"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkilinin 12.12.2012 keşide tarihli 50.000 TL bedelli, 09.11.2012 keşide tarihli 50.000 TL bedelli çekleri keşide edip davalı şirkete emanet olarak verdiği halde davalının çekleri iade etmediğini ileri sürerek çeklerden dolayı davalıya borçlu olunmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, İİK'nun 72/son maddesine göre icra takibinden önce açılan menfi tespit davasının sözkonusu olmasına göre müvekkilinin ikametgahında bulunan ......
Davalı Vekili; yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebileceğini, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğini, ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebileceğini, icra takibi başladıktan sonra, takipte borçlu olarak görünen kişi, borçlu olmadığının tespiti amacıyla menfi tespit davasını açabileceğini, takipten önce açılan menfi tespit davasında, yatırılan bir teminat karşılığında ihtiyati tedbir şeklinde mahkemece verilen kararla, takibin durdurulması sağlanabildiğini, ancak takipten sonra...
Davacı aleyhine başlatılan kambiyo senetlerine mahsus icra takibinde alacaklı aleyhine menfi tespit davacı açmıştır.İİK 72.maddesi uyarınca açılan menfi tespit davasında davacı borçlu ödeme iddiasında bulunmaktadır.Davacı aleyhine başlatılan icra takibinde şartları varsa süresi içerisinde İİK 169.md'si uyarınca icra mahkemesi'nde itirazda bulunabileceği gibi İİK 72.md'si uyarınca genel mahkemelerde menfi tespit davası açabilir. İcra mahkemesine itirazda bulunmamış olması menfi tespit davası açılmasına engel oluşturmaz. Mahkemece davacının bu aşamada menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunduğu kabul edilerek işin esası incelenip sunucuna göre bir karar verilmesi gerekirken aksi düşüncelerle red kararı verilmesi doğru olmamış mahkeme kararının bozulması gerekmiştir....
Mahkemece, toplanan deliller ve hükme dayanak alınan bilirkişi raporu doğrultusunda; menfi tespit davasının icra takibinden önce açılabileceği gibi, icra takibi devam ederken de açılabileceği, İİK’nın 72. maddesinde menfi tespit davası açabilmek için herhangi bir sürenin de öngörülmediği, borçlunun icra takibinden sonra borç ödeninceye kadar borçlu olmadığının tespitine dair dava açabileceği, dava konusu emre muharrer senet üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi neticesinde söz konusu emre muharrer senetteki imzanın davacıya ait olmadığının tespit edildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalılar vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, 05.03.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İİK 72/3 maddesinde; "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." hükmü düzenlenmiştir. Buna göre, mevcut deliller uyarınca mahkemece takipten sonra açılan işbu menfi tespit davasında bu aşamada davacı iddialarını yaklaşık ispat ölçüsünde doğrulayacak yeterlilikte delilin bulunmadığı da gözetildiğinde, mahkemece tedbir talebinin reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığından davacı vekilinin istinaf isteminin reddine karar verilmiştir....
Davacı dava dilekçesinde, davalının aleyhine icra takibi yapması nedeniyle %20 den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatı talep etmiş, mahkemece %20 icra inkâr (davalı aleyhine) tazminatına hükmedilmiştir. Mahkemece hükümde tazminat icra inkâr tazminatı olarak isimlendirilmişse de burada sözkonusu olan tazminat, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında hükmedilecek olan kötüniyet tazminatıdır. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında hükmedilecek olan kötüniyet tazminatının hukukî mahiyetinin ve şartlarının incelenmesinde fayda vardır. Bu cümleden olarak; İİK’nun 72/1. maddesi gereğince; “borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir.” Aynı yasanın 5. bendi gereğince; “dava (menfi tespit davası) borçlu lehine hükme bağlanırsa derhal takip durur. İlâmın kesinleşmesi üzerine münderecatına göre ve ayrıca hükme hacet kalmadan icra kısmen veya tamamen eski hâle iade edilir....
İşbu icra takibinin alacaklı tarafından takipsiz bırakılmış olması sebebiyle öncelikle 2008/..., akabinde 2012/..., en son ise 2017/... Esasına kaydının yapılmış olduğu, icra dairesine yazılan müzekkerelere cevaben söz konusu icra dosyasının bulunamadığının mahkememize bildirilmiş olduğu görüldü. Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun (İİK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. İİK'nın Menfi tesbit ve istirdat davaları başlıklı 72. Maddesinin "(1)Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. (2)İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. (3)İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
Dava, icra takibi sırasında davacının borçlu bulunmadığını ispat için açtığı menfi tesbit davasıdır. İcra İflas Kanunu 72. Maddesi aynen ''Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir.'' şeklinde düzenlenmiştir. İcra İflas Kanunu 72/3 uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında takibin durdurulmasına yönelik karar verilemez....
Dava, icra takibi sırasında davacının borçlu bulunmadığını ispat için açtığı menfi tesbit davasıdır. İcra İflas Kanunu 72. Maddesi aynen ''Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir.'' şeklinde düzenlenmiştir. İcra İflas Kanunu 72/3 uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında takibin durdurulmasına yönelik karar verilemez....
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili, Mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; -------- kambiyo takibi başlatıldığını, takibe dayanak yapılan senetin, ----- üzerinde oynanmış,--- değiştirilmiş olduğundan bahisle menfi tespit davasının kabulüne kabülüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalının cevap dilekçesi sunmadığı anlaşılmıştır. Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. İcra İflas Kanunun 72. Maddesi; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
