İşletme sahibinin, ticari mümessil dışında, duruma göre başka yardımcılardan da yararlanması mümkündür. Bu yardımcılardan, konumu ve yetkileri bakımından, ticari mümessile en çok benzeyeni ticari vekildir Ticari mümessillik gibi ticari vekalet de, TBK'nun 40 vd. maddelerinde düzenlenmiş temsilin ticari hayatın ihtiyaçlarına uydurulmuş bir türüdür. Dolayısıyla ticari vekalet, ticari mümessillik gibi tek taraflı hukuki işlemle verilen bir temsil yetkisini içerir. TBK 551. maddesinde bu husus “Ticari vekil, bir ticari işletme sahibinin, kendisine ticari temsilcilik yetkisi vermeksizin, işletmesini yönetmek veya işletmesinin bazı işlerini yürütmek için yetkilendirdiği kişidir. Bu yetki, işletmenin alışılmış bütün işlemlerini kapsar. Ancak, ticari vekil açıkça yetkili kılınmadıkça, ödünç olarak para veya benzerlerini alamaz, kambiyo taahhüdünde bulunamaz, dava açamaz ve açılmış davayı takip edemez” şeklinde düzenlenmiştir....
Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe; Eldeki dava ticari ilişki kaynaklı borçtan sorumlu olunmadığına ilişkin menfi tespit davasıdır. Davacının da kabulü olduğu üzere taraflar arasında aynı alacak konusuna ilişkin itirazın iptali davası derdesttir. Bir davada savunma olarak ileri sürülebilecek hususlara ilişkin ayrıca dava açılması mümkün değildir. Yerleşik Yargıtay uygulaması da aynı taraflar arasındaki aynı konuya ilişkin derdest bir itirazın iptali davasının bulunması halinde açılacak menfi tespit davasında hukuki yararın olmadığı yönünde olduğundan davanın hukuki yarar yokluğundan reddi gerekmiştir....
Bunun için, takip devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabileceği gibi, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise ödemiş olduğu paranın kendisine verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir (Kuru, Baki: İcra ve İflâs Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 233). Başka bir şekilde ifade etmek gerekirse, menfi tespit davası icra takibinden önce sonuçlanmaz ve ihtiyati tedbir kararı verilmemiş olması (veya ihtiyati tedbir kararının kaldırılması) nedeniyle, (menfi tespit davası görülmekte iken) borç alacaklıya (davalıya) ödenmiş olursa, menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir (m.72/6); yani menfi tespit davası (kendiliğinden) istirdat davasına dönüşür; bu hâlde mahkeme menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam eder (Kuru, Baki: İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı, Ankara, 2017, s. 146)....
Mümessillik ... Tic. San. Ltd. Şti’nin aynı sektörde faaliyet gösteren borçlu ...’un ortağı olduğu dava dışı şirket ile arasındaki ticari ilişkiler dolayısıyla borçlunun, alacaklılarından mal kaçırmak ya da alacaklılarını ızrar kastı ile hareket ettiğini bilebilecek kişilerden olması nedeniyle tasarrufun iptali gerekeceğine (İİK. 280/I) ve kararda yazılı diğer gerekçelere göre davalı... Mümessillik ... Tic. San. Ltd.Şti vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun bulunan hükmün ONANMASINA ve duruşmada vekille temsil olunmayan davacı yararına vekalet ücreti taktirine yer olmadığına, aşağıda dökümü yazılı 16.670,50 TL kalan harcın temyiz eden davalı... Mümessillik ... Tic. San. Ltd. Şti'nden alınmasına 27.9.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mümessillik ... Tic. San. Ltd. Şti’nin aynı sektörde faaliyet gösteren borçlu ...’un ortağı olduğu dava dışı şirket ile arasındaki ticari ilişkiler dolayısıyla borçlunun, alacaklılarından mal kaçırmak ya da alacaklılarını ızrar kastı ile hareket ettiğini bilebilecek kişilerden olması nedeniyle tasarrufun iptali gerekeceğine (İİK. 280/I) ve kararda yazılı diğer gerekçelere göre davalı ... Mümessillik ... Tic. San. Ltd.