ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/30 Esas KARAR NO : 2022/435 DAVA : Çek İstirdatı DAVA TARİHİ : 15/01/2021 KARAR TARİHİ : 08/06/2022 Mahkememizde görülmekte olan Çek İstirdatı ve Menfi Tespit davalarının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA VE TALEP : Asıl davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalının dava konusu çeki iktisapta ağır kusuru bulunduğunu, dava konusu çekin müvekkilinden hırsızlık yoluyla alındığını, çekin davalı taraf uhdesinde bulunmasının davalı tarafın kötü niyetli olduğuna dair çok açık bir ibare olduğunu, ayrıca taraflarınca haricen yapılan soruşturma neticesinde davalı tarafın ticaret sicil gazetesinde ve mersiste ilan ettiği şirket merkezi adresinde herhangi bir ticari faaliyeti mevcut olmadığını, adresin boş olduğunun tespit edildiğini, dolayısıyla davalı şirketin yalnızca bu şekilde haksız ve usulsüz tahsilatlar yapılması amacıyla 1,5 sene önce kurulduğu kanaatine varıldığını ileri sürerek TTK m.792 gereğince müvekkilinin...
CEVAP Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının hukuki yararı bulunmadığını, davacının dilekçesinde beyan ettiği soruşturma dosyası ile çek iptali davasında verilecek sonucun davalıyı bağlamayacağını, kambiyo senetlerinin temel ilişkiden bağımsız olduğunu, temel borç ilişkisi ile arasında doğrudan bir bağ bulunmadığını, davalının çeki elinde bulunduran yetkili hamil üçüncü kişi olduğunu, çekin kargo yoluyla gönderilmesinin yasak olduğunu savunarak davanın reddini ve müvekkili lehine tazminata hükmedilmesini istemiştir. III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin 03.10.2019 tarih, 2019/108 E. ve 2019/473 K. sayılı kararıyla; davacının öncelikli talebinin menfi tespit talebi olduğu, çeklerin istirdatı istemi olması karşısında menfi tespit konusu çözülmeden istirdat değerlendirilemeyeceğinden niteliği itibariyle talebin tamamıyla arabuluculuğa tabi olduğu gerekçesiyle davanın dava şartı yokluğundan usulen reddine karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A....
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava hukuki niteliği itibariyle, Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) ve istirdat davasıdır. Mahkemece yapılan yargılama sırasında taraflarca gösterilen deliller toplanmış ve konunun incelenmesi uzmanlık gerektiren yönleri bulunduğundan bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır....
Dava konusu çek bedeli kadar yüklenicinin imalat yaptığının ispatlanamaması durumunda çek bedelinin tamamının bedelsiz kalacağı, yüklenicinin inşaatı belirli bir seviyede terk ettiğinin belirlenmesi durumunda ise, yüklenicinin hak ediş bedeli haricindeki kısım için çek bedelinin bedelsiz kalacağı değerlendirilmelidir. Davalı yüklenici işin belirli bir seviyede terk ettiğinin iddiasına ilişkin olarak sözleşme kapsamında yüklenici tarafça imalat yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise işin hangi seviyede terk edildiğine ilişkin yeterli inceleme ve araştırma yapılmamıştır. Ayrıca, menfi tespit davası olarak açılan dava yargılama aşamasındaki yapılan ödemelere göre istirdat davasına dönüşmüştür. Davacı 76.000,00 TL ve 20.000,00 TL olmak üzere çek bedeli olarak toplam 96.000,00 TL'nin istirdatını talep etmektedir. Çek ödemeleri olarak yapıldığı iddia edilen ödemelere ilişkin kayıtlar incelenmeden karar verilmesi doğru değildir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2019/1001 Esas KARAR NO:2024/98 DAVA: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ:14/12/2019 KARAR TARİHİ:08/02/2024 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;---- nolu hesabından keşide edilen-------- bedelli Çek için davalılara borçlu olmadığımızın tespiti ve icraya konabilecek bu çeklerin açılabilecek icra takiplerinin dava sonuçlanıncaya kadar tedbir yoluyla durdurulması ve çekleri elinde bulunduran davalıdan istirdatı talebimizdir....
