ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/67 KARAR NO : 2023/50 DAVA : KIYMETLİ EVRAK İPTALİ (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 30/01/2023 KARAR TARİHİ : 01/02/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesi ile; ... ve ... nolu iki adet çek yapraklarının iptalini talep etmiştir. Tüm Dosya Kapsamı Birlikte Değerlendirildiğinde; İş bu dava; zayi nedeniyle kıymetli evrakın bir çeşidi olan kambiyo senedi iptali (çek iptali) davasıdır. Türk Ticaret Kanununun 645–849. maddeleri arasındaki üçüncü kitapta kıymetli evrak düzenlenmiştir. TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir....
VEKİLİ : DAVALI : HASIMSIZ DAVA : Kıymetli Evrak İptali ( Çek İptali ) DAVA TARİHİ : KARAR TARİHİ : KARAR YAZMA TARİHİ : Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİANIN ÖZETİ: Davacı dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin ... ... /......
HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2018/2266 - 2018/1561) Tüm dosya kapsamında, 6102 sayılı TTK'nın 818/1-s maddesinin yollaması ile çek iptali konusunda aynı Yasa'nın 757 vd. m. uygulanacağı, bu maddeler uyarınca çek iptalini isteme hakkının sadece hamile ait olduğu, böyle bir iddiaya sahip keşidecinin muhatabı çeki ödemekten men edilebileceği gibi, elinden rızası hilafına çıkan çekin bedelinin kendisinden istenmesi halinde de menfi tespit davası açma hakkının bulunduğu ayrıca, henüz keşide edilmemiş çek vasfında olmayan, tamamen boş çek yaprakları tedavüle çıkmış sayılamayacağından hesap sahibi tarafından zayi nedeni ile iptal davası açılamayacağı, ele geçirilenlerce imzalanıp doldurulması durumunda ise çeke dayalı hak iddia edene karşı menfi tespit davası açılabileceği, bu nedenlerle boş çek yapraklarına dayanarak iptal isteminde bulunmakta hukuki yararın bulunmadığı anlaşılmakla aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....
Asliye Ticaret Mahkemesinin ...E sayılı dosyasında görülen Menfi Tespit ve Çek İptali davasına konu olan çeklerden; .../.../... keşide tarihli, keşide yeri ... olan 48.500,00.-TL meblağlı çeki elinde bulunduran tarafından bankaya ibraz edilmesiyle hamili ...A.Ş. olduğunun taraflarınca öğrenildiğini, çekin ...A.Ş.'ye nasıl devir ve temlik edildiğinin muamma olduğunu, çekin cirantası ve hamili konumunda bulunan ...A.Ş.'nin ... Asliye Ticaret Mahkemesinin .../... E sayılı dosyasında usul yönünden davalı olarak gösterilmemesi nedeniyle yapılacak yargılamanın iş bu çek bakımından eksik kalmasının ve müvekkil firmanın maddi zarara uğramasının önlenmesi amacıyla ...keşide tarihli ... numaralı çek bakımından, müvekkil firmanın davalı olarak gösterilen cirantaya karşı da çekin bedelsiz olması sebebiyle menfi tespit ve çek iptali davası açma gereksinimi doğduğunu, ...Şubesine ait ... numaralı .../.../... keşide tarihli keşide yeri ... olan 48.500,00....
Davacı yan, çek iptali kararına dayanarak menfi tespit isteminde bulunmuş ve mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de, davalı bankanın dava konusu çeki, çek iptali kararından önce 06/03/2013 tarihli çek tevdii bordrosu ile devir ve teslim aldığı, dolayısıyla davalının çeki iyiniyetli olarak iktisap ettiği ve çek iptali kararının iyiniyetli hamilin hak sahipliğine etkisinin olmayacağı gözetilmeden ve kendi içerisinde çelişen gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. ../.. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 23.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Asliye Ticaret Mahkemesinde menfi tespit ve istirdat davası açıldığından sübut bulmayan davanın reddine, çekler üzerindeki ödeme yasağının devamına karar verilmiştir. Kararı asli müdahil vekili temyiz etmiştir. Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup, bu davalar, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığı, istirdat davası açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. Nitekim TTK sistematiği ve Dairemiz yerleşik uygulaması da bu yöndedir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2024/21 Esas KARAR NO : 2024/91 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 09/01/2024 KARAR TARİHİ : 01/02/2024 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 01/02/2024 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan dosya incelemesi neticesinde; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili ...'in, ... Bankası, ... Şubesi’nin .......
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2018/414 Esas sayılı dosyası ile menfi tespit davası açıldığını belirtilmesine rağmen mahkemece bu konuda bir araştırma yapılmamış olması doğru olmamıştır. Dairemiz tarafından Uyap sisteminden inceleme izni ile ilgili dosya incelendiğinde Osmaniye 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2018/414 Esas - 2020/316 Karar sayılı ilamında davacının Ahmet Gürkan Hacıoğlu, davalının Mustafa Demir, davanın menfi tespit davası olduğu, mahkemece dava dışı çekler ile birlikte takibe konu 357606 seri nolu 20/08/2018 keşide tarihli 75.000 TL tarihli çeke ilişkinde borçlu olmadığının tespitine karar verildiği anlaşılmıştır. Somut olayda davacı takibe konu çeki ciro yoluyla devralan üçüncü kişidir. Osmaniye 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2018/414 Esas ve 2020/316 Karar sayılı kararı ile çek keşidecisi Mustafa Demir hakkında (takip konusu çek içinde) menfi tespit kararı verilmiş olup takip alacaklısı olan davacı T1 bu davada davalı olarak gösterilmemiştir....
Mahkemece yapılan ilanlar sonrasında dava konusu 5 adet çekin icra takibine konu edildiği ve davacı tarafından bu çeklerle ilgili menfi tespit davası açıldığı tespit edilmiştir. Ancak, dava konusu altı adet çek ve bir adet senetle ilgili olarak ilanlara rağmen hak sahibi olduğu iddiasıyla ortaya çıkan kimse olmamıştır. Bu durumda, kimin elinde olduğu bilinmeyen altı adet çek ve bir adet senet yönünden zayi nedeniyle iptal kararı verilmesi gerekirken, tüm çek ve senetler icra takibine ve menfi tespit davasına konu edilmiş gibi davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi doğru olmamış, kararın bu yönden bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA; ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 14.06.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2018/2266 - 2018/1561) Tüm dosya kapsamında, 6102 sayılı TTK'nın 818/1-s maddesinin yollaması ile çek iptali konusunda aynı Yasa'nın 757 vd. m. uygulanacağı, bu maddeler uyarınca çek iptalini isteme hakkının sadece hamile ait olduğu, böyle bir iddiaya sahip keşidecinin muhatabı çeki ödemekten men edilebileceği gibi, elinden rızası hilafına çıkan çekin bedelinin kendisinden istenmesi halinde de menfi tespit davası açma hakkının bulunduğu ayrıca, henüz keşide edilmemiş çek vasfında olmayan, tamamen boş çek yaprakları tedavüle çıkmış sayılamayacağından hesap sahibi tarafından zayi nedeni ile iptal davası açılamayacağı, ele geçirilenlerce imzalanıp doldurulması durumunda ise çeke dayalı hak iddia edene karşı menfi tespit davası açılabileceği, bu nedenlerle boş çek yapraklarına dayanarak iptal isteminde bulunmakta hukuki yararın bulunmadığı anlaşılmakla aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....
