TTK’nın 792. maddesine göre, "Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790'ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.'' düzenlenmiştir. TTK'nın 790. maddesinde ise, "cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır" hükmü düzenlenmiştir. Çek istirdatı davalarında davacı; çekin yetkili hamili olduğunu, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş veya çeki iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerekmektedir....
Şti ve davalı ... Ltd. Şti arasındaki sözleşmesel ilişkiye dayanarak çek keşidecisi ... ... Ticaret Ltd. Şti'nin hak talep etmesinin mümkün olmadığını, taleplerin ve iddiaların tamamı şahsi ilişkilere dayandığını, bu sebeple davacı ... Ltd. Şti yönünden davanın usulden reddi gerektiğini, TTK ile düzenlenmiş hususlardan biri de iyi niyetli hamilin koruması olduğunu, müvekkilinin iyi niyetli hamil olarak kabul edileceğini, kendisine karşı şahsi defilerin öne sürülmesinin mümkün olmayacağını, belirterek davanın reddini talep etmiştir. Davalı ... Ltd. Şti'ne usulüne uygun dava dilekçesi ve tensip zaptının tebliğ edildiği, davalı tarafından herhangi bir cevapta bulunulmadığı anlaşılmıştır. Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkememizin ... Esas ...Karar sayılı ilamı ile davacıların ... Şirketine yönelttikleri ve dava dilekçesi talep kısmının 2....
CEVAP Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde ÖZETLE; müvekillerinin dava dilekçesinde belirttiği şirket devri için davacı ile anlaştığını, dava konusu çeklerin bu nedenle davacı tarafından müvekillerine kargo aracılığı ile gönderildiğini, müvekillerinin kargo ile geldiği için çeklerdeki imzanın kontrolünü yapamadığını, bu çekler harici başka çeklerinde davacı tarafından müvekkillere verildiğini ve ödendiğini, bu çeklerinde dava konusu çekler ile imzaların aynı olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, kambiyo senedinden kaynaklı borçlu bulunmadığının tespiti istemli menfi tespit davası (İİK mad.72) ve çek istirdat davasıdır. Davacılardan ... tarafından açılan menfi tespit davası ve diğer davacı olan ....... Hiz. Tic. A.Ş. tarafından açılan dava çek istirdat davası olup, subjektif dava birleşmesi şeklinde açılan işbu davada davacılar arasında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunmaktadır....
Be sebeple çek üzerine ödeme yasağı konulmasını davanın kabulü ile borçlu olmadığının tespitini, davalı aleyhine %20 kötü niyet tazminatı hükmedilerek yapılan yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasını talep etmiştir. CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesi sunmamıştır. DELİLLER VE DEĞERLENDİRMELER: Dava davacıya ait olan çekin kendi tarafından doldurulmayarak imzanında sahte olduğu iddiası ve 29.550,00 TL bedelli olarak piyasaya sürüldüğü iddiasıyla davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilerek vadesi geldiğinde ödenmesi halinde ödenen çek bedellerinin iadesine karar verilmesi talepli menfi tespit davasıdır. Davacının delil olarak bildirdiği ... CBS Esas ve Karar Bürosu ... dosyası dosyamız arasına alınarak incelenmiştir. ... noterliğinin 22/02/2013 tarih, ... yevmiye sayılı işlem aslı dosyaya alınmıştır. ... CBS Emanet bürosundan çek aslı istenilerek dosya arasına alınmıştır. ... tarafından ...'...
-YTL.lik kısmının banka havalesi ile peşin ödendiğini, bakiye miktar için ise (3) adet çek keşide edildiğini, ancak satın alınan boyaların çalıntı olduğu ve bu konuda Pendik Cumhuriyet Savcılığı’nca soruşturma başlatıldığının öğrenilmesi üzerine boyaların tutanak karşılığı dava dışı firmaya iade edildiğini, bu nedenle dava açma zarureti doğduğunu belirterek peşin ödenen bedelin istirdatı ile müvekkilinin çeklerden dolayı borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Bu nedenle bu çek bedellerinin istirdatı talebi yerinde görülmediğinden davacının istirdat isteminin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir. HÜKÜM: Nedenleri yukarıda açıklandığı üzere; Davacının istirdat davasının reddine, Davacının menfi tespit davasının kısmen kabulü ile, davacının a)......