Kişiler tarafından davalı emrine keşide edilen beş adet çek bulunduğunu, bu çeklerde keşideci şirket adına atılı imzaların şirket yetkilisine ait olmadığını iddia ederek ...-14.01.2023 keşide yer/tarihli ve ... çek numaralı 50.000,00TL bedelli çekin ibraz ile ödenmiş olması sebebi ile dava konusu edilmediğini beyan edip ...-18.02.2023 keşide yer/tarihli ve ... çek numaralı 25.000,00TL'lik bir adet, ...-04.03.2023 keşide yer/tarihli ve ... çek numaralı 20.000,00TL'lik bir adet, ...-18.03.2023 keşide yer/tarihli ve ... çek numaralı 35.000,00TL'lik bir adet, ...-15.04.2023 keşide yer/tarihli ve ... çek numaralı 35.000,00TL'lik bir adet olmak üzere toplam 4 adet çek sebebiyle davalıya borçlu olmadığının tespitini talep etmiş, davalı yan ise dava dışı ...'...
İlamın kesinleşmesi üzerine münderecatına göre ve ayrıca hükme hacet kalmadan icra kısmen veya tamamen eski hale iade edilir. Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırsa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın yüzde yirmisinden aşağı olamaz” hükmünü içermektedir. Eldeki davada herşeyden önce menfi tespit talebi alacaklı lehine neticelenmediğinden ve yine alacağın tahsilinde gecikilmesi sonucunu doğuracak bir tedbir kararı da verilmediğinden davalı alacaklının tazminat talebi yerinde görülmemiştir....
Gürsel Çetin raporları ile lehtar cirosunun davacı şirket yetkilisi Ali ALŞAHİN'in eli ürünü olmadığı tespit edildiğinden, davalı vekilinin istinaf sebebinin reddine karar vermek gerekmiştir. 2- Davacı vekili; çek iptali ve ziyaı, istirdat yada menfii tespit davasında, davacı sıfatına haiz olabilmek için çeki elinde bulundurup kaybetme şartı arandığından, iddia edildiği gibi kargoda kaybolmuş olan çek davacının eline hiç geçmediği için zilyet olmadığından, davacı sıfatının bulunmadığını, açıklanan gerekçeler ile yerel mahkeme kararının kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davacı taraf aleyhine icra takibi başlatıldıktan sonra menfi tespit davası açmış olup, menfi tespit davalarını düzenleyen İİK 72. maddesi; "borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir" şeklindedir. Yasal düzenleme ile borçlu sıfatını haiz herkese menfi tespit davası açma hakkı tanımıştır....
Gürsel Çetin raporları ile lehtar cirosunun davacı şirket yetkilisi Ali ALŞAHİN'in eli ürünü olmadığı tespit edildiğinden, davalı vekilinin istinaf sebebinin reddine karar vermek gerekmiştir. 2- Davacı vekili; çek iptali ve ziyaı, istirdat yada menfii tespit davasında, davacı sıfatına haiz olabilmek için çeki elinde bulundurup kaybetme şartı arandığından, iddia edildiği gibi kargoda kaybolmuş olan çek davacının eline hiç geçmediği için zilyet olmadığından, davacı sıfatının bulunmadığını, açıklanan gerekçeler ile yerel mahkeme kararının kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davacı taraf aleyhine icra takibi başlatıldıktan sonra menfi tespit davası açmış olup, menfi tespit davalarını düzenleyen İİK 72. maddesi; "borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir" şeklindedir. Yasal düzenleme ile borçlu sıfatını haiz herkese menfi tespit davası açma hakkı tanımıştır....
Ticaret Limited Şirketi yönünden istirdat ve menfi tespit isteminde bulunulamayacağı kanaatine varıldığından davacı ... Ticaret Limited Şirketi'nin açmış olduğu menfi tespit ve istirdat istemli davaların reddine karar verilmiş, davacı ... yönünden açılan menfi tespit davasının ise tüm davalılar bakımından kabulüne karar verilmiştir. -Her ne kadar davacı tarafından tüm davalılar bakımından çekin istirdatı talep edilmiş ise de istirdat davasının çeki elinde bulunduran kişiye karşı açılmasının gerekmesi karşısında davalılar Hüseyin ve Royal Triko bakımından davacının istirdat talebinin reddine, diğer davalı ..... bakımından ise istirdat talebinin kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmesi gerekmiştir. HÜKÜM: Ayrıntıları yukarıda açıklandığı üzere; 1-Davacı tarafın çek istirdatı talebinin davacı ... yönünden kabulü ile; -... Bankası'na ait, ... numaralı, keşidecisi dava dışı .... San. Tic. Ltd. Şti....