Şti vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun bulunan hükmün ONANMASINA ve duruşmada vekille temsil olunmayan davacı yararına vekalet ücreti taktirine yer olmadığına, aşağıda dökümü yazılı 16.670,50 TL kalan harcın temyiz eden davalı ... Mümessillik ... Tic. San. Ltd. Şti'nden alınmasına 27.9.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mümessillik ... Tic. San. Ltd. Şti’nin aynı sektörde faaliyet gösteren borçlu ...’un ortağı olduğu dava dışı şirket ile arasındaki ticari ilişkiler dolayısıyla borçlunun, alacaklılarından mal kaçırmak ya da alacaklılarını ızrar kastı ile hareket ettiğini bilebilecek kişilerden olması nedeniyle tasarrufun iptali gerekeceğine (İİK. 280/I) ve kararda yazılı diğer gerekçelere göre davalı ... Mümessillik ... Tic. San. Ltd.Şti vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun bulunan hükmün ONANMASINA ve duruşmada vekille temsil olunmayan davacı yararına vekalet ücreti taktirine yer olmadığına, aşağıda dökümü yazılı 16.670,50 TL kalan harcın temyiz eden davalı ... Mümessillik ... Tic. San. Ltd. Şti'nden alınmasına 27.9.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Davalı vekili, taraflar arasında iki ayrı ticari ilişki bulunduğunu, bunlardan bir tanesinin mümessillik ilişkisi olup, bu ilişki kapsamında müvekkilinin toplam 1.084.166.97 DM. davacıdan alacağı bulunduğunu, diğer ilişkinin de müvekkilinin sözlü siparişleri üzerine davacının üretip, müvekkiline gönderdiği ürünlerden kaynaklanan bir ilişki olduğunu, mümessillik ilişkisinden kaynaklı komisyon alacaklarıyla ilgili takas talep ettiklerini, ayrıca davacının malların teslimini kanıtlaması gerektiğini, müvekkilince yapılan ödemelerin eksik beyan edildiğini, müvekkiline gönderilen mallarda çeşitli ayıplar ve sipariş teminlerine aykırılıklar olup, müvekkilinin büyük miktarlarda zarara uğradığını, davacıya bu konuda reklamasyon faturası düzenlendiğini, bunların da mahsubunu talep ettiklerini bildirerek davanın reddini istemiştir. Mahkemece uyulan bozma ilamına göre, davanın kısmen kabulüne dair verilen karar davalı vekilinin temyizi üzerine Dairemizce bozulmuştur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 10/09/2020 NUMARASI : 2017/1301 E - 2020/343 K DAVA KONUSU : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan) KARAR : Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde özetle; davacı T1 Borka Uzunlar İnşaat Otomotiv Mümessillik San. Ve Tic.Ltd.Şti. ile 22.10.2008 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin ana ulaşım yolları ve kanal temizliği işleri kapsamında ortak ihale teklifi vermek üzere Adi Ortaklığın kurulmuş olduğunu davalının, keşide tarihinde münfesih olan Borka Uzunlar Inş.Ltd.Şti. T1 adi ortaklığı hesabına ait olan ve taraflarınca imzalanmayan bir çeke dayanarak, Konya 7. İcra Müdürlüğü'nün 2014/6840 E....
Ticari mümessil, iyiniyetli üçüncü kişilere karşı, işletme sahibi adına kambiyo taahhüdünde bulunmaya ve onun adına işletmenin amacına giren her türlü işlemleri yapmaya yetkili olup açıkça yetkili kılınmadıkça, taşınmazları devredemez veya bir hak ile sınırlandıramaz(BK 450; TBK 548).Ticari mümessillik gibi ticari vekalet de, TBK’nun 551. maddesinde düzenlenmiş temsilin ticari hayatın ihtiyaçlarına uydurulmuş bir türüdür....
Ticari mümessil, iyiniyetli üçüncü kişilere karşı, işletme sahibi adına kambiyo taahhüdünde bulunmaya ve onun adına işletmenin amacına giren her türlü işlemleri yapmaya yetkili olup açıkça yetkili kılınmadıkça, taşınmazları devredemez veya bir hak ile sınırlandıramaz(BK 450; TBK 548).Ticari mümessillik gibi ticari vekalet de, TBK’nun 551. maddesinde düzenlenmiş temsilin ticari hayatın ihtiyaçlarına uydurulmuş bir türüdür....