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME: Uyuşmazlık; dava konusu çekin haksız yere elinden çıktığı (kaybolduğu) iddiasına dayalı olarak, davalı ile aralarında hiç bir ticari ilişki bulunmadığından borçlu olmadığının tespiti ve çekin iadesi talebine ilişkin, İİK.nun 72/3 ve TTK.nun 992. maddelerine göre açılmış Menfi Tespit ve Çek İstirdat davasıdır. Davalının ... 31. İcra Müdürlüğünün ... sayılı dosyası ile 07/11/2018 tarihinde, davalı ve diğer borçlular aleyhine, dava konusu çeke dayanarak toplam 6.380,12.-TL üzerinden kambiyo senetlerine (çek, poliçe ve emre muharrer senet) özgü haciz yolu ile icra takibi başlattığı, (...) ödeme emrinin borçlu/davalıya 09/11/2018 tarihinde tebliğ edildiği, davacının da 24/05/2019 tarihinde huzurdaki davayı açtığı anlaşılmaktadır. Taraflar arasında ticari ilişkinin bulunmadığı açıktır. Bu konuda tartışma yoktur....
Madde 72 gereği ihtiyati tedbir kararı verilerek "dava konusu çek dayanak gösterilecek icra takibi başlatılmaması "Başlatılan takiplerin durdurulması" şeklinde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, dava konusu çek davalı faktoring şirketi tarafından ilgili kanun ve yönetmeliklere aykırı şekilde kötüniyetli ve ağır kusurlu olarak iktisap edildiğinden çekteki imza müvekkil şirket yetkilisine ait olmadığından müvekkil şirketin söz konusu çekin haklı ve yetkili hamili sıfatıyla alacaklı olduğunun tespitine ve çekin istirdadına karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Asliye Ticaret Mahkemesinin 28/10/2020 tarih ve 2014/1217 Esas 2020/519 Karar sayılı ilamına karşı, istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya dairemize gönderilmiş olmakla dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Taraflar arasındaki uyuşmazlık; taraflar arasında ticari ilişki bulunmaksızın icra takibine konu edilen ve ödenen çek bedelinin imzada sahtecilik iddiasına dayalı olarak istirdatı talebinden kaynaklanmaktadır. Hâkimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi' nce 1 Eylül 2020 tarihi itibari ile uygulanmasına karar verilen Bölge Adliye Mahkemeleri iş bölümü kararlarından İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi için düzenlenen iş bölümünün 16. ve 44. Hukuk Daireleri iş bölümü 2/c bendine göre; İİK' nın 72. maddesine dayanan ticari dava niteliğindeki menfi tespit ve istirdat davaları sonunda verilen hüküm ve kararların istinaf inceleme görevi dairemize ait olmayıp 16 ve 44. Hukuk Daireleri' ne ait olduğundan, dosyanın İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. veya 44....
Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 28/12/2020 tarih 2018/720 Esas 2020/891 Karar sayılı ilamına karşı, istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya dairemize gönderilmiş olmakla dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Taraflar arasındaki uyuşmazlık; taraflar arasında ticari ilişki bulunmaksızın icraya konu edilen ve haciz baskısı ile ödenen çek bedelinin istirdatı talebinden kaynaklanmaktadır. Hâkimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi' nce 1 Eylül 2020 tarihi itibari ile uygulanmasına karar verilen Bölge Adliye Mahkemeleri iş bölümü kararlarından İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi için düzenlenen iş bölümünün 16. ve 44. Hukuk Daireleri iş bölümü 2/c bendine göre; İİK' nın 72. maddesine dayanan ticari dava niteliğindeki menfi tespit ve istirdat davaları sonunda verilen hüküm ve kararların istinaf inceleme görevi dairemize ait olmayıp 16 ve 44. Hukuk Daireleri' ne ait olduğundan, dosyanın İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. veya 44. Hukuk Dairesi' ne gönderilmesine karar verilmiştir....
