yaklaşık 6 ay sonra açtığı huzurdaki davanın Mirasın Hükmen Reddi talepli olduğu ve esasen 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu m. 605/2 kapsamında olduğu, Mirasın Hükmen Reddi'nin herhangi bir süreye bağlı olmadığı...," gerekçelerine yer verilerek;" 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 114/ç ve 115 maddesi gereğince mahkememizin dava şartı yokluğundan görevsizliğine, dava dilekçesinin görev yönünden reddine," dair, görevsizlik kararı verilmiştir. Gebze 6. Asliye Hukuk Mahkemesince; "...7226 sayılı kanun hak düşürücü süreler yönünden değerlendirildiğinde; mirasçıların mirasın reddi talepleri TMK 606 gereğince süresinde açılmıştır....
Hükmen ret ise süreye tâbi değildir. Hükmen ret istemli davada terekenin borcu, terekenin alacaklılarının kimliği konusunda açıklama yaptırılarak davanın alacaklılara yöneltilmesi, taraflara delil bildirme olanağı sağlanması, terekenin aktif ve pasifinin belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir. Somut olayda davacı, davayı hasımsız olarak ve dava değeri belirtilmeksizin, murisin banka ve GSM operatörüne olan borçlarından dolayı terekenin borca batık olduğunu ileri sürerek, Türk Medenî Kanununun 605/2. maddesi gereği hükmen ret isteminde bulunmuştur. Ancak, gerek 743 sayılı Medenî Kanunda, gerekse 4721 sayılı Türk Medenî Kanununda bu tür davaların sulh mahkemelerinde görüleceği hususunda bir düzenleme bulunmamaktadır. 23.12.1942 günlü ve 24/29 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararına göre, mirasın hükmen reddi davasında görevli mahkeme borç miktarına göre belirlenir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 17.09.2012 gününde verilen dilekçe ile mirasın hükmen reddi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 09.12.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacılar vekili, müvekkillerinin murisi ...'in 17.10.2010 tarihinde öldüğünü, ölüm tarihinde terekesinin borca batık olduğunu açıklayarak mirasın hükmen reddini istemiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir. Dava, terekenin borca batık olduğunun tespiti hukuksal nedenine dayalı olarak 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 605/2 maddesi gereğince açılan mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir....
